1. NATO lại điều động máy bay chiến đấu sau các cuộc tấn công lớn của Nga

Máy bay của Ba Lan và NATO đã phải cất cánh khẩn cấp trong cuộc không kích của Nga vào miền Tây Ukraine, một ngày sau khi Estonia, thành viên liên minh, cáo buộc Mạc Tư Khoa vi phạm không phận của mình.

Newsweek đã liên hệ với Bộ Quốc phòng Nga và Ba Lan qua email để xin bình luận.

Hành động của Ba Lan diễn ra sau khi căng thẳng giữa Mạc Tư Khoa và NATO leo thang mạnh mẽ sau khi Estonia cho biết ba máy bay MiG của Nga đã xâm phạm không phận nước này vào ngày hôm trước trong một hành động mà nước này mô tả là “trơ tráo”.

Điều 4 trong hiến chương NATO đã được viện dẫn hai lần trong tháng này và động thái điều động máy bay mới nhất của Ba Lan sẽ làm gia tăng mối lo ngại về mối đe dọa mà Mạc Tư Khoa gây ra cho sườn phía đông của liên minh.

Quân đội Ba Lan cho biết máy bay chiến đấu đã được điều động trong khi hệ thống phòng không mặt đất và radar của họ được đặt ở trạng thái “sẵn sàng tối đa” từ đêm đến sáng thứ Bảy.

NATO đang trong tình trạng báo động cao sau khi Estonia viện dẫn Điều 4 trong hiến chương để đàm phán với các thành viên sau hành động của Nga mà một chuyên gia nói với Newsweek là “bài kiểm tra căng thẳng” của Mạc Tư Khoa đối với liên minh.

Quân đội Warsaw cho biết trong một tuyên bố lúc 3 giờ 30 sáng giờ địa phương vào thứ Bảy rằng trong các cuộc tấn công tầm xa của Nga vào Ukraine vào đêm qua, máy bay Ba Lan và đồng minh đã được điều động trên không phận Ba Lan.

Không quân Ukraine báo cáo đã bắn hạ 552 máy bay điều khiển từ xa, hai hỏa tiễn đạn đạo và 29 hỏa tiễn hành trình trên khắp đất nước.

Quân đội cho biết các biện pháp này nhằm bảo đảm an toàn tại các khu vực giáp ranh với vùng bị đe dọa và đang theo dõi tình hình hiện tại với lực lượng sẵn sàng ứng phó ngay lập tức.

Trong bài đăng sau đó trên X lúc 5 giờ sáng, quân đội cho biết các hoạt động của họ đã kết thúc và các hệ thống phòng không mặt đất và trinh sát radar đã trở lại hoạt động bình thường.

Động thái này diễn ra sau khi Estonia yêu cầu tham khảo ý kiến với các thành viên NATO khác theo Điều 4 sau khi ba máy bay chiến đấu MiG-31 của Nga xâm phạm bầu trời quốc gia Baltic này trên Vịnh Phần Lan trong 12 phút.

Bộ Quốc phòng Nga cho biết máy bay của họ chưa bao giờ xâm phạm không phận Estonia và ba máy bay chiến đấu MiG-31 của Nga đã hoàn thành chuyến bay theo lịch trình từ Karelia đến một phi trường ở Vùng Kaliningrad “tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về không phận quốc tế”.

Ba Lan đã viện dẫn Điều 4 sau khi cho biết hơn 20 máy bay điều khiển từ xa của Nga đã xâm phạm không phận của nước này vào ngày 10 tháng 9 và sau đó Rumani đã điều động máy bay phản lực để đáp trả một máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm lãnh thổ của mình.

Sau khi Estonia cáo buộc Mạc Tư Khoa, Tổng thống Trump hôm thứ Sáu cho biết, “Tôi không thích khi điều đó xảy ra” và rằng “có thể sẽ có rắc rối lớn” mà không nói rõ hơn.

Chuyên gia về lệnh trừng phạt Brett Erickson nói với Newsweek rằng trừ khi phương Tây áp đặt chế độ trừng phạt phối hợp cứng rắn, nếu không các hành vi xâm phạm không phận NATO của Mạc Tư Khoa sẽ gia tăng.

Erickson cho biết thêm rằng phản ứng này đòi hỏi Tổng thống Trump phải đưa ra “lằn ranh cứng rắn” vì nhà độc tài Vladimir Putin đã tuyên bố rõ ràng rằng ông sẽ không đàm phán chấm dứt chiến tranh ở Ukraine cho đến khi áp lực trở nên không thể chịu đựng được.

[Newsweek: NATO Scrambles Fighter Jets Again After Major Russian Attacks]

2. ĐẾM NGƯỢC ĐẾN CHIẾN TRANH Việc mất điện ở Lithuania có thể dẫn đến Thế chiến thứ 3 chỉ trong VÀI GIỜ: Nga xâm lược, Đài Loan bị chiếm giữ và NATO chao đảo… từng phút một

Một cựu chỉ huy NATO cảnh báo rằng việc mất điện LỚN ở Lithuania có thể là khởi đầu của một cuộc Chiến tranh thế giới thứ ba thảm khốc khiến phương Tây phải choáng váng.

Tướng Sir Richard Shirreff đã dự đoán chi tiết từng phút của các sự kiện có thể “làm thay đổi hoàn toàn” cán cân quyền lực toàn cầu chỉ trong vài giờ.

Cựu sĩ quan quân đội, từng giữ chức Phó Tư lệnh tối cao của NATO tại Âu Châu, đã dự đoán rằng Thế chiến thứ ba sẽ bắt đầu bằng một cuộc tấn công phá hoại ở các nước vùng Baltic.

Ngài Richard đã phác thảo rằng mọi chuyện sẽ bắt đầu bằng sự việc mất điện trên quy mô lớn ở Vilnius, thủ đô của Lithuania, khiến thành phố rơi vào hỗn loạn.

Ông nói: “Các dịch vụ thiết yếu của thành phố sẽ ngừng hoạt động. Khi các bệnh viện chuyển sang sử dụng máy phát điện dự phòng và các ngân hàng ngừng giao dịch, sự hỗn loạn sẽ lan rộng.

“Một làn sóng cướp bóc và bất ổn dân sự bùng nổ, hoàn toàn bất ngờ tại đất nước Lithuania tuân thủ luật pháp.”

Cựu chỉ huy quân đội dự đoán tình trạng mất điện cũng sẽ xảy ra trên khắp Latvia và Estonia.

Và chỉ trong vòng vài giờ, Tổng thống Lithuania Gitanas Nauseda sẽ tuyên bố thiết quân luật đã được áp dụng tại thủ đô sau các cuộc bạo loạn và cướp bóc.

Ngay ngày hôm sau, sau sự hỗn loạn ngày càng gia tăng, Vladimir Putin tuyên bố rằng quân đội ở vùng lãnh thổ Kaliningrad của Nga đang được đặt trong tình trạng báo động toàn diện và được điều động đến biên giới với Lithuania.

Dưới vỏ bọc là lời đe dọa can thiệp vào quốc gia vùng Baltic, Điện Cẩm Linh sẽ tìm cách tấn công.

Theo Sir Richard, Putin từng nói rằng “cư dân nói tiếng Nga ở Vilnius đang bị các nhóm dân tộc chủ nghĩa nhắm tới và Mạc Tư Khoa sẽ không bỏ rơi họ”.

Và trong vòng hai giờ, ông sẽ tuyên bố rằng lực lượng Nga ở Kaliningrad đã bị “quân nổi dậy hiếu chiến Lithuania” tấn công - buộc ông phải kiểm soát Suwalki Gap.

Đây là một dải đất khó phòng thủ, rộng chưa đến 97 km, nối liền các nước NATO còn lại với các quốc gia Baltic.

Richard nói: “Một phi đội máy bay chiến đấu SU-27 gầm rú trên biên giới, theo sau là hai chiếc MiG-31 trang bị hỏa tiễn Kinzhal. Những máy bay này thuộc Phi đội hỗn hợp 132.

Sư đoàn Không quân thuộc Hạm đội Baltic của Nga, do Trung đoàn Tiêm kích Cận vệ 689 quản lý, hoạt động tại căn cứ không quân Chkalovsk. Thông điệp rõ ràng là: Nga đang khẳng định vị thế thống trị trên không.”

Kết quả là, một NATO lo ngại sẽ buộc phải viện dẫn điều khoản phòng thủ tập thể theo Điều 5.

Ngài Richard cho biết: “Tại nhà riêng của mình ở Mar-a-Lago, Florida, lúc đó là 8 giờ sáng, Tổng thống Trump dường như vẫn chưa bị các phụ tá đánh thức.

Tổng thư ký NATO Mark Rutte đã có cuộc trao đổi ngắn với Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth, và câu trả lời dành cho Mark Rutte là: 'Điều 5 à? Về lý thuyết thì đúng, nhưng trên thực tế thì điều đó có nghĩa là gì?

“Ông thực sự đang yêu cầu Tổng thống Hoa Kỳ tuyên chiến với Nga vì một số máy bay đang bay thấp hay sao? Ông thiệt tình!”

Chuyên gia quân sự dự đoán rằng Ba Lan sẽ cảnh báo Nga tránh xa không phận của mình, nhưng sẽ không có hành động trả đũa trực tiếp nào.

Và chẳng bao lâu nữa, quân đội Lithuania đóng tại biên giới sẽ phải hứng chịu hỏa lực từ quân đội Nga trước khi xe tăng Nga tiến vào Vilnius.

Và vì Nga hiện kiểm soát hành lang Suwalki, NATO sẽ không thể gửi hỗ trợ hậu cần tới các nước Baltic để giúp phòng thủ trước Nga.

Khi Âu Châu đang bận rộn với cuộc xâm lược tiếp theo của Putin, Ngài Richard đã dự đoán rằng Trung Quốc ở phương Đông sẽ phát động một cuộc tấn công vào Đài Loan.

Ông nói: “Các khẩu đội hỏa tiễn của Trung Quốc đã mở ra một loạt đòn tấn công chưa từng có trong lịch sử chiến tranh vào Đài Loan, hòn đảo đông dân cư cách bờ biển đất liền 100 dặm.

“Hàng ngàn hỏa tiễn gào thét trên bầu trời đêm, nhắm vào lực lượng không quân và cảng hải quân, bệ phóng hỏa tiễn và trung tâm chỉ huy quân sự, trạm radar và các cơ sở điện tử chống máy bay điều khiển từ xa của Đài Loan.”

Chuyên gia quân sự cho biết mặc dù Tổng thống Trump sẽ đe dọa sẽ giáng “hàng loạt lệnh trừng phạt” vào Trung Quốc, ông vẫn sẽ không hỗ trợ hòn đảo này bằng viện trợ quân sự cần thiết.

Ngài Richard nói tiếp: “Chỉ trong năm ngày, cán cân quyền lực toàn cầu đã thay đổi hoàn toàn.

“Trung Quốc đã giành được chiến thắng mà họ hằng mong ước. Nga đã bảo đảm việc chinh phục Ukraine và bắt đầu giành lại các quốc gia Baltic. NATO đã tan rã.

“Âu Châu đang chuẩn bị một liên minh mới với Viễn Đông. Và Anh bị phơi bày là một hòn đảo nhỏ bé không thể tự vệ tốt hơn Đài Loan.”

Trong khi cuộc chiến của Putin ở Ukraine vẫn đang tiếp diễn và chưa có hồi kết, tờ The Sun đã điều tra những dấu hiệu ẩn giấu cho thấy Putin đang có kế hoạch xâm chiếm Suwalki Gap.

Việc nắm bắt được khoảng cách này về cơ bản sẽ cắt đứt các quốc gia vùng Baltic là Lithuania, Latvia và Estonia khỏi các đồng minh NATO của họ.

Ngài Richard cảnh báo: “Chúng ta đang chứng kiến sự gia tăng hiện diện quân sự của Nga ở Kaliningrad và Belarus, chúng ta đang chứng kiến các cuộc tập trận quân sự bất ngờ và các cuộc di chuyển quân đội bất thường.

“Chúng ta có chiến tranh hỗn hợp với việc gây nhiễu GPS, phá hoại cáp ngầm và những người đàn ông xanh nhỏ bé... gây ra tình trạng bất ổn trong cộng đồng thiểu số nói tiếng Nga.”

Vị Tướng Anh cũng giải thích rằng bất kỳ mối đe dọa tiềm tàng nào đối với các quốc gia vùng Baltic là Estonia, Latvia và Lithuania đều cần phải được so sánh với những thời điểm dẫn đến cuộc xâm lược Ukraine.

Và ông xem xét chiến tranh hỗn hợp, nêu chi tiết các chiến lược đe dọa mà Mạc Tư Khoa đã sử dụng trong lịch sử gần đây.

Ông giải thích rằng bất cứ điều gì giống với việc tăng cường quân sự ồ ạt ở biên giới Ukraine ngay trước chiến tranh vào năm 2022 đều cần được hiểu là một dấu hiệu cảnh báo nghiêm trọng.

[The Sun: COUNTDOWN TO WAR How Lithuania power cut could spin out into WW3 in HOURS: Russians invade, Taiwan seized & Nato reeling…minute by minute]

3. Tổng thống Tiệp cho biết NATO ‘phải đáp trả tương ứng, bao gồm cả quân sự’ trước các hành động khiêu khích của Nga

Tổng thống Tiệp Petr Pavel cho biết NATO phải duy trì đoàn kết và phản ứng quyết liệt trước các hành động khiêu khích của Nga vào ngày 20 tháng 9 trong bối cảnh Nga ngày càng gia tăng các vụ vi phạm không phận NATO.

“Trong thời điểm này, chúng ta phải hành động kiên quyết, và nếu vi phạm xảy ra, chúng ta phải đáp trả tương ứng, kể cả bằng quân sự. Nga sẽ rất nhanh chóng nhận ra mình đã phạm sai lầm và vượt quá giới hạn. Thật không may, đây là tình thế bên bờ vực xung đột, nhưng đầu hàng trước cái ác là điều không thể”, Tổng thống Pavel đưa ra lập trường trên trong cuộc gặp gỡ với Hội đồng An ninh Quốc gia hôm Thứ Bẩy, 20 Tháng Chín.

Ông nói thêm: “Những gì đã xảy ra trong những ngày gần đây ở Ba Lan và Estonia, và những gì đã xảy ra ở Ukraine trong bốn năm qua, khiến tất cả chúng ta lo ngại, bởi vì nếu chúng ta không đoàn kết, sớm hay muộn điều đó cũng sẽ xảy ra với chúng ta”.

Mạc Tư Khoa đã xâm phạm không phận Ba Lan vào ngày 10 tháng 9, khiến Warsaw phải bắn hạ máy bay điều khiển từ xa của Nga trên lãnh thổ của mình, đây là hành động đầu tiên của một thành viên NATO trong hơn ba năm diễn ra cuộc chiến toàn diện của Nga với Ukraine.

Trong khi Tổng thống Trump coi vụ 19 máy bay điều khiển từ xa xâm nhập vào lãnh thổ Ba Lan chỉ là một vụ bay lạc không cố ý bất kể đàn máy bay điều khiển từ xa này lên đến 19 chiếc và có những chiếc bay sâu đến 300 km trong lãnh thổ Ba Lan, Tổng thống Tiệp cho rằng đây là một hành động cố ý và là một toan tính nhằm tấn công vào phi trường Rzeszow, nơi vận chuyển vũ khí cho Ukraine.

Máy bay điều khiển từ xa của Nga một lần nữa xâm phạm không phận Liên Hiệp Âu Châu và NATO, bay qua lãnh thổ Rumani vào ngày 13 tháng 9 trong bối cảnh diễn ra một cuộc không kích quy mô lớn vào Ukraine. Gần đây nhất, ba máy bay phản lực của Nga đã xâm phạm không phận Estonia vào ngày 19 tháng 9 khi Mạc Tư Khoa tiếp tục các hành động khiêu khích.

“Đây là một sự leo thang đáng kể đối với an ninh Âu Châu, mà Nga rõ ràng phải chịu trách nhiệm. Tôi phải nói rằng đây chỉ là ví dụ mới nhất về những hành động của Nga, vốn đã hành xử theo cách này từ lâu”, ông Pavel nói.

Tổng thống Pavel lưu ý rằng trong quá khứ, Thổ Nhĩ Kỳ đã bắn hạ một máy bay phản lực của Nga để đáp trả việc Mạc Tư Khoa liên tục vi phạm không phận nước này.

Ông cho biết: “Chúng ta hiện đang chứng kiến điều tương tự: Nga không chỉ tiến hành một cuộc chiến tranh xâm lược chống lại một quốc gia có chủ quyền mà còn khiêu khích các nước NATO theo cách chưa từng có, không chỉ tìm cách khơi mào một phản ứng để sau đó có thể sử dụng cho lợi ích riêng của mình mà còn để thử thách quyết tâm và khả năng tự vệ của chúng ta”.

Tổng thống Pavel lên án hành vi vi phạm không phận của Nga và kêu gọi hành động quyết liệt để Putin và Điện Cẩm Linh “sẽ hành xử theo cách chúng ta cho phép”, đồng thời nói thêm rằng nếu Âu Châu chỉ phản ứng “bằng lời nói”, các hành động khiêu khích sẽ tiếp tục.

“Đây là hành vi hoàn toàn vô trách nhiệm, bởi vi phạm không phận chỉ là cái cớ để kích hoạt các cơ chế phòng thủ, cụ thể là bắn hạ một máy bay như vậy. Và tất nhiên, không ai ở phía chúng tôi hay phía Nga mong muốn điều đó”, ông nói.

Các nhà lãnh đạo trên khắp Âu Châu đã lên án một số hành vi vi phạm không phận của NATO và Liên Hiệp Âu Châu của Nga vào tháng 9.

Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen phát biểu ngày 19 tháng 9: “Chúng tôi sẽ đáp trả mọi hành động khiêu khích bằng quyết tâm, đồng thời đầu tư vào một sườn phía Đông vững mạnh hơn. Khi các mối đe dọa leo thang, áp lực của chúng tôi cũng sẽ tăng theo. Tôi kêu gọi các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu nhanh chóng phê duyệt gói trừng phạt thứ 19 của chúng tôi.”

Vụ vi phạm ngày 19 tháng 9 xảy ra trên Vịnh Phần Lan, nơi máy bay phản lực của Nga đã xâm phạm lãnh thổ Estonia mà không được phép trước khi rời đi, Lực lượng Phòng vệ Estonia xác nhận.

Để đối phó với sự leo thang căng thẳng của Nga, quốc gia Baltic này đã yêu cầu NATO tham khảo ý kiến theo Điều 4. Biện pháp này cho phép các quốc gia thành viên thảo luận với các đồng minh nếu an ninh của họ bị đe dọa.

Tưởng cũng nên biết thêm: Một cuộc tấn công mạng đã làm gián đoạn hoạt động tại một số phi trường lớn ở Âu Châu vào thứ Bảy, bao gồm Sân bay Brussels và Sân bay Heathrow của Luân Đôn, gây ra tình trạng chậm trễ và hủy chuyến bay. Cho đến nay, Cục Tình Báo Đối Ngoại Vương Quốc Anh, gọi tắt là MI6 cáo buộc Nga là tác nhân chính gây ra vụ này.

[Kyiv Independent: NATO 'must respond accordingly, including militarily' to Russian provocations, Czech president says]

4. Tấn công mạng gây ra sự chậm trễ, gián đoạn tại các phi trường Âu Châu

Một cuộc tấn công mạng đã làm gián đoạn hoạt động tại một số phi trường lớn ở Âu Châu vào thứ Bảy, bao gồm Sân bay Brussels và Sân bay Heathrow của Luân Đôn, gây ra tình trạng chậm trễ và hủy chuyến bay.

Sân bay Brussels cho biết vụ tấn công nhắm vào nhà cung cấp dịch vụ hệ thống làm thủ tục và lên máy bay vào tối thứ Sáu. Sân bay cho biết do vụ tấn công, chỉ có thể làm thủ tục và lên máy bay thủ công.

Sân bay cho biết: “Điều này ảnh hưởng lớn đến lịch trình chuyến bay và không may sẽ gây ra tình trạng chậm trễ và hủy chuyến bay”.

Ariane Goossens, phát ngôn viên của phi trường cho biết, tính đến 10:30 sáng thứ Bảy, 10 chuyến bay khởi hành từ Sân bay Brussels đã bị hủy và 17 chuyến bị hoãn hơn một giờ.

Sân bay Heathrow cho biết trên trang web của mình rằng Collins Aerospace, đơn vị cung cấp hệ thống làm thủ tục và lên máy bay cho các hãng hàng không tại nhiều phi trường, đang “gặp sự việc kỹ thuật có thể gây ra sự chậm trễ cho hành khách khởi hành”.

Phát ngôn nhân của Collins Aerospace cho biết công ty đã nhận thấy “sự gián đoạn liên quan đến mạng” đối với nhu liệu MUSE của họ tại một số phi trường và đang “tích cực giải quyết sự việc và khôi phục đầy đủ chức năng cho khách hàng nhanh nhất có thể”.

Họ cho biết thêm: “Tác động chỉ giới hạn ở việc làm thủ tục điện tử cho khách hàng và gửi hành lý và có thể được giảm thiểu bằng các thao tác làm thủ tục thủ công”.

Sân bay Berlin Brandenburg cũng báo cáo thời gian chờ đợi lâu hơn khi làm thủ tục ghi danh “do sự việc kỹ thuật tại nhà cung cấp hệ thống hoạt động trên khắp Âu Châu”.

Các phi trường khuyến cáo hành khách kiểm tra tình trạng chuyến bay của mình trước khi đến phi trường.

[Politico: Cyberattack causes delays, disruptions at European airports]

5. Tổng thống Zelenskiy xác nhận cuộc gặp sắp tới với Tổng thống Trump tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy dự kiến sẽ gặp Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump trong chuyến thăm Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc vào tuần tới, Tổng thống Zelenskiy nói với các nhà báo vào ngày 19 tháng 9.

Tổng thống Zelenskiy sẽ dẫn đầu phái đoàn Ukraine tham dự cuộc họp ở New York, dự kiến sẽ quy tụ các nhà lãnh đạo từ gần 150 quốc gia từ ngày 23 đến 29 tháng 9.

“Sẽ có rất nhiều cuộc gặp song phương. Về kinh doanh, công nghệ, quốc phòng, thỏa thuận khoáng sản. Cuộc gặp này sẽ được kết hợp với một cuộc họp kinh tế lớn. Và một cuộc gặp với Tổng thống Hoa Kỳ”, Tổng thống nói, theo Interfax Ukraine đưa tin.

“Ngoài ra, rất có thể sẽ có cuộc gặp giữa các đệ nhất phu nhân của Ukraine và Hoa Kỳ về vấn đề nhân đạo liên quan đến trẻ em.”

Đại hội đồng này diễn ra trong bối cảnh những nỗ lực do Hoa Kỳ dẫn đầu nhằm thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình giữa Nga và Ukraine đang bị đình trệ, với việc Mạc Tư Khoa từ chối các đề xuất nghiêm chỉnh về việc sắp xếp một cuộc gặp giữa Tổng thống Zelenskiy và Putin.

Mặc dù ban đầu đe dọa trừng phạt Nga nếu nước này không chấm dứt chiến tranh, Tổng thống Trump dường như đã từ bỏ ý định gây áp lực trực tiếp lên Mạc Tư Khoa.

Theo hãng thông tấn Ukrinform của Ukraine, Tổng thống Zelenskiy cho biết ông hy vọng Tổng thống Trump sẽ cung cấp cho ông các bảo đảm an ninh để bảo vệ Ukraine khỏi các cuộc tấn công trong tương lai trong trường hợp đạt được thỏa thuận hòa bình.

Tổng thống Trump đã tỏ ý sẵn sàng cung cấp cho Ukraine các bảo đảm an ninh nhưng không nêu rõ đó là những bảo đảm gì.

Tuy nhiên, ông đã loại trừ khả năng cử quân đội Hoa Kỳ tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình. Ông cũng tuyên bố rằng Âu Châu nên đóng vai trò chủ đạo trong việc cung cấp những bảo đảm này.

Lần cuối cùng Tổng thống Zelenskiy và Tổng thống Trump gặp nhau trực tiếp là vào ngày 18 tháng 8 trong một cuộc họp của các quan chức Âu Châu tại Tòa Bạch Ốc, hai ngày sau khi Tổng thống Trump và Putin gặp nhau ở Alaska.

Trong cuộc gặp ở Alaska, Đệ nhất phu nhân Melania Tổng thống Trump đã gửi cho Putin một bức thư nêu vấn đề Nga bắt cóc trẻ em Ukraine.

[Kyiv Independent: Zelensky confirms upcoming meeting with Trump at UN General Assembly]

6. Nhận định của Ngài Richard Moore, Giám đốc Cục Tình Báo Đối Ngoại Vương Quốc Anh, ngày 19 tháng 9 năm 2025

Kính thưa quý vị và anh chị em,

Ngài Richard Peter Moore KCMG (sinh ngày 9 tháng 5 năm 1963) là một công chức Anh, hiện là giám đốc Cơ quan Tình báo Đối Ngoại, gọi tắt là MI6, và trước đây là Tổng giám đốc phụ trách các vấn đề chính trị tại Văn phòng Đối ngoại, Khối thịnh vượng chung và Phát triển, và trước đó nữa là đại sứ Anh tại Thổ Nhĩ Kỳ.

Ngài Richard Moore, Giám đốc Cơ quan Tình báo Bí mật, đã có bài phát biểu về việc ra mắt một cổng thông tin web đen mới để tuyển dụng điệp viên cho Vương quốc Anh.

Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy

Niềm tin, sự thật, sự lừa dối và gián điệp là những thành phần then chốt của thách thức lớn nhất mà Cơ quan và đất nước chúng ta phải đối mặt trong năm năm tôi làm giám đốc Cơ quan Tình báo Đối Ngoại, đặc biệt là trong bối cảnh cuộc xâm lược Ukraine vô cớ và bất hợp pháp của Nga. Chúng ta đã đi đầu trong những nỗ lực hỗ trợ người dân Ukraine tự vệ và bảo vệ những nguyên tắc mà tất cả chúng ta đều dựa vào để bảo đảm hòa bình và an ninh.

Sự lãnh đạo của Tổng thống Zelenskiy rất quan trọng. Tôi nhớ người đàn ông mà tôi đã mời ăn trưa trong tuần đầu tiên tôi làm Giám đốc; ông ấy vẫn còn khá mới mẻ trong chính trường, một nhà lãnh đạo chưa được tôi luyện và thử thách. Nhưng ngay cả khi đó, bạn vẫn có thể cảm nhận được sự kiên cường và quyết tâm. Được chứng kiến ông ấy trở thành một nhà lãnh đạo như ngày hôm nay là một đặc ân đáng trân trọng. Sự ngưỡng mộ của tôi dành cho ông ấy là vô bờ bến. Tôi tự hào nói rằng sự ủng hộ dành cho Ukraine của công chúng Anh vẫn vững vàng, củng cố quyết tâm của các Thủ tướng kế tiếp trong việc trở thành những người ủng hộ và đồng minh trung thành nhất của Kyiv.

Nỗi đau khổ của người dân Ukraine là vô biên. Cuộc chiến đã chứng kiến mức độ thương vong và tàn phá chưa từng thấy ở Âu Châu kể từ Thế chiến II, và dân thường đã bị tấn công một cách tàn bạo và lạnh lùng. Trong những tuần gần đây, Nga đã tăng cường các cuộc tấn công vào các mục tiêu dân sự hơn nữa.

Không thể có sự tương đương giữa nỗi đau của kẻ xâm lược và nạn nhân, nhưng rõ ràng là sự thiếu quan tâm đến mạng sống con người của Putin cũng ảnh hưởng đến chính người dân của ông ta. Nga đã phải gánh chịu hơn một triệu thương vong, một phần tư trong số đó đã thiệt mạng, khi quân đội được huấn luyện kém từ những vùng nghèo nhất của Nga bị đưa vào “máy xay thịt”.

Mọi người sáng suốt đều mong muốn việc giết chóc chấm dứt. Tôi hoan nghênh những nỗ lực của Tổng thống Trump trong việc giải quyết xung đột, của Tổng thống Zelenskiy vì đã sẵn sàng chấp nhận những thỏa hiệp khó khăn, và của các nhà lãnh đạo Âu Châu trong việc nỗ lực đạt được một nền hòa bình công bằng và lâu dài.

Tuy nhiên, tôi hoàn toàn không thấy bằng chứng nào cho thấy nhà độc tài Putin quan tâm đến một nền hòa bình được đàm phán. Ông ta chỉ quan tâm đến việc buộc Ukraine phải đầu hàng. Ông ta đang lừa chúng ta. Bởi vì vấn đề đã và luôn là vấn đề chủ quyền: Putin phủ nhận chủ quyền của Ukraine và sự tồn tại của Ukraine như một quốc gia và một dân tộc.

Ông ta tìm cách áp đặt ý chí đế quốc của mình bằng mọi cách có thể. Nhưng ông ta không thể thành công: Nga đơn giản là không có đủ khả năng để khuất phục hoàn toàn Ukraine bằng vũ lực. Đúng vậy, họ đang tiến lên trên chiến trường, nhưng với tốc độ chậm như sên và cái giá phải trả khủng khiếp, và quân đội của Putin vẫn còn kém xa mục tiêu xâm lược ban đầu.

Nói một cách dân dã như người Anh chúng ta thường nói, Putin đã “đớp vào miệng” quá nhiều đến mức nuốt không trôi. Ông ta nghĩ mình sẽ giành được một chiến thắng dễ dàng. Nhưng ông ta - và nhiều người khác - đã đánh giá thấp người Ukraine. Thực tế, hành động của Putin đã củng cố bản sắc dân tộc Ukraine và đẩy nhanh quá trình hướng Tây của đất nước, cũng như thuyết phục Thụy Điển và Phần Lan gia nhập NATO.

Putin đã cố gắng thuyết phục thế giới rằng chiến thắng của Nga là điều tất yếu. Nhưng ông ta nói dối. Ông ta nói dối thế giới. Ông ta nói dối người dân. Thậm chí, có lẽ, ông ta còn nói dối chính mình. Tiếng chuông điện thoại reo từ Tổng thống cũng giống như tiếng chuông leng keng của Pavlov bên trong Điện Cẩm Linh, khơi gợi những hành vi được học hỏi để nói với Putin bất cứ điều gì mà hệ thống muốn ông ta nghe. Nhưng chúng ta không nên tin ông ta, hay gán cho ông ta sức mạnh mà ông ta không có.

Trước thềm cuộc xâm lược năm 2022, dựa trên thông tin tình báo xuất sắc, chính phủ Hoa Kỳ và Anh đã thực hiện một bước đi phi thường: đó là giải mật thông tin tình báo vạch trần những lời dối trá của Putin và tiết lộ kế hoạch tăng cường quân sự cũng như tấn công của Nga. Đó là một quyết định được cân nhắc kỹ lưỡng: việc này phải được thực hiện theo cách không gây nguy hiểm cho các nguồn tin, nhưng lại mang lại tác động to lớn. Nó làm suy yếu thông tin sai lệch của Nga, ngăn chặn bước tiến ban đầu của Nga và củng cố liên minh đã hỗ trợ Ukraine.

Bức tranh toàn cảnh vẫn là Putin đang thế chấp tương lai đất nước cho di sản cá nhân và một phiên bản lịch sử bị bóp méo. Do đó, nền kinh tế và nhân khẩu học của Nga, cùng các phương tiện thể hiện quyền lực đế quốc, đang suy thoái về lâu dài - và chiến tranh của Putin đang đẩy nhanh sự suy thoái này. Ông ta không đầu tư vào cơ sở hạ tầng, trường học và bệnh viện mà là vào hỏa tiễn, đạn dược và nhà xác.

Lịch sử cảnh báo chúng ta đừng bao giờ đánh giá thấp một quốc gia đang đấu tranh giành độc lập và sự tồn vong của chính mình. Các cường quốc lớn hơn Nga đã thất bại trong việc khuất phục các cường quốc yếu hơn Ukraine. Cuối cùng, nếu chúng ta giữ vững tinh thần, Putin sẽ cần phải chấp nhận sự thật rằng ông ta có một lựa chọn: chấp nhận rủi ro khủng hoảng kinh tế và chính trị đe dọa đến quyền lực của chính mình, hoặc thực hiện một thỏa thuận hợp lý.

Đây là một lựa chọn mà ông ấy đã phải đối mặt sớm hơn, nếu không nhờ sự giúp đỡ từ bên ngoài: đúng vậy, máy bay điều khiển từ xa từ Iran, cùng với nhân lực và vật lực từ Bắc Hàn, nhưng chính sự hỗ trợ mà Trung Quốc liên tục dành cho Nga, cả về mặt ngoại giao lẫn về “hàng hóa lưỡng dụng” - và hóa chất “Made in China” được sử dụng trong vỏ máy bay; phụ tùng điện tử được sử dụng trong hỏa tiễn - đã ngăn cản Putin đi đến kết luận rằng hòa bình là lựa chọn tốt nhất của hắn. Và rõ ràng, hòa bình là vì lợi ích của người dân Nga.

Tôi phải nói rõ rằng Chính phủ, Cơ quan của tôi và bản thân tôi không hề thù địch với Nga, mà chỉ thù địch với hành động của Điện Cẩm Linh. Trong khi Putin lừa dối và che giấu sự thật, nhiệm vụ của chúng ta là làm sáng tỏ sự thật.

Putin không phải là nước Nga. Và không phải tất cả người Nga đều theo chủ trương ngu xuẩn của Putin. Một số người vẫn giữ im lặng và cố gắng sống tốt nhất có thể. Một số khác, như Alexei Navalny, công khai phản kháng và hy sinh vì lý tưởng của mình. Nhưng những người khác lại âm thầm làm điều gì đó, bằng cách hợp tác với MI6.

Các sĩ quan tình báo luôn tìm hiểu sâu sắc về văn hóa của người đối thoại. Nga, xét trên nhiều phương diện, đóng một vai trò quan trọng trong lịch sử của MI6. Đất nước này giữ một vị trí đặc biệt trong ngành. MI6 quy tụ những con người am hiểu và yêu mến nhiều thành tựu của văn hóa Nga, đồng thời thấu hiểu và trân trọng những hy sinh của nhân dân Nga trong cuộc đấu tranh chung chống lại Đức Quốc xã.

Gửi đến những người đàn ông và phụ nữ ở Nga có sự thật để chia sẻ và lòng can đảm để chia sẻ những điều ấy, tôi mời bạn liên hệ với MI6. Bạn sẽ làm việc để mang lại hòa bình cho lục địa của chúng ta; để bảo vệ lợi ích lâu dài - và khôi phục danh dự - cho đất nước bạn. Bạn sẽ làm việc với một tổ chức đẳng cấp thế giới. Chúng tôi sẽ làm mọi thứ trong khả năng của mình để giữ an toàn cho bạn. Nhu cầu và nguyện vọng của bạn sẽ là tối quan trọng. Chúng tôi có thể giúp bạn tạo nên sự khác biệt.

Gián điệp là một nghề cổ xưa, nhưng thế giới chưa bao giờ thay đổi nhanh đến thế - và chúng tôi cũng đang thay đổi theo. Nhiều điệp viên giỏi nhất và nhiệt huyết nhất của chúng tôi là những người tình nguyện đã cống hiến cho MI6. Cánh cửa của chúng tôi luôn rộng mở.

Và, kể từ hôm nay, bạn có thể liên hệ với chúng tôi trực tuyến một cách an toàn thông qua cổng thông tin web đen mới của chúng tôi, Silent Courier. Cổng thông tin ảo của chúng tôi tận dụng tính ẩn danh của web đen để bất kỳ ai, ở bất kỳ đâu trên thế giới cũng có thể liên hệ an toàn với MI6. Vì vậy, hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay qua Silent Courier và lựa chọn một tương lai khác cho chính bạn, gia đình và đất nước bạn.

Nhưng lời kêu gọi của chúng tôi hôm nay không chỉ dành riêng cho người Nga. Bất kỳ ai, ở bất kỳ đâu trên thế giới, có quyền truy cập vào thông tin nhạy cảm liên quan đến khủng bố hoặc hoạt động tình báo thù địch, đều có thể sử dụng cổng thông tin mới này để liên hệ với MI6.

Trong khi Nga vẫn là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của MI6, ba ưu tiên còn lại, Trung Quốc, Iran và chống khủng bố, cũng đang chứng tỏ là những thách thức dai dẳng. Đó là lý do tại sao Vương quốc Anh vào năm 2025 cần một MI6 có thể hoạt động linh hoạt và quy mô lớn. Để đạt được mục tiêu đó, tôi rất biết ơn các Thủ tướng kế nhiệm đã nhận thức được nhu cầu tài trợ phù hợp cho cộng đồng tình báo của chúng ta, bất chấp thời kỳ kinh tế khó khăn.

Trung Quốc, xét trên nhiều phương diện, đang đứng giữa ranh giới giữa cơ hội và đe dọa. Nga suy yếu, Trung Quốc trỗi dậy. Thế kỷ 21 chắc chắn sẽ được định hình bởi sự trỗi dậy của Trung Hoa hay “Vương quốc Trung tâm”. Là một nhân tố quan trọng trong hệ thống toàn cầu, một thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, và một quốc gia đang tìm cách củng cố các liên minh khu vực, Trung Quốc có những trách nhiệm đặc biệt đi kèm với quy mô và tham vọng của mình. Trong nhiều lĩnh vực chung toàn cầu: biến đổi khí hậu, an ninh AI và thương mại thế giới, Trung Quốc có một vai trò to lớn và đáng hoan nghênh. Chúng tôi, tại Vương quốc Anh, mong muốn có một mối quan hệ tôn trọng và mang tính xây dựng với Trung Quốc.

Nhưng Trung Quốc cần tuân thủ các quy tắc đã được thiết lập về giao tiếp và không can thiệp mà họ công khai thúc đẩy. Tôi lắng nghe những lo ngại của đồng nghiệp, Giám đốc MI5, Ngài Ken McCallum, về sự can thiệp của Trung Quốc vào Vương quốc Anh; và chúng tôi, tại Vương quốc Anh, sẽ mạnh mẽ bảo vệ các quyền tự do, lối sống và an ninh kinh tế của mình.

Iran đã đóng vai trò quan trọng trong suốt nhiệm kỳ của tôi. Một Iran phi hạt nhân phải luôn là ưu tiên hàng đầu, và tôi hy vọng chính phủ Iran có thể nhận ra rằng một tương lai thịnh vượng và an toàn nằm ở sự hợp tác và thỏa hiệp, chứ không phải mù quáng theo đuổi một chiến lược gây bất ổn cho khu vực lân cận và khiến họ bất đồng quan điểm với phần lớn thế giới.

Những kẻ ủy nhiệm của họ, trong khi mang lại đau khổ, bạo lực và chết chóc cho khu vực, chẳng mang lại lợi ích gì cho Iran, và chúng ta phải hy vọng việc họ bị Israel hạ bệ có thể mang lại cơ hội để thiết lập lại trật tự. Điều đó đòi hỏi một sự thay đổi về mặt tư duy ở Tehran, điều mà tình báo vẫn chưa phát hiện ra.

Xin kính chào quý vị và các bạn

[MI6: Speech by Sir Richard Moore, Chief of SIS, 19 September 2025]

7. Nhiều trận động đất tấn công bờ biển Nga

Các trận động đất nhỏ tiếp tục làm rung chuyển khu vực Kamchatka của Nga sau trận động đất mạnh 7,8 độ richter xảy ra ở khu vực này vào thứ năm, cùng với các dư chấn từ 4,5 đến 5,5 độ richter trong suốt thứ sáu.

Ba trận động đất vừa xảy ra ngoài khơi bán đảo Kamchatka của Nga vào sáng sớm thứ Hai, làm rung chuyển một trong những khu vực địa chất bất ổn nhất thế giới. Kamchatka nằm trên Vành đai Lửa Thái Bình Dương, và khu vực này đã hứng chịu một số trận động đất gần đây chỉ hai tháng sau khi hứng chịu một trận động đất mạnh 8,8 độ richter.

Hoạt động này lên đến đỉnh điểm trong trận động đất hôm thứ Năm, gây ra cảnh báo sóng thần trong thời gian ngắn, mặc dù không có sự kiện nào như vậy xảy ra. Tuy nhiên, Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia, gọi tắt là NOAA cho biết Hawaii không có nguy cơ sóng thần mặc dù đã có cảnh báo trên toàn Thái Bình Dương.

Trận động đất hôm thứ Năm xảy ra cách bờ biển Nga khoảng 80 dặm, ở độ sâu 6 dặm. Các quan chức khác báo cáo sóng thần cao khoảng 1 đến 2 feet tại nhiều điểm dọc theo rìa bán đảo.

Các cơn dư chấn tiếp tục gây gián đoạn cho khu vực Kamchatka, với một cơn dư chấn mới xảy ra hầu như mỗi giờ trong suốt thứ Sáu.

Cơ quan Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ, gọi tắt là USGS đã ghi nhận 14 hoạt động địa chấn trong 12 giờ qua. Cơ quan này đã xem xét và xác nhận tất cả, không có báo cáo nào về thiệt hại hoặc thương tích ngay lập tức.

Tính đến tối thứ sáu theo giờ miền Đông, đã nhiều giờ trôi qua mà không có thêm trận động đất nào và cảnh báo sóng thần cũng không được đưa ra.

Thời điểm tập trung và khoảng cách gần của các trận động đất cho thấy khả năng có một chuỗi nhiễu động địa chấn liên quan. Các chuyên gia vẫn chưa xác nhận liệu chúng là một mô hình hay là các đứt gãy độc lập dọc theo cùng một đới đứt gãy.

Kamchatka, nằm dọc theo Vành đai lửa Thái Bình Dương bất ổn, là một trong những khu vực có hoạt động địa chấn mạnh nhất của Nga.

Nằm trên rìa vịnh Avacha ở Viễn Đông Nga, Petropavlovsk-Kamchatsky là thủ phủ của vùng Kamchatka và là một trong những thành phố lớn biệt lập nhất thế giới, chỉ có thể tiếp cận bằng đường hàng không hoặc đường biển.

Thành phố cảng này được bao quanh bởi những ngọn núi lửa phủ tuyết và địa hình hiểm trở, càng làm tăng thêm tính dễ bị tổn thương do động đất trong một vùng kiến tạo đang hoạt động. Tuy nhiên, bất chấp sự cô lập, Petropavlovsk-Kamchatsky vẫn là một trung tâm thu hút các nhà khoa học và khách du lịch.

Các nhà địa chấn học sẽ tiếp tục theo dõi khu vực để phát hiện dư chấn và phân tích chuỗi dư chấn để tìm ra các mô hình có thể chỉ ra nguy cơ gia tăng. Bất kỳ trận động đất nào tiếp theo đều có thể gây ra mối đe dọa cho Hoa Kỳ với sóng thần có thể tấn công Alaska hoặc Hawaii.

[Newsweek: Multiple Earthquakes Slam Russian Coastline]

8. Cuộc điện đàm giữa Tổng thống Trump và Tập Cận Bình

Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dường như đang bất đồng quan điểm về việc liệu thỏa thuận đề xuất nhằm loại bỏ TikTok khỏi sự kiểm soát của Trung Quốc có được chấp thuận hay không sau cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo vào thứ Sáu.

Tổng thống Trump cho biết ông đã có “một cuộc gọi rất hiệu quả” với Tập Cận Bình về nhiều vấn đề và “đánh giá cao việc chấp thuận TikTok” - dường như đang ám chỉ đến một thỏa thuận với Trung Quốc về ứng dụng mạng xã hội này.

Tuy nhiên, thông tin chính thức đầu tiên về cuộc gọi này đến từ một cơ quan chính phủ Trung Quốc — và không đề cập đến thỏa thuận, thay vào đó, họ nhắc lại lập trường lâu nay của Trung Quốc về việc cho phép các cuộc đàm phán với TikTok tiếp tục.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố: “Lập trường của Trung Quốc về vấn đề TikTok rất rõ ràng: Chính phủ Trung Quốc tôn trọng mong muốn của các doanh nghiệp và hoan nghênh họ tiến hành đàm phán kinh doanh theo đúng quy tắc thị trường, đạt được các giải pháp tuân thủ luật pháp và quy định của Trung Quốc và cân bằng lợi ích”.

Tình trạng mơ hồ của TikTok, sau khi Tòa Bạch Ốc nhiều lần thông báo về thỏa thuận sắp tới để bán ứng dụng này cho một nhóm chủ sở hữu người Mỹ, làm nổi bật thách thức mà Tổng thống Trump phải đối mặt khi thể hiện sức mạnh trong các thỏa thuận thương mại với các quốc gia có ít động lực để tham gia.

Sau đó vào thứ Sáu, tại Phòng Bầu dục, Tổng thống Trump một lần nữa khẳng định rằng Chủ tịch Tập đã chấp thuận thỏa thuận TikTok - nhưng khi được hỏi liệu thỏa thuận đã thực sự được giải quyết hay chưa, ông nói “chúng tôi mong muốn hoàn tất thỏa thuận đó”.

Khi được hỏi về quyền kiểm soát cuối cùng đối với thuật toán của ứng dụng - một câu hỏi trung tâm về tính hợp pháp của bất kỳ thỏa thuận nào - ông cho biết điều đó “đang được giải quyết” và các nhà đầu tư Mỹ “sẽ kiểm soát được nó”.

Theo một quan chức Tòa Bạch Ốc, Tổng thống Trump và Tập bắt đầu cuộc gọi lúc 8 giờ sáng và kéo dài chưa đầy một giờ. Một trong những chủ đề được thảo luận là dàn xếp một thỏa thuận để một công ty Mỹ vận hành ứng dụng tại Hoa Kỳ nhằm bảo đảm dữ liệu không bị chuyển ngược về Trung Quốc.

Một người hiểu rõ quan điểm của Tòa Bạch Ốc về TikTok cho biết, Tòa Bạch Ốc đã gọi điện cho ông Tập với niềm tin rằng không có vấn đề gì nổi bật nào với thỏa thuận TikTok.

Công ty, Tòa Bạch Ốc và Đại sứ quán Trung Quốc đều không trả lời yêu cầu cung cấp thêm thông tin chi tiết về tình hình đàm phán. Oracle, công ty nhu liệu được tường trình trọng tâm trong khuôn khổ thỏa thuận của Tòa Bạch Ốc, cũng vậy.

Việc không thể hoàn tất thỏa thuận với TikTok sẽ là một bước thụt lùi đối với Tòa Bạch Ốc của Tổng thống Trump, nơi gần như đã khẳng định rằng đã có thỏa thuận vào thứ Hai khi Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent công bố “khuôn khổ”.

Bessent tỏ ra tự tin rằng vấn đề này sẽ được Tập Cận Bình và Tổng thống Trump giải quyết trong lần xuất hiện trên CNBC vào thứ Ba: “Tôi dự đoán vào thứ Sáu, khi Tổng thống Trump có cuộc điện đàm với Chủ tịch Đảng Tập Cận Bình, hai người sẽ thống nhất về một thỏa thuận cuối cùng.”

Tổng thống Trump thậm chí còn nói cụ thể hơn vào thứ năm tại một sự kiện ở Anh rằng công ty sẽ “thuộc sở hữu của tất cả các nhà đầu tư Mỹ” - với việc Mỹ sẽ thu một khoản “phí cộng thêm” không xác định - nhưng “kết hợp” với Trung Quốc.

Tuần này, Tổng thống Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp gia hạn thời hạn bán cho đến ngày 16 tháng 12, đây là lần gia hạn thứ tư mà ông ký để thực thi luật năm 2024 kêu gọi bán hoặc cấm ứng dụng này.

Trong bài đăng hôm thứ Sáu, Tổng thống Trump cho biết ông mong muốn được gặp ông Tập tại hội nghị thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế Á Châu - Thái Bình Dương, dự kiến diễn ra từ ngày 31 tháng 10 đến ngày 1 tháng 11 tại Nam Hàn - một thời điểm tiềm năng khác để các nhà lãnh đạo chính thức hóa các điều khoản của bất kỳ thỏa thuận nào về TikTok.

Những người theo chủ nghĩa cứng rắn với Trung Quốc ở cả hai đảng đều tuyên bố sẽ xem xét kỹ lưỡng mọi thỏa thuận để bảo đảm thỏa thuận đó tuân thủ các điều khoản của luật lưỡng đảng mà họ đã thông qua vào năm ngoái - và được Tòa án Tối cao đồng ý duy trì - yêu cầu Trung Quốc không được kiểm soát thuật toán của TikTok hoặc dữ liệu người dùng Hoa Kỳ.

“Tôi không có bất kỳ chi tiết hay hiểu biết nào về thỏa thuận này,” Chủ tịch Ủy ban Năng lượng và Thương mại Hạ viện Brett Guthrie Đảng Cộng hòa đơn vị Kentucky phát biểu tại một sự kiện hôm thứ Năm. “Chúng tôi hoàn toàn không được tham gia vào thỏa thuận đó. Từ phía Quốc hội, chúng tôi muốn tuân thủ luật pháp… Nếu Đảng Cộng sản phải phê duyệt thỏa thuận, điều đó đi ngược lại tất cả những gì chúng tôi đã nói. “

Tuần này, đảng Dân chủ cũng nhắc lại rằng bất kỳ động thái nào không phải là thoái vốn hoàn toàn khỏi ByteDance có trụ sở tại Bắc Kinh đều không đủ và vi phạm các điều khoản trong luật lưỡng đảng của họ.

“Luật pháp yêu cầu TikTok mới của Mỹ không được có bất kỳ mối quan hệ hoạt động nào với ByteDance do ĐCSTQ kiểm soát”, Dân biểu Raja Krishnamoorthi (Dân chủ - Illinois), thành viên Đảng Dân chủ hàng đầu tại Ủy ban Trung Quốc của Hạ viện, cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Năm. “Khi các chi tiết tiếp theo của thỏa thuận được công bố, đây sẽ là tiêu chuẩn mà Tổng thống Trump sẽ bị đánh giá.”

Đầu tuần này, Quỹ Di sản bảo thủ - đơn vị xây dựng chương trình nghị sự Dự án 2025 - đã thúc giục Tổng thống Trump từ chối bất kỳ điều gì ngoài việc thoái vốn hoàn toàn khỏi sự kiểm soát của Trung Quốc.

“Một thỏa thuận nửa vời, để ngỏ cánh cửa cho Bắc Kinh, chẳng hạn như cấp phép thuật toán, cũng mang lại những mối đe dọa tương tự và nên bị bác bỏ”, Wes Hodges, quyền giám đốc Trung tâm Công nghệ của Heritage, cho biết trong một tuyên bố. “Nếu Trung Quốc từ chối thoái vốn thực sự, Tổng thống Trump nên thẳng tay trừng trị họ và cấm TikTok.”

[Politico: No clarity on TikTok sale after Trump-Xi phone call]

9. Yermak, Rubio thảo luận về bảo đảm an ninh, hợp tác quân sự trước cuộc gặp Tổng thống Zelenskiy-Tổng thống Trump

Nhà lãnh đạo Văn phòng Tổng thống Andriy Yermak đã có cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio vào ngày 20 tháng 9, trước cuộc gặp dự kiến giữa Tổng thống Volodymyr Zelenskiy và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vào tuần tới.

Yermak cho biết như trên hôm Chúa Nhật, 21 Tháng Chín, và cho biết thêm ông đã “thảo luận về việc chuẩn bị bảo đảm an ninh cho Ukraine, cũng như mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực quân sự, quốc phòng và kinh tế” với Rubio.

Cuộc gọi điện thoại diễn ra khi Tổng thống Zelenskiy đang dẫn đầu phái đoàn Ukraine tham dự Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, sự kiện dự kiến sẽ quy tụ các nhà lãnh đạo từ gần 150 quốc gia từ ngày 23 đến 29 tháng 9.

Tổng thống Trump đã tỏ ý sẵn sàng cung cấp cho Ukraine các bảo đảm an ninh nhưng không nêu rõ đó là những bảo đảm gì.

Tuy nhiên, ông đã loại trừ khả năng cử quân đội Hoa Kỳ tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình. Ông cũng tuyên bố rằng Âu Châu nên đóng vai trò chủ đạo trong việc cung cấp những bảo đảm này.

Chính quyền Tổng thống Trump cũng đã phê duyệt các gói viện trợ vũ khí đầu tiên của Hoa Kỳ cho Ukraine do các đồng minh NATO tài trợ theo một thỏa thuận tài chính mới vào ngày 16 tháng 9, với lô thiết bị quân sự đầu tiên theo chương trình Danh sách yêu cầu ưu tiên của Ukraine, gọi tắt là PURL đến sau đó vài ngày.

Tổng thống Zelenskiy xác nhận vào ngày 17 tháng 9 rằng Ukraine sẽ nhận được hỏa tiễn Patriot và Hệ thống hỏa tiễn pháo binh cơ động cao, gọi tắt là HIMARS như một phần của gói viện trợ vũ khí của Hoa Kỳ do các đồng minh NATO tài trợ, mặc dù ông không nói rõ thời điểm vũ khí sẽ được chuyển đến.

Không có thông tin bổ sung nào được cung cấp trong cuộc gọi và không rõ liệu các quan chức cao cấp có thảo luận về việc cung cấp thêm vũ khí cho Ukraine hay không.

Trước cuộc gặp, Tổng thống Zelenskiy đã xác nhận cuộc gặp với Tổng thống Trump vào ngày 20 tháng 9, đồng thời cho biết thêm rằng “Sẽ có rất nhiều cuộc gặp song phương. Về kinh doanh, công nghệ, quốc phòng, thỏa thuận khoáng sản. Cuộc gặp này sẽ được kết hợp với một cuộc họp kinh tế lớn. Và một cuộc gặp với Tổng thống Hoa Kỳ”, Tổng thống nói.

Cuộc gặp sẽ đánh dấu cuộc trò chuyện trực tiếp đầu tiên của họ kể từ khi Tổng thống Zelenskiy đến thăm Tòa Bạch Ốc cùng các nhà lãnh đạo Âu Châu vào ngày 18 tháng 8, hai ngày sau khi Tổng thống Trump và Putin gặp nhau tại Alaska.

[Kyiv Independent: Yermak, Rubio discuss security guarantees, military cooperation ahead of Zelensky-Trump meeting]