1. Đức Giáo Hoàng gọi cho giáo xứ Gaza khi Israel phát động cuộc tấn công trên bộ lớn
Khi Israel phát động một cuộc tấn công lớn vào Thành phố Gaza, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã nói chuyện qua điện thoại với Cha Gabriel Romanelli, cha xứ của giáo xứ Công Giáo duy nhất tại Gaza, từ Castel Gandolfo vào ngày 16 tháng 9 để bày tỏ sự gần gũi của mình.
Theo giám đốc Văn phòng Báo chí Tòa thánh, Cha Romanelli nói với Đức Giáo Hoàng rằng giáo xứ “tiếp tục hỗ trợ khoảng 450 người đã lánh nạn ở đó và những người đến nhờ họ, phân phát thức ăn và nước uống cũng như mở cửa hiệu thuốc nội bộ”.
“Dân chúng đang tháo chạy, trong khi Liên Hiệp Quốc lên án: một cuộc diệt chủng đang diễn ra,” tờ báo Vatican đưa tin. “Bầu trời phía trên thành phố chính của Dải Gaza chuyển sang màu cam rực rỡ sau vụ tấn công bằng bom chùm. Tiếp theo là hỏa tiễn được phóng từ máy bay chiến đấu, hỏa lực pháo binh, máy bay điều khiển từ xa và những vụ nổ mạnh, gây chấn động đến tận miền trung Israel.”
Source:Catholic World News
2. Sứ thần tại Tây Ban Nha được bổ nhiệm trong bối cảnh căng thẳng giữa chính phủ và các giám mục
Sau nhiều tháng đồn đoán, hôm thứ Hai, Tòa thánh đã công bố việc bổ nhiệm Đức Tổng Giám Mục Piero Pioppo làm sứ thần tòa thánh tại Tây Ban Nha.
Tháng trước, tờ Pillar đưa tin Đức Cha Pioppo là người được Vatican lựa chọn cho vị trí này, nhưng chính phủ đã trì hoãn quá trình này để phản đối những căng thẳng gần đây với hội đồng giám mục Tây Ban Nha.
Những căng thẳng này, đã tồn tại trong nhiều tháng, đã leo thang vào tháng 6, khi Đức Tổng Giám Mục Luis Argüello, chủ tịch hội đồng giám mục Tây Ban Nha, công khai kêu gọi Thủ tướng Pedro Sánchez tổ chức bầu cử sớm sau các vụ bê bối tham nhũng gần đây liên quan đến các quan chức chính phủ —đề xuất của ngài được nhiều giám mục tán thành.
Lời kêu gọi của Đức Tổng Giám Mục Argüello được nhiều người coi là một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm đối với chính phủ Tây Ban Nha. Bộ trưởng Tư pháp Félix Bolaños cáo buộc Giáo hội đứng về phía cực hữu, khiến Đức Tổng Giám Mục Argüello nhắc lại lời kêu gọi bầu cử sớm.
Đức Cha Pioppo, được thụ phong linh mục vào năm 1985, được nhiều người coi là ứng cử viên được Phủ Quốc vụ khanh Tòa thánh ưu tiên cho chức sứ thần tại Tây Ban Nha, vốn đã bị bỏ trống kể từ tháng 2.
Đức Tổng Giám Mục Pioppo có một bản lý lịch dài cho công việc này: Ngài từng là thư ký Vatican của Hồng Y Angelo Sodano vào đầu những năm 2000, giữ chức vụ tại Ngân hàng Vatican và từng là sứ thần tòa thánh tại Guinea Xích Đạo, Cameroon và Indonesia.
Nhiều hãng thông tấn Tây Ban Nha đã đưa tin vào ngày 24 tháng 7 rằng Đức Cha Pioppo sẽ trở thành Sứ thần Tòa Thánh tại Tây Ban Nha. Tuy nhiên, blog Silere Non Possum của Vatican đưa tin vào ngày 29 tháng 7 rằng việc bổ nhiệm đã bị hủy bỏ sau nhiều tuần chờ đợi sự chấp thuận của chính phủ Tây Ban Nha, và Vatican đã quyết định thay đổi hướng đi của việc bổ nhiệm.
Theo một hãng thông tấn đối ngoại Tây Ban Nha, các quan chức chính phủ Tây Ban Nha đã phủ nhận thông tin này vào cuối tháng 7.
Các nguồn tin thân cận với tòa sứ thần Tây Ban Nha nói với The Pillar rằng chính phủ Tây Ban Nha không phủ quyết việc bổ nhiệm này - nhưng các quan chức dân sự Tây Ban Nha được tường trình đang chậm trễ trong việc phê duyệt để thể hiện sự không hài lòng của chính phủ với hàng giáo phẩm địa phương.
Căng thẳng đã gia tăng giữa chính phủ Tây Ban Nha và giới chức cao cấp trong nhiều tháng.
Nguồn gây tranh cãi lớn nhất có liên quan đến Thung lũng Fallen, một tượng đài do nhà độc tài Francisco Franco xây dựng vào năm 1959 để tưởng nhớ những người thiệt mạng trong Nội chiến Tây Ban Nha vào những năm 1930.
Tượng đài này có nhiều hình ảnh Công Giáo, bao gồm một cây thánh giá thẳng đứng cao 152m, một vương cung thánh đường hình chữ thập và một tu viện dòng Bênêđíctô.
Vào tháng Năm, chính phủ Tây Ban Nha và các giáo phận địa phương đã đạt được thỏa hiệp để “tái xác định” các yếu tố thế tục của di tích. Chưa rõ “tái xác định” này sẽ bao gồm những gì, nhưng nó đã gây ra lo ngại trong Giáo hội địa phương, vì nhiều người Công Giáo tin rằng động thái này chỉ là bước dạo đầu cho việc sửa đổi các phần tôn giáo của di tích. Ngoài ra, còn có sự ngờ vực chung về các cuộc đàm phán dẫn đến thỏa hiệp này, vốn được giữ bí mật. Nhiều người tin rằng các giám mục đã bị ép buộc phải ký kết thỏa thuận.
Quyền quản lý di tích này, cùng với các quyền khác, thuộc về các quỹ nhà nước và tư nhân Tây Ban Nha. Trước thỏa hiệp này, Đức Tổng Giám Mục Bernardito Auza, lúc bấy giờ là Sứ thần Tòa thánh, đã tham gia vào các cuộc thảo luận về tương lai của tu viện Bênêđíctô tọa lạc tại di tích, và là người phản đối mạnh mẽ việc “tái phong” di tích, theo các nguồn tin thân cận với Tòa Sứ thần Tây Ban Nha.
Đức Cha Auza được coi là một người bảo thủ về thần học và đã bảo vệ sự hiện diện của các tu sĩ dòng Bênêđíctô tại di tích này. Ngài cũng đã bênh vực cựu tu viện trưởng, Cha Santiago Cantera, khi chính phủ thúc đẩy việc cách chức ngài, điều cuối cùng đã xảy ra vào tháng 3 năm 2025.
Các yếu tố khác trong mối quan hệ căng thẳng giữa các giám mục và chính phủ Tây Ban Nha bao gồm tranh chấp về giáo dục tôn giáo, báo cáo lạm dụng giáo sĩ do chính phủ yêu cầu và xung đột về chính sách giới tính và phá thai.
Source:Pillar
3. Trung Quốc cấm các giáo sĩ truyền giáo trực tuyến và 'thông đồng với nước ngoài'
Chính quyền Trung Quốc đã ban hành các quy định mới quản lý hoạt động trực tuyến của các nhà lãnh đạo tôn giáo trong nước, cấm phát trực tuyến các nghi lễ, bài học giáo lý cho trẻ em và “thông đồng với các thế lực nước ngoài” thông qua bất kỳ hoạt động trực tuyến nào.
Bộ quy tắc ứng xử dành cho giáo viên và cán bộ tôn giáo do Cục Quản lý tôn giáo nhà nước ban hành vào ngày không xác định đã được truyền thông nhà nước Trung Quốc công bố vào ngày 15 tháng 9.
Bộ luật gồm 18 điều này cũng cấm việc gây quỹ trực tuyến cho mục đích tôn giáo, bao gồm cả việc xây dựng nhà thờ.
Các quy định mới phù hợp với các hạn chế pháp lý gần đây khác về hoạt động tôn giáo ở Trung Quốc đại lục, nhưng bộ luật mới cũng áp dụng cho các nhà lãnh đạo tôn giáo ở Hương Cảng, Ma Cao, Đài Loan và nước ngoài — nếu họ “thực hiện hành vi trực tuyến tại Trung Quốc”.
Phạm vi áp dụng đầy đủ của các quy định mới vẫn chưa rõ ràng. Mặc dù các quy định đề cập rõ ràng đến các hoạt động được thực hiện thông qua trang web và ứng dụng — bao gồm cả các nền tảng nhắn tin phổ biến như WeChat — nhưng nội dung của các quy định dường như áp dụng cho tất cả các hình thức giao tiếp trực tuyến, bao gồm cả email.
Các quy định có hiệu lực ngay lập tức yêu cầu tất cả “giáo viên và quan chức tôn giáo” phải làm sao cho các hành vi trực tuyến thể hiện “lòng yêu nước, ủng hộ sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc, ủng hộ chế độ xã hội chủ nghĩa và tuân thủ luật pháp và quy định quốc gia”.
Bộ luật này đặc biệt nhấn mạnh đến yêu sách buộc tất cả các nhà lãnh đạo tôn giáo phải “thực hành các giá trị cốt lõi của chủ nghĩa xã hội, tuân thủ nguyên tắc độc lập tôn giáo ở Trung Quốc, tuân thủ phương hướng Hán hóa tôn giáo ở Trung Quốc, tích cực hướng dẫn tôn giáo thích ứng với xã hội xã hội chủ nghĩa và duy trì sự hòa hợp tôn giáo, xã hội và dân tộc”.
Những căng thẳng nảy sinh giữa chính sách độc lập tôn giáo của chính phủ Trung Quốc và chính sách Hán hóa tôn giáo đã tạo ra nhiều vấn đề cho người Công Giáo ở Trung Quốc, cả giáo sĩ và giáo dân, cũng như các quy định thường trực trong nước cấm trẻ vị thành niên tham dự các buổi lễ tôn giáo và hạn chế quyền tự do thực hành tôn giáo.
Các giám mục và giáo sĩ phản đối quyền tối cao của nhà nước đối với các vấn đề của Giáo hội trong nước đã bị quấy rối và bắt giữ. Ngược lại, một số giáo dân Công Giáo từ chối thẩm quyền của hàng giáo sĩ được nhà nước tuyên dương công trạng vì công nhận quyền lực của Đảng Cộng sản Trung Quốc trong các vấn đề tôn giáo đã bị cấm nhận bí tích ở một số nơi.
Trong khi các quy định của chính phủ từ lâu đã cấm trẻ vị thành niên tham dự Thánh lễ, các quy định mới được công bố trong tuần này thậm chí còn cấm cả việc hướng dẫn tôn giáo cho trẻ vị thành niên trực tuyến cũng như việc sản xuất và cung cấp tài liệu cho mục đích đó.
Theo quy định mới, “Giáo viên tôn giáo không được truyền giáo và truyền bá tư tưởng tôn giáo cho trẻ vị thành niên qua Internet, kích động niềm tin tôn giáo hoặc tổ chức cho trẻ vị thành niên tham gia học tập trong các chương trình giáo dục tôn giáo”.
Ngoài ra, việc “giảng đạo thông qua các chương trình phát sóng trực tiếp, video ngắn, các cuộc họp trực tuyến” trái phép cũng bị cấm và các giáo viên và quan chức tôn giáo không được tổ chức hoặc tham gia “các buổi họp trực tuyến, thờ phượng, thánh lễ và các hoạt động tôn giáo khác” cũng như “phân phối hoặc gửi thông tin nội bộ về tôn giáo qua internet”.
Các quy định này cũng cố gắng hạn chế mọi ảnh hưởng tôn giáo bên ngoài, đặc biệt nêu rõ rằng các quan chức tôn giáo “không được gây quỹ trực tuyến với danh nghĩa xây dựng địa điểm cho các hoạt động tôn giáo và tổ chức các hoạt động tôn giáo”.
Theo quy định mới, “Các giáo viên tôn giáo không được thông đồng với các thế lực nước ngoài thông qua internet để hỗ trợ và tham gia vào các hoạt động xâm nhập tôn giáo ở nước ngoài”.
“Nếu giáo viên và viên chức tôn giáo vi phạm quy định này, cơ quan quản lý tôn giáo sẽ yêu cầu họ sửa chữa trong thời hạn quy định; nếu họ từ chối sửa chữa, cơ quan quản lý tôn giáo sẽ phối hợp với cơ quan thông tin mạng, cơ quan viễn thông có thẩm quyền, cơ quan công an, cơ quan an ninh quốc gia, v.v., giải quyết theo quy định của pháp luật và các quy định hành chính có liên quan”, quy định nêu rõ.
Các điều khoản của quy định mới được mở rộng cụ thể để áp dụng cho Ma Cao và Hương Cảng, “khu vực hành chính đặc biệt” của Trung Quốc chịu sự điều chỉnh của hệ thống pháp luật và luật lệ riêng, và cho Đài Loan - một quốc gia độc lập được Tòa thánh công nhận mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền - cũng như cho “những giáo viên tôn giáo nước ngoài thực hiện hành vi trực tuyến tại Trung Quốc”.
Phản ứng trước các quy định này, các giáo sĩ ở Trung Quốc nói với The Pillar rằng bộ luật mới là “sự phát triển tự nhiên của chính sách Hán hóa”.
Một giáo sĩ ở đại lục cho biết theo quan điểm của Đảng Cộng sản Trung Quốc: “Tôn giáo vẫn tốt, miễn là nó nằm dưới sự kiểm soát của nhà nước”.
“Có những người lạc quan cho rằng những quy định này có thể không chủ yếu nhắm vào người Công Giáo,” ngài nói, mà chủ yếu nhằm mục đích đàn áp các tôn giáo và giáo phái khác như Phật giáo và Pháp Luân Công, cũng như các quan chức địa phương tham nhũng xin tiền nước ngoài,” ông nói. “Nhưng chúng ta vẫn dễ bị tiêu diệt trong cuộc đấu súng.”
Một giáo sĩ cao cấp khác của Trung Quốc nói với The Pillar rằng các quy định có thể được áp dụng theo cách coi việc giao tiếp thông thường giữa các giám mục với Rôma là phạm tội.
“Nếu bạn là một giám mục đại lục và có bất kỳ hình thức liên lạc thông thường nào với Vatican, trong đó thừa nhận thẩm quyền của Rôma đối với các vấn đề tôn giáo, nếu bạn thực hiện qua email, bạn có thể bị kết tội 'thông đồng với nước ngoài'“, ngài nói. “Nếu bất kỳ giáo sĩ nào bị phát hiện có bất kỳ mối liên hệ nào với một nhà truyền giáo, thì đó là 'xâm nhập'. Như thường lệ với các quy định này, nhà cầm quyền muốn hình sự hóa bất cứ điều gì đến từ bên ngoài Trung Quốc.”
“Chúng ta đang đến thời điểm mà những biểu hiện thông thường của sự hiệp thông có thể là sự vi phạm an ninh quốc gia”, giáo sĩ này cảnh báo.
Các quy định mới này tuân theo các hạn chế tôn giáo khác do chính quyền Cộng sản ban hành trong năm nay nhằm ngăn chặn ảnh hưởng của nước ngoài đối với hoạt động tôn giáo ở Trung Quốc đại lục.
Luật pháp năm 2021 cấm các giáo sĩ “bị các thế lực nước ngoài chi phối, chấp nhận việc các nhóm hoặc tổ chức tôn giáo nước ngoài bổ nhiệm các vị trí giảng dạy mà không được phép và các hành vi khác vi phạm nguyên tắc độc lập và tự quản của tôn giáo “.
Vào tháng 4, luật mới đã được công bố, cấm công dân nước ngoài tham gia các hoạt động thờ phượng chung với công dân Trung Quốc và yêu cầu tất cả du khách phải khẳng định nền độc lập quốc gia của các Giáo hội và cộng đồng tín ngưỡng Trung Quốc.
Các quy định này bị các giáo sĩ địa phương coi là “cái cớ để bắt giữ”.
Các giáo sĩ ở cả đại lục và Hương Cảng đã cảnh báo trong nhiều năm rằng Bắc Kinh đã đưa ra các quy định chặt chẽ hơn về hoạt động tôn giáo dưới chiêu bài “an ninh quốc gia”, và một số vụ bắt giữ và truy tố người Công Giáo cao cấp ở Đặc khu hành chính đã được thực hiện vì lý do an ninh quốc gia, bao gồm cả cựu giám mục Hương Cảng, Đức Hồng Y Giuse Trần Nhật Quân.
Cùng lúc Trung Quốc gia tăng các hạn chế đối với hoạt động tôn giáo ở đại lục, nước này cũng đã phê duyệt việc gia hạn liên tiếp Thỏa thuận tạm thời với Vatican về việc bổ nhiệm giám mục Công Giáo cho các giáo phận ở đại lục, được thống nhất lần đầu tiên vào năm 2018.
Bất chấp thỏa thuận, nhiều linh mục ngầm và một số giám mục đã từ chối ghi danh với CPCA, với lý do họ phải thừa nhận quyền lực của Đảng Cộng sản đối với Giáo hội và giáo lý của Giáo hội.
Năm 2019, Văn phòng Quốc vụ khanh Tòa thánh đã ban hành hướng dẫn không chữ ký, nêu rõ rằng “Tòa thánh hiểu và tôn trọng sự lựa chọn của những người, theo lương tâm, quyết định rằng họ không thể ghi danh theo các điều kiện hiện tại”. Các giám mục và linh mục từ chối ghi danh đã phải chịu sự quấy rối, bắt giữ và giam giữ có hệ thống.
Phát biểu tại thời điểm gia hạn Thỏa thuận tạm thời lần đầu tiên vào năm 2020, Quốc vụ khanh Tòa thánh, Đức Hồng Y Pietro Parolin, cho biết thỏa thuận này nhằm mục đích “giúp các Giáo hội địa phương được hưởng các điều kiện tự do, tự chủ và tổ chức hơn, để họ có thể cống hiến hết mình cho sứ mệnh loan báo Tin Mừng và đóng góp vào sự phát triển toàn diện của con người và xã hội”.
Vào thời điểm gia hạn thỏa thuận lần đầu, Đức Hồng Y Parolin được hỏi về cuộc đàn áp các Kitô hữu ở Trung Quốc và đã trả lời “Nhưng cuộc đàn áp nào?”
Kể từ khi thỏa thuận được ký kết lần đầu, chính quyền nhà nước cũng đã nhiều lần tự ý bổ nhiệm giám mục mà không cần sự chấp thuận của Đức Giáo Hoàng, hoặc trong một số trường hợp thậm chí không cần thông báo cho Rôma. Bắc Kinh cũng đã nhiều lần đàn áp và thành lập các giáo phận mà không cần sự chấp thuận của Giáo hoàng, khiến các thẩm quyền tài phán của đại lục trở nên vô hiệu.
Thỏa thuận giữa Vatican và Trung Quốc gần đây nhất đã được gia hạn vào tháng 10 năm 2024 trong thời hạn bốn năm, tuy nhiên các nhà ngoại giao cao cấp của Vatican, bao gồm cả Hồng Y Parolin, trong những tháng gần đây đã đưa ra những đánh giá thận trọng và phê phán hơn về những thành công và thất bại của thỏa thuận.
Vào tháng Giêng, Đức Hồng Y Parolin thừa nhận thỏa thuận đang “tiến triển chậm—thậm chí đôi khi còn thụt lùi” và “không phải lúc nào cũng thành công” với hai mục tiêu chính: bảo đảm tất cả các giám mục Trung Quốc đều hiệp thông chính thức với giáo hoàng và “bảo đảm một mức độ bình thường hóa nhất định” cho đời sống thường nhật của Giáo hội địa phương.
Tuy nhiên, có một số trường hợp Vatican và Trung Quốc hợp tác trong việc bổ nhiệm giám mục, bao gồm cả việc nhà nước công nhận các giám mục ngầm đã từ chối khẳng định quyền tối cao của nhà nước trong các vấn đề của Giáo hội, và cùng nhau đồng ý về việc tái cấu trúc ranh giới giáo phận, bao gồm một số ranh giới kể từ khi Đức Giáo Hoàng Lêô được bầu vào đầu năm nay.
Source:Pillar