Đức Tổng Giám Mục Filippo Iannone, O.Carm., tân Tổng trưởng Bộ Giám mục. Nguồn: Ảnh chụp màn hình từ kênh YouTube @VaticanNewsIT


Edgar Beltrán của The Pillar, ngày 27 tháng 9, 2025, tường trình rằng: Hôm thứ Sáu, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã bổ nhiệm Đức Tổng Giám Mục Filippo Iannone làm tân Tổng trưởng Bộ Giám mục, đây là vị trí bổ nhiệm cao cấp nhất trong triều đại giáo hoàng của ngài cho đến nay.

ĐTGM Iannone, một tu sĩ Dòng Cát Minh người Ý, từng giữ chức Tổng trưởng Bộ Văn bản Lập pháp từ năm 2018, sẽ lấp chỗ trống được tạo ra vào tháng 5 khi Đức Hồng Y Robert Francis Prevost, cựu Tổng trưởng Bộ Giám mục, được bầu làm Giáo hoàng Lêô XIV.

Đức TGM Iannone, 67 tuổi, cũng sẽ là Chủ tịch Ủy ban Giáo hoàng về Châu Mỹ Latinh, theo thông báo của Vatican ngày 26 tháng 9.

Đức TGM Iannone sinh năm 1957 tại Naples, khấn trọn đời trong dòng Cát Minh năm 1980, và thụ phong linh mục năm 1982.

Sau khi giữ chức vụ Đại diện Tư pháp và Tổng Đại diện của Tổng giáo phận Naples, ngài trở thành Giám Mục Phụ Tá của Naples năm 2001, và sau đó trở thành Giám mục của Sora-Aquino-Montecorvo, thuộc vùng Lazio của Ý, vào năm 2009.

Năm 2012, ngài được bổ nhiệm làm Phó Nhiếp chính của Giáo phận Roma, trở thành người đứng thứ ba trong giáo phận, sau Đức Giáo Hoàng và Hồng Y Đại diện.

Đức Hồng Y Agostino Vallini đã đích thân đề nghị Đức Cha Iannone làm phó nhiếp chính sau nhiều năm làm việc cùng nhau tại Tổng giáo phận Naples, và vì lòng biết ơn đối với đạo đức nghề nghiệp và năng lực của ngài với tư cách là một chuyên gia giáo luật.

Công việc của Đức Cha Iannone với tư cách là phó nhiếp chính bao gồm việc xử lý một vụ án tham nhũng tại Istituto Dermopatico dell’Immacolata, sau khi bệnh viện này phá sản do giám đốc điều hành chiếm đoạt tiền của cơ sở. Đức Hồng Y Iannone chịu trách nhiệm xử lý các vấn đề giáo luật-tôn giáo tại bệnh viện.

Năm 2017, ngài trở thành phó thư ký của Hội đồng Giáo hoàng về Văn bản Lập pháp, và kế nhiệm Đức Hồng Y Francesco Coccopalmerio làm chủ tịch hội đồng một năm sau đó.

Một số nguồn tin của Vatican cho tờ The Pillar biết: Trong nhiệm kỳ làm thư ký và tổng trưởng Bộ Văn bản Lập pháp, Đức TGM Iannone đã bác bỏ những nỗ lực cải cách triệt để Bộ Giáo luật. Những cải cách này được Đức Hồng Y Gianfranco Ghirlanda, S.J., một trong những cố vấn giáo luật đáng tin cậy nhất của Đức Phanxicô, ủng hộ.

Không giống như nhiều vị đứng đầu Giáo triều khác, Đức TGM Iannone không được thăng hàm Hồng Y.

Đức TGM Iannone cũng có thành tích chỉ trích “con đường đồng nghị” của Đức, một sáng kiến gây tranh cãi giai đoạn 2019-2023, quy tụ các giám mục và một số giáo dân được chọn để thảo luận về những thay đổi sâu rộng trong giáo huấn và thực hành Công Giáo.

Vào tháng 9 năm 2019, Đức Hồng Y Marc Ouellet, lúc đó là người đứng đầu Bộ Giám mục, đã viết một lá thư cho Đức Hồng Y Reinhard Marx, lúc đó là Chủ tịch Hội đồng Giám mục Đức, chỉ trích sáng kiến này.

Bức thư kèm theo một bản đánh giá pháp lý dài bốn trang về dự thảo điều lệ của sáng kiến, do Đức TGM Iannone ký với tư cách là Chủ tịch Bộ Văn bản Lập pháp.

Đức TGM Iannone viết: “Dễ dàng nhận thấy rằng những chủ đề này không chỉ ảnh hưởng đến Giáo hội Đức mà còn đến Giáo hội hoàn vũ, và — ngoại trừ một số ít trường hợp — không thể là đối tượng của các cuộc thảo luận hoặc quyết định của một Giáo hội đặc thù mà không vi phạm những gì Đức Thánh Cha đã nêu trong thư của ngài”.

“Tính đồng nghị trong Giáo hội, mà Đức Thánh Cha Phanxicô thường đề cập, không đồng nghĩa với dân chủ hay các quyết định của đa số”, Đức Hồng Y Iannone lưu ý như thế, đồng thời cho biết thêm rằng ngay cả khi Thượng Hội đồng Giám mục họp tại Rome, “việc trình bày kết quả vẫn thuộc về Đức Giáo Hoàng”.

Ngài kết luận: “Tiến trình đồng nghị phải diễn ra trong một cộng đồng có cấu trúc theo hệ thống phẩm trật”.

Đức TGM Iannone được cho là đã giám sát việc sửa đổi Vos estis lux mundi năm 2023, một văn kiện của Đức Giáo Hoàng thiết lập các thủ tục điều tra các cáo buộc lạm dụng hoặc sơ suất hành chính của các giám mục và các nhân vật lãnh đạo khác trong Giáo hội.

Ngài cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc biên soạn Sách VI mới của Bộ Giáo luật, trong đó có các quy định về các hình phạt hình sự trong Giáo hội.

Mặc dù nhiệm kỳ của ĐTGM Iannone tại Bộ Văn bản Lập pháp nhìn chung không gây tranh cãi, nhưng vào tháng 10 năm 2024, ngài đã trả lời phỏng vấn sau một vụ lạm dụng gây tranh cãi, dẫn đến một cuộc tranh cãi công khai giữa Quốc vụ khanh Vatican và Bộ Giáo lý Đức tin.

Vụ việc của Ariel Alberto Príncipi, người Argentina, đã thu hút sự chú ý quốc tế sau khi người đứng đầu bộ phận kỷ luật của Bộ Giáo lý Đức tin hủy bỏ chỉ thị của chánh văn phòng giáo hoàng về việc cho vị linh mục đã bị hoàn tục trở lại thừa tác vụ.

Príncipi đã bị kết tội lạm dụng tình dục trẻ vị thành niên và bị hoàn tục bởi hai tòa án giáo luật tại quê hương Argentina trong một phiên tòa xét xử và kháng cáo được ủy quyền bởi Bộ Giáo lý Đức tin, bộ phận của Vatican có thẩm quyền độc quyền trong các trường hợp giáo sĩ lạm dụng trẻ vị thành niên.

Nhưng một lệnh ngày 23 tháng 9 do Tổng Giám mục Edgar Peña Parra, phó Phủ Quốc Vụ Khanh đã ra lệnh phục hồi tư cách giáo sĩ cho Cha Príncipi sau một "thủ tục đặc biệt" khi miễn tội cho vị linh mục này về tội lạm dụng nhưng thay vào đó lại kết luận ngài chỉ phạm tội "rất liều lĩnh".

Trong một cuộc phỏng vấn ngày 19 tháng 10 với truyền thông chính thức của Vatican, Đức Tổng Giám Mục Filippo Iannone thuộc Bộ Văn bản Lập pháp đã chỉ ra rằng các viên chức tại Phủ Quốc Vụ Khanh Vatican có thể tham gia hợp pháp vào các vụ án lạm dụng giáo sĩ khi họ đóng vai trò là người đưa tin mật cho các quyết định do các bộ khác của Vatican có thẩm quyền xử lý các vụ án đó đưa ra.

ĐTGM Iannone thừa nhận rằng Bộ Giáo lý Đức tin có thẩm quyền độc quyền để xử lý các vụ án giáo sĩ lạm dụng tình dục trẻ vị thành niên và là bộ phận thích hợp để xem xét bất cứ đơn kháng cáo nào từ một giáo sĩ bị kết án.

Tuy nhiên, ĐTGM Iannone nói, "cũng có thể yêu cầu xem xét lại dưới hình thức khoan hồng; trong trường hợp này, thủ tục thường do Tòa án Tối cao của Tòa Thánh xử lý, nhưng cũng có thể được giao cho các cơ quan khác."

“Do tính chất bảo mật của những thông tin liên lạc như vậy, Phủ Quốc vụ khanh sẽ điều phối các trường hợp khác nhau và gửi các quyết định liên quan để thực hiện các biện pháp đã thông qua.”

Lời giải thích của Đức Tổng Giám Mục dường như nhằm giải quyết những đồ đoán về vai trò của Peña Parra trong vụ án Príncipi, cho rằng ngài chỉ đóng vai trò trung gian cấp cao cho phán quyết của Tòa Phúc thẩm Tối cao Giáo hội, tòa án có thể là tác giả thực sự của “quy trình đặc biệt” nhằm lật ngược bản án của Príncipi.

Trên thực tế, những bình luận của ĐTGM Iannone đã chuyển trọng tâm từ Chánh Văn phòng Giáo hoàng sang chính Đức Giáo Hoàng Phanxicô.

Đức TGM Iannone nhận định rằng những lời kêu gọi cuối cùng xin lòng thương xót “cũng có thể được giao phó cho các cơ quan khác” chẳng hạn như Tòa án Tối cao (Apostolic Signatura), nhưng vì những trường hợp như vậy thuộc thẩm quyền độc quyền của Bộ Giáo lý Đức tin, nên chúng chỉ có thể được Đức Giáo Hoàng đích thân giao phó cho một cơ quan tương tự khác — điều này cho thấy chính Đức Phanxicô đã can thiệp vào vụ việc và dọn đường cho việc phục chức cho linh mục Príncipi, mặc dù vị linh mục này đã bị kết tội lạm dụng trẻ vị thành niên và bị hai tòa án tại quê hương của Đức Giáo Hoàng tuyên bố hoàn tục.

Ngày 26 tháng 9, Vatican cũng thông báo rằng Đức Tổng Giám Mục người Brazil Ilson de Jesus Montanari sẽ tiếp tục giữ chức vụ thư ký của Bộ Giám mục và Cha Ivan Kovac làm phó thư ký trong năm năm nữa.

Đức TGM Iannone dự kiến sẽ đảm nhận vai trò mới của mình vào ngày 15 tháng 10.