1. Tướng Đức cảnh báo NATO phải chuẩn bị cho cuộc tấn công tiềm tàng của Nga
Chỉ huy tác chiến cao cấp của Đức cảnh báo hôm thứ Sáu rằng Nga có thể sớm phát động một cuộc tấn công quy mô lớn vào NATO nếu nước này tiếp tục tăng cường quân sự mà không bị thế giới ngăn chặn.
“Bất chấp chiến tranh ở Ukraine, Nga vẫn sở hữu tiềm lực quân sự rất lớn”, Trung tướng Alexander Sollfrank, nhà lãnh đạo Bộ Tư lệnh Tác chiến của quân đội, phát biểu tại hội nghị thường niên của Bundeswehr ở Berlin. “Điều đó có nghĩa là Nga hiện đã có khả năng thực hiện một cuộc tấn công giới hạn trong khu vực vào lãnh thổ NATO.”
Sollfrank, người giám sát mọi hoạt động quân sự và điều động khủng hoảng của Đức, cảnh báo rằng Điện Cẩm Linh đang xây dựng lại lực lượng bộ binh, pháo binh và máy bay điều khiển từ xa và có kế hoạch mở rộng quân số thường trực lên 1,5 triệu binh sĩ.
“Sau khi cuộc xâm lược Ukraine của Nga kết thúc, và nếu việc tái vũ trang của nước này tiếp tục không được kiểm soát, một cuộc tấn công quy mô lớn vào NATO có thể trở thành hiện thực — và sẽ sớm thôi,” ông nói. “Điều đó có nghĩa là chúng ta phải đối mặt với khả năng bị tấn công, dù muốn hay không. Và hơn thế nữa, chúng ta không còn thời gian để mất nữa.”
Vị tư lệnh đã trình bày “Kế hoạch Chiến dịch Đức”, một kế hoạch phòng thủ quốc gia mới phù hợp với chiến lược khu vực của NATO, như một bản thiết kế răn đe của đất nước. Kế hoạch này vạch ra phương án điều động tối đa 800.000 quân đồng minh qua Đức trong vòng 180 ngày để củng cố sườn phía đông của NATO nếu chiến tranh bùng nổ. “Về cốt lõi, đây không phải là một kế hoạch chiến tranh, mà là một kế hoạch phòng ngừa chiến tranh”, Sollfrank nói.
Ông chỉ ra sự gia tăng các cuộc tấn công hỗn hợp và phá hoại nhắm vào Đức và các nước láng giềng - bao gồm cả việc phát hiện máy bay điều khiển từ xa, sự việc hải quân và can thiệp dưới nước - như bằng chứng cho thấy Mạc Tư Khoa đang thử nghiệm khả năng phòng thủ của Âu Châu.
“Răn đe chỉ hiệu quả nếu nó đáng tin cậy,” Sollfrank nói. “Chúng ta phải sẵn sàng chiến đấu để không phải chiến đấu.”
[Politico: German general warns NATO must brace for potential Russian attack]
2. Đối thủ truyền kiếp của Putin cảnh báo Âu Châu: Hãy chuẩn bị cho Chiến tranh Lạnh lần thứ II bất kể điều gì xảy ra ở Ukraine
Nhà phê bình điện Cẩm Linh hàng đầu Mikhail Khodorkovsky cảnh báo Âu Châu phải chuẩn bị cho một cuộc đối đầu lâu dài với Nga bất kể cuộc chiến của Mạc Tư Khoa với Ukraine diễn ra như thế nào.
“Chúng ta nên dự đoán một cuộc Chiến tranh Lạnh sẽ kéo dài ít nhất mười năm”, cựu ông trùm dầu mỏ Khodorkovsky dự đoán trong tuần này tại một sự kiện riêng ở Brussels.
Theo doanh nhân lưu vong này, biện pháp ngăn chặn duy nhất chống lại hành động xâm lược tiếp theo của Nga vào Âu Châu trong thời gian đó sẽ là niềm tin của nhà độc tài Vladimir Putin rằng phương Tây tạo ra mối đe dọa quân sự đáng tin cậy.
Trong Chiến tranh Lạnh kéo dài gần nửa thế kỷ, Liên Xô và phương Tây đã tìm cách phá hoại lẫn nhau mà không gây ra xung đột công khai ở Âu Châu và nguy cơ chiến tranh hạt nhân. Các quan chức hàng đầu Âu Châu và NATO hiện đang lập luận rằng Nga đang khôi phục chính sách tiêu hao, sử dụng các chiến thuật chiến tranh hỗn hợp để gây bất ổn và gieo rắc chia rẽ ở phương Tây.
Khodorkovsky, người đã trải qua mười năm sau song sắt trong hệ thống nhà tù của Putin và hiện đang sống tại Luân Đôn, đã hạ thấp hiệu quả của các lệnh trừng phạt của phương Tây trong việc tác động đến Điện Cẩm Linh, nói rằng chúng “đang tạo ra một số áp lực lên nền kinh tế Nga, nhưng không có gì đáng kể”.
Ông cũng tỏ ra nghi ngờ rằng chiến dịch sử dụng máy bay điều khiển từ xa kéo dài của Ukraine nhằm vào các nhà máy lọc dầu của Nga sẽ làm tê liệt cỗ máy chiến tranh của Điện Cẩm Linh.
“ Ngay cả máy bay điều khiển từ xa mạnh nhất, thậm chí là hỏa tiễn Tomahawk, cũng chỉ có thể tấn công nhiều nhất khoảng hai hecta”, Khodorkovsky, cựu chủ sở hữu của tập đoàn dầu mỏ khổng lồ Yukos và từng là người giàu nhất nước Nga, giải thích.
“Một cơ sở điển hình ở Siberia thường trải rộng trên diện tích 1.500 ha. Thiệt hại gây ra tương đương với việc giẫm lên chân ai đó”, ông nói.
Trên thực tế, Khodorkovsky lập luận, thời điểm duy nhất mà quyền lực của Putin có thể bị phá vỡ một cách thực tế là trong hai năm đầu tiên sau khi cuộc xâm lược toàn diện của ông bắt đầu - nếu Nga phải chịu thất bại quân sự quyết định ở Ukraine.
Ông cho biết, cánh cửa đó hiện đã đóng lại.
Nhưng, ông nói thêm một cách mỉa mai, “chúng tôi có một truyền thống [ở Nga] là các nhà độc tài của chúng tôi có xu hướng qua đời ở độ tuổi từ 70 đến 80.”
Putin tròn 73 tuổi vào tháng 10 này.
Tháng trước, chính quyền Nga đã mở một vụ án hình sự mới chống lại Khodorkovsky, cáo buộc ông này lãnh đạo một “tổ chức khủng bố” và âm mưu đảo chính bằng bạo lực với sự giúp đỡ của lực lượng bán quân sự Ukraine.
Trong tuyên bố của mình, Cơ quan An ninh Liên bang, gọi tắt là FSB cũng liệt kê 22 người khác có liên quan đến Ủy ban Chống chiến tranh Nga của Khodorkovsky, một nhóm người Nga có tư tưởng đối lập đang lưu vong.
Một số người được nêu tên đã từng ngồi tù ở Nga hoặc đang đối mặt với nguy cơ bị truy tố vì các hoạt động chính trị. Tuy nhiên, danh sách này cũng bao gồm các học giả và doanh nhân.
Bản thân Khodorkovsky đã trải qua một thập niên trong trại giam ở Siberia trước khi được ân xá vào năm 2013, trong một vụ án mang tính bước ngoặt được nhiều người coi là màn mở đầu cho chiến dịch đàn áp bất đồng chính kiến của Putin. Mặc dù vụ án tập trung vào tội trốn thuế và các cáo buộc tài chính khác, dẫn đến việc tịch thu Yukos, nhưng nó chủ yếu được coi là một lời cảnh báo chính trị đối với những người chỉ trích Điện Cẩm Linh.
Những cáo buộc mới chống lại Khodorkovsky và đồng minh của ông được đưa ra chỉ hai tuần sau khi Hội đồng Nghị viện của Hội đồng Âu Châu tuyên bố sẽ tạo ra một “nền tảng đối thoại” với các lực lượng đối lập dân chủ của Nga.
Phát biểu tại Brussels, Khodorkovsky cho biết phản ứng mạnh mẽ của Điện Cẩm Linh cho thấy “Putin lo ngại như thế nào trước ý tưởng lực lượng dân chủ Nga giành được tính hợp pháp, ngay cả trên phương diện tượng trưng”.
Mặc dù những người bị FSB nêu tên đã sống ở nước ngoài và nằm ngoài tầm kiểm soát pháp lý trực tiếp của Điện Cẩm Linh, một số người đã báo cáo rằng họ gặp vấn đề với các ngân hàng Âu Châu và cho biết cáo buộc khủng bố có thể làm phức tạp thêm việc đi lại vì sợ bị dẫn độ về Nga.
Khodorkovsky nói với POLITICO rằng ông tin rằng một ngày nào đó ông sẽ trở lại nước Nga thời hậu Putin, nhưng cảnh báo rằng sẽ mất nhiều thập niên nữa để đất nước này thoát khỏi “lời kể về chủ nghĩa đế quốc-quân sự” miêu tả nước Nga bị kẻ thù bao vây và biện minh cho việc xâm lược các nước láng giềng.
“ Thế hệ của tôi sẽ không sống đến ngày xã hội Nga trở lại trạng thái bình thường”, ông nói.
Khi được hỏi liệu ông có thấy viễn cảnh đó đáng nản lòng không, Khodorkovsky mỉm cười.
“Khi làm việc trong ngành công nghiệp nặng, bạn sẽ quen với việc bắt đầu những quy trình sẽ tồn tại lâu hơn cả bản thân. Từ việc thăm dò một mỏ dầu đến sản xuất có thể mất 15 năm hoặc hơn”, ông trả lời.
“Với tôi, tương lai cũng thực tế như hiện tại, và nó thúc đẩy tôi.”
[Politico: Putin’s archrival warns Europe: Brace for Cold War II whatever happens in Ukraine]
3. Nhóm du kích Nga ‘Tự do nước Nga’ phá hoại các đoàn tàu được sử dụng cho mục đích hậu cần quân sự
Nhóm phiến quân Nga 'Tự do nước Nga' đã phá hoại hàng chục chuyến tàu trong khi tấn công vào cơ sở hạ tầng hậu cần của quân đội Nga, cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR đưa tin hôm Thứ Sáu, 07 Tháng Mười Một.
Theo báo cáo, quân du kích đã đốt cháy hàng chục chuyến tàu mà lực lượng Nga sử dụng để vận chuyển vũ khí, đạn dược và thiết bị đến tiền tuyến ở Ukraine.
Các cuộc tấn công được tường trình đã làm hư hại các hệ thống điều khiển và điện quan trọng, gây gián đoạn nghiêm trọng hoạt động vận chuyển hàng hóa quân sự. HUR không nêu rõ địa điểm diễn ra các cuộc tấn công, chỉ cho biết đó là “trên lãnh thổ của quốc gia xâm lược”.
HUR cho biết: “Các loại bom cháy của quân du kích đã thiêu rụi hệ thống điều khiển và cung cấp điện của hàng chục phương tiện vận chuyển hàng hóa quân sự”.
“Những hành động phá hoại này đã làm chậm đáng kể việc vận chuyển thiết bị quân sự của Nga và làm suy yếu sự ổn định của hoạt động hỗ trợ hậu cần cho các đơn vị địch ở tiền tuyến.”
[Kyiv Independent: Russian partisan group 'Freedom of Russia' sabotages trains used for military logistics]
4. Bộ trưởng Anh cho biết Tổng thống Trump có thể đưa Putin vào bàn đàm phán
PARIS — Bộ trưởng Quốc phòng Anh khẳng định Ông Donald Trump có khả năng thuyết phục Vladimir Putin tham gia các cuộc đàm phán hòa bình về Ukraine ngay cả khi các cuộc đàm phán vẫn đang đình trệ.
Khi được POLITICO hỏi liệu lệnh ngừng bắn ở Ukraine có khó đạt được hơn lệnh ngừng bắn ở Gaza hay không, John Healey cho biết không thể so sánh giữa hai lệnh ngừng bắn này - ngoại trừ một trường hợp.
“Tổng thống Trump là nhân vật có thể đưa Putin vào bàn đàm phán, có khả năng chấm dứt giao tranh”, ông nói, phát biểu trên chuyến bay từ Na Uy đến Paris để gặp Bộ trưởng Quốc phòng mới của Pháp. Tổng thống Trump đóng vai trò chủ chốt trong việc làm trung gian cho lệnh ngừng bắn mong manh giữa Israel và Hamas.
Healey nhấn mạnh rằng công việc của liên minh những người sẵn sàng - các đồng minh của Ukraine cam kết cung cấp an ninh trong trường hợp ngừng bắn - đang được “làm mới thường xuyên để chúng ta có thể thực sự cảm thấy rằng chúng ta đã sẵn sàng vào thời điểm hòa bình, bất cứ khi nào điều đó xảy ra, để bước vào và giúp bảo đảm điều đó.”
Trụ sở của liên quân hiện đang hoạt động tại Paris và bao gồm các nhân viên quân sự cao cấp của Anh.
Healey đưa ra bình luận của mình sau cuộc họp của Lực lượng Viễn chinh chung tại Bodø, nơi họ ký kết quan hệ đối tác mới với Ukraine.
Putin vẫn không thay đổi thái độ kể từ khi cuộc gặp dự kiến với Tổng thống Trump tại Hung Gia Lợi bị hủy bỏ, và tổng thống Mỹ quyết định trừng phạt hai công ty dầu mỏ lớn nhất của Nga. Căng thẳng giữa Mỹ và Nga ngày càng gia tăng kể từ đó, khi cả hai bên đều đe dọa sẽ nối lại các cuộc thử vũ khí hạt nhân.
Trong cuộc gặp gần đây với Tập Cận Bình, Tổng thống Trump cho biết Trung Quốc và Hoa Kỳ đang hợp tác để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, nhưng “đôi khi, bạn phải để họ chiến đấu”.
[Politico: Trump can bring Putin to the table, says UK minister]
5. Điện Cẩm Linh phủ nhận tin đồn ngày càng gia tăng về việc Sergey Lavrov bị phế truất
Một đồng minh hàng đầu của Putin cho biết hôm thứ Sáu rằng các báo cáo của giới truyền thông về việc Ngoại trưởng Sergey Lavrov mất đi sự ủng hộ “là hoàn toàn sai sự thật”.
Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov khẳng định trong cuộc họp báo với các nhà báo rằng nhà ngoại giao kỳ cựu Lavrov vẫn tiếp tục giữ vai trò của mình.
Tờ Moscow Times, một tờ báo độc lập có trụ sở tại Hòa Lan, hôm thứ Năm đưa tin rằng Putin đã gạt Lavrov sang một bên và vị bộ trưởng này đã biến mất khỏi tầm mắt của công chúng sau khi Hoa Kỳ đột ngột hủy bỏ hội nghị thượng đỉnh Budapest được đề xuất với Nga.
Làm dấy lên tin đồn lan truyền trên mạng xã hội, Lavrov không có mặt tại Điện Cẩm Linh vào thứ Tư, khi Putin tuyên bố ông đang cân nhắc việc nối lại thử vũ khí hạt nhân.
Theo Kommersant, một cơ quan truyền thông kinh doanh của Nga có liên hệ với Điện Cẩm Linh, Lavrov đã vắng mặt tại cuộc họp “với thỏa thuận trước”.
Theo trang web của Bộ Ngoại giao Nga, lần xuất hiện công khai gần đây nhất của Lavrov là vào ngày 28 tháng 10, khi ông tham gia Hội nghị quốc tế Minsk về an ninh Á-Âu tại thủ đô Belarus.
Ông Lavrov, 76 tuổi, cũng sẽ không dẫn đầu phái đoàn Nga tham dự hội nghị thượng đỉnh G20 năm nay, mặc dù ông thường đảm nhiệm vai trò này. Điện Cẩm Linh tuần này cho biết Phó Chánh Văn phòng Chính phủ của Putin, Maxim Oreshkin, sẽ đại diện cho Nga tại hội nghị thượng đỉnh ở Johannesburg vào cuối tháng này.
Tờ Financial Times đưa tin vào cuối tháng trước rằng Hoa Kỳ đã quyết định hủy cuộc họp ở Budapest về cuộc chiến ở Ukraine sau cuộc điện đàm giữa Lavrov và Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio, vì lập trường không khoan nhượng của Nga.
Lavrov là đồng minh thân cận của Putin và đã lãnh đạo bộ phận ngoại giao của Nga trong 21 năm.
[Politico: Kremlin denies growing rumors of Sergey Lavrov’s ouster]
6. Nam Phi điều tra việc tuyển dụng công dân vào ‘hoạt động lính đánh thuê’ trong chiến tranh Nga-Ukraine
Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa đã ra lệnh điều tra vào ngày 7 tháng 11 về những tình tiết dẫn đến việc tuyển dụng 17 người đàn ông Nam Phi bị nghi ngờ tham gia hoạt động lính đánh thuê trong cuộc chiến tranh Nga-Ukraine, Văn phòng Tổng thống Nam Phi cho biết trong một tuyên bố được trích dẫn bởi SAnews, hãng thông tấn chính thức của chính phủ.
Theo tuyên bố, chính phủ Nam Phi đã nhận được cuộc gọi cầu cứu từ 17 người đàn ông từ 20 đến 39 tuổi bị mắc kẹt ở khu vực Donbas của Ukraine.
“Mười bảy người đàn ông, 16 người đến từ KwaZulu-Natal và một người đến từ tỉnh Eastern Cape, đã bị dụ tham gia lực lượng lính đánh thuê tham gia vào cuộc chiến tranh Nga-Ukraine với lý do là hợp đồng lao động béo bở”, văn phòng tổng thống cho biết.
Tuyên bố không nêu rõ những người đàn ông này đang chiến đấu cho phe nào.
Nam Phi điều tra việc tuyển dụng công dân vào ‘hoạt động lính đánh thuê’ trong chiến tranh Nga-Ukraine
[Kyiv Independent: South Africa investigating recruitment of citizens into 'mercenary activities' in Russia-Ukraine war]
7. Gunvor rút lại lời đề nghị mua Lukoil của Nga khi Mỹ coi công ty này là “con rối của Điện Cẩm Linh”
Công ty giao dịch Gunvor có trụ sở tại Thụy Sĩ hôm thứ Năm cho biết họ đã rút lại lời đề nghị mua tài sản quốc tế của công ty dầu mỏ tư nhân lớn nhất của Nga sau khi Hoa Kỳ tuyên bố sẽ “không bao giờ” chấp thuận thỏa thuận này.
Tài khoản X chính thức của Bộ Tài chính Hoa Kỳ nói rằng: “Tổng thống [Donald] Tổng thống Trump đã nói rõ rằng chiến tranh phải chấm dứt ngay lập tức”. “Chừng nào [Tổng thống Nga Vladimir] Putin còn tiếp tục những vụ giết người vô nghĩa, thì Gunvor, con rối của Điện Cẩm Linh, sẽ không bao giờ được cấp phép hoạt động và kiếm lời”.
“Tuyên bố của Bộ Tài chính về cơ bản là sai lệch và không đúng sự thật”, Seth Pietras, phát ngôn nhân của Gunvor, nói với POLITICO. “Trong khi đó, Gunvor rút lại đề xuất mua lại các tài sản quốc tế của Lukoil.”
Những bình luận gay gắt này được đưa ra sau khi Lukoil tuần trước cho biết họ đã chấp nhận lời đề nghị mua lại mảng kinh doanh quốc tế của mình từ một công ty thương mại đa quốc gia sau khi Tổng thống Trump tuyên bố trừng phạt công ty năng lượng này. Lukoil cho biết Bộ Tài chính Hoa Kỳ phải phê duyệt thỏa thuận này trước khi chính thức bị đưa vào danh sách đen vào ngày 21 tháng 11.
Tại Âu Châu, Lukoil nắm giữ hai nhà máy lọc dầu ở Bulgaria và Rumani, 45% cổ phần tại một cơ sở chế biến nhiên liệu của Hòa Lan và khoảng 2.000 trạm xăng.
Gunvor được đồng sáng lập bởi tỷ phú người Thụy Điển Torbjörn Törnqvist và Gennady Timchenko, một trong những đồng minh thân cận nhất của Putin, vào năm 2000 — và từng là nhà xuất khẩu dầu mỏ lớn nhất của Mạc Tư Khoa trên toàn cầu.
Vào năm 2014, vài ngày trước khi Hoa Kỳ áp đặt lệnh trừng phạt đối với cựu đồng sở hữu Gunvor sau khi Nga sáp nhập Crimea, Timchenko đã bán 43,6 phần trăm cổ phần của mình tại công ty giao dịch này.
Kể từ đó, công ty giao dịch này đã tránh xa nước Nga.
Pietras cho biết: “Gunvor luôn cởi mở và minh bạch về quyền sở hữu và hoạt động kinh doanh của mình, và trong hơn một thập niên đã chủ động tránh xa hoạt động giao dịch với Nga, bán tài sản tại Nga và công khai lên án cuộc chiến ở Ukraine”.
“Chúng tôi hoan nghênh cơ hội để bảo đảm sự hiểu lầm rõ ràng này được giải quyết.”
[Politico: Gunvor pulls offer for Russia’s Lukoil as US brands firm ‘Kremlin puppet’]
8. Bulgaria có động thái tịch thu, bán nhà máy lọc dầu của gã khổng lồ năng lượng Nga trong bối cảnh áp lực trừng phạt
Bulgaria đang chuẩn bị các sửa đổi về luật pháp cho phép chính quyền tịch thu nhà máy lọc dầu do Lukoil sở hữu ở Burgas và bán cho chủ sở hữu mới, hãng truyền thông Bulgaria Capital đưa tin vào ngày 6 tháng 11.
Động thái này nhằm bảo vệ nhà máy lọc dầu duy nhất của Bulgaria - và là nhà cung cấp chính - khỏi tác động của lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ áp đặt lên các công ty dầu mỏ lớn nhất của Nga là Rosneft và Lukoil.
Các lệnh trừng phạt ngày 22 tháng 10 của Washington đã đóng băng tài sản của các công ty có trụ sở tại Hoa Kỳ và đe dọa áp dụng các hình phạt thứ cấp đối với các thực thể nước ngoài có quan hệ với họ.
Theo luật đề xuất, một quản trị viên bên ngoài sẽ được bổ nhiệm để giám sát việc bán nhà máy lọc dầu, trong khi Lukoil sẽ mất quyền biểu quyết và khả năng phản đối quyết định.
Cơ sở Burgas cung cấp hơn hai phần ba lượng nhiên liệu tiêu thụ trong nước của Bulgaria.
Sáng kiến này được đưa ra sau quyết định ngày 31 tháng 10 của Bulgaria về việc tạm thời ngừng xuất khẩu dầu diesel và nhiên liệu hàng không - bao gồm cả sang các thị trường Liên Hiệp Âu Châu - để ngăn chặn tình trạng thiếu hụt trong tương lai do các lệnh trừng phạt.
Bulgaria đã ngừng nhập khẩu hoàn toàn dầu thô của Nga vào tháng 3 năm 2024, chuyển sang các nguồn thay thế.
Kế hoạch lập pháp này cũng được đưa ra trong bối cảnh xuất khẩu năng lượng của Nga đang phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng từ các lệnh trừng phạt mới nhất của Hoa Kỳ và các cuộc tấn công của Ukraine vào cơ sở hạ tầng dầu mỏ.
Theo Bloomberg, lượng dầu thô vận chuyển bằng đường biển của Nga đã giảm mạnh vào đầu tháng 11 - mức giảm hàng tuần lớn nhất kể từ Tháng Giêng năm 2024 - do người mua ở Á Châu tạm dừng mua sau các biện pháp của Hoa Kỳ đối với Rosneft và Lukoil.
Tác động kết hợp của việc giảm sản lượng của Nga đã thúc đẩy lợi nhuận của các công ty dầu mỏ lớn của phương Tây.
Reuters đưa tin lợi nhuận lọc dầu của ExxonMobil, Chevron, Shell và TotalEnergies đã tăng 61% trong quý 3 so với quý trước, góp phần làm tăng 20% tổng thu nhập do tình trạng gián đoạn nguồn cung toàn cầu đẩy biên lợi nhuận lọc dầu lên cao hơn.
[Kyiv Independent: Bulgaria moves to seize, sell Russian energy giant's refinery amid sanctions pressure]
9. Iran đáp trả bình luận của Tổng thống Trump trong chương trình ‘60 Minutes’
Bộ Ngoại giao Iran cho biết hôm thứ Hai rằng Iran và Hoa Kỳ đang trao đổi thông điệp nhưng các cuộc đàm phán chính thức vẫn chưa bắt đầu.
Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Esmaeil Baqaei cho biết: “Các thông điệp vẫn đang được truyền đi thông qua nhiều bên trung gian khác nhau, nhưng điều này không có nghĩa là bắt đầu quá trình đàm phán”, thể hiện sự thận trọng của Tehran.
Tuyên bố này được đưa ra khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump coi các thông tin liên lạc này là dấu hiệu của sự tiến triển tiềm năng, nói rằng hành động quân sự của Hoa Kỳ đã vô hiệu hóa năng lực hạt nhân của Tehran và mô tả một thỏa thuận có thể có với Iran là “chìa khóa cho hòa bình ở Trung Đông”.
Trong cuộc phỏng vấn trên chương trình CBS 60 Minutes vào Chúa Nhật, Tổng thống Trump phát biểu: “Về cơ bản, các bạn đã có một Iran sở hữu vũ khí hạt nhân, và tôi đã phá hủy chúng”. Ông nói thêm rằng các cuộc tấn công được tính toán để ngăn chặn Iran trong khi vẫn có chỗ cho ngoại giao.
“Chúng tôi đã đánh bại Iran, và sau đó đã đến lúc phải dừng lại, và chúng tôi đã dừng lại”, Tổng thống Trump nói.
Mối quan hệ Mỹ-Iran vẫn là trọng tâm của sự ổn định Trung Đông. Những nỗ lực đàm phán trước đây nhằm hạn chế chương trình hạt nhân của Tehran - bao gồm năm vòng đàm phán hồi đầu năm nay - đã liên tục bị đình trệ, với việc Israel bất ngờ phát động chiến dịch quân sự và các cuộc không kích của Mỹ nhắm vào các địa điểm hạt nhân lớn. Việc Tổng thống Trump định hình răn đe quân sự như một giải pháp ngoại giao hỗ trợ nhấn mạnh thách thức lớn hơn mà Washington đang phải đối mặt, đó là cân bằng sức mạnh với sự can dự để tác động đến hành vi của Iran trong khi vẫn duy trì an ninh khu vực và ủng hộ việc bình thường hóa quan hệ Ả Rập-Israel.
Một người biểu tình đeo mặt nạ mô tả Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cầm biểu ngữ và ô trong cuộc biểu tình đoàn kết với người Palestine và...Đọc thêm | AFP qua Getty
Phát biểu trong cuộc họp báo hàng tuần, Baqaei nhấn mạnh rằng các thông điệp trung gian không cấu thành các cuộc đàm phán chính thức.
Ông cho biết: “Bất cứ khi nào chúng tôi đạt đến giai đoạn đàm phán, các quyết định sẽ được đưa ra liên quan đến thành phần của nhóm đàm phán và các chi tiết khác”, đồng thời nói thêm: “Hiện tại, các điều kiện cho một cuộc đối thoại có ý nghĩa vẫn chưa sẵn sàng”.
Baqaei cũng nhắc lại rằng trong bất kỳ cuộc đàm phán nào, quyền và lợi ích của Iran theo Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân “phải được tôn trọng”.
Trái ngược với lập trường thận trọng của Tehran, Tổng thống Trump coi áp lực quân sự và ngoại giao của Hoa Kỳ là một công cụ để tạo điều kiện cho sự tham gia và thúc đẩy ổn định khu vực. Ông nhấn mạnh rằng việc kiềm chế Iran là trọng tâm của hòa bình Trung Đông, nói rằng: “Họ không có năng lực hạt nhân, không hề.” Tổng thống Trump cũng khen ngợi các phi công Hoa Kỳ vì các hoạt động được thực hiện trên không phận Iran.
Tổng thống Hoa Kỳ coi những hành động này vừa là minh chứng cho sức mạnh của Hoa Kỳ vừa là sự cởi mở của Hoa Kỳ trong lĩnh vực ngoại giao, cho rằng thiện chí tham gia của Iran - thậm chí là gián tiếp - có thể giúp thúc đẩy bình thường hóa quan hệ Ả Rập-Israel và thúc đẩy hợp tác rộng rãi hơn ở vùng Vịnh.
Trong một cuộc phỏng vấn riêng vào Chúa Nhật, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi cho biết Tehran “không vội vàng” nối lại đàm phán với Hoa Kỳ về chương trình hạt nhân của mình. Ông Araghchi nói với Al Jazeera Arabic rằng Iran vẫn sẵn sàng tham gia các cuộc đàm phán gián tiếp với Washington nhưng chỉ khi Hoa Kỳ tiếp cận các cuộc thảo luận “từ một lập trường bình đẳng dựa trên lợi ích chung”.
Iran khẳng định chương trình hạt nhân của họ chỉ nhằm mục đích sản xuất năng lượng và nghiên cứu y tế. Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế, gọi tắt là IAEA đã nhiều lần thúc giục Tehran làm rõ những câu hỏi chưa được giải đáp về hoạt động làm giàu uranium của nước này, phản ánh căng thẳng đang diễn ra giữa những cáo buộc của Hoa Kỳ và những giải thích chính thức của Iran.
[Newsweek: Iran Hits Back at Trump’s ‘60 Minutes’ Comments]
[05-TT07]
10. ‘Họ từ chối khuất phục’, Angelina Jolie nói trong chuyến thăm Kherson và Mykolaiv
Nữ diễn viên người Mỹ Angelina Jolie đã đến thăm đội ngũ y tế, gia đình và tình nguyện viên tại Kherson và Mykolaiv, Quỹ Di sản Chiến tranh xác nhận vào ngày 6 tháng 11.
Trong chuyến thăm, Jolie đã được chứng kiến các cơ sở y tế và giáo dục ở các khu vực tiền tuyến phía nam Ukraine đã được chuyển vào các không gian ngầm được gia cố để tiếp tục hoạt động, theo thông cáo báo chí của tổ chức.
Jolie cũng được chứng kiến cảnh lưới được đặt phía trên một số con đường nhằm bảo vệ người dân địa phương khỏi các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Nga diễn ra gần như hàng ngày.
“Người dân Mykolaiv và Kherson sống trong nguy hiểm mỗi ngày, nhưng họ không chịu đầu hàng. Vào thời điểm các chính phủ trên khắp thế giới đang quay lưng lại với việc bảo vệ thường dân, sức mạnh và sự hỗ trợ lẫn nhau của họ thật đáng trân trọng”, Jolie phát biểu trong một tuyên bố do Quỹ Di sản Chiến tranh công bố.
“Sau gần (bốn) năm xung đột, sự kiệt quệ hiện rõ, nhưng quyết tâm cũng vậy. Các gia đình mong muốn sự an toàn, hòa bình và cơ hội xây dựng lại cuộc sống. Ngoại giao và việc bảo vệ thường dân không nên bị bỏ qua trong một cuộc chiến tàn khốc về vũ khí và công nghệ.”
Nữ diễn viên trước đó đã đến thăm Ukraine vào mùa xuân năm 2022.
Báo cáo của Liên Hiệp Quốc cáo buộc Nga sử dụng máy bay điều khiển từ xa để săn lùng dân thường gần tiền tuyến và buộc họ phải rời bỏ nhà cửa
Có thông tin cho rằng trong chuyến thăm của Jolie, một người đàn ông Ukraine trong đoàn tùy tùng của cô đã bị các sĩ quan nhập ngũ bắt giữ.
Trang tin địa phương MykVisti đã xác nhận với văn phòng tuyển quân khu vực Mykolaiv rằng Jolie đã đến thăm cơ sở này. MykVisti cho biết thêm rằng một người đàn ông đi cùng Jolie, là sĩ quan dự bị, không có giấy chứng nhận y tế hợp lệ và đã được chuyển đến một địa điểm khác để giải quyết vấn đề.
Những người sống ở phía nam Ukraine đã phải chịu đựng một số cuộc tấn công chết chóc nhất của Nga trong gần bốn năm chiến tranh toàn diện.
Tỉnh Kherson đã trở thành khu vực tiền tuyến kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào năm 2022. Lực lượng Nga đã chiếm được thủ phủ Kherson của khu vực vào tháng 3 năm 2022, nhưng quân đội Ukraine đã giải phóng thành phố vào cuối năm đó.
Một số vùng của tỉnh vẫn nằm dưới sự xâm lược của Nga và người dân Kherson vẫn phải đối mặt với các cuộc tấn công chết người hàng ngày.
[Kyiv Independent: 'They refuse to give in,' Angelina Jolie says on her Kherson, Mykolaiv visit]
11. Đan Mạch nhắc nhở Tổng thống Trump: Hãy để yên cho Greenland
Ngoại trưởng Đan Mạch Lars Løkke Rasmussen cho biết Hoa Kỳ nên để yên cho Greenland, tái khẳng định lập trường của Copenhagen về tham vọng thâu tóm hòn đảo Bắc Cực rộng lớn này của Tổng thống Trump.
Rasmussen đã gặp đại sứ Hoa Kỳ mới tại Đan Mạch, Ken Howery, vào thứ Năm. Theo kênh truyền hình Đan Mạch TV2, cuộc gặp của họ kéo dài khoảng một giờ - lâu hơn một cuộc trò chuyện giới thiệu thông thường.
Sau đó, khi được hỏi liệu ông có bảo Howery “tránh xa Greenland” hay không, Rasmussen trả lời: “Có, ông ấy nên làm vậy, và Hoa Kỳ nói chung cũng vậy - và người Mỹ biết rất rõ điều đó.”
“Trước hết, tôi nghĩ thật vui khi được gặp đại sứ Mỹ. Chúng tôi đã chờ đợi ông ấy từ lâu, và thật tốt khi ông ấy có mặt ở đây. Điều quan trọng là chúng tôi có một đại diện từ chính quyền Tổng thống Trump,” Rasmussen nói thêm.
Tổng thống Trump đã nhiều lần bày tỏ sự quan tâm đến việc mua lại Greenland — và từ chối loại trừ khả năng sử dụng vũ lực quân sự hoặc kinh tế để đạt được điều đó — với lý do ông cần hòn đảo Bắc Cực này cho mục đích an ninh quốc gia. Đan Mạch vẫn khẳng định Greenland không phải để bán.
Greenland là một lãnh thổ tự trị thuộc Vương quốc Đan Mạch, và cư dân của nó là công dân Liên Hiệp Âu Châu. Một cuộc thăm dò hồi Tháng Giêng cho thấy hầu hết người dân Greenland muốn ở lại Đan Mạch hơn là gia nhập Hoa Kỳ.
Rasmussen từng giữ chức thủ tướng Đan Mạch từ năm 2009 đến năm 2011 và một lần nữa từ năm 2015 đến năm 2019. Howery, người đồng sáng lập PayPal với Elon Musk, trước đây từng giữ chức đại sứ Hoa Kỳ tại Thụy Điển trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump.
[Politico: Denmark reminds Trump: Paws off Greenland]
12. Tháp thời trung cổ ở Rôma đang được phục hồi bằng tiền mặt của Liên Hiệp Âu Châu bị sụp đổ
Một tòa tháp thời trung cổ ở trung tâm Rôma đang trong quá trình trùng tu do Liên Hiệp Âu Châu tài trợ đã bị sập một phần vào thứ Hai, khiến một công nhân bị thương và một người khác bị kẹt bên trong.
Tháp Torre dei Conti, gần Quảng trường Rôma, đã sụp đổ lần đầu tiên vào cuối giờ sáng thứ Hai. Trong khi lực lượng cấp cứu đang nỗ lực bảo vệ hiện trường, một vụ sập thứ hai lại xảy ra.
Pháo đài đồ sộ này được xây dựng vào thế kỷ 13 làm nơi cư trú của gia đình Giáo hoàng Innocent III lúc bấy giờ.
Công trình này đang được phục hồi theo khuôn khổ dự án Caput Mundi–Thế hệ tiếp theo của Liên Hiệp Âu Châu, được tài trợ bởi chương trình tái thiết kinh tế hậu Covid của Liên Hiệp Âu Châu.
Tỉnh trưởng Rôma, Lamberto Giannini, cho biết vẫn còn một người mắc kẹt bên trong. Vụ sập thứ hai “đã khiến chiến dịch cấp cứu trở nên rất dài và phức tạp”, ông nói. “Chúng tôi hy vọng sẽ có kết quả tốt nhưng mọi chuyện không hề đơn giản.”
Vụ tai nạn xảy ra vài ngày sau khi chính phủ thông qua luật cải thiện an toàn lao động tại nơi làm việc, sau một loạt vụ tai nạn chết người. Thị trưởng Rôma, Roberto Gualtieri, và Bộ trưởng Văn hóa Alessandro Giuli đã nhanh chóng đến hiện trường hôm thứ Hai.
Luke, một nhân viên bảo vệ 33 tuổi đến từ Manchester, hiện đang đi nghỉ ở Rôma, không muốn tiết lộ họ, chia sẻ với tờ POLITICO: “Chúng tôi đến Đấu trường Rôma và khi rời đi, chúng tôi nghe thấy rất nhiều tiếng còi báo động từ hướng này. Khi đến gần góc đường, chúng tôi thấy bụi mù mịt. Đội cứu hỏa đã đưa ba người ra khỏi cửa sổ. Tất cả họ đều phủ đầy bụi. Một người đang chảy máu.”
Ông nói thêm: “Không lâu sau đó, khi chúng tôi đang đi qua Diễn đàn Rôma thì nhìn thấy bụi từ lần sụp đổ thứ hai.”
Du khách này cho biết thật “điên rồ” khi một tòa nhà ở trung tâm Rôma lại có thể sụp đổ. “Chúng tôi đã chứng kiến cảnh tượng đó tối qua và nói rằng có lẽ chúng tôi có thể quay lại thăm sau vài năm nữa. Ai cũng nghĩ rằng với việc họ khôi phục lại, nó sẽ an toàn. Rõ ràng là không phải vậy và đã có sai sót trong quá trình lập kế hoạch.”
[Politico: Medieval tower in Rome being restored using EU cash collapses]
13. Thủ tướng Đức Merz muốn người tị nạn Syria trở về nhà
Thủ tướng Friedrich Merz có một thông điệp đơn giản gửi đến hàng trăm ngàn người Syria đã tìm được nơi ẩn náu tại Đức trong cuộc nội chiến kéo dài và tàn khốc ở đất nước họ: Đã đến lúc phải trở về Syria.
Trên thực tế, Merz sẽ rất khó khăn trong việc buộc phần lớn trong số khoảng một triệu người Syria đang sống tại Đức phải rời đi. Tuy nhiên, dưới áp lực từ đảng cực hữu Sự lựa chọn vì nước Đức (AfD), với các lãnh đạo thề sẽ cưỡng bức hồi hương hàng loạt người tị nạn Syria, Thủ tướng đang có lập trường cứng rắn hơn đối với người Syria tại Đức, và cho biết ông sẽ hợp tác với Tổng thống Syria, cựu thủ lĩnh phiến quân Ahmed al-Sharaa, để thực hiện điều này.
“Nội chiến ở Syria đã kết thúc”, Merz nói đầu tuần này. “Giờ đây không còn căn cứ nào để xin tị nạn ở Đức nữa, điều đó có nghĩa là chúng tôi có thể bắt đầu hồi hương người dân.”
Những bình luận của Merz phản ánh nỗ lực mới nhất của ông nhằm đưa phe bảo thủ của mình chuyển hẳn sang cánh hữu trong vấn đề di cư, vấn đề đặc trưng của AfD. Cho đến nay, chiến lược tổng thể này dường như chưa hiệu quả, khi AfD chỉ ngày càng được ủng hộ và dẫn trước phe bảo thủ của Merz một chút trong nhiều cuộc thăm dò gần đây.
Merz đang tìm cách xóa bỏ di sản của một trong những người tiền nhiệm bảo thủ của ông trên cương vị thủ tướng, Angela Merkel, người có chính sách tị nạn hào phóng - đặc biệt là trong cuộc khủng hoảng người tị nạn năm 2015 - đã biến Đức thành điểm đến hàng đầu ở Âu Châu cho người Syria và các nhóm di cư khác chạy trốn chiến tranh và nghèo đói. Trong nhiệm kỳ của Merkel và sau đó, hàng trăm ngàn người tị nạn Syria đã chạy sang Đức. Ngoài người Ukraine, người Syria hiện là nhóm người tị nạn lớn nhất đang sống tại quốc gia này.
Merz đổ lỗi cho chính sách di cư của Merkel đã tạo điều kiện cho sự trỗi dậy của AfD, hiện là đảng đối lập lớn nhất trong quốc hội Đức. Mùa hè vừa qua, Merz cho biết phe bảo thủ của ông đang “cố gắng sửa chữa” các chính sách trước đây của Merkel. Cam kết hồi hương người Syria là một trong những nỗ lực trực tiếp nhất của ông cho đến nay.
Điều này cũng phản ánh những nỗ lực gần đây tương tự của chính phủ ông trong việc thiết lập liên lạc với các quan chức Taliban để sắp xếp việc trục xuất người Afghanistan đang sống tại Đức, bắt đầu với những người bị kết án phạm tội. Các nhóm nhân quyền đã chỉ trích gay gắt kế hoạch này, cho rằng những người hồi hương có thể phải chịu hình phạt khắc nghiệt và bị đàn áp ở Afghanistan do Taliban kiểm soát.
Hôm thứ Hai, Merz cho biết ông đã mời al-Sharaa, một cựu thành viên al-Qaeda, đến Berlin để thảo luận về việc trục xuất những người Syria bị kết án phạm tội. Merz cũng đề nghị người Syria ở Đức có nghĩa vụ trở về quê hương để xây dựng lại đất nước bị chiến tranh tàn phá của họ.
“Nếu không có những người này, việc tái thiết sẽ không thể thực hiện được,” Merz nói. “Những người ở Đức sau đó từ chối trở về nước, tất nhiên, có thể bị trục xuất trong tương lai gần.”
'Họ phải bị trục xuất, bằng vũ lực'
Lời đe dọa trục xuất của Merz che giấu một thực tế phức tạp hơn nhiều trên thực tế.
Trong nhiều năm người Syria sinh sống tại Đức, một số lượng lớn đã tìm được việc làm và trở thành công dân. Năm ngoái, có khoảng 287.000 công dân Syria đang làm việc tại Đức, và khoảng 83.000 người đã trở thành công dân Đức.
Bất chấp những lời lẽ cứng rắn, Merz chưa tuyên bố sẽ cưỡng bức hồi hương người Syria, ngoại trừ những người đã phạm tội - ít nhất là chưa. Chiến lược hiện tại của chính phủ ông dường như là khuyến khích những người khác tự nguyện rời đi.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết tình hình ở Syria chưa đủ ổn định và an toàn để hàng triệu người Syria đã rời bỏ đất nước có thể sớm trở về. | Louai Beshara/Getty Images
Nhưng chính phủ của ông cũng có thể chọn mô phỏng các bước đã thực hiện vào những năm 1990, khi khoảng 320.000 người Bosnia chạy trốn Chiến tranh Bosnia đến Đức. Đến thập niên tiếp theo, Đức đã hồi hương hầu hết họ.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng tình hình ở Syria chưa đủ ổn định và an ninh để hàng triệu người Syria đã rời bỏ đất nước có thể sớm trở về. Đây chính là quan điểm mà chính Ngoại trưởng của Merz, đồng thời là một thành viên bảo thủ, Johann Wadephul, dường như đã nêu ra trong chuyến thăm tàn tích của một thành phố bị phá hủy gần Damascus tuần trước, nơi ông cho rằng nhiều người Syria sẽ khó có thể trở về ngay lập tức.
“Tôi chưa bao giờ chứng kiến sự tàn phá khủng khiếp đến vậy,” Wadephul nói. “Tôi cũng không thể tưởng tượng được. Thật sự rất khó để người dân có thể sống một cách đàng hoàng ở đây.”
Những bình luận đó đã gây ra sự phản đối từ cả phe bảo thủ của Merz lẫn các chính trị gia cực hữu. Một số người lập luận rằng người Đức đã tái thiết đất nước sau Thế chiến II - và giờ đây người Syria cũng nên làm như vậy.
Stephan Mayer, một nghị sĩ bảo thủ đến từ Bavaria, phát biểu với tờ báo Đức Welt rằng: “Người Đức cũng đã chung tay, đặc biệt là một số lượng lớn phụ nữ, để xây dựng lại các thành phố bị phá hủy sau Thế chiến thứ II, vì vậy, giờ đây không thể dùng điều đó làm lập luận cơ bản để nói rằng không thể quay trở lại đất nước này và xây dựng lại nó”.
Cuộc tranh luận cánh hữu xung quanh những bình luận của Wadephul dường như đã buộc Merz phải phản bác lại ngoại trưởng của mình và có lập trường cứng rắn hơn về vấn đề hồi hương người Syria — mặc dù vẫn chưa rõ chính phủ của ông sẽ thực sự đi đến đâu, đặc biệt là khi Merz đang nắm quyền trong liên minh với Đảng Dân chủ Xã hội, gọi tắt là SPD trung tả, với các thành viên ủng hộ một đường lối mềm mỏng hơn. Trên thực tế, các lãnh đạo SPD đã khen ngợi Wadephul vì những gì họ coi là chủ nghĩa hiện thực của ông trong vấn đề này.
Đó là một lý do khiến Merz khó có thể vượt qua AfD trong chính sách cứng rắn mới về vấn đề di cư. Các lãnh đạo AfD, từ vị thế thoải mái trong phe đối lập, đang theo đuổi quan điểm cực đoan, coi người Syria ở Đức - hàng trăm ngàn người trong số họ vẫn đang nhận trợ cấp thu nhập cơ bản - là gánh nặng không cần thiết cho người nộp thuế Đức, mà chỉ có phe bảo thủ của Merz mới có thể chịu trách nhiệm.
“ Chúng tôi nói rất rõ ràng: Người Syria giờ đây phải bị thu hồi quy chế bảo vệ vì lý do họ chạy trốn không còn phù hợp nữa”, đồng lãnh đạo AfD Alice Weidel phát biểu hôm thứ Ba. “Những người này phải trở về quê hương”, bà nói tiếp. “Nếu họ không tự nguyện rời đi, họ phải bị trục xuất, bằng vũ lực.”
[Politico: Germany’s Merz wants Syrian refugees to go home]