Việc kêu gọi hòa bình ở Lebanon, chứ chưa nói đến 'sự trung lập tích cực và chủ động', là một tín hiệu rõ ràng phản đối trục chiến tranh và cách mạng dai dẳng.
Đó là lời bình luận của Alberto M. Fernandez, trên trang mạng National Catholic Register ngày 7 tháng 10 năm 2025.
Việc Đức Giáo Hoàng Leo bổ sung Lebanon vào chuyến tông du quốc tế đầu tiên của mình là một tín hiệu cho thấy tầm quan trọng và tình hình khủng hoảng của quốc gia này.
Lebanon có thể không quá quan trọng trên trường quốc tế. Nhưng điều khiến nó có sức nặng tại Vatican là việc nó thực sự là một thành trì của Kitô giáo Đông phương, đặc biệt là Kitô giáo Công Giáo. Với tỷ lệ Kitô giáo "chỉ" chiếm 37% dân số, Lebanon có một khối lượng lớn Kitô giáo có ảnh hưởng lớn trong tổng dân số, điều chưa từng thấy ở bất cứ nơi nào khác tại Trung Đông. Và ở một khu vực không nhỏ của Lebanon — từ Bsharre ở phía bắc đến Đông Beirut ở phía nam, từ bờ biển đến Zahleh — người Ki-tô hữu vẫn chiếm đa số áp đảo trong dân số, điều này thể hiện rõ qua các cửa hàng, biển hiệu đường phố, các đền thờ trên vỉa hè và vô số nhà thờ trong khu vực này.
Nhưng vấn đề lớn hay cuộc khủng hoảng ở Lebanon không phải là mối quan hệ Hồi giáo-Kitô giáo. Những mối quan hệ đó vẫn tồn tại và phần lớn có xu hướng thân thiện. Vấn đề của Lebanon chỉ mang tính giáo phái ở mức độ nó phản ảnh những chia rẽ chính trị nghiêm trọng hơn nhiều trong nước.
Một bên là những người Lebanon muốn thấy đất nước mình phát triển như một quốc gia bình thường, hòa bình với chính mình và trung lập trước những xung đột bạo lực đã tàn phá khu vực trong nhiều thập niên. Đức Thượng phụ Công Giáo Maronite Bechara Rai của Lebanon, giáo sĩ có ảnh hưởng nhất của đất nước, đã kêu gọi "một lập trường trung lập tích cực và chủ động". Đức Hồng Y Rai giải thích rằng "trung lập tích cực là một học thuyết chính trị tránh liên kết với các khối khu vực hoặc quốc tế xung đột, đồng thời vẫn cam kết với các mục tiêu chính đáng trên toàn cầu, chẳng hạn như quyền độc lập của các dân tộc." Nói thẳng thắn hơn, Đức Thượng phụ chúc người dân Palestine mọi thành công. Nhưng ngài không muốn thấy Lebanon bị hy sinh trên bàn thờ của chiến tranh và hỗn loạn triền miên vì các lý do nước ngoài, dù là dưới ngọn cờ Palestine, Iran hay bất cứ ai khác.
Đối lập hoàn toàn với trục trung lập tích cực này, được thể hiện bởi Đức Thượng phụ và nhiều người Lebanon, Kitô giáo và Hồi giáo khác, là một trục khác mà người ta có thể gọi là trục cách mạng triền miên, đại diện bởi nhóm khủng bố Hezbollah do Iran hậu thuẫn và các đồng minh chính trị và vũ trang của nhóm này ở Lebanon, bao gồm cả người Hồi giáo và một số người Kitô giáo. Trục cách mạng triền miên này là sự lặp lại mới nhất của một tai họa giáng xuống Lebanon — thường được một số người Lebanon thực sự chấp thuận — trong hơn 50 năm. Đầu tiên, Lebanon là một bệ phóng cho cuộc cách mạng trong thế giới Ả Rập và cuộc chiến chống lại Israel. Beirut được gọi là Hà Nội hay Stalingrad của người Ả Rập. Li-băng — hay phần đáng kể đất nước không do người Kitô giáo Li-băng kiểm soát — đã trở thành con tin của chủ nghĩa dân tộc Palestine, rồi sau đó trở thành con tin của tham vọng chế độ Assad của Syria và cuối cùng trở thành con tin của tham vọng khu vực của Iran. Arafat, Assad, thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah có những tầm nhìn khác nhau, nhưng tác động lên Li-băng là như nhau: biến đất nước thành công cụ cho kẻ khác, cho chính sách đối ngoại và bạo lực của họ.
Kêu gọi hòa bình ở Li-băng, chứ chưa nói đến "trung lập tích cực và chủ động" là thể hiện sự phản đối rõ ràng đối với trục chiến tranh và cách mạng dai dẳng. Đó là sự chia rẽ lớn ở Li-băng, chứ không nhất thiết là tôn giáo. Đã có những người Kitô giáo, vì niềm tin hoặc sự hoài nghi sâu xa và lợi ích cá nhân, ủng hộ trục do Hezbollah lãnh đạo, chẳng hạn như cựu Tổng thống Michel Aoun và đảng của ông. Và cũng có những người Kitô giáo chưa bao giờ làm như vậy.
Một số người Kitô giáo, như cựu bộ trưởng và nghị sĩ Pierre Amine Gemayel, đã phải trả giá đắt nhất bằng vụ ám sát vì sự phản đối của họ đối với đảng chiến tranh. Nhưng Mohammad Chatah, cựu bộ trưởng và là người Hồi giáo Sunni, và Lokman Selim, một nhà hoạt động chính trị và nhà xuất bản Hồi giáo Shiite, cũng đã bị ám sát vì sự phản đối dũng cảm của họ đối với đảng chiến tranh liên miên do Hezbollah và các đồng minh của ông ta lãnh đạo.
Vì vậy, giữa hàng loạt nghi thức ngoại giao, các cuộc họp chính thức và các sự kiện tôn giáo liên quan đến chuyến thăm của Giáo hoàng, Đức Thánh Cha sẽ phải đối diện với thách thức truyền đạt rõ ràng và ủng hộ hai mục tiêu: đoàn kết và hỗ trợ cộng đồng Kitô giáo lịch sử của Lebanon và ủng hộ hòa bình, yên bình và trung lập cho tất cả người dân Lebanon. Hai mục tiêu này chồng chéo lên nhau.
Cuộc khủng hoảng kinh tế của Lebanon, khiến một lượng lớn thanh niên Kitô giáo di cư để tìm kiếm một tương lai tốt đẹp hơn, có liên hệ mật thiết với cuộc khủng hoảng chính trị, vốn liên quan trực tiếp đến những biến dạng do đảng chiến tranh gây ra ở đất nước này.
Tất cả những vấn đề khác của Lebanon - nhu cầu về một IsraelViệc rút quân, tái thiết miền Nam, cuộc chiến chống tham nhũng, công bằng xã hội, khoan dung tôn giáo — được cải thiện nhờ việc sắp xếp lại hiện trạng và thoát khỏi vòng xoáy chiến tranh triền miên cùng nạn tham nhũng kinh tế chính trị xuất phát từ việc Hezbollah tự coi mình là một đội quân riêng biệt và một nhà nước trong một nhà nước. Thông điệp của Đức Giáo Hoàng kêu gọi loại thay đổi này không chỉ phù hợp với chính sách đối ngoại của phương Tây đối với Lebanon, mà còn phù hợp với chính sách của hầu hết các quốc gia Hồi giáo Ả Rập, và hy vọng của hầu hết người Lebanon, cả Kitô giáo lẫn Hồi giáo.