Cha Benedict Kiely, trên tạp chí The Catholic Thing, ngày 23 tháng 9 năm 2025, chia sẻ: Năm 1984, khi còn là một chàng trai mười chín tuổi, tôi trở về sau một năm thử thách ơn gọi tu trì của mình. Chúng tôi đã bị tước đoạt, hay đúng hơn là được giải phóng, khỏi truyền hình trong suốt thời gian đó. Trong kỳ nghỉ ngắn ngủi sau đó, tôi đã đến Blockbuster và thuê một băng VHS của một bộ phim mới nổi tiếng có tên "Kẻ Hủy Diệt".

Phim cho thấy một thế giới tương lai, nơi máy móc chiến đấu với con người, và máy móc, hay như chúng ta gọi ngày nay là "máy bay không người lái", đã bị tiêu diệt. Đó là một bộ phim khoa học viễn tưởng. Bốn mươi mốt năm sau, điều từng là tưởng tượng giờ đã thành hiện thực: máy bay không người lái, thậm chí chỉ to bằng con ruồi, là phương tiện chiến tranh chính trên nhiều chiến trường, một số rất tinh vi, một số khác, như trường hợp những chiếc máy bay được ISIS sử dụng trong trận chiến Mosul, lại rất thô sơ.

Bốn năm trước khi bộ phim đó ra mắt, Đức Hồng Y Joseph Ratzinger, lúc bấy giờ là Tổng Trưởng Bộ Giáo Lý Đức Tin, người sau này trở thành Đức Giáo Hoàng Benedict XVI, một trong những nhà thần học lỗi lạc nhất của Giáo hội trong vài trăm năm qua, đã có bài phát biểu tại một hội nghị ở Palermo, Sicily. (Khi tìm kiếm trên Internet các bài viết về bài phát biểu này, tôi chỉ tìm thấy một bài ngắn trên Aleteia, do Giáo sư Daniel Esparza viết năm 2018.)

Trong số những vấn đề khác được cơ quan giám sát giáo lý của Giáo hội thảo luận, Đức Hồng Y Ratzinger đã đề cập đến ý nghĩa dường như bí truyền của mô tả về "Con Thú" trong Sách Khải Huyền (13:18), đặc biệt là tên của Con Thú, hay đúng hơn là con số "666".

Chủ đề này, thường bị gạt ra bên lề của tôn giáo, hoặc những luận văn chưa được công bố của những người bất ổn về mặt tinh thần, trong bài diễn văn ít được biết đến này của Đức Hồng Y Ratzinger có thể là một trong những bài diễn văn quan trọng nhất – và mang tính tiên tri – trong bối cảnh thế giới đang diễn ra với tốc độ chóng mặt vào giữa thế kỷ 21.

Khá giống như bộ phim “Kẻ Hủy Diệt”, thế giới Trí khôn Nhân tạo vào năm 1980 hoàn toàn là tưởng tượng, và những cảnh báo về mối nguy hiểm của “cỗ máy” dường như nằm cạnh những lời lảm nhảm từ trại tâm thần.

Tuy nhiên, rút ra từ kinh nghiệm của các trại tập trung Đức Quốc xã, Ratzinger nói rằng chúng “đã xóa bỏ khuôn mặt và lịch sử, biến con người thành một con số, thu gọn con người thành một bánh răng trong một cỗ máy khổng lồ.”

Ngài tiếp tục, cảnh cáo về những nguy hiểm trong tương lai:

con người phải được máy tính diễn giải, và điều này chỉ có thể thực hiện được nếu được chuyển đổi thành những con số. Quái thú là một con số và biến thành những con số. Tuy nhiên, Chúa có một cái tên và gọi tên. Người là một con người và tìm kiếm con người.

Nhiều năm trước, Linh mục Romano Guardini, một nhà thần học có ảnh hưởng lớn đối với tư tưởng của Joseph Ratzinger, đã nói về những nguy cơ do thời đại hậu hạt nhân gây ra, nhưng cũng áp dụng tương tự, nếu không muốn nói là hơn, cho thời đại ttri1 khôn nhân tạo:

Vấn đề quyền lực sẽ là trọng tâm trong những nỗ lực của nền văn hóa tương lai. Giải pháp cho vấn đề này sẽ vẫn là yếu tố then chốt. Mọi quyết định mà thời đại tương lai phải đối diện – những quyết định quyết định phúc lợi hay đau khổ của nhân loại và những quyết định quyết định sự sống chết của chính nhân loại – sẽ là những quyết định xoay quanh vấn đề quyền lực. Mặc dù quyền lực sẽ tự động gia tăng theo thời gian, nhưng mối quan tâm sẽ không phải là sự gia tăng của nó mà trước tiên là việc kiềm chế và sau đó là việc sử dụng quyền lực một cách hợp lý.

Ngay từ thuở ban đầu, trong Vườn Địa Đàng, khi nhân loại được Cha của Sự Dối Trá đảm bảo, kẻ mà, như Chúa đã phán, không hề có chân lý, rằng chúng ta có thể trở nên “giống như Chúa”, con người sa ngã dường như không có khả năng vừa thận trọng vừa kiềm chế.

Đây không phải là phiên bản tương đương của thế kỷ 21 với những kẻ theo đuổi sự hủy diệt máy móc của ông Ned Ludd, mặc dù đó sẽ là lời buộc tội của những kẻ quyết tâm tiến tới tương lai “không thể tránh khỏi” của trí khôn thông minh. Con Quái Thú, con số, không chỉ tồn tại mà còn có trí thông minh vượt trội hơn chúng ta vô cùng. Hắn biết tất cả về việc sử dụng quyền lực một cách vô độ và không đúng cách.

Nếu có một phẩm chất cần thiết vào lúc này, có lẽ hơn bất cứ phẩm chất nào khác, thì đó chính là ơn phân định.

Trong Sách Châm Ngôn, chúng ta được dạy rằng: “Phước cho người nào khám phá ra sự khôn ngoan, người nào đạt được sự phân định.” Về mặt từ nguyên, sự phân định không chỉ là phán đoán đúng đắn; nó bao gồm ý nghĩa “sàng lọc”, giống như người tìm vàng sàng lọc qua lớp đất dày trước khi tìm thấy hạt vàng. Thánh Phaolô khuyến khích chúng ta, trong thư gửi tín hữu Êphêsô, “hãy cố gắng phân định điều gì đẹp lòng Chúa”.

Cái nhìn sâu sắc mang tính tiên tri và phi thường của Ratzinger về ý nghĩa của con số Quái Thú, và khả năng hủy diệt của cỗ máy, gợi lại những lời trước đó rất nhiều của một nhà tiên tri khác, G.K. Chesterton. Ông nói rằng “con người càng gần với một thực thể được sắp xếp và phân loại, thì càng gần với một cỗ máy tự động. Càng gần với một cỗ máy tự động, thì càng gần với một con thú”.

Chúng ta thậm chí có thể nói thêm – con người càng gần với Quái Thú.

Đối với các Kitô hữu, sự xuất hiện và sự phát triển nhanh chóng của trí khôn nhân tạo đã đưa chúng ta đến một thời điểm đòi hỏi phải sàng lọc rất nhiều. Nó có thể khiến chúng ta bất đồng quan điểm với nhiều người, kể cả một số người trong chúng ta, những người sẽ nghĩ rằng chúng ta không chỉ điên rồ mà còn xấu xa. Nếu có sự kết hợp giữa thế lực tà ác và kỹ thuật, thì một lời tiên tri, như lời của Đức Hồng Y Ratzinger, sẽ rất cần thiết.

Kiềm chế và sử dụng quyền lực đúng cách không phù hợp với điều được Solzhenitsyn gọi là "những cảm xúc thời kỳ hang động của lòng tham, sự đố kỵ và thiếu kiểm soát". Những cảm xúc đó không chỉ giới hạn trong hang động; chúng khá phổ biến ở Thung lũng Silicon hay Phố Wall.

Sự phân định không phải là điều hiển nhiên hay dễ dàng đạt được; nó phải được nỗ lực đạt tới và đạt được. Điều đó sẽ đòi hỏi nỗ lực và cuối cùng, có lẽ chỉ có Giáo hội mới cung cấp những phương tiện cần thiết.

Một dấu hiệu khích lệ và hy vọng trong thời đại này: cả với việc lựa chọn danh xưng của mình và với một số tuyên bố đã đưa ra, Đức Giáo Hoàng Leo đã xác định trí khôn nhân tạo (được đồn đại là chủ đề trong Thông điệp đầu tiên của ngài) là một thách thức đối với Giáo hội và là mối nguy hiểm đối với “phẩm giá con người, công lý và lao động”.