1. Ukraine tấn công hàng loạt vào các căn cứ máy bay điều khiển từ xa, kho đạn dược và hệ thống phòng không S-400 của Nga
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv chiều Thứ Hai, 22 Tháng Chín, Đại Úy Andriy Smiyan cho biết lực lượng Ukraine đã phá hủy kho đạn dược và máy bay điều khiển từ xa của Nga trong hai cuộc tấn công riêng biệt vào các khu vực bị tạm chiếm của Ukraine trong ngày Thứ Hai, 22 Tháng Chín.
Theo Đại Úy Smiyan, các cuộc tấn công này nhằm mục đích “phá vỡ kế hoạch gia tăng áp lực của Nga” khi lực lượng Mạc Tư Khoa tìm cách tăng viện cho chiến trường Pokrovsk. Bất kể các tổn thất nặng nề, tiêu biểu là Lữ Đoàn 132 Bộ Binh Cơ Giới của Nga bị xóa sổ hoàn toàn, Tổng Tham Mưu Trưởng quân đội Nga Valery Gerasimov, cũng là Tư Lệnh chiến trường Ukraine đã tung thêm ít nhất là 4 Lữ Đoàn khác vào trám chỗ cho Lữ Đoàn 132. Vì thế, quân Ukraine phải tung ra các cuộc tấn công tầm xa nhằm phá huỷ sinh lực của quân xâm lược.
Sáng Thứ Hai, 22 Tháng Chín, Lực lượng tác chiến đặc biệt của Ukraine đã tập trung một lượng máy bay điều khiển từ xa nhào vào một hệ thống phòng không S-400 ở tỉnh Kaluga, miền tây nước Nga, phá hủy hoàn toàn hệ thống này.
S-400 Triumf là hệ thống hỏa tiễn đất đối không, gọi tắt là SAM, di động được phát triển vào những năm 1990 bởi NPO Almaz của Nga như một bản nâng cấp của dòng hỏa tiễn S-300. S-400 được phê duyệt đưa vào sử dụng vào ngày 28 tháng 4 năm 2007 và tiểu đoàn đầu tiên của hệ thống đã đảm nhận nhiệm vụ chiến đấu vào ngày 6 tháng 8 năm 2007. Hệ thống này được bổ sung bởi phiên bản kế nhiệm, S-500.
Một tổ hợp S-400, bao gồm bệ phóng và hỏa tiễn, có giá xuất khẩu khoảng 400 triệu đến 625 triệu đô la, với các cấu hình cụ thể ảnh hưởng đến giá cuối cùng. Ví dụ, Ấn Độ đã đồng ý một thỏa thuận trị giá 5,43 tỷ đô la cho năm hệ thống S-400, với việc giao hàng bắt đầu vào năm 2021.
Theo Đại Úy Smiyan, nhóm lực lượng Dnipro của Ukraine trong đó có đông đảo các nữ quân nhân Ukraine cũng đã tấn công vào trung tâm phân phối máy bay điều khiển từ xa của Nga trong đêm Chúa Nhật, 21 Tháng Chín, phá hủy “kho dự trữ khổng lồ” máy bay điều khiển từ xa.
Nga được tường trình đang cố gắng phân phối hơn 19.000 máy bay điều khiển từ xa — bao gồm các mẫu Molniya, Boomerang, Vandal Novgorodsky và Gorynych — cùng các thiết bị liên quan cho các lực lượng ở khu vực bị tạm chiếm của Tỉnh Donetsk.
Riêng quân đội Ukraine và Cơ quan An ninh Ukraine, gọi tắt là SBU đã tấn công một kho đạn dược của lực lượng Nga ở tỉnh Luhansk nơi phần lớn bị tạm chiếm.
Cuộc tấn công xảy ra sau khi xe tải của Nga được tường trình đã chuyển hàng ngàn quả mìn, lựu đạn, đạn xe tăng, đạn pháo và các loại đạn dược khác cho lực lượng Nga gần Bohdanivka do quân đội Nga xâm lược ở tỉnh Luhansk.
Theo tuyên bố, số đạn dược này dự kiến sẽ cung cấp cho Trung đoàn xe tăng số 17 thuộc Sư đoàn súng trường cơ giới số 70 của Nga.
[Kyiv Independent: Ukraine hits Russian drone hub, ammunition depot, S-400 air defense system in series of strikes, military says]
2. Ukraine có thuyền điều khiển từ xa mới khổng lồ, có thể đe dọa Cầu Crimea của Nga
Hôm Chúa Nhật, 21 Tháng Chín, Trang tin tức quân sự Militarnyi của Ukraine đưa tin rằng Ukraine đã ra mắt thuyền điều khiển từ xa TOLOKA, gọi tắt là TLK, tại triển lãm Defense Tech Valley 2025 ở Lviv.
Mặc dù nền tảng này đã được biết đến khoảng một năm, nhưng gần đây nó mới được trưng bày công khai. Hệ thống này có ba phiên bản, có khả năng tấn công mục tiêu ở khoảng cách lên đến 2.000 km.
Theo Defense Express, TLK-150 nhỏ gọn được thiết kế cho các hoạt động tàng hình ngay dưới bề mặt, sử dụng động cơ đẩy điện để tránh bị phát hiện và xuyên thủng hệ thống phòng thủ của Nga.
Các mẫu lớn hơn bao gồm TLK-400, có tầm hoạt động 1.200 km và tải trọng 500 kg, và TLK-1000, có chiều dài lên tới 12 mét, mang theo 5.000 kg và có thể bắn trúng mục tiêu ở khoảng cách lên tới 2.000 km.
Bộ Tổng tham mưu Ukraine đã giới thiệu thuyền điều khiển từ xa này trên mạng xã hội vào ngày 19 tháng 9.
Quân đội cho biết: “Quân đội Ukraine sẽ sớm nhận được một số hệ thống mới, bao gồm máy bay điều khiển từ xa, tàu điều khiển từ xa, tổ hợp robot mặt đất và thiết bị tác chiến điện tử”.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy lần đầu tiên giới thiệu thuyền điều khiển từ xa TOLOKA tại hội nghị thượng đỉnh Hỗ trợ Ukraine vào tháng 2, nhấn mạnh khả năng tấn công tàu thuyền, cảng biển và các mục tiêu chiến lược của Nga.
Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh Kyiv tập trung vào các cuộc tấn công chính xác vào cơ sở hạ tầng của Nga.
Vào tháng 6, Cơ quan An ninh Ukraine đã thực hiện cuộc tấn công thứ ba vào Cầu Crimea, một tuyến đường tiếp tế và vận chuyển quan trọng của lực lượng Nga tới các vùng lãnh thổ do Ukraine xâm lược.
Trong khi nguyên nhân chính xác gây ra thiệt hại cho các trụ đỡ dưới nước của cầu vẫn chưa rõ ràng, một số chuyên gia quốc phòng suy đoán rằng máy bay điều khiển từ xa TOLOKA có thể đã đóng một vai trò nào đó.
Kể từ năm 2022, Ukraine đã liên tục mở rộng đội tàu điều khiển từ xa hải quân, tích hợp các hệ thống hàng hải điều khiển từ xa vào các hoạt động chiến đấu.
Kyiv đã nhiều lần sử dụng thuyền điều khiển từ xa trên biển để gây tổn thất nặng nề cho tài sản của Nga ở Hắc Hải.
[Kyiv Independent: Ukraine has a massive new sea drone, could threaten Russia's Crimean Bridge]
3. Điện Cẩm Linh cho biết Putin sẽ đưa ra ‘những tuyên bố quan trọng’ tại cuộc họp an ninh then chốt diễn ra trong vài giờ nữa
Sáng Thứ Hai, 22 Tháng Chín, Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết Putin sẽ đưa ra “một số tuyên bố quan trọng” tại cuộc họp của Hội đồng An ninh vào chiều thứ Hai.
Cuộc họp diễn ra sau khoảng 3:30 chiều giờ Mạc Tư Khoa hay 7:30 chiều cùng ngày theo giờ Việt Nam, ông Peskov nói thêm.
Sự kiện diễn ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Mạc Tư Khoa và NATO sau khi Estonia và Ba Lan đều yêu cầu tham khảo ý kiến theo Điều 4 về những gì họ cho là các hành vi của Nga vi phạm nghiêm trọng không phận của họ.
Sự kiện này cũng trùng với thời điểm Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc khai mạc tại New York vào thứ Hai, tại đó Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy sẽ có cuộc họp với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và các nhà lãnh đạo của các đồng minh khác của Kyiv.
NATO và Nga đang tiến gần hơn đến một cuộc xung đột trực tiếp. Điện Cẩm Linh đã mô tả NATO đang trong tình trạng chiến tranh với Nga, mặc dù cả hai bên đều chưa chính thức tuyên chiến. Các đồng minh NATO đã hỗ trợ đáng kể cho Ukraine trong việc phòng thủ trước cuộc xâm lược của Nga.
Ba Lan đã bắn hạ những gì họ cho là máy bay điều khiển từ xa của Nga vi phạm không phận và đe dọa an ninh của họ. Và các đồng minh NATO đã điều máy bay phản lực đánh chặn hai máy bay chiến đấu của Nga mà Estonia cho biết đã nán lại trong không phận của họ khoảng 12 phút.
Bloomberg đưa tin vào hôm Chúa Nhật, 21 Tháng Chín, trích dẫn các nguồn tin giấu tên “thân cận với Điện Cẩm Linh” rằng Putin đã kết luận rằng việc tăng cường các cuộc tấn công vào Ukraine sẽ cải thiện lập trường đàm phán của ông và đồng thời không cần phải lo lắng vì dù ông ta có leo thang chiến tranh đến đâu cũng không thúc đẩy Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump can thiệp hoặc cung cấp thêm phòng thủ cho Ukraine
Cũng trong ngày Chúa Nhật 21 Tháng Chín, tuyên truyền viên của Điện Cẩm Linh trên TV, Vladimir Solovyov, đưa ra một lời dọa nạt các nước Baltic rằng Nga rất có thể sẽ mở cuộc tấn công phủ đầu nhắm vào Estonia, Latvia và Lithuania. Trong trường hợp như thế Solovyov cho rằng Hoa Kỳ sẽ không can thiệp.
Cho đến nay, người ta vẫn không có manh mối gì về cái gọi là “một số tuyên bố quan trọng” của Putin. Nhiều quan sát viên cho rằng Putin cũng có thể sẽ tập trung vào việc thanh trừng nội bộ.
Trong một diễn biến mới nhất, hôm Chúa Nhật, 21 Tháng Chín, hãng truyền thông RBC của chính phủ Nga đưa tin trích dẫn nguồn tin thân cận với vấn đề này, cho biết Thượng Tướng Alexander Lapin của Nga đã bị cách chức Tổng tham mưu trưởng Lực lượng Lục quân Nga, và bị đuổi khỏi quân đội Nga. Ông ta được cho là phải chịu trách nhiệm trước cái chết của 18 sĩ quan bao gồm 5 Đại Tá, 2 Trung Tá, 2 Thiếu Tá, 4 Đại Úy, và 5 Trung Úy của Tập đoàn quân vũ trang tổng hợp số 35. Tất cả họ đều bị thiêu sống trong cuộc tấn công của quân Ukraine vào bộ chỉ huy Tập Đoàn Quân.
Trước đó, vào hôm thứ Sáu 19 Tháng Chín, Alexander Tyunin, 50 tuổi, nhà lãnh đạo một nhà máy hóa chất cung cấp thiết bị quân sự, một trong 10 người giàu nhất nước Nga, đã được tìm thấy chết nằm úp mặt xuống trên một vĩa hè bên cạnh một xa lộ ở Mạc Tư Khoan. Tyunin được tường trình đã được một người đi đường phát hiện tắt thở bên cạnh một “bức thư tuyệt mệnh”. Người này lập tức báo cáo cảnh sát vào lúc 3 giờ chiều.
Một số cơ quan truyền thông Nga cho biết họ đã nhận được một báo cáo của Cơ quan An ninh Liên bang Nga, gọi tắt là FSB, vào khoảng 10 giờ sáng thứ Sáu trong đó báo cáo rằng cuộc điều tra của cơ quan này cho thấy Tyunin đã tự tử chết. Báo cáo của FSB có đính kèm “bức thư tuyệt mệnh”. Điều khủng khiếp là các nhân viên của công ty NPK Khimprominzhiniring khẳng định rằng vào lúc 10 giờ sáng, Tyunin vẫn còn sống và đang chủ trì một cuộc họp sôi nổi ở công ty cùng với họ. Không biết là vì vô tình hay cố ý báo cáo của FSB được gởi ra quá sớm.
4. Macron cáo buộc Nga cố tình thử thách NATO, kêu gọi hành động ‘tập thể’
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã đưa ra lời cảnh báo nghiêm khắc rằng các cuộc xâm nhập bằng máy bay điều khiển từ xa gần đây của Nga vào không phận NATO là hành động xâm lược có chủ đích, chứ không phải là một sai lầm, và đã kêu gọi các lệnh trừng phạt mới để đưa Mạc Tư Khoa trở lại bàn đàm phán.
Phát biểu với chương trình Face the Nation của CBS News, Macron đã bác bỏ những ý kiến được tường trình của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump rằng các vụ vi phạm không phận Ba Lan và Rumani là vô tình.
“Không hề có sai lầm nào cả”, ông nói trong một cuộc phỏng vấn được phát sóng vào Chúa Nhật. “Chỉ có một kế hoạch nhằm phá hủy tối đa lãnh thổ của Ukraine... và chỉ để làm nổi bật điều họ muốn, là sự yếu kém của NATO”, ông nói thêm.
Những bình luận này được đưa ra sau một sự việc chưa từng có tiền lệ khi máy bay phản lực của NATO phải xuất kích hai lần trong vòng vài tuần để bắn hạ máy bay điều khiển từ xa của Nga.
Trong khi NATO tuyên bố vẫn đang điều tra các cuộc xâm nhập, tuyên bố của Macron cho thấy thái độ cứng rắn hơn của một số nhà lãnh đạo Âu Châu bất chấp điều đó trực tiếp mâu thuẫn với Tổng thống Trump.
Ông liên kết các sự việc máy bay điều khiển từ xa với sự leo thang các cuộc tấn công vào Kyiv, khiến nhiều thường dân thiệt mạng và phá hủy các tòa nhà chính phủ.
Những phát biểu của Macron cũng nhấn mạnh sự chia rẽ ngày càng gia tăng với chính quyền Tổng thống Trump về cách ứng phó với các hành động khiêu khích của Nga.
Trong khi tổng thống Hoa Kỳ được tường trình đang do dự trong việc áp đặt thêm lệnh trừng phạt, chỉ ra rằng Âu Châu vẫn tiếp tục tiêu thụ năng lượng của Nga, Macron lập luận rằng đây là vấn đề “không đáng kể”.
Ông tuyên bố rằng Âu Châu đã giảm hơn 80% lượng tiêu thụ dầu khí của Nga và đang “sửa chữa” sự phụ thuộc còn lại.
Macron phát biểu: “Nếu chỉ phụ thuộc vào tôi, ngày mai [chúng ta sẽ có lệnh trừng phạt mới]”, đồng thời kêu gọi một phản ứng “tập thể” từ Âu Châu.
“Tất cả chúng ta đều đồng ý rằng chúng ta muốn hòa bình. Chúng ta đều đồng ý rằng vấn đề nằm ở Nga vì họ không muốn hòa bình. Vì vậy, bây giờ chúng ta phải tăng cường áp lực để thuyết phục Nga quay lại bàn đàm phán”, ông nói.
Khi được hỏi về khả năng tịch thu hàng tỷ đô la tài sản bị đóng băng của Nga tại các ngân hàng Âu Châu, một biện pháp được tường trình được chính quyền Tổng thống Trump ủng hộ, Macron tỏ ra thận trọng.
Ông lập luận rằng mặc dù số tiền thu được từ tài sản có thể được sử dụng để tài trợ cho viện trợ cho Ukraine, nhưng việc tịch thu chúng hoàn toàn sẽ vi phạm luật pháp quốc tế.
“Đây là vấn đề của chúng ta ở khắp mọi nơi”, ông nói, đồng thời cảnh báo rằng việc không tôn trọng luật pháp quốc tế có thể dẫn đến “sự hỗn loạn hoàn toàn”.
Macron cũng bảo vệ sự độc lập về an ninh của Âu Châu, lưu ý rằng Pháp và Anh đã điều động máy bay chiến đấu để ứng phó với các cuộc xâm nhập bằng máy bay điều khiển từ xa.
Ông nhấn mạnh đến nhu cầu về một “trụ cột Âu Châu mạnh mẽ hơn” trong NATO, một dự án mà ông đã ủng hộ trong nhiều năm.
Ông cho biết: “Hoàn toàn công bằng khi Hoa Kỳ muốn tập trung nhiều hơn vào an ninh của chính mình, hoặc muốn hoạt động nhiều hơn ở khu vực Thái Bình Dương, và yêu cầu người Âu Châu tham gia và cam kết nhiều hơn vì an ninh của chính họ”.
Bình luận của tổng thống Pháp cho thấy các nhà lãnh đạo Âu Châu đã sẵn sàng đảm nhận vai trò quyết đoán hơn trong việc tự vệ và đối đầu với sự xâm lược của Nga, ngay cả khi điều đó có nghĩa là phải khác với đường lối của Hoa Kỳ.
[Politico: ‘No Mistake’ – Macron Accuses Russia of Deliberately Testing NATO, Urges ‘Collective’ Action]
5. Lần đầu tiên, Ukraine bắn trúng 2 máy bay đổ bộ của Nga ở Crimea bị tạm chiếm
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv chiều Thứ Hai, 22 Tháng Chín, Phát ngôn nhân Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine, Đại Úy Andriy Yusov, cho biết lần đầu tiên, lực lượng Ukraine đã bắn trúng hai máy bay đổ bộ Be-12 Chayka của Nga ở Crimea bị tạm chiếm
Theo tuyên bố, vụ tấn công được thực hiện vào ngày 21 tháng 9 bởi đơn vị đặc nhiệm “Prymary” của HUR.
Đại Úy Yusov cho biết: “Đây là vụ tấn công đầu tiên vào máy bay Be-12 trong lịch sử”.
Máy bay Be-12 Chayka do Liên Xô thiết kế (tên mã của NATO là Mail) là một loại máy bay lưỡng cư chống ngầm được trang bị các hệ thống giá trị cao dùng để phát hiện và tấn công tàu ngầm.
Ngoài ra, lực lượng Ukraine cũng tấn công một trực thăng Mi-8 của Nga, HUR đưa tin.
Một ngày trước đó, vào ngày 21 tháng 9, cơ quan này báo cáo rằng họ đã phá hủy ba chiếc trực thăng Mi-8 của Nga và một trạm radar ở Crimea.
Crimea, bị Nga xâm lược bất hợp pháp vào năm 2014, đã trở thành mục tiêu thường xuyên của các cuộc tấn công của Ukraine vào cơ sở hạ tầng quân sự kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu vào năm 2022.
Sergei Aksyonov, Thống đốc khu vực bán đảo Crimea, do Nga dựng nên, cho biết tối ngày 21 tháng 9, máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã tấn công khu nghỉ dưỡng Foros trên bán đảo, gây thiệt hại và thương vong, theo các nguồn tin ủy nhiệm của Nga. Mục tiêu được tường trình Viện điều dưỡng Foros, một khu nghỉ dưỡng sang trọng nằm gần bốn biệt thự nhà vườn của chính phủ Nga – đó là những ngôi nhà ở nông thôn của giới tinh hoa chính trị Nga.
[Kyiv Independent: For first time, Ukraine hits 2 Russian amphibious aircraft in occupied Crimea, intelligence claims]
6. Nhóm Atesh tuyên bố những người ủng hộ Ukraine phá hoại tuyến hỏa xa dẫn đến nhà máy hàng không vũ trụ của Nga
Nhóm Atesh tuyên bố vào ngày 21 tháng 9 rằng những người ủng hộ Ukraine đã phá hoại tuyến hỏa xa dẫn đến một nhà máy hàng không vũ trụ ở thành phố Smolensk của Nga.
“ Các đặc vụ của phong trào chúng tôi đã cho nổ tung đường ray xe lửa ở Smolensk, dẫn đến một nhà máy hàng không vũ trụ. Nhà máy này sản xuất hỏa tiễn Kh-59 cho Bộ Quốc phòng Nga”, nhóm này cho biết như trên.
Nhóm Atesh thường xuyên tiến hành các hoạt động phá hoại cơ sở hạ tầng quân sự trên lãnh thổ Ukraine bị tạm chiếm và sâu bên trong nước Nga.
“Các đồng chí của chúng tôi từ Tổ chức Người Ukraine tại nhà máy đã xác nhận rằng hậu cần hỏa tiễn đã bị gián đoạn”, nhóm này tuyên bố.
Hành động phá hoại này được thực hiện bởi nhóm Atesh với sự giúp đỡ của Tổ chức bí mật của người Ukraine.
“Nhà máy sản xuất hỏa tiễn, máy bay điều khiển từ xa và các thiết bị khác. Đây là một mục tiêu chiến lược, và chúng tôi sẽ tiếp tục tấn công các cơ sở như vậy. Các cơ sở phức hợp công nghiệp-quân sự không được bảo vệ, và tình trạng gián đoạn sản xuất sẽ leo thang”, ông Atesh nói.
Đoạn phim được tường trình ghi lại hoạt động phá hoại của nhóm Atesh tại đường ray xe lửa dẫn đến một nhà máy hàng không vũ trụ ở Smolensk, Nga. (Atesh/Telegram)
Thành phố Smolensk ở phía tây nước Nga nằm cách biên giới phía bắc của Ukraine với Nga khoảng 276 km.
Vào ngày 17 tháng 9, quân du kích Atesh đã phá hoại cơ sở hạ tầng hỏa xa ở thành phố Yekaterinburg của Nga, làm gián đoạn hoạt động hậu cần quân sự của Mạc Tư Khoa “theo mọi hướng chiến lược”, nhóm này tuyên bố.
Nhóm du kích Atesh tuyên bố vào ngày 11 tháng 9 rằng vài ngày trước đó, một tháp thông tin liên lạc tại một nhà máy phòng không ở thành phố Tula của Nga đã bị phá hủy.
[Kyiv Independent: Pro-Ukrainian partisans sabotage railway leading to Russian aerospace plant, Atesh group claims]
7. Quân đội Ukraine cho biết đã phá hủy xe công binh có tên gọi ‘Kẻ hủy diệt trên đường ray’ của Nga trong một cuộc tấn công hiếm hoi
Quân đội Ukraine đã phá hủy một xe công binh và xe dọn chướng ngại vật ІМР-3М của Nga, Trung đoàn biệt kích Nemesis 412 đưa tin vào chiều Thứ Hai, 22 Tháng Chín.
Vụ phá hủy hiếm hoi này đánh dấu lần thứ ba một phương tiện như vậy bị phá hủy được xác nhận trực quan kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện, lần gần đây nhất được ghi nhận cách đây hơn một năm.
Xe tăng ІМР-3М, được chế tạo trên khung gầm xe tăng T-90, được thiết kế để rà phá mìn, mảnh vỡ và chướng ngại vật địa hình cho các đơn vị cơ giới tiến công. Xe được trang bị giáp hạng nặng, lưỡi ủi, máy cày mìn, cần cẩu ống lồng, hệ thống màn khói và súng máy.
Với xa đoàn gồm hai người, chiếc xe có thể nặng tới 50,8 tấn và di chuyển 500 km trên đường với tốc độ lên tới 60 km một giờ.
Theo quân đội Ukraine, chiếc xe này đã bị phá hủy bởi đạn dược được thả từ máy bay điều khiển từ xa.
Quân đội Nga cho biết thêm rằng Nga gọi ІМР-3М là “kẻ hủy diệt trên đường ray”, nhấn mạnh khả năng bảo vệ chống lại tác động hạt nhân và khả năng di chuyển độc lập qua các bãi mìn.
Trung đoàn biệt kích Nemesis 412 là một trong những đơn vị chủ lực của Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa Ukraine, chuyên điều động máy bay điều khiển từ xa góc nhìn thứ nhất, gọi tắt là FPV.
Cuộc tấn công này nhấn mạnh việc Ukraine vẫn tiếp tục sử dụng máy bay điều khiển từ xa có giá thành tương đối rẻ để phá hủy một số thiết bị quân sự đắt đỏ nhất của Nga.
Cùng ngày, cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR báo cáo đã phá hủy ba trực thăng Mi-8 của Nga và một trạm radar ở Crimea bị tạm chiếm bằng các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa.
[Kyiv Independent: Ukraine destroys Russian 'terminator on tracks' engineering vehicle in rare strike, military says]
8. Stubb của Phần Lan cho biết, sự bảo đảm an ninh của Ukraine sẽ đòi hỏi sự sẵn sàng chiến đấu với Nga
Các nước Âu Châu cung cấp bảo đảm an ninh sau chiến tranh cho Ukraine sẽ phải sẵn sàng chiến đấu với Nga nếu Ukraine phải tiếp tục chiến đấu, Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb trả lời tờ Guardian trong một cuộc phỏng vấn được công bố hôm Chúa Nhật, 21 Tháng Chín.
Khi được hỏi liệu những người bảo lãnh cho bất kỳ cam kết nào sau chiến tranh có sẵn sàng tham gia quân sự với Nga hay không, Stubb trả lời: “Theo định nghĩa, đó chính là ý tưởng về bảo đảm an ninh.”
“Về bản chất, bảo đảm an ninh là một biện pháp răn đe. Biện pháp răn đe đó phải khả thi, và để khả thi, nó phải mạnh mẽ”, ông nói thêm.
Ukraine và các đồng minh đã và đang nỗ lực thiết lập các bảo đảm an ninh hậu chiến, bao gồm lực lượng gìn giữ hòa bình để duy trì lệnh ngừng bắn hoặc thỏa thuận hòa bình trong tương lai. “Liên minh những người sẵn sàng”, do Pháp và Anh dẫn đầu, đã tổ chức một số cuộc họp để xây dựng các bảo đảm.
Thủ tướng Stubb lưu ý rằng Nga sẽ không có tiếng nói trong việc bảo đảm an ninh mà Ukraine và các đồng minh đang phát triển bất chấp sự phản đối mạnh mẽ của Điện Cẩm Linh.
“ Nga hoàn toàn không có tiếng nói trong các quyết định về chủ quyền của một quốc gia độc lập… Vì vậy, với tôi, vấn đề không phải là Nga có đồng ý hay không. Tất nhiên là họ sẽ không đồng ý, nhưng đó không phải là vấn đề”, Thủ tướng Stubb nói.
Truyền thông nhà nước đưa tin vào ngày 4 tháng 9, trích lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova, cho biết Mạc Tư Khoa không mở cửa cho quân gìn giữ hòa bình nước ngoài bảo đảm lệnh ngừng bắn hoặc thỏa thuận hòa bình ở Ukraine.
Bà tuyên bố: “Nga không có ý định thảo luận về sự can thiệp của nước ngoài vào Ukraine, điều này về cơ bản là không thể chấp nhận được và làm suy yếu mọi an ninh, dưới bất kỳ hình thức hay định dạng nào”.
Thủ tướng Stubb lưu ý rằng Putin có thể chưa sẵn sàng tham gia vào hoạt động ngoại giao mặc dù Tổng thống Volodymyr Zelenskiy sẵn sàng gặp mặt.
“Cuộc chiến của ông ta quá lớn để ông ta có thể thua. Ông ta có lẽ đã phạm phải sai lầm chiến lược lớn nhất trong lịch sử gần đây, chắc chắn là kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, và ông ta đã thất bại trong tất cả các mục tiêu chiến lược của mình. Đó là một câu hỏi khi ông ta ngồi vào bàn đàm phán, hy vọng là sớm hơn dự kiến, nhưng hiện tại tôi khá bi quan”, ông nói.
Mạc Tư Khoa đã bác bỏ việc điều động bất kỳ lực lượng gìn giữ hòa bình nào có liên hệ với NATO, với việc Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov mô tả động thái như vậy là “can thiệp quân sự nước ngoài”.
Điện Cẩm Linh đã nhiều lần đưa ra những yêu cầu tối đa đối với Ukraine và từ chối tham gia các cuộc đàm phán cấp lãnh đạo khi Ukraine và các đồng minh nỗ lực chấm dứt chiến tranh giữa Nga và Ukraine.
[Kyiv Independent: Ukraine's security guarantees will require readiness to fight Russia, Finland's Stubb says]
9. Hoa Kỳ cố gắng ngăn các hãng hàng không Nga hưởng lợi từ việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt hàng không Belarus
Hoa Kỳ đang cố gắng ngăn chặn khả năng tai hại là quyết định dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với hãng hàng không quốc gia Belarus Belavia của Tổng thống Donald Trump mở đường cho các phụ tùng hàng không quan trọng tiếp cận các hãng hàng không của Nga.
Mặc dù sẽ cho phép bán phụ tùng cho Belavia, Washington đang cố gắng ngăn chặn hãng hàng không này tiếp tế cho Nga — mặc dù giới hạn như vậy có thể không hiệu quả.
Thỏa thuận giữa Hoa Kỳ và Belarus đã được hoàn tất vào ngày 11 tháng 9 sau khi 52 tù nhân chính trị bị Minsk giam giữ được trả tự do.
Tuy nhiên, một ngày sau thông báo, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã viết thư cho Igor Nikolaevich Cherginets, tổng giám đốc của Belavia, nêu rõ các điều kiện để tiếp cận lại nguồn phụ tùng thay thế cho đội bay gồm 16 máy bay của hãng, trong đó có chín chiếc Boeing.
Tài liệu nêu rõ: “Giấy phép này không cho phép các chuyến bay đến Cuba, Iran, Bắc Hàn, Nga, Syria, Vùng Crimea tạm thời bị tạm chiếm của Ukraine hoặc các vùng được gọi là Cộng hòa Nhân dân Donetsk hoặc Cộng hòa Nhân dân Luhansk của Ukraine”, đề cập đến việc xuất khẩu phụ tùng.
Hãng hàng không Belarus không trả lời ngay lập tức yêu cầu cung cấp thông tin từ POLITICO về việc liệu hãng có ngừng khai thác các tuyến bay đến và đi từ Nga hay không.
Tuy nhiên, vào ngày 15 tháng 9, Belavia đã công bố giảm giá 50 phần trăm cho các chuyến bay đến St. Petersburg.
chương trình quốc tế tại Trường Kinh tế Kyiv và là thành viên của viện nghiên cứu Bruegel có trụ sở tại Brussels, cho biết lệnh cấm của Hoa Kỳ “chỉ là một thông báo hình thức. Không có cách nào để kiểm tra những gì xảy ra trong liên minh thuế quan Nga+ mà Belarus là một phần”.
Bà nói thêm: “Tôi coi Belarus và Nga là những quốc gia hợp tác toàn diện với biên giới hoàn toàn thông thoáng”.
Nguy cơ các bộ phận máy bay được sản xuất tại Hoa Kỳ có thể rơi vào tay các hãng hàng không Nga - những hãng đang rất cần bảo trì và thay thế phụ tùng sau hơn ba năm chịu lệnh trừng phạt của phương Tây - đã tăng lên kể từ khi Belarus thông báo rằng Washington đang nới lỏng lệnh trừng phạt đối với hãng hàng không quốc gia của mình.
Quyết định của Hoa Kỳ cũng có thể tạo ra rạn nứt tiềm tàng với Liên minh Âu Châu.
Ủy viên Dịch vụ Tài chính Maria Luís Albuquerque gần đây đã nhắc lại rằng “Các lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Âu Châu đối với Belarus cấm các nhà điều hành Liên Hiệp Âu Châu cung cấp các dịch vụ, như bảo trì, và cung cấp bất kỳ nguồn lực kinh tế nào khác cho các cá nhân hoặc tổ chức được liệt kê, bao gồm cả Belavia.”
Albuquerque cho biết thêm, các nước Liên Hiệp Âu Châu “có trách nhiệm thực hiện và thi hành các lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Âu Châu, bao gồm cả việc tiến hành điều tra các trường hợp có khả năng không tuân thủ, bao gồm cả việc lách lệnh trừng phạt”.
Sự khác biệt giữa lệnh trừng phạt của Âu Châu và Mỹ đối với Belavia đặt ra câu hỏi liệu các nước Liên Hiệp Âu Châu có nên ngăn chặn việc phụ tùng thay thế của Mỹ quá cảnh qua lãnh thổ của họ trên đường đến Belarus hay không.
Ủy ban Âu Châu không trả lời yêu cầu bình luận về vấn đề này.
Theo Ribakova, các nước Liên Hiệp Âu Châu “chắc chắn có thể” ngăn chặn công nghệ máy bay dành cho Belavia, nhưng “vấn đề là làm thế nào để xác định lô hàng”.
Công nghệ máy bay do Hoa Kỳ sản xuất “có thể dừng lại ở Brussels theo hướng Moldova, nhưng thực tế lại đi đến nơi khác”.
Bà cũng cảnh báo rằng các cơ quan quốc gia khác nhau chịu trách nhiệm thực thi lệnh trừng phạt có thể giải quyết các lô hàng như vậy theo những cách khác nhau.
Cuối cùng, các nhà sản xuất Hoa Kỳ, bao gồm cả Boeing, sẽ quyết định có bán sản phẩm của mình cho Belavia hay không.
Cả Boeing và Airbus đều được hỏi liệu họ có tiếp tục bán phụ tùng cho hãng hàng không Belarus hay không.
Airbus, công ty có cơ sở sản xuất tại Hoa Kỳ, đã phản hồi bằng cách nói rằng công ty “cam kết tiến hành kinh doanh một cách có đạo đức và tuân thủ đầy đủ mọi luật pháp và lệnh trừng phạt quốc tế hiện hành”.
“Là một công ty toàn cầu hoạt động tại Âu Châu và Hoa Kỳ, Airbus tuân thủ các quy định kiểm soát xuất khẩu và chế độ trừng phạt của Liên Hiệp Âu Châu, các quốc gia thành viên, Hoa Kỳ và các khu vực pháp lý có liên quan khác”, công ty cho biết thêm, đồng thời bảo đảm “xem xét kỹ lưỡng” trước mỗi giao dịch.
Boeing không trả lời yêu cầu bình luận.
[Politico: US tries to keep Russian airlines from getting their hands on sanctioned parts]
10. Anh, Canada, Úc công nhận nhà nước Palestine
Thủ tướng Keir Starmer tuyên bố Vương quốc Anh sẽ công nhận nhà nước Palestine trong một động thái lịch sử thực hiện lời hứa với các thành viên đảng Lao động của ông và đưa Anh ngang hàng với Pháp và các quốc gia khác họp tại Liên Hiệp Quốc ở New York trong tuần này.
Canada và Úc cũng tuyên bố vào Chúa Nhật rằng chính phủ của họ sẽ công nhận Nhà nước Palestine, gia nhập phần lớn các quốc gia thành viên Liên Hiệp Quốc. Bồ Đào Nha cho biết họ có kế hoạch thực hiện việc này vào cuối Chúa Nhật.
“ Hôm nay, để khôi phục hy vọng hòa bình cho người Palestine và người Israel, cũng như giải pháp hai nhà nước, Vương quốc Anh chính thức công nhận Nhà nước Palestine”, Starmer cho biết vào Chúa Nhật trong bài đăng trên tài khoản X chính thức của mình.
Vào tháng 7, Starmer đã cam kết rằng ông sẽ công nhận vào tháng 9 nếu lệnh ngừng bắn không đạt được ở Gaza, nơi Israel trong những ngày gần đây đã leo thang chiến dịch quân sự chống lại Hamas bằng một cuộc tấn công trên bộ mới vào Thành phố Gaza.
Thủ tướng Canada Mark Carney cho biết trong một bài đăng trên mạng xã hội: “Canada công nhận Nhà nước Palestine và đề nghị hợp tác trong việc xây dựng lời hứa về một tương lai hòa bình cho cả Nhà nước Palestine và Nhà nước Israel”.
Trước thông báo này, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết Israel sẽ không “tự sát” bằng cách chào đón một nhà nước Palestine “vì nhu cầu chính trị của Âu Châu”.
Netanyahu cho biết: “Chúng tôi cũng sẽ phải đấu tranh tại Liên Hiệp Quốc và tại mọi đấu trường khác chống lại những tuyên truyền sai trái nhắm vào chúng tôi và những lời kêu gọi thành lập một nhà nước Palestine - điều này sẽ gây nguy hiểm cho sự tồn tại của chúng tôi và là phần thưởng vô lý cho chủ nghĩa khủng bố”.
Ngoại trưởng Anh Yvette Cooper sẽ tới New York để đưa ra tuyên bố chính thức của Vương quốc Anh tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, trong khi Starmer từ chối tham dự để tập trung giải quyết nhiều thách thức trong nước, bao gồm cả những câu hỏi về khả năng lãnh đạo của ông.
Động thái của Vương quốc Anh diễn ra sau nỗ lực ngoại giao của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, người sẽ đồng chủ trì một hội nghị tại Liên Hiệp Quốc vào thứ Hai về giải pháp hai nhà nước, cũng như áp lực đáng kể trong nước tại Anh.
Ngoại trưởng Palestine Varsen Aghabekian Shahin hoan nghênh tuyên bố công nhận nhà nước Palestine.
“Đây là một động thái đưa chúng ta đến gần hơn với chủ quyền và độc lập”, bà Shahin nói với các phóng viên tại Ramallah. “Nó có thể không chấm dứt chiến tranh ngay ngày mai, nhưng đó là một bước tiến mà chúng ta cần xây dựng và phát huy”, bà nói, ám chỉ đến chiến dịch quân sự của Israel tại Dải Gaza.
Về nguyên tắc, Starmer của Anh từ lâu đã ủng hộ nhà nước Palestine, nhưng từ chối đưa ra mốc thời gian cấp quy chế chính thức cho đến đầu năm nay, khi ông phải đối mặt với lời kêu gọi hành động từ nhiều thành viên của Đảng Lao động, bao gồm cả Nội các của ông.
Chủ đề này đã trở thành điểm căng thẳng trong chuyến thăm diễn ra suôn sẻ của Ông Donald Trump tới Vương quốc Anh vào tuần trước, trong đó tổng thống Hoa Kỳ thừa nhận đây là “một trong số ít bất đồng giữa chúng tôi” khi trả lời một câu hỏi trong cuộc họp báo chung với Starmer tại Chequers.
Tuy nhiên, Tổng thống Trump không khiển trách Starmer mà thậm chí còn vỗ vai ông khi gọi Hamas là “một tổ chức khủng bố không thể tham gia vào bất kỳ chính quyền nào trong tương lai ở Palestine”.
Ngoài việc thể hiện tình đoàn kết với người Palestine, Starmer hy vọng rằng quyết định này sẽ giúp xoa dịu bầu không khí tại hội nghị thường niên sắp tới của Đảng Lao động, đóng vai trò là phép thử về vị thế của nhà lãnh đạo trong đảng.
[Politico: Britain, Canada, Australia recognize Palestinian statehood]