Cyprien Viet của tạp chí Aleteia, ngày 06/10/25, nhận định rằng: Ngoài những điều khác, Đức Lêô XIV đã hình thành thói quen trả lời các câu hỏi của báo chí vào mỗi tối thứ Ba khi ngài rời khỏi dinh thự Castel Gandolfo.
Một trong những cộng sự thân cận của Đức Phanxicô đã khuyên ngài: "Để lời nói của Đức Giáo Hoàng có giá trị, chúng phải hiếm hoi". Vị Giáo hoàng người Argentina không đồng tình với quan điểm này. Triều đại của ngài được đánh dấu bằng vô số cuộc phỏng vấn và đôi khi là những tuyên bố mơ hồ. Trong suốt triều đại của mình, Đức Phanxicô đã trả lời hơn 200 cuộc phỏng vấn với các cơ quan truyền thông thuộc mọi lĩnh vực. Đó là chưa kể đến những cuộc họp báo nổi tiếng của ngài trên máy bay trở về sau các chuyến tông du.
Đức Lêô XIV rõ ràng đang thiết lập một phong cách riêng biệt và nghiêm túc hơn. Hiện tại, ngài mới chỉ trả lời một cuộc phỏng vấn chuyên sâu. Cụ thể, ngài đã có cuộc trò chuyện với nhà báo người Mỹ Elise Allen của Crux Media, cho cuốn sách của bà Leo XIV: Công dân của Thế giới, Nhà truyền giáo của Thế kỷ XXI (lần đầu tiên được Penguin Peru xuất bản bằng tiếng Tây Ban Nha, và sẽ có bản tiếng Anh vào năm 2026).
Ngài cũng đã có cuộc trò chuyện ngắn với nhà báo Ignazio Ingrao của RAI vào cuối chuyến thăm của ngài đến trung tâm phát thanh Vatican Radio ở Santa Maria di Galeria vào ngày 18 tháng 6, kêu gọi “thúc đẩy hòa bình”.
Ít lời về tin tức quốc tế
Tuy nhiên, kể từ đầu tháng 9, một truyền thống mới đã xuất hiện. Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã dành một ngày nghỉ ngơi vào đầu tuần tại dinh thự Castel Gandolfo của mình. Mỗi tối thứ Ba, khi trở về Vatican, ngài đều dừng lại để chào đón các tín hữu tụ tập bên ngoài. Điều này tạo cơ hội cho các nhà báo đặt câu hỏi về các sự kiện hiện tại.
Trong hai hoặc ba phút này, Đức Leo XIV thường đồng ý nói vài lời về tin tức quốc tế. Vào ngày 9 tháng 9, ngài bày tỏ lo ngại về “tình hình thực sự nghiêm trọng” do cuộc không kích của Israel vào Qatar gây ra. Sau đó, vào ngày 23 tháng 9, khi được hỏi về các mối đe dọa của Nga ở Đông Âu, ngài trả lời rằng Châu Âu “có thể tạo ra sự khác biệt” nếu “thực sự đoàn kết”.
Sau đó, vào ngày 1 tháng 10, vị giáo hoàng đầu tiên đến từ Hoa Kỳ đã phản ứng trước tranh cãi về một giải thưởng do Giáo phận Chicago trao tặng cho một thượng nghị sĩ Hoa Kỳ, khi xem xét ý nghĩa của việc ủng hộ sự sống. Ngài cũng bày tỏ sự bối rối trước “Bộ trưởng Chiến tranh” – tên gọi mới của Bộ trưởng Quốc phòng – và cuộc họp của các nhà lãnh đạo quân sự nước này được tổ chức với sự hiện diện của Tổng thống Trump.
“Chúng ta phải nỗ lực vì hòa bình”, ngài cảnh báo, đồng thời hy vọng rằng “phong cách chính phủ” chuyên “gây áp lực” này có thể giúp ngăn cản các cường quốc khác tham chiến.
Luôn mong muốn mang lại sự tinh tế cho một bối cảnh hoàn cầu đang bị phân cực cao, Đức Giáo Hoàng cũng cho rằng có “những yếu tố rất đáng lưu ý” trong kế hoạch chấm dứt chiến tranh ở Gaza của Trump.
Một sự hiện diện không hề e ngại nhưng kín đáo
Một vài điểm được chia sẻ với các nhà báo này cho thấy một số đặc điểm trong phong cách truyền thông của Đức Leo XIV. Ngài bày tỏ quan điểm mà không gây sốc. Đồng thời, ngài cũng chắt lọc một vài mối quan ngại và điểm đáng chú ý mà giới truyền thông và các bộ ngoại giao sau đó nhanh chóng phân tích.
Cách ngài trả lời các câu hỏi, hoặc thậm chí là dự đoán trước, cũng cho thấy Đức Giáo Hoàng là người kết nối và nắm bắt thông tin kịp thời. Ví dụ, vào ngày 9 tháng 9, ngài đã tự phát đề cập đến cuộc tấn công của Israel vào Qatar vừa diễn ra.
Ngài không nhất thiết phải xem xét tất cả các bộ lọc ngoại giao và định chế có sẵn, nhưng ngài biết cách sử dụng micro được trao cho mình mà không do dự để truyền tải một số thông điệp nhất định. Ngài đặc biệt lên tiếng thúc đẩy hòa bình và sự tôn trọng bất khả xâm phạm đối với chủ quyền của các quốc gia.
Những chuyến công du đầu tiên của ngài cũng sẽ là cơ hội để hiểu rõ hơn về cách ngài tương tác với các nhà báo. Ngài có thể sẽ tiếp tục tổ chức họp báo trên máy bay khi trở về sau các chuyến công du, giống như người tiền nhiệm của ngài đã làm. Tuy nhiên, ngài cũng có thể yêu cầu văn phòng báo chí của mình thu thập các câu hỏi trước, như trường hợp dưới triều đại của Đức Benedict XVI.
Vị giáo hoàng người Đức, nổi tiếng với chiều sâu trí tuệ, lại không thích ứng biến và luôn cố gắng đưa ra những bài phát biểu có cấu trúc chặt chẽ... điều này không tránh khỏi một số hiểu lầm nghiêm trọng trong việc diễn giải lời nói của ngài.
Sự cởi mở chưa từng có của Đức Gioan Phaolô II
Nhìn lại xa hơn, những ngày đầu triều đại giáo hoàng của Đức Gioan Phaolô II được đánh dấu bằng sự cởi mở tuyệt vời của ngài đối với các yêu cầu của giới truyền thông. Điều này bao gồm các cuộc phỏng vấn mà ngày nay phần nào đã bị lãng quên, nhưng vào thời điểm đó, chúng đã chứng minh cho sự tan băng ngoạn mục trong mối quan hệ giữa giáo hoàng và báo chí.
Ngày 10 tháng 8 năm 1983, ngay trước chuyến viếng thăm Lộ Đức, Soir 3 đã phát sóng một phân đoạn được trình bày là cuộc phỏng vấn truyền hình đầu tiên với một giáo hoàng, do FR3 thu thập được. Những lần xuất hiện này sau đó trở nên hiếm hoi hơn, khi cách truyền thông của ngài dần trở nên trau chuốt và được kiểm soát hơn dưới ảnh hưởng của người phát ngôn Joaquin Navarro Valls, người nhậm chức vào năm 1984.
Có thể Đức Lêô XIV sẽ tự mình thành lập một đội ngũ truyền thông được đích thân tuyển chọn. Điều này đồng nghĩa với việc sắp xếp lại các đội ngũ của Bộ Truyền thông vốn đã hoạt động từ thời Đức Phanxicô.
Dù sao đi nữa, ngài chắc chắn sẽ theo đuổi đường lối đã được đề xuất trong buổi tiếp kiến ngày 12 tháng 5 với các nhà báo tụ họp tại Hội trường Phaolô VI. Trong dịp đó, ngài đã thúc đẩy một hình thức truyền thông “không sử dụng ngôn từ hung hăng, không chạy theo văn hóa cạnh tranh và không bao giờ tách biệt việc tìm kiếm chân lý khỏi tình yêu mà chúng ta phải khiêm nhường tìm kiếm”.