1. Tổng thống Zelenskiy thăm lực lượng Vệ binh Quốc gia Azov đang chiến đấu tại khu vực Dobropillia
Tổng thống Zelenskiy đã đến thăm sở chỉ huy của Quân đoàn 1, đơn vị đang tiến hành chiến dịch phòng thủ ở khu vực Dobropillia cùng với các đơn vị lân cận.
“Tôi đã nghe báo cáo từ quân đội; chúng tôi đã thảo luận về tình hình tiền tuyến và những nhu cầu cấp thiết nhất. Chúng tôi đặc biệt chú trọng đến vũ khí, mở rộng sản xuất máy bay điều khiển từ xa và nhu cầu của các lữ đoàn”, Tổng thống Zelenskiy nói.
Ông cảm ơn những người lính vì sự phục vụ của họ và trao tặng họ các giải thưởng nhà nước.
“Tôi biết ơn các chiến binh đã bảo vệ Ukraine và toàn vẹn lãnh thổ của chúng ta. Đây là đất nước của chúng ta, đây là miền Đông của chúng ta, và chúng ta chắc chắn sẽ làm hết sức mình để giữ nó là của Ukraine,” Tổng thống Zelenskiy nói.
Dobropillia cách Pokrovsk, vốn từng là trung tâm hậu cần quan trọng của Ukraine, khoảng 20 km. Quân đội Nga đã tiến vào thành phố và đang cố gắng áp sát hơn nữa để buộc quân đội Ukraine phải rút lui.
[Kyiv Independent: Zelensky visits Azov National Guard troops fighting in the Dobropillia sector]
2. Đồng minh của Putin muốn gửi hỏa tiễn hạt nhân tới Venezuela để răn đe Hoa Kỳ
Nga có thể gửi hỏa tiễn siêu thanh tiên tiến nhất của mình tới Venezuela khi căng thẳng với Hoa Kỳ leo thang.
Alexei Zhuravlyov, phó chủ tịch ủy ban quốc phòng của quốc hội Nga, nói với hãng tin Gazeta.Ru của Nga rằng “không có trở ngại nào” trong việc cung cấp hỏa tiễn Oreshnik hoặc Kalibr cho quốc gia “thân thiện” Venezuela.
“Nga thực sự là một trong những đối tác kỹ thuật quân sự chủ chốt của Venezuela. Chúng tôi cung cấp cho quốc gia này gần như toàn bộ các loại vũ khí, từ vũ khí hạng nhẹ đến hàng không. Chi tiết và khối lượng giao hàng được giữ bí mật, vì vậy người Mỹ có thể sẽ bất ngờ. Tôi không thấy có trở ngại nào trong việc cung cấp cho quốc gia thân thiện của chúng tôi các hệ thống mới như Oreshnik hay hỏa tiễn Kalibr đã được kiểm chứng. Không có cam kết quốc tế nào hạn chế Nga về vấn đề này”, ông Zhuravlyov nói.
Putin mô tả hỏa tiễn Oreshnik là hỏa tiễn đạn đạo tầm trung, gọi tắt là IRBM, có khả năng bay xa với tốc độ gấp 10 lần tốc độ âm thanh, hay Mach 10.
[Newsweek: Putin Ally Floats Sending Venezuela Nuclear-Capable Missiles to Deter US]
3. Putin tuyên bố hỏa tiễn Oreshnik của Nga được đưa vào sản xuất hàng loạt — trễ so với dự kiến gần 1 năm
Putin tuyên bố vào ngày 4 tháng 11 rằng Nga đã bắt đầu sản xuất hàng loạt hỏa tiễn đạn đạo tầm trung, gọi tắt là IRBM Oreshnik.
Thông báo này được đưa ra gần một năm sau khi Putin cam kết vào tháng 12 năm 2024 sẽ bắt đầu sản xuất hàng loạt hỏa tiễn Oreshnik “trong tương lai gần”.
Phát biểu tại lễ trao giải thưởng vinh danh các nhà phát triển hỏa tiễn Burevestnik và tàu ngầm điều khiển từ xa Poseidon của Nga, Putin đã ca ngợi tình trạng công nghệ quốc phòng của Nga và cho biết quá trình sản xuất Oreshnik đang được tiến hành.
Ông cho biết: “Chúng tôi đã phát triển và điều động hệ thống hỏa tiễn tầm trung Oreshnik, bắt đầu sản xuất hàng loạt và trang bị cho hỏa tiễn đạn đạo liên lục địa và hỏa tiễn phóng từ tàu ngầm các hệ thống hỏa tiễn chống đạn đạo hiện đại”.
Nga lần đầu điều động hỏa tiễn thử nghiệm Oreshnik trong cuộc tấn công vào thành phố Dnipro của Ukraine vào ngày 21 tháng 11, mà Putin cho biết là để trả đũa việc Ukraine sử dụng hỏa tiễn tầm xa của Mỹ và Anh nhằm vào lãnh thổ Nga.
Oreshnik được thiết kế để mang vũ khí hạt nhân, mặc dù Putin cho biết nó không được trang bị đầu đạn hạt nhân trong cuộc tấn công vào Dnipro.
Putin tuyên bố vào năm 2024 rằng Oreshnik (có nghĩa là “màu hạt phỉ” trong tiếng Anh) là một phát minh mới có thể di chuyển với tốc độ gấp 10 lần tốc độ âm thanh và không thể bị các hệ thống phòng không phương Tây đánh chặn - một tuyên bố đã bị Tổng thống Volodymyr Zelenskiy bác bỏ.
Mặc dù ít thông tin chi tiết về hỏa tiễn này được tiết lộ, các nhà phân tích quốc phòng tin rằng Oreshnik là phiên bản nâng cấp của RS-26 Rubez của Nga, được phát triển lần đầu tiên vào năm 2011.
Gần đây, Tổng thống Zelenskiy tuyên bố Nga có khả năng sản xuất tới sáu hỏa tiễn Oreshnik mỗi năm. Tổng thống cũng báo cáo rằng lực lượng Ukraine đã phá hủy một hỏa tiễn đạn đạo Oreshnik bên trong lãnh thổ Nga vào mùa hè năm 2024.
Giải thích về kế hoạch của Âu Châu nhằm loại bỏ dầu khí Nga
Trong bài phát biểu ngày 4 tháng 11, Putin cũng khoe khoang về khả năng của “siêu vũ khí” của Nga, bao gồm các hệ thống Burevestnik, Poseidon, Avangard và Sarmat.
Ông tuyên bố rằng hỏa tiễn hành trình mang đầu đạn hạt nhân Burevestnik có “tầm bắn không giới hạn” “vượt trội hơn tất cả các hệ thống hỏa tiễn đã biết trên thế giới”. Putin cũng cho biết trong các cuộc thử nghiệm Burevestnik gần đây vào ngày 21 tháng 10, Nga “không can thiệp” vào một tàu trinh sát của NATO trong khu vực - một minh chứng cho thấy độ chính xác cao của loại vũ khí này.
Putin sau đó tuyên bố rằng hỏa tiễn đạn đạo liên lục địa, gọi tắt là ICBM Sarmat của Nga sẽ được thử nghiệm chiến đấu trong năm nay và đi vào “nhiệm vụ chiến đấu” vào năm 2026.
Ông cho biết: “Tất cả các kế hoạch của chúng tôi về việc tạo ra các hệ thống vũ khí tiên tiến, phát triển tổ hợp công nghiệp quốc phòng và cung cấp cho quân đội và hải quân Nga các thiết bị và vũ khí hiện đại đều đang được thực hiện”.
Putin cũng nói rằng Nga “không gây ra mối đe dọa nào cho bất kỳ ai”.
[Kyiv Independent: Russia's Oreshnik missile enters serial production, Putin claims — nearly 1 year after promising to mass produce weapon]
4. Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết Nga đã thả số lượng bom dẫn đường trên không kỷ lục xuống Ukraine trong tháng 10.
Nga đã tăng đáng kể việc sử dụng bom dẫn đường trên không, gọi tắt là KAB chống lại Ukraine vào tháng 10, thả hơn 5.328 quả bom vào các vị trí quân sự và thành phố của Ukraine gần tiền tuyến. Phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Chuẩn tướng Oleksii Hromov, cho biết như trên hôm Thứ Tư, 05 Tháng Mười Một.
Theo Bộ này, đây là số vụ tấn công bằng bom dẫn đường được ghi nhận trong một tháng cao nhất kể từ đầu năm 2025.
Tổng cộng, trong mười tháng đầu năm 2025, lực lượng Nga đã thả khoảng 40.000 quả bom trên không xuống Ukraine, gần bằng số lượng bom được thả trong cả năm 2024.
Bộ này cho biết: “ đang gia tăng hoạt động khủng bố trên không”.
Chuẩn tướng Oleksii Hromov nhấn mạnh rằng do sự gia tăng các cuộc không kích của Nga, Kramatorsk, ga hỏa xa tiền tuyến mang tính biểu tượng của Ukraine, đã phải đóng cửa 'vô thời hạn' từ Thứ Ba, 04 Tháng Mười Một.
Một tuyến hỏa xa quan trọng mang tính biểu tượng là điểm gặp gỡ và khởi hành của binh lính Ukraine và những người thân yêu của họ đã bị thu hẹp trong “thời gian vô thời hạn” do lo ngại về an toàn trong bối cảnh Nga tăng cường các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng hỏa xa, Hỏa xa Ukraine Ukrzaliznytsia cho biết vào ngày 4 tháng 11.
Các chuyến tàu chạy từ Kyiv và Lviv đến Kramatorsk, một thành phố ở Tỉnh Donetsk nằm cách tiền tuyến khoảng 20 km về phía tây, giờ đây sẽ có điểm đến cuối cùng là thành phố Husarivka ở Tỉnh Kharkiv.
Ga xe lửa Kramatorsk, điểm dừng chân cuối cùng trước tiền tuyến ở miền đông Ukraine, đã trở nên nổi tiếng là nơi mọi người tiễn đưa những người lính ra tiền tuyến, cũng như chào đón những người trở về.
Theo Hỏa xa Ukraine, Cục Quản lý Quân sự Khu vực Donetsk cung cấp xe buýt để vận chuyển hành khách từ Husarivka đến các thành phố tiền tuyến Sloviansk và Kramatorsk.
Hỏa xa Ukraine cho biết: “Chúng tôi tiếp tục hoạt động ở bất cứ nơi nào có thể vì mục đích an toàn và đánh giá cao sự thông cảm của bạn”.
[Kyiv Independent: Russia has dropped a record number of aerial guided bombs on Ukraine in October, Ukraine's Defense Ministry said on Nov. 4.]
5. Ukraine xác nhận cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào nhà máy lọc dầu của Nga ở Nizhny Novgorod, nhiều địa điểm khác bị rung chuyển bởi vụ nổ
Một nguồn tin trong cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR cho biết với tờ Kyiv Independent rằng một nhà máy lọc dầu Lukoil ở tỉnh Nizhny Novgorod của Nga đã bị máy bay điều khiển từ xa của Ukraine tấn công vào đêm 4 tháng 11.
Theo nguồn tin, hơn 50 máy bay điều khiển từ xa do Ukraine sản xuất, bao gồm các mẫu Bober và FPV-1, đã được sử dụng trong hoạt động chung do HUR, Quân đội và Lực lượng tác chiến đặc biệt tiến hành.
Nhà máy lọc dầu này được tường trình đã bị tấn công khi đang sửa chữa cột chỉnh lưu dùng để giải quyết dầu thô.
Đoạn video lan truyền trực tuyến cho thấy ngọn lửa bùng phát tại cơ sở này, được các kênh giám sát địa phương xác định có khả năng là mục tiêu của vụ tấn công.
Lukoil Nizhegorodnefteorgsintez là một trong những nhà máy lọc dầu lớn nhất của Nga, cung cấp nhiên liệu cho khu vực Mạc Tư Khoa, chiếm khoảng 30% lượng xăng tiêu thụ của cả nước. Công suất chế biến dầu thô hàng năm của nhà máy đạt khoảng 17 triệu tấn, sản xuất hơn 50 loại sản phẩm dầu mỏ, bao gồm nhiên liệu xe hơi, hàng không, dầu diesel, cũng như bitum và parafin.
Trước đó vào ngày 4 tháng 11, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố đã bắn hạ 85 máy bay điều khiển từ xa ở nhiều khu vực, bao gồm Nizhny Novgorod, Voronezh, Belgorod, Kursk, Lipetsk, Volgograd, Sverdlovsk và Cộng hòa Bashkortostan.
Vụ nổ xảy ra trong bối cảnh một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa được tường trình đã nhắm vào địa điểm này ở thành phố Dovzhansk, tỉnh Luhansk. Thành phố này nằm cách Luhansk khoảng 80 km (50 dặm) về phía đông nam và đã bị lực lượng Nga xâm lược từ năm 2014.
Vụ nổ đã xảy ra tại một nhà máy hóa dầu ở Sterlitamak, một thành phố thuộc Cộng hòa Bashkortostan của Nga. Thị trưởng Emil Shaimardanov cho biết vào ngày 4 tháng 11 rằng một phần của cơ sở lọc nước đã bị sập do vụ nổ.
“Tất cả các lực lượng cấp cứu hiện đang có mặt tại hiện trường. Nguyên nhân vụ nổ đang được điều tra”, ông nói và cho biết thêm rằng theo dữ liệu sơ bộ, có năm người đang làm việc tại cơ sở này và không có ai bị thương.
Hãng thông tấn độc lập Astra tại thành phố Lipetsk của Nga đã đưa tin về vụ nổ trong lúc còi báo động không kích vang lên trong thành phố.
Tại tỉnh Volgograd của Nga, một trạm biến áp điện đã bị hư hại do mảnh vỡ máy bay điều khiển từ xa rơi xuống, Thống đốc Andrey Bocharov tuyên bố.
Đêm ngày 3 tháng 11, Thống đốc vùng Kursk Alexander Khinshtein cho biết một trạm biến áp ở thành phố Rylsk đã bị tấn công. Hậu quả là hơn 16.000 người tiêu dùng ở nhiều khu vực khác nhau bị mất điện.
Tờ Kyiv Independent không thể xác minh ngay lập tức thông tin chi tiết về tất cả các vụ tấn công.
Kyiv coi các nhà máy lọc dầu là mục tiêu quân sự hợp lệ, vì lợi nhuận từ ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch tài trợ cho cỗ máy chiến tranh của Nga.
Ukraine thường xuyên tấn công các mục tiêu quân sự ở các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm và sâu bên trong nước Nga khi Mạc Tư Khoa tiếp tục tiến hành chiến tranh chống lại Ukraine.
Vào ngày 30 tháng 10, một vụ hỏa hoạn đã xảy ra tại một nhà máy nhiệt điện ở tỉnh Luhansk bị Nga tạm chiếm, gây ra tình trạng mất điện trên quy mô lớn khắp khu vực, hãng tin độc lập Astra đưa tin.
[Kyiv Independent: Ukraine confirms drone strike on Russian oil refinery in Nizhny Novgorod, multiple other sites rocked by explosions]
6. Chính quyền Tổng thống Trump đang cân nhắc kế hoạch chiếm giữ các mỏ dầu của Venezuela
Theo báo cáo hôm thứ Ba của tờ The New York Times, chính quyền của Tổng thống Trump đang cân nhắc kế hoạch tấn công các mục tiêu quân sự của Venezuela tại nước này và chiếm giữ các mỏ dầu của quốc gia Nam Mỹ này.
“Tổng thống Trump đã nêu rõ trong thông điệp gửi [Tổng thống Venezuela Nicolas] Maduro: hãy ngừng đưa ma túy và tội phạm vào đất nước chúng tôi. Tổng thống đã nói rõ rằng ông sẽ tiếp tục tấn công những kẻ khủng bố ma túy buôn bán ma túy bất hợp pháp – mọi thông tin khác đều chỉ là suy đoán và cần được xem xét như vậy”, Phó Thư ký Báo chí Tòa Bạch Ốc Anna Kelly nói với Newsweek.
Các quan chức ở Washington và các nhà phân tích quốc phòng cho biết Hoa Kỳ đã xác định được các mục tiêu quan trọng bên trong Venezuela có liên quan đến các hoạt động buôn bán ma túy được tường trình do chế độ Maduro kiểm soát. Trong khi đó, Tổng thống Trump đã tăng cường mạnh mẽ chiến dịch chống lại các băng đảng ma túy, mà ông đã chỉ định là các chiến binh bất hợp pháp.
Theo các quan chức Hoa Kỳ trước đây được trích dẫn trên tờ The Wall Street Journal và Miami Herald, chính quyền Tổng thống Trump đang cân nhắc các cuộc không kích vào các cảng, phi trường và cơ sở quân sự “nằm ở trung tâm của các băng đảng ma túy”.
Theo nhiều quan chức Mỹ giấu tên được tờ New York Times tóm tắt, các quan chức trong chính quyền Tổng thống Trump đã chuẩn bị một loạt kế hoạch quân sự nhắm vào Venezuela. Mục tiêu chủ yếu trong số các mục tiêu được đề xuất là nhắm vào các đơn vị quân đội Venezuela đang bảo vệ Maduro và tìm cách kiểm soát các mỏ dầu quan trọng đối với nền kinh tế đang gặp khó khăn của nước này. Mặc dù Tổng thống Trump chưa đưa ra quyết định cuối cùng, ông đã yêu cầu Bộ Tư pháp soạn thảo các biện minh pháp lý cập nhật cho các hành động như vậy, có khả năng tránh được việc cần phải có sự cho phép của Quốc hội hoặc một tuyên bố chiến tranh chính thức.
Bài báo của tờ Times dẫn lời các quan chức Mỹ giấu tên cho biết Tổng thống Trump vẫn chưa đưa ra quyết định cuối cùng. Tuy nhiên, tổng thống đã tiến hành các cuộc tấn công quân sự vào các tàu thuyền ngoài khơi Venezuela, mà chính quyền cho là đang vận chuyển ma túy. Những cuộc tấn công này ngày càng gây ra mối lo ngại từ cả hai đảng, với một số người đặt câu hỏi về tính hợp pháp của những hành động như vậy.
Trữ lượng dầu mỏ khổng lồ của Venezuela đã thu hút sự chú ý đặc biệt từ chính quyền. Tổng thống Trump được tường trình đã từ chối lời đề nghị nhượng bộ dầu mỏ của Maduro cho các công ty Mỹ, trong khi gã khổng lồ năng lượng Chevron của Mỹ đang chờ đợi hướng dẫn chính sách tiếp theo của Hoa Kỳ liên quan đến hoạt động của mình tại Venezuela. Những người chỉ trích chính quyền, bao gồm các quan chức Venezuela và các nhân vật đối lập, lập luận rằng hành động của Hoa Kỳ chỉ là cái cớ để tịch thu tài sản năng lượng của quốc gia này.
Các trợ lý cao cấp, đáng chú ý là Ngoại trưởng Marco Rubio và Phó Chánh Văn phòng Stephen Miller, đã ủng hộ quan điểm rằng việc loại bỏ Maduro là cần thiết cho cả lợi ích của Hoa Kỳ và sự ổn định khu vực. Đồng thời, các chuyên gia pháp lý trong chính quyền đã gặp khó khăn trong việc cân nhắc các hành động tiềm năng phù hợp với luật pháp Hoa Kỳ, đặc biệt là liên quan đến lệnh cấm ám sát các nhà lãnh đạo nước ngoài và việc thiếu sự ủng hộ rõ ràng của Quốc hội.
Phản ứng của Venezuela đối với Tổng thống Trump
Cuối tháng 10, Maduro cáo buộc Tổng thống Trump hiếu chiến sau khi ông điều động Hàng Không Mẫu Hạm lớn nhất của Hải quân Hoa Kỳ, USS Gerald R. Ford, đến vùng biển Caribbean. Maduro nói với truyền thông nhà nước rằng Hoa Kỳ đang “phát minh ra một cuộc chiến tranh vĩnh cửu mới” khi chính quyền Tổng thống Trump tăng cường chiến dịch nhắm vào các tàu bị cáo buộc buôn lậu ma túy.
Theo các quan chức, Hoa Kỳ đã điều động tám tàu Hải quân đến khu vực này, cùng với một tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân và khoảng 6.000 thủy thủ và Thủy Quân Lục Chiến.
Kể từ khi trở lại Tòa Bạch Ốc, Tổng thống Trump đã có lập trường cứng rắn hơn đối với Maduro và chính phủ của ông. Washington cáo buộc chế độ Venezuela cầm đầu Cartel de los Soles /cạc-ten đờ lô sô-lê/ hay Băng đảng Mặt Trời, một mạng lưới buôn bán ma túy được tường trình có nội gián trong quân đội nước này.
Mặc dù chưa có quyết định cuối cùng nào về các cuộc không kích được công bố, Tổng thống Trump đã tuyên bố công khai rằng các lựa chọn quân sự vẫn “được cân nhắc”.
“Venezuela đang cảm thấy sức nóng”, Tổng thống Trump gần đây đã nói với các phóng viên, từ chối bình luận về việc liệu CIA có được phép thực hiện các hoạt động bí mật hay không.
Thứ Sáu tuần trước, Tổng thống Trump đã phủ nhận việc ông đang cân nhắc tấn công quân sự vào Venezuela, giữa lúc có nhiều báo cáo cho rằng việc sử dụng vũ lực bên trong nước này sắp xảy ra. Khi được hỏi, ông chỉ trả lời “Không”, không giải thích thêm.
Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova hôm Chúa Nhật cho biết Mạc Tư Khoa “kiên quyết lên án việc Mỹ sử dụng vũ lực quân sự quá mức” ở vùng Caribe. Bà nhấn mạnh rằng Nga hoàn toàn ủng hộ chính phủ Venezuela trong nỗ lực bảo vệ chủ quyền quốc gia và duy trì khu vực này là “khu vực hòa bình”.
Nga cung cấp viện trợ quân sự cho Venezuela và là đồng minh của chính quyền Maduro.
[Newsweek: Trump Admin Weighing Plan to Seize Venezuelan Oil Fields—Report]
7. Putin muốn Nga tham gia vào cuộc đua đất hiếm
Putin đã ra lệnh cho chính phủ của mình xây dựng lộ trình khai thác kim loại đất hiếm, khi Mạc Tư Khoa tìm cách tham gia cuộc chạy đua toàn cầu giành nguồn tài nguyên chiến lược quan trọng này.
Hãng thông tấn nhà nước TASS của Nga đưa tin hôm thứ Ba rằng Putin đã kêu gọi một “kế hoạch hành động” phải sẵn sàng vào ngày 1 tháng 12 “để phát triển lâu dài việc khai thác và sản xuất kim loại hiếm và đất hiếm”.
Đất hiếm - thành phần thiết yếu trong mọi thứ, từ điện thoại thông minh và xe điện đến tua-bin gió - ngày càng được coi là yếu tố quan trọng đối với công nghệ và an ninh năng lượng, thu hút sự chú ý của các nhà lãnh đạo như Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.
Nga chỉ đóng góp khoảng một phần trăm sản lượng đất hiếm toàn cầu mặc dù sở hữu trữ lượng khổng lồ. Theo ước tính của Điện Cẩm Linh, nước này nắm giữ 15 kim loại đất hiếm, tổng cộng 28,5 triệu tấn.
Trung Quốc hiện đang thống trị thị trường, sản xuất khoảng hai phần ba nguồn cung của thế giới và chiếm gần một nửa lượng nhập khẩu của Liên Hiệp Âu Châu.
Mặc dù Liên Hiệp Âu Châu đã tìm cách đa dạng hóa nguồn cung cấp, việc khai thác và chế biến đất hiếm rất phức tạp và tốn kém, khiến khối này phụ thuộc rất nhiều vào Bắc Kinh.
[Politico: Putin wants Russia to muscle in on rare earths race]
8. Xuất khẩu dầu đường biển của Nga giảm mạnh nhất kể từ đầu năm 2024 sau lệnh trừng phạt mới của Hoa Kỳ
Bloomberg đưa tin vào ngày 4 tháng 11 rằng lượng dầu thô vận chuyển bằng đường biển của Nga đã giảm mạnh vào đầu tháng 11, đánh dấu mức giảm hàng tuần lớn nhất kể từ Tháng Giêng năm 2024.
Sự sụt giảm này diễn ra sau quyết định vào ngày 22 tháng 10 của Washington về việc áp đặt lệnh trừng phạt đối với Rosneft và Lukoil, hai công ty dầu mỏ lớn nhất của Nga, đóng băng tài sản của họ tại Hoa Kỳ và đe dọa trừng phạt thứ cấp đối với các thực thể nước ngoài giao dịch với họ.
Theo báo cáo, khối lượng trung bình bốn tuần từ các cảng của Nga đã giảm xuống còn 3,58 triệu thùng mỗi ngày tính đến ngày 2 tháng 11 - giảm 190.000 thùng so với cùng kỳ tính đến ngày 26 tháng 10 - mức giảm mạnh nhất trong 22 tháng.
Trong tuần kết thúc vào ngày 2 tháng 11, 26 tàu chở dầu đã vận chuyển 21,11 triệu thùng, so với 34 tàu chở 26,41 triệu thùng của tuần trước đó. Tính trung bình mỗi ngày, xuất khẩu giảm xuống còn 3,02 triệu thùng, thấp hơn 20% so với mức 3,77 triệu thùng của tuần trước.
Phần lớn lượng dầu vẫn chưa được giao và hiện nay các tàu chở dầu đang được sử dụng làm cơ sở lưu trữ nổi.
Kể từ đầu tháng 9, sau khi Mỹ cũng tăng gấp đôi thuế quan đối với Ấn Độ, lượng dầu của Nga được lưu trữ trên biển đã tăng 8% lên hơn 380 triệu thùng, tương đương hơn 100 ngày xuất khẩu.
Vào đầu năm, có khoảng 340 triệu thùng được chứa trong các tàu chở dầu.
Ấn Độ, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ — những nước chiếm khoảng 95% lượng dầu thô xuất khẩu của Nga — đã tạm dừng hoặc giảm nhập khẩu để tìm kiếm sự rõ ràng về các rủi ro tuân thủ. Một số người mua đã chuyển sang các nhà cung cấp nhỏ hơn của Nga chưa bị trừng phạt, nhưng nhiều nước đang tìm nguồn cung dầu ở nơi khác.
Công ty tư nhân lớn nhất Ấn Độ, Reliance Industries, cho biết họ sẽ tuân thủ các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ và chuyển sang nhập khẩu dầu thô từ Trung Đông, Hoa Kỳ và Brazil. Indian Oil Corp., nhà máy lọc dầu nhà nước lớn nhất của Ấn Độ, không đặt hàng từ Nga sau khi các lệnh trừng phạt có hiệu lực.
Các lệnh trừng phạt này trùng khớp với các cuộc tấn công dữ dội của Ukraine vào cơ sở hạ tầng dầu mỏ của Nga, làm giảm thêm sản lượng và xuất khẩu. Tác động tổng hợp này đã mang lại lợi ích cho các đối thủ cạnh tranh phương Tây.
Theo Reuters, lợi nhuận từ hoạt động lọc dầu của ExxonMobil, Chevron, Shell và TotalEnergies đã tăng 61% trong quý 3 so với quý trước, góp phần vào mức tăng 20% trong tổng thu nhập.
[Kyiv Independent: Russia's seaborne oil exports see sharpest fall since early 2024 after new US sanctions]
9. Sân bay Zaventem ở Brussels đóng cửa sau khi phát hiện máy bay điều khiển từ xa trong không phận
Sân bay Brussels Zaventem đã tạm thời đóng cửa vào đêm thứ Ba sau khi có báo cáo về một máy bay điều khiển từ xa trong không phận của phi trường.
Phát ngôn nhân của skeyes, cơ quan kiểm soát không lưu của Bỉ, cho biết với giới truyền thông địa phương rằng vụ phát hiện máy bay điều khiển từ xa xảy ra ngay trước 8 giờ tối đã khiến tất cả các chuyến bay đến và đi phải tạm dừng.
“ Vì lý do an toàn, mọi hoạt động hàng không đã tạm thời bị dừng”, phát ngôn nhân cho biết. Tất cả các chuyến bay đến đều được chuyển hướng đến Liège.
Không phận phía trên phi trường sau đó đã được mở lại với các chuyến bay cất cánh trở lại, truyền thông địa phương đưa tin dẫn lời các quan chức phi trường.
Đây là vụ việc mới nhất trong một loạt vụ phát hiện máy bay điều khiển từ xa trên khắp Âu Châu, gây lo ngại về an ninh và gián đoạn hoạt động hàng không. Hôm thứ Sáu, Sân bay Berlin-Brandenburg cũng đã chuyển hướng các chuyến bay sau khi nhận được cảnh báo về máy bay điều khiển từ xa.
Mặc dù đây là lần đầu tiên máy bay điều khiển từ xa được báo cáo xuất hiện trên Sân bay Brussels, nhưng đầu tháng này, những máy bay điều khiển từ xa đáng ngờ khác đã được phát hiện trên một số căn cứ quân sự của Bỉ. Bộ trưởng Quốc phòng Theo Francken cho biết những máy bay điều khiển từ xa này được tường trình đang cố gắng do thám máy bay chiến đấu và kho đạn dược.
Một cuộc điều tra đang được tiến hành về các cuộc xâm nhập vào căn cứ không quân Kleine Brogel ở miền bắc Bỉ.
[Politico: Brussels Zaventem Airport closed after drone spotted in airspace]
10. Tổng thống Zelenskiy bác bỏ tình trạng ‘hạng hai’ của Liên Hiệp Âu Châu, thúc giục các cuộc đàm phán gia nhập nhanh chóng
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tuyên bố rằng Ukraine sẽ không chấp nhận vị thế thứ hai trong Liên minh Âu Châu và phải được đối xử như một thành viên chính thức của khối này khi được mời.
“Nếu chúng ta nói về tư cách thành viên Liên Hiệp Âu Châu, thì tư cách đó phải là tư cách đầy đủ (…), bạn không thể là thành viên bán phần hoặc bán phần của Liên minh Âu Châu”, Tổng thống Zelenskiy phát biểu trong bài phát biểu trực tuyến tại hội nghị thượng đỉnh mở rộng Euronews, phát biểu từ Pokrovsk gần nơi chiến tranh tàn phá.
Tổng thống Zelenskiy cho biết: “Với tôi, điều rất quan trọng là chúng ta có những quốc gia ngang hàng ngồi cùng bàn”.
Tổng thống Zelenskiy cho biết ông đã đến tiền tuyến để hỗ trợ binh lính Ukraine. “Họ đang chiến đấu không chỉ vì gia đình mình... mà còn vì tương lai của Ukraine, tương lai của Ukraine trong Liên minh Âu Châu”, ông nói thêm.
Liên Hiệp Âu Châu sẽ ca ngợi 'cam kết đáng chú ý' của Ukraine đối với nỗ lực gia nhập nhưng cảnh báo về sự thụt lùi trong chống tham nhũng trong báo cáo quan trọng
Không mặc cả về giá trị với Hung Gia Lợi
Tổng thống Zelenskiy bác bỏ ý tưởng đưa ra nhượng bộ cho Thủ tướng Hung Gia Lợi Viktor Orbán để đổi lấy việc Budapest dỡ bỏ quyền phủ quyết đối với nỗ lực gia nhập Liên Hiệp Âu Châu của Ukraine.
“Tôi không chắc Ukraine có cần phải mặc cả với các giá trị của chính mình (…) Tôi không nghĩ mình phải đề nghị điều gì với Viktor Orbán. Tôi nghĩ (ông ấy) phải đề nghị điều gì đó cho Ukraine, quốc gia đang bảo vệ toàn bộ Âu Châu khỏi Nga,” ông nói.
Ông nói thêm rằng việc ngăn cản Ukraine gia nhập Liên Hiệp Âu Châu sẽ là “sự ủng hộ rất cụ thể đối với (…) (Vladimir) Putin”.
Tổng thống Zelenskiy từ chối bình luận về cuộc bầu cử quốc hội Hung Gia Lợi sắp tới vào mùa xuân tới và khẳng định ngoại giao không phải là vấn đề “cá nhân”.
“Chúng tôi đang trong cuộc chiến sinh tồn,” Tổng thống Zelenskiy nói. “Chúng tôi thực sự mong muốn Thủ tướng Hung Gia Lợi ủng hộ chúng tôi, ít nhất là không cản trở, nếu chúng tôi làm mọi cách để mở cửa trở lại các cụm dịch.”
Cải cách, đàm phán và không chậm trễ
Ủy ban Âu Châu cho biết trong báo cáo mở rộng được công bố vào ngày 4 tháng 11 rằng Ukraine đã thể hiện “cam kết đáng chú ý” đối với nỗ lực gia nhập Liên Hiệp Âu Châu bất chấp cuộc chiến toàn diện của Nga, nhưng phải khẩn trương đảo ngược các xu hướng tiêu cực trong cuộc chiến chống tham nhũng và đẩy mạnh cải cách pháp quyền.
Tổng thống Zelenskiy hoan nghênh điều mà ông gọi là “đánh giá rất cao” của Liên Hiệp Âu Châu về tiến trình của Ukraine và khẳng định Kyiv có kế hoạch hoàn tất mọi thủ tục pháp lý cần thiết và chuẩn bị cho việc mở cửa các “nhóm” gia nhập vào cuối năm nay. Ông nhấn mạnh rằng sự chậm trễ có thể gây tổn hại đến tinh thần của cả dân thường và quân đội.
“Tôi không muốn quá trình này kéo dài quá lâu (…), Ukraine càng mở được các cụm và có được nền tảng đàm phán đầy đủ thì càng tốt cho chúng tôi”, ông nói.
Tuy nhiên, Tổng thống Zelenskiy đã bác bỏ những lời chỉ trích cho rằng Ukraine đang thất bại trong việc giải quyết nạn tham nhũng.
“ Tôi không thấy điều đó trong báo cáo. Tôi biết có một số thông điệp nhất định, nhưng tôi sẽ kiểm tra những trích dẫn thực tế từ báo cáo.”
“Trong chiến tranh, chúng tôi đã điều động cơ sở hạ tầng chống tham nhũng rộng rãi nhất Âu Châu. Tôi không biết quốc gia nào có nhiều thẩm quyền như vậy”, Tổng thống Zelenskiy nhấn mạnh. “Chúng tôi đang làm mọi thứ có thể.”
Tổng thống Trump 'ủng hộ' nỗ lực gia nhập Liên Hiệp Âu Châu của Ukraine
Tổng thống Zelenskiy cũng cho biết Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nói với ông rằng ông ủng hộ việc Ukraine gia nhập Liên Hiệp Âu Châu.
“Tổng thống Donald Trump ủng hộ Ukraine trở thành thành viên Liên Hiệp Âu Châu trong tương lai — chúng tôi đã thảo luận điều này với ông ấy”, Tổng thống Zelenskiy nói. “Ông ấy ủng hộ điều đó, và ông ấy hiểu rằng đây là lựa chọn của người dân Ukraine, và Ukraine là một phần của Âu Châu, về mặt địa lý, địa chính trị và lịch sử.”
Tuy nhiên, khi được hỏi liệu Tổng thống Trump có đề cập đến mốc thời gian nào không, Tổng thống Zelenskiy trả lời: “Thành thật mà nói, không, ông ấy không đề cập đến.”
Khi được hỏi Ukraine sẽ như thế nào vào năm 2030, Tổng thống Zelenskiy cho biết ông tin rằng nước này sẽ gia nhập Liên Hiệp Âu Châu, nhưng không nêu rõ mốc thời gian cụ thể mà Kyiv dự định.
“Tôi muốn tin rằng Ukraine sẽ gia nhập Liên Hiệp Âu Châu trước khi (…) Ukraine có thể trở thành thành viên chính thức của Liên minh Âu Châu sau khi chiến tranh kết thúc”, ông nói.
[Kyiv Independent: Zelensky rejects ‘second-tier’ EU status, urges swift accession talks]
11. Liên Hiệp Âu Châu phê duyệt 1,8 tỷ euro cho Ukraine theo kế hoạch tài trợ dài hạn
Hội đồng Liên Hiệp Âu Châu đã phê duyệt đợt tài trợ thứ năm cho Cơ sở Ukraine vào ngày 4 tháng 11 với số tiền là 1,8 tỷ euro (2,1 tỷ đô la), bao gồm một số tiền đã bị giữ lại trong lần thanh toán trước.
“Số tiền này phản ánh việc Ukraine đã hoàn thành thành công chín bước cần thiết cho lần giải ngân thứ năm, cũng như một bước còn lại trong lần giải ngân thứ tư”, tuyên bố chính thức cho biết.
Quỹ hỗ trợ Ukraine phân bổ 50 tỷ euro (58 tỷ đô la) dưới dạng các khoản vay và tài trợ để hỗ trợ quá trình phục hồi và hiện đại hóa sau chiến tranh của Ukraine trong giai đoạn 2024-2027.
Việc giải ngân 32 tỷ euro (37 tỷ đô la) có liên quan đến các cải cách mà Kyiv cam kết thực hiện theo Kế hoạch Ukraine.
Khoản giải ngân thứ tư được giải ngân vào tháng 8 đã giảm từ 4,5 tỷ euro (5,2 tỷ đô la) xuống còn 3,2 tỷ euro (3,7 tỷ đô la) sau khi Ukraine không hoàn thành ba trong số các cải cách bắt buộc.
Khoản thanh toán cho một bước chưa hoàn thành trong đợt trước - cải cách ARMA, cơ quan quản lý tài sản nhà nước - đã được đưa vào khoản thanh toán thứ năm.
Theo báo European Pravda, ban đầu Ukraine dự kiến nhận được 2 tỷ euro (2,3 tỷ đô la) trong đợt thứ năm. Liên Hiệp Âu Châu đã giữ lại một phần số tiền này cho đến khi Ukraine thông qua hai cải cách tư pháp bổ sung.
Nếu các cải cách không được thực hiện vào giữa năm 2026, nguồn quỹ có thể bị mất.
Kể từ khi ra mắt vào tháng 3 năm 2024, Cơ sở Ukraine đã cung cấp cho Ukraine 22,89 tỷ euro (26 tỷ đô la) hỗ trợ tài chính vĩ mô, không bao gồm đợt gần đây nhất.
Nguồn tài trợ bên ngoài ngày càng quan trọng đối với Ukraine khi nước này phải đối mặt với chi phí chiến tranh ngày càng tăng và thâm hụt ngân sách đáng kể.
Nhằm củng cố sự ổn định tài chính của đất nước trong bối cảnh cuộc xâm lược của Nga, Ủy ban Âu Châu đã đề xuất một “khoản vay bồi thường” trị giá 140 tỷ euro (160 tỷ đô la) được bảo đảm bằng các tài sản bị đóng băng của Nga.
Bỉ, quốc gia có công ty tài chính nắm giữ phần lớn tài sản, đã chặn khoản vay này, điều này được tường trình cũng có thể đe dọa đến nguồn tài trợ của Ukraine theo chương trình của Quỹ Tiền tệ Quốc tế, gọi tắt là IMF.
[Kyiv Independent: EU approves 1.8 billion euros for Ukraine under long-term funding plan]
12. Liên Hiệp Âu Châu có thể phải tài trợ cho Ukraine cho đến khi kế hoạch đóng băng tài sản được chấp thuận, chuyên gia kinh tế cho biết
Ủy viên Kinh tế Valdis Dombrovskis cảnh báo rằng Liên Hiệp Âu Châu có thể cần cung cấp cho Ukraine khoản tài trợ bắc cầu nếu các nước Liên Hiệp Âu Châu không sớm ủng hộ kế hoạch cho vay tài sản bị đóng băng.
“Chúng ta càng trì hoãn lâu thì tình hình sẽ càng trở nên khó khăn hơn. Điều này có thể đặt ra câu hỏi về một số giải pháp bắc cầu khả thi”, Dombrovskis phát biểu tại Sofia bên lề một hội nghị cao cấp về việc quốc gia này sắp áp dụng đồng euro.
Ủy ban điều hành Liên Hiệp Âu Châu đã đề xuất kết hợp các bảo lãnh của Liên Hiệp Âu Châu với số dư tiền mặt của các tài sản Nga do Euroclear có trụ sở tại Bỉ nắm giữ để hỗ trợ khoản vay bù đắp khoản thâm hụt ngân sách 60 tỷ đô la của Ukraine. Tuy nhiên, cho đến nay, Bỉ đã chặn kế hoạch này, viện dẫn những lo ngại về rủi ro pháp lý và tài chính mà nước này có thể phải đối mặt.
Để tìm ra giải pháp, các thủ đô Liên Hiệp Âu Châu đã giao cho Ủy ban soạn thảo một danh sách các phương án hỗ trợ Kyiv. “Nếu chúng ta tiếp tục trì hoãn mà không quyết định về khoản vay bồi thường hoặc phương án khả thi nào khác cho Ukraine... thì câu hỏi đặt ra là, làm thế nào để hỗ trợ tài chính cho Ukraine vào đầu năm sau? Đó là câu hỏi chúng ta cần trả lời trong trường hợp này”, vị ủy viên nói, đề cập đến một giải pháp bắc cầu.
Ông cũng bác bỏ lo ngại của Bỉ rằng Nga có thể trả đũa bằng cách đệ đơn kiện tụng hàng loạt. “Cơ quan pháp lý của Ủy ban Âu Châu đã đánh giá rất kỹ lưỡng tất cả các rủi ro pháp lý hoặc rủi ro kiện tụng tiềm tàng và coi chúng đã được kiểm soát, và trong mọi trường hợp, các bảo đảm được cung cấp cho Bỉ là để trang trải các rủi ro tài chính tiềm ẩn mà Bỉ có thể phải đối mặt”, Dombrovskis nói.
Ủy viên này cho biết thêm rằng một lựa chọn khác có thể là cung cấp tiền tài trợ cho Ukraine, nhưng con đường này thậm chí còn “phức tạp hơn” đối với các nước Liên Hiệp Âu Châu.
[Politico: EU may have to fund Ukraine until frozen assets plan approved, says economy czar]