
Daniel Esparza của Aleteia, ngày 22/09/25, tường thuật lời Đức Leo XIV nói rằng: Bài học tinh thần của Năm Thánh rất thực tế: công lý là một ơn gọi. Nó đòi hỏi đôi tay trong sạch và trái tim can đảm, lòng trung thành với luật pháp và sự tôn trọng con người.
Thực vậy, vào ngày 20 tháng 9 năm 2025, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã khai mạc Năm Thánh Công lý với một lời kêu gọi rõ ràng gửi đến các luật gia, nhà lập pháp và tất cả những ai phục vụ công ích: theo đuổi một nền công lý khôi phục, hòa giải và bảo vệ phẩm giá của mỗi người.
Chào mừng những người tham dự “từ nhiều quốc gia” đại diện cho tòa án và các cơ quan pháp lý, Đức Giáo Hoàng đã định hình ngày này như một cuộc hành hương hy vọng, lặp lại chủ đề của Năm Thánh về việc đổi mới niềm tin “vào Giáo hội và vào xã hội”. Ngài nói, công lý không chỉ là thủ tục hay hình phạt; đó là một đức tính cốt lõi “dẫn dắt lương tâm” và thúc đẩy xã hội hướng tới lợi ích chung.
Dựa trên Kinh Thánh, ngài nhấn mạnh một công lý vượt lên trên sự tối giản về mặt pháp lý. Ngài nhắc đến bà góa kiên trì trước mặt quan tòa (Lc 18:1-8), người chủ vườn nho trả công đầy đủ cho những người đến muộn (Mt 20:1-16), người cha chào đón đứa con hư hỏng trở về (Lc 15:11-32), và lời kêu gọi tha thứ của Chúa Giêsu “bảy mươi lần bảy” (Mt 18:21-35). Ngài lưu ý rằng không điều nào trong số những điều này làm giảm trách nhiệm giải trình; thay vào đó, chúng bộc lộ một lòng thương xót chữa lành các mối quan hệ và hàn gắn tổn thương.
Trích dẫn Sách Giáo Lý, Đức Giáo Hoàng đặt công lý trước hết trong trái tim: một “thái độ kiên định và vững vàng” (GLHTCG 1804) và “ý chí kiên định và bền bỉ trả lại những gì mình đáng được cho Thiên Chúa và tha nhân” (GLHTCG 1807). Từ tư thế nội tâm đó nảy sinh một cam kết bên ngoài: bảo vệ người yếu thế, đảm bảo tiếp cận công lý và xây dựng các cấu trúc xã hội công nhận phẩm giá bình đẳng của tất cả mọi người.
Ngài cảnh cáo rằng “bình đẳng hình thức” trước pháp luật, tuy thiết yếu, nhưng vẫn chưa đủ. Bình đẳng thực sự đồng nghĩa với những cơ hội thực sự—để các quyền không chỉ là lý thuyết mà còn có thể sống được. Mối đe dọa mang tính hoàn cầu: quá nhiều quốc gia “khát khao công lý” trong những điều kiện bất công và vô nhân đạo. Ở đây, ngài trích dẫn lời phán quyết thẳng thắn của Thánh Augustinô rằng một nhà nước không có công lý thực sự “không phải là nhà nước”, và công lý đích thực phải đi kèm với sự thận trọng, kiên cường và tiết độ.
Đức Giáo Hoàng cũng trực tiếp đề cập đến những rạn nứt đương thời: sự coi thường sự sống con người “ngay từ thuở ban đầu”, sự phủ nhận các quyền cơ bản, và sự xói mòn lương tâm—nơi mà tự do bắt nguồn. Trong bối cảnh này, ngài kêu gọi những người làm công vụ hãy diễn giải luật pháp “vượt ra ngoài chiều kích hình thức thuần túy của nó”, tìm kiếm chân lý sâu xa hơn được nó phục vụ.
Đối với cả Kitô hữu và những người tìm kiếm, ngọn hải đăng dẫn lối chính là Phúc thật: “Phúc cho những ai đói khát sự công chính” (Mt 5:6). Ngài nói rằng cơn đói khát đó đòi hỏi nỗ lực bản thân, sự chú tâm liên tục và “lòng vị tha triệt để”. Công lý phải trừng phạt cái ác—nhưng cũng phải sửa chữa nó.
Bài học tâm linh rút ra từ Năm Thánh rất thiết thực: công lý là một ơn gọi. Nó đòi hỏi đôi tay trong sạch và trái tim can đảm, lòng trung thành với luật pháp và sự tôn trọng con người. Dù trong phòng xử án, lớp học hay cuộc họp nội các, biện pháp vẫn như nhau: trả công xứng đáng cho mỗi người, bảo vệ những người dễ bị tổn thương và để lòng thương xót dẫn dắt những gì mà thủ tục đơn thuần không thể chữa lành.
Kết thúc, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV cảm ơn những người tham dự, ban phước lành cho gia đình và công việc của họ, và mời gọi tất cả mọi người tìm kiếm “công lý cao cả hơn” để thỏa mãn cơn khát sâu thẳm nhất của chúng ta.