1. ‘Chiến thắng’ của Nga kéo dài vài phút phù du trước cuộc phản công của Quân Ukraine
Nga đã đưa ra tuyên bố và video tuyên truyền cáo buộc chiếm được thị trấn Verbove ở vùng Zaporizhzhia, nhưng Quân đội Ukraine đã nhanh chóng chiến thắng kéo dài chỉ được vài phút này.
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Tư, 08 Tháng Mười, phát ngôn nhân Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cho biết Lữ đoàn Cơ giới Độc lập số 110 báo cáo rằng một nhóm phá hoại và trinh sát Nga, đã xâm nhập Verbove nhằm dàn dựng cảnh quay quốc kỳ Nga đang được kéo lên. Đoạn clip được live stream trên kênh tin tức Russia 1 của Nga.
Theo Đại Uý Andriy Smiyan, lực lượng Ukraine đã nhanh chóng tiêu diệt nhóm này.
Ông cho biết: “Các chiến binh của Lữ đoàn Cơ giới Độc lập số 110 đã tiến vào làng, tiêu diệt tàn quân của đối phương và dọn sạch thị trấn”, đồng thời nhấn mạnh rằng Verbove vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Quân Ukraine.
Video của lữ đoàn đầu tiên chiếu cảnh tuyên truyền của Nga tuyên bố thị trấn đã bị chiếm. Sau đó, nó chuyển sang cảnh quay bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine ghi lại cảnh lính Nga tiến vào Verbove và cố gắng cắm cờ ba màu của Nga.
Một lát sau, tiếng nổ vang lên, lữ đoàn xác nhận rằng có ba người Nga đã thiệt mạng và một người đã bỏ chạy. Người này được tường trình đã bị Quân Ukraine bắt sau đó.
Video kết thúc với cảnh quân đội Ukraine kéo lá cờ xanh và vàng lên thị trấn.
Verbove, nằm ở phía đông nam Zaporizhzhia gần Orikhiv, nằm trên tuyến đường đến Tokmak và Melitopol - các trung tâm hậu cần quan trọng của Nga. Kể từ năm 2023, đây là một trong những chiến trường khốc liệt nhất của mặt trận Zaporizhzhia, chịu sự tàn phá nặng nề và khiến hầu hết dân thường phải di dời.
[Kyiv Post: Russian ‘Victory’ in Verbove Lasted Minutes Before AFU Strike]
2. Nga cho biết động lực hòa bình mạnh mẽ của Tổng thống Trump-Putin tại Alaska đã cạn kiệt khi các cuộc đàm phán bị đình trệ
Hôm Thứ Tư, 08 Tháng Mười, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết “động lực mạnh mẽ” để chấm dứt chiến tranh Nga-Ukraine, được xây dựng dựa trên cuộc gặp vào tháng 8 giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Putin tại Alaska, đã phai nhạt.
Những phát biểu của Ryabkov cho thấy sự bi quan ngày càng tăng về các cuộc đàm phán hòa bình sau khi Putin bác bỏ các cuộc đàm phán trực tiếp với Tổng thống Volodymyr Zelenskiy - một sáng kiến mà Tổng thống Trump đích thân ủng hộ.
Thứ trưởng Nga cho biết: “Chúng ta phải thừa nhận rằng động lực mạnh mẽ được tạo ra tại Anchorage hướng tới việc đạt được các thỏa thuận phần lớn đã cạn kiệt do nỗ lực của những người phản đối... chủ yếu là người Âu Châu”.
Ryabkov cho biết thêm rằng Washington vẫn chưa phản hồi đề xuất của Putin về việc gia hạn Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược, gọi tắt là START thêm một năm sau khi hiệp ước này hết hạn vào năm 2026.
“Đó là một bàn tay vươn ra. Nếu họ không quan tâm, chúng tôi sẽ xoay xở mà không cần nó,” ông nói thêm.
Tháng trước, Putin đã đề xuất rằng Mạc Tư Khoa và Washington nên duy trì giới hạn vũ khí hạt nhân hiện tại theo hiệp ước năm 2010, đây vẫn là thỏa thuận kiểm soát vũ khí song phương cuối cùng giữa hai cường quốc.
Tổng thống Trump và Putin đã gặp nhau tại Alaska vào ngày 15 tháng 8 để thảo luận về việc giải quyết hòa bình trong cuộc chiến của Nga với Ukraine và hợp tác rộng rãi hơn, đánh dấu cuộc gặp đầu tiên của họ kể từ khi tổng thống Hoa Kỳ trở lại nhiệm sở.
Trong khi Tổng thống Trump cam kết sắp xếp các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Tổng thống Zelenskiy và Putin, không có thỏa thuận nào được đạt được.
Tổng thống Zelenskiy đã từ chối lời mời gặp mặt của Putin tại Mạc Tư Khoa, cho rằng điều đó là không thể trong khi Nga vẫn đang ném bom Ukraine, nhưng nhiều lần nói rằng ông sẵn sàng gặp nhà lãnh đạo Nga ở nơi trung lập.
Hội nghị thượng đỉnh Alaska, ban đầu dự kiến bao gồm các phiên họp về hợp tác song phương, đã kết thúc đột ngột sau khi các phiên họp đó bị hủy bỏ. Hai tháng sau, không có tiến triển cụ thể nào hướng tới hòa bình.
Bloomberg đưa tin, trích dẫn nguồn tin, rằng cuộc họp đã thuyết phục được tổng thống Nga rằng ông có thể tăng cường các cuộc không kích vào Ukraine mà không phải đối mặt với sự phản đối nghiêm trọng từ Washington.
Tổng thống Trump đã liên kết các lệnh trừng phạt mới tiềm tàng của Hoa Kỳ đối với Mạc Tư Khoa với hành động cứng rắn hơn của Âu Châu, chỉ trích Liên Hiệp Âu Châu vì vẫn tiếp tục nhập khẩu năng lượng từ Nga.
Tổng thống Hoa Kỳ gần đây đã cứng rắn hơn với Nga khi tuyên bố vào tháng 9 rằng Ukraine có thể giành chiến thắng trong cuộc chiến và giành lại toàn bộ lãnh thổ bị Nga tạm chiếm đã mất kể từ cuộc xâm lược.
“Nga đã chiến đấu vô nghĩa trong ba năm rưỡi,” ông nói vào ngày 23 tháng 9. “Điều này không làm thay đổi nước Nga; thực tế, nó khiến họ trông giống như 'một con hổ giấy'.”
Washington cũng đang cân nhắc việc gửi hỏa tiễn hành trình Tomahawk có tầm bắn lên tới 2.500 km tới Ukraine, cho phép tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.
Putin cảnh báo rằng động thái như vậy, cho phép Kyiv tấn công dãy Ural và một số vùng ở Siberia, sẽ đánh dấu “giai đoạn leo thang mới” và có thể làm suy yếu mọi tiến triển đạt được trong quan hệ Mỹ-Nga.
Ryabkov cũng bày tỏ mối lo ngại đó, cho biết việc chuyển giao Tomahawk sẽ tạo ra “sự thay đổi về chất trong tình hình” và chỉ có thể được sử dụng “với sự tham gia trực tiếp của nhân viên Mỹ”.
Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov ngày 7 tháng 10 đã mô tả các mối quan hệ ngoại giao hiện tại giữa Hoa Kỳ và Nga là “chán nản”, nói rằng mặc dù đối thoại vẫn tiếp tục, “vẫn chưa có quyết định nghiêm chỉnh nào được đưa ra”.
[Kyiv Independent: Russia says Trump-Putin 'strong' Ukraine peace momentum 'exhausted' as talks stall]
3. Tổng thống Trump thừa nhận đàm phán với Putin ‘khó khăn’ hơn đàm phán hòa bình ở Gaza
Khi tiếp Thủ tướng Canada, Tổng thống Trump đã đưa ra một nhận định khá chua chát. Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Negotiations with Putin ‘Tougher’ Than Gaza Peace Talks, Trump Admits”, nghĩa là “Tổng thống Trump thừa nhận đàm phán với Putin ‘khó khăn’ hơn đàm phán hòa bình ở Gaza.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Đình Trinh.
Giữa một tuần chiến tranh thương mại căng thẳng và hai trong số những cuộc xung đột nguy hiểm nhất thế giới, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Tư đã đưa ra đánh giá ngoại giao đáng kinh ngạc: Đàm phán với Vladimir Putin để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine là một nhiệm vụ khó khăn hơn nhiều so với việc bảo đảm một thỏa thuận hòa bình ở Trung Đông.
Tổng thống Trump, người đã nhiều lần hứa rằng ông có thể chấm dứt chiến tranh Ukraine chỉ trong 24 giờ, đã đưa ra sự điều chỉnh đáng kể về sự tự tin ban đầu của mình.
Ông khẳng định rằng một thỏa thuận hòa bình chấm dứt giao tranh ở Gaza “rất gần”, một dấu hiệu rõ ràng cho thấy sự tiến triển trong một trong những cuộc xung đột khó giải quyết nhất thế giới.
Nhưng giải quyết cuộc chiến do Tổng thống Nga phát động thì sao? Tổng thống Trump thừa nhận, điều đó hóa ra lại là cuộc đàm phán “có lẽ còn khó khăn hơn”.
“Thật điên rồ. Tôi cứ tưởng đó là một trong những điều dễ dàng,” ông nói, thực chất là tuyên bố rằng sự phức tạp của việc đàm phán với Putin đã vượt xa những biện pháp ngoại giao phức tạp cần thiết để chấm dứt giao tranh ở Gaza.
Lời thừa nhận này nhấn mạnh đến khó khăn to lớn trong việc tìm ra lối thoát cho sự xâm lược của Điện Cẩm Linh, một thách thức đã chống lại chính sách ngoại giao giao dịch của Tổng thống Trump.
Tổng thống Trump đã thể hiện sự thất vọng về mặt ngoại giao với Putin khi tiếp đón Thủ tướng Canada Mark Carney, chuyến thăm của ông là bài học về sự tôn trọng ngoại giao nhằm xoa dịu căng thẳng ngày càng gia tăng giữa chính quyền Tổng thống Trump và Ottawa.
Carney bắt đầu ngày mới bằng việc đeo cà vạt đỏ, một biểu tượng rõ ràng của Đảng Cộng hòa, một nỗ lực nhằm thu hẹp khoảng cách do thuế quan chung của Hoa Kỳ áp lên hàng hóa Canada.
Bất chấp cành ô liu, mối quan hệ này vẫn căng thẳng sâu sắc – quan hệ xuyên Đại Tây Dương bị ảnh hưởng bởi các tranh chấp thương mại khiến Canada trở thành quốc gia G7 duy nhất phải đối mặt với các mức thuế trừng phạt.
Cuộc họp này giống như một cuộc đi trên dây đối với Carney, người đã dành nhiệm kỳ của mình để cố gắng xoa dịu Tổng thống Hoa Kỳ, người không chỉ áp đặt thuế quan mà còn nhiều lần đe dọa sáp nhập quốc gia này.
Những nỗ lực tâng bốc của Carney như ca ngợi thành công của Tổng thống Trump trong các cuộc xung đột toàn cầu khác - chỉ dẫn đến sự khiêu khích mới.
“Việc sáp nhập Canada và Hoa Kỳ ư?” Tổng thống Trump xen vào, buộc Carney phải phản bác một cách gượng gạo nhưng kiên quyết. “Không! Đó không phải là điều tôi muốn nói”, Thủ tướng phản bác, kiên định với tuyên bố của mình rằng Canada “không phải để bán”.
Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen, đảng viên Dân chủ hàng đầu về chính sách đối ngoại, đã chỉ trích Tổng thống Trump vì “cuộc chiến thương mại mang tính hủy diệt và không cần thiết” của ông.
Shaheen phát biểu trong một tuyên bố vào tối thứ Ba rằng: “Khi nước Mỹ phải đối mặt với tình trạng bất ổn gia tăng và các mối đe dọa an ninh trên toàn thế giới, chúng ta cần phải tăng cường mối quan hệ với các đồng minh thân cận nhất như Canada, chứ không phải gây tổn hại cho họ bằng các cuộc chiến thương mại tự hủy hoại và những lời lẽ trẻ con về việc sáp nhập”. Tuyên bố này bao hàm nỗi lo sợ rộng hơn rằng sự rạn nứt trong quan hệ xuyên Đại Tây Dương đang làm suy yếu liên minh phương Tây một cách không cần thiết.
Hiện tại, phép tính ngoại giao vẫn rõ ràng: Trong khi Tổng thống Trump bày tỏ sự tin tưởng vào bước đột phá ở Trung Đông, thách thức đặt ra bởi các cuộc đàm phán với Putin về Ukraine đã chứng tỏ là vấn đề địa chính trị khó khăn nhất trên bàn làm việc của ông.
Đối với chính quyền này, cuộc đấu tranh để đối phó với đối phương ở Mạc Tư Khoa hiện nay rõ ràng là nhiệm vụ khó khăn hơn nhiều so với việc mang lại hòa bình cho một khu vực từ lâu đã gắn liền với xung đột.
4. Cuộc tấn công lớn của Nga vào tỉnh Sumy khiến 3 người thiệt mạng, 2 người bị thương
Thống đốc Oleh Hryhorov cho biết các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa và bom dẫn đường “khủng” của Nga vào tỉnh Sumy bắt đầu từ tối ngày 8 tháng 10 đã khiến ba người chết và hai người bị thương.
Hryhorov cho biết vào đêm 8 tháng 10, ngay trước nửa đêm giờ địa phương, một loạt “cuộc tấn công lớn của đối phương” đã nhắm vào các cộng đồng nông thôn trong khu vực, gây thương vong và phá hủy cơ sở hạ tầng dân sự.
Máy bay điều khiển từ xa và bom dẫn đường của Nga đã tấn công vào các cộng đồng Stepanivka, Mykolaivka, Velyka Pysarivka, Bilopillia, Komyshanka và Sumy, khiến ba người thiệt mạng và hai người khác bị thương.
Các vụ tấn công đã giết chết một người đàn ông 40 tuổi ở Mykolaivka, một người đàn ông 65 tuổi ở Velyka Pysarivka và một người đàn ông 66 tuổi ở Bilopillia.
Một cư dân Stepanivka 47 tuổi và một người đàn ông 52 tuổi ở Sumy đã bị thương trong vụ tấn công.
Ông Hryhorov cho biết các cuộc tấn công cũng đã gây ra sự tàn phá và thiệt hại cho cơ sở hạ tầng dân sự. Lượng máy bay điều khiển từ xa quá lớn đã áp đảo các đơn vị phòng không Ukraine, khiến họ không thể đánh chặn tất cả các UAV đang bay đến.
Cảnh báo trên không vẫn đang được duy trì trong khu vực và Nga tiếp tục tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào tỉnh Sumy. Các vụ nổ đã được báo cáo tại thủ phủ Sumy, và Quyền Thị trưởng Artem Kobzar đã kêu gọi người dân tìm nơi trú ẩn.
Các làng biên giới ở tỉnh Sumy, đông bắc Ukraine, hàng ngày hứng chịu làn sóng tấn công của Nga. Các cuộc không kích liên tục đã khiến hàng trăm cộng đồng phải di tản bắt buộc.
Khi Ukraine bước vào mùa thu, Nga một lần nữa tăng cường các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng, bao gồm cả việc phát động một cuộc tấn công quy mô lớn vào ngày 3 tháng 10 nhằm vào các cơ sở dầu khí của nước này.
[Kyiv Independent: 'Massive' Russian attack in Sumy kills 3, injures 2]
5. Putin gọi cuộc xâm lược Ukraine là ‘đúng đắn và kịp thời’, khoe khoang về những lợi ích về lãnh thổ - Vượt xa ước tính độc lập
Hôm Thứ Tư, 08 Tháng Mười, Putin cho biết quyết định phát động cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine vào năm 2022 là “đúng đắn và kịp thời”, đồng thời nhắc lại lý do ông tiến hành cuộc chiến trong cuộc họp với các chỉ huy quân sự Nga tại St. Petersburg.
Putin nhắc lại rằng Nga gần đây đã kỷ niệm “Ngày thống nhất” các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm của Ukraine với Liên bang Nga vào ngày 30 tháng 9.
Ông tuyên bố rằng người dân ở những khu vực này đã bỏ phiếu “áp đảo” xin gia nhập Nga trong các cuộc trưng cầu dân ý do Điện Cẩm Linh tổ chức.
Theo hãng thông tấn nhà nước TASS, Putin cho biết: “Điều này khẳng định rằng các quyết định được đưa ra vào tháng 2 năm 2022 là chính xác và kịp thời”.
Việc sáp nhập bốn khu vực của Ukraine vào năm 2022 diễn ra sau các cuộc trưng cầu dân ý giả mạo do các lực lượng ủy nhiệm của Nga tổ chức tại các khu vực bị tạm chiếm của những khu vực này, với việc chính quyền tuyên bố vào ngày 27 tháng 9 rằng gần 100% người dân sống ở các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm đã “bỏ phiếu” để gia nhập Nga.
Nhà lãnh đạo Nga tái khẳng định rằng lực lượng của ông đang “tiến quân dọc toàn bộ tiền tuyến”, đồng thời cáo buộc Ukraine thực hiện các cuộc tấn công “sâu bên trong lãnh thổ Nga nhằm vào các mục tiêu hoàn toàn là dân sự”.
Theo Putin, trong năm 2025, quân đội Nga đã “giải phóng” gần 5.000 km2 và 212 thị trấn. Ông khen ngợi binh lính, sĩ quan và ngành công nghiệp quốc phòng vì thành tích của họ.
Tuy nhiên, những con số mà Putin đưa ra cao hơn khoảng một lần rưỡi so với những gì quân đội Nga đã giành được về mặt lãnh thổ.
Theo dữ liệu từ dự án OSINT DeepState của Ukraine, Nga đã chiếm được khoảng 3.200 km2 lãnh thổ Ukraine trong năm nay.
[Newsweek: Putin Calls Invasion of Ukraine 'Right and Timely,' Boasts of Territorial Gains – Far Above Independent Estimates]
6. Không có hòa bình: Nỗi ám ảnh âm ỉ về giải Nobel của Tổng thống Trump
Thứ Sáu tới đây, 10 Tháng Mười, Ủy ban Nobel Hòa bình sẽ công bố ai là người đoạt giải năm nay. Thông tấn xã AFP có bài nhận định nhan đề “No Peace: Trump's Smoldering Nobel Obsession”, nghĩa là “Không có hòa bình: Nỗi ám ảnh âm ỉ về giải Nobel của Tổng thống Trump”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Đình Trinh.
Tổng thống Donald Trump không hề giấu giếm việc ông bị ám ảnh bởi việc giành giải Nobel Hòa bình. Nhưng cho đến nay, giải thưởng này vẫn lẩn tránh ông trong suốt hai nhiệm kỳ tổng thống Hoa Kỳ.
Người chiến thắng giải Nobel hòa bình năm 2025 sẽ được công bố vào thứ sáu 10 Tháng Mười.
Nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm giành giải thưởng này được thúc đẩy bởi mong muốn có uy tín và sự cạnh tranh lâu dài với cựu tổng thống Barack Obama.
Đôi khi Tổng thống Trump, người thường được biết đến nhiều hơn với giọng điệu gây chia rẽ, chủ trương chống nhập cư và ủng hộ những nhà độc tài nước ngoài, dường như thừa nhận rằng ông là một ứng cử viên không mấy khả quan.
“ Liệu tôi có được trao giải Nobel không? Chắc chắn là không. Họ sẽ trao nó cho một kẻ chẳng làm được gì cả”, Tổng thống Trump phát biểu trong bài phát biểu trước hàng trăm sĩ quan cao cấp của quân đội Hoa Kỳ.
Nhưng ngay sau đó, Tổng thống Trump đã bộc lộ cảm xúc thật của mình.
“Tôi xin nói rõ, đó sẽ là một sự sỉ nhục lớn đối với đất nước chúng ta. Tôi không muốn điều đó, tôi muốn đất nước phải nhận được giải Nobel hòa bình. Đất nước phải nhận được nó vì chưa từng có điều gì tương tự như vậy”, ông phát biểu tại cùng buổi họp.
Khi thông báo của ủy ban Na Uy đến gần, chiến dịch vận động giải thưởng hòa bình của Tổng thống Trump đã trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Trong những tuần gần đây, hầu như không có sự kiện công cộng nào trôi qua mà Tổng thống Trump không khoe khoang về những gì ông cho là vai trò của mình trong việc chấm dứt bảy cuộc chiến.
Chính quyền Tổng thống Trump gần đây đã liệt kê các khu vực này nằm giữa Campuchia và Thái Lan; Kosovo và Serbia; Cộng hòa Dân chủ Congo và Rwanda; Pakistan và Ấn Độ; Israel và Iran; Ai Cập và Ethiopia; và Armenia và Azerbaijan.
Nhưng trong khi Tổng thống Trump nhanh chóng nhận công về một số việc -- ví dụ như tuyên bố ngừng bắn giữa Delhi và Islamabad, hai quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân, vào tháng 5 -- thì nhiều tuyên bố trong số đó chỉ đúng một phần hoặc hoàn toàn không chính xác.
Tổng thống Trump thậm chí còn ném bom một trong những quốc gia mà ông nhắc đến. Ông đã ra lệnh tấn công quân sự vào chương trình hạt nhân của Iran vào tháng 6.
Nhưng có lẽ vấn đề lớn nhất là hai cuộc chiến chính mà Tổng thống Trump hứa sẽ chấm dứt trong vòng vài ngày sau khi nhậm chức - ở Gaza và Ukraine – cả hai đều vẫn đang diễn ra.
Nỗ lực thúc đẩy một thỏa thuận giữa đồng minh của Hoa Kỳ là Israel và Hamas nhằm chấm dứt cuộc chiến tàn khốc kéo dài hai năm ở Gaza đã đạt đến đỉnh điểm chỉ vài ngày trước thông báo về giải Nobel - nhưng chắc chắn là đã quá muộn để có thể thuyết phục được ủy ban.
Các nhà lãnh đạo nước ngoài muốn lấy lòng Tổng thống Trump đã nhanh chóng nói về cơ hội của Tổng thống Trump.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã đề cử Tổng thống Trump cho giải thưởng này, cũng như một nhóm vận động của Israel đang vận động trả tự do cho các con tin ở Gaza.
Pakistan cũng đề cử Tổng thống Trump trong khi các nhà lãnh đạo của một số nước Phi Châu đã bày tỏ lòng biết ơn đối với những nỗ lực kiến tạo hòa bình của ông trong chuyến thăm đầu năm nay.
Nhưng trong khi Tổng thống Trump muốn được quốc tế công nhận là “người gìn giữ hòa bình”, thì vẫn còn một động lực khác.
Garret Martin, giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học American, nói với AFP rằng kể từ khi bắt đầu tham vọng tranh cử tổng thống cách đây 10 năm, “ông ấy đã tự đặt mình vào thế đối lập với Barack Obama, người nổi tiếng đã giành giải Nobel Hòa bình năm 2009”.
Giải thưởng được trao cho cựu tổng thống đảng Dân chủ, chỉ chín tháng sau khi ông nhậm chức, đã gây ra cuộc tranh luận gay gắt -- và tiếp tục làm phiền Tổng thống Trump thuộc đảng Cộng hòa.
“Nếu tôi tên là Obama, tôi sẽ được trao giải Nobel chỉ trong 10 giây”, Tổng thống Trump phàn nàn vào tháng 10 năm 2024, trong giai đoạn cuối của chiến dịch tranh cử tổng thống.
Ba vị tổng thống Hoa Kỳ khác cũng đã giành được giải thưởng này: Theodore Roosevelt, Woodrow Wilson và Jimmy Carter, mặc dù Carter đã giành được giải thưởng này nhiều thập niên sau khi ông làm tổng thống vì những nỗ lực hòa bình sau đó của ông.
7. Cựu tổng tư lệnh quân đội Zaluzhnyi một lần nữa phủ nhận việc vận động chính trị, và tuyên bố không ủng hộ bầu cử trong thời chiến
Hôm Thứ Tư, 08 Tháng Mười, Đại sứ Ukraine tại Anh và cựu chỉ huy quân sự cao cấp Valerii Zaluzhnyi cho biết ông không có kế hoạch thành lập một đảng chính trị và không ủng hộ việc tổ chức bầu cử trong khi chiến tranh vẫn tiếp diễn.
Tuyên bố của Zaluzhnyi được đưa ra sau một báo cáo của tạp chí Intelligence Online, trong đó tuyên bố rằng một số quan chức quân sự cao cấp của Ukraine được tường trình đã thay mặt ông tiếp cận với lời đề nghị tham gia danh sách của một đảng chính trị mà ông được tường trình đang thành lập.
“Thật không may, mặc dù có phương tiện để kiểm chứng thông tin, nhưng chính truyền thông trong nước lại dễ dàng lan truyền thông tin sai lệch ở một đất nước đang có chiến tranh. Đáng buồn thay, không còn ngạc nhiên khi điều này thường xảy ra đồng bộ với tuyên truyền của Nga”, Đại Sứ Zaluzhnyi nói.
“Tôi không ủng hộ việc tổ chức bầu cử trong thời chiến. Bất kỳ ai nhận được lời đề nghị - được tường trình thay mặt tôi - tham gia bất kỳ sáng kiến nào thông qua bất kỳ tổ chức nào đều nên báo cáo với cơ quan thực thi pháp luật. Tôi không thành lập bất kỳ trụ sở hay đảng phái chính trị nào, và tôi không liên kết với bất kỳ thế lực chính trị nào”, Zaluzhnyi nói thêm.
Cựu tổng tham mưu trưởng quân đội đã liên hệ các báo cáo gần đây với chiến dịch thông tin sai lệch của Nga, mà ông cho là nhằm mục đích gieo rắc sự chia rẽ trong xã hội Ukraine.
Ukraine không thể tổ chức bầu cử trong khi thiết quân luật vẫn còn hiệu lực do cuộc chiến đang diễn ra với Nga.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều đồn đoán về tương lai chính trị của Zaluzhnyi, cũng như về việc chuẩn bị bầu cử trong nước, liệu khi nào và liệu có một thỏa thuận hòa bình nào cho phép họ tham gia hay không.
Cựu tổng tư lệnh, người bị cách chức vào tháng 2 năm 2024 và sau đó được bổ nhiệm làm đại sứ tại Vương quốc Anh, được nhiều người coi là ứng cử viên tiềm năng thách thức Tổng thống Volodymyr Zelenskiy.
Nhà báo Mỹ Katie Livingston nói vào ngày 19 tháng 8 rằng Zaluzhnyi đã thành lập đội ngũ nhân viên chiến dịch tranh cử ở Luân Đôn.
Theo Livingston, Oksana Torop, người trước đây làm nhà báo cho ban tiếng Ukraine của BBC và hiện là cố vấn truyền thông của Zaluzhnyi, chịu trách nhiệm về chiến lược truyền thông.
Torop sau đó đã phủ nhận tuyên bố này, lập luận rằng trong thời chiến, trọng tâm nên là bảo vệ đất nước chứ không phải tổ chức bầu cử.
Theo một cuộc khảo sát hồi tháng 8 của nhóm xã hội học Rating, 74% số người được hỏi cho biết họ tin tưởng Zaluzhnyi. Tổng thống Zelenskiy được 68% tin tưởng, trong khi 59% bày tỏ sự tin tưởng vào Giám đốc Tình báo Quân đội Kyrylo Budanov.
Bất chấp mức độ tín nhiệm cao dành cho Zaluzhnyi, cuộc thăm dò cho thấy nếu cuộc bầu cử tổng thống được tổ chức vào tháng 8, 35% số người được hỏi sẽ bỏ phiếu cho Tổng thống Zelenskiy, trong khi 25% sẽ ủng hộ Zaluzhnyi.
[Kyiv Independent: Ex-military chief Zaluzhnyi again denies running political campaign, supporting elections during war]
8. Tajikistan cho phép Putin nhập cảnh bất chấp lệnh bắt giữ của ICC
Putin đã đến Tajikistan vào ngày 8 tháng 10, bất chấp lệnh bắt giữ đang có hiệu lực của Tòa án Hình sự Quốc tế, gọi tắt là ICC, có hiệu lực ràng buộc với quốc gia này với tư cách là bên ký kết Quy chế Rôma.
Chính phủ Tajikistan chưa công khai giải thích lý do tại sao họ không tuân thủ lệnh của ICC và bắt giữ Putin trên lãnh thổ của mình.
Đoạn phim ghi lại cảnh Putin đến phi trường đã được chia sẻ trên kênh Telegram chính thức của Điện Cẩm Linh, cho thấy ông bước xuống máy bay và chào Tổng thống Tajikistan Emomali Rahmon bằng cái ôm và cái bắt tay.
Putin dự kiến sẽ ở lại Tajikistan trong ba ngày. Trong chuyến thăm, ông sẽ tham dự Hội nghị thượng đỉnh Nga - Trung Á và Hội nghị Thượng đỉnh Cộng đồng các Quốc gia Độc lập, gọi tắt là CIS.
Theo hãng thông tấn nhà nước Nga RIA Novosti, Putin cũng sẽ có cuộc hội đàm song phương với Rahmon và Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev.
Tòa án Hình sự Quốc tế, gọi tắt là ICC đã ban hành lệnh bắt giữ Putin vào tháng 3 năm 2023 vì hành vi trục xuất bất hợp pháp dân thường, bao gồm cả trẻ em, từ các khu vực bị tạm chiếm của Ukraine sang Nga.
Trước chuyến thăm của Putin, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền đã kêu gọi chính quyền Tajikistan cấm Putin nhập cảnh vào nước này hoặc bắt giữ ông ngay khi đến nơi.
Tajikistan đã phê chuẩn Quy chế Rôma năm 1999 và do đó có nghĩa vụ tuân thủ các phán quyết của Tòa án Hình sự Quốc tế.
Đây không phải là lần đầu tiên Putin đến một quốc gia ký kết Quy chế Rôma mà không bị bắt giữ. Vào tháng 9 năm 2023, ông đã đến thăm Mông Cổ trong hoàn cảnh tương tự. Vào thời điểm đó, chính phủ Mông Cổ cho biết nước này không thể bắt giữ Putin do phụ thuộc vào nguồn năng lượng nhập khẩu từ Nga.
Sau chuyến thăm, Phòng sơ thẩm của ICC phát hiện Mông Cổ đã không tuân thủ nghĩa vụ bắt giữ và dẫn độ Putin và chuyển vấn đề này lên Đại hội các quốc gia thành viên.
[Kyiv Independent: Tajikistan lets Putin enter despite ICC arrest warrant]
9. Thị trưởng Tây Đức trong tình trạng nguy kịch sau khi bị đâm nhiều nhát dao
Một thị trưởng Đức đã bị đâm 13 nhát dao bên ngoài nhà riêng vào thứ Ba và đang trong tình trạng nguy kịch, theo các báo cáo.
Iris Stalzer, thị trưởng mới đắc cử của Đảng Dân chủ Xã hội, gọi tắt là SDP tại Herdecke, đã tự mình lê bước vào nhà sau vụ tấn công, đài truyền hình WDR đưa tin. Con trai 15 tuổi và con gái 17 tuổi của bà đang ở trong nhà.
Người phụ nữ 57 tuổi kể với con trai rằng bà đã bị một số người đàn ông tấn công trên phố và bà đã bị đâm vào bụng và lưng, các báo cáo cho biết.
Trong một tuyên bố sau đó, cảnh sát và công tố viên cho biết họ đang “điều tra theo mọi hướng” và “lý do liên quan đến gia đình cũng không thể được loại trừ vào thời điểm hiện tại”.
Tờ Bild khi đưa tin về vụ này không loại trừ khả năng cuộc tấn công nằm trong phạm trù chiến tranh hỗn hợp của Nga nhằm khủng bố các đồng minh của Ukraine.
Thủ tướng Đức Friedrich Merz nói rằng ông đã nhận được báo cáo về một “hành động ghê tởm” ở Herdecke.
“Chúng tôi lo ngại cho tính mạng của thị trưởng được chỉ định, Iris Stalzer, và hy vọng bà sẽ bình phục hoàn toàn”.
Ông nói thêm: “Tôi xin gửi lời chia buồn sâu sắc nhất tới gia đình và những người thân yêu của cô ấy”.
Stalzer được bầu làm thị trưởng Herdecke, thuộc vùng Bắc Rhine-Westphalia, vào ngày 28 tháng 9 với 52% số phiếu bầu.
Bà đã đánh bại ứng cử viên thuộc đảng Dân chủ Kitô Giáo trung hữu của Merz trong vòng bỏ phiếu vòng hai. Bà dự kiến nhậm chức vào ngày 1 tháng 11.
Matthias Miersch, lãnh đạo nhóm nghị sĩ của Đảng Dân chủ Xã hội tại Berlin, cho biết: “Chúng tôi vừa nghe tin thị trưởng mới đắc cử Iris Stalzer đã bị đâm ở Herdecke.”
Ông nói rằng “chúng tôi hy vọng cô ấy sẽ sống sót sau hành động khủng khiếp này”.
Trang web của Stalzer cho biết bà đã dành gần như toàn bộ cuộc đời mình ở Herdecke và làm luật sư chuyên về luật lao động.
[Kyiv Post: Mayor in Western Germany in Critical Condition After Stabbing]
10. Thị trường chứng khoán Nga giảm mạnh xuống mức thấp nhất trong 3 năm sau tuyên bố của Điện Cẩm Linh về mối quan hệ “suy sụp” giữa Mỹ và Nga
Thị trường chứng khoán Nga đã giảm xuống mức thấp nhất trong ba năm vào ngày 8 tháng 10 sau phát biểu của Thứ trưởng Ngoại giao Sergei Ryabkov về mối quan hệ “suy sụp” giữa Washington và Mạc Tư Khoa.
Sự sụt giảm này khiến Chỉ số MOEX Russia, là chỉ số chuẩn mực chính của thị trường chứng khoán Nga, xuống mức thấp nhất kể từ tháng 9 năm 2022.
“Nga và Hoa Kỳ đang có một nền tảng quan hệ nhất định đang rạn nứt và sụp đổ”, Ryabkov phát biểu vào ngày 8 tháng 10. “Người Mỹ phải chịu trách nhiệm về điều này. Giờ đây, những rạn nứt đã chạm đến nền móng.”
Những bình luận này đã làm tan vỡ hy vọng về việc chấm dứt cuộc chiến toàn diện của Nga chống lại Ukraine, khi Ryabkov tuyên bố rằng “động lực mạnh mẽ” cho hòa bình, được xây dựng dựa trên cuộc gặp vào tháng 8 giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Putin tại Alaska, “phần lớn đã cạn kiệt”.
Sau tuyên bố của Ryabkov, Chỉ số MOEX Russia giảm 4,05%, mức thấp kỷ lục kể từ tháng 9 năm 2022.
Trong suốt cả ngày, cổ phiếu của một số công ty lớn của Nga đã ghi nhận mức giảm đáng kể. Tính đến 6:35 chiều giờ Mạc Tư Khoa, cổ phiếu của Gazprom đã giảm 4,1%, Sberbank giảm 4,9%, VTB giảm 4,7% và Rosneft giảm 2,5%.
Cổ phiếu của tập đoàn thép khổng lồ Severstal giảm 4,9% trong khi cổ phiếu của Aeroflot, hãng hàng không lớn nhất của Nga, giảm 5%. Rostelecom, Inter RAO và Magnitogorsk Iron and Steel Works ghi nhận mức giảm hơn 5%. Cổ phiếu của công ty khai thác mỏ Mechel giảm mạnh 6,7%.
Sự sụt giảm của thị trường chứng khoán là đòn giáng mới nhất vào nền kinh tế Nga, vốn đang phải đối mặt với lạm phát cao, tăng trưởng chậm lại và lãi suất gần chạm mức kỷ lục khi cuộc chiến chống Ukraine kéo dài. Các lệnh trừng phạt quốc tế tiếp tục hạn chế khả năng tiếp cận thị trường, trong khi các cuộc tấn công của Ukraine vào các nhà máy lọc dầu của Nga đã làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng xăng dầu.
Hai tháng sau hội nghị thượng đỉnh Tổng thống Trump-Putin ở Alaska, Mạc Tư Khoa vẫn chưa đạt được tiến triển thực chất nào hướng tới hòa bình.
Gần đây, Tổng thống Trump đã cứng rắn hơn với Nga, khi tuyên bố vào tháng 9 rằng Ukraine có thể thắng cuộc chiến và giành lại toàn bộ lãnh thổ bị Nga xâm lược kể từ cuộc xâm lược. Washington cũng đang cân nhắc việc điều động hỏa tiễn hành trình Tomahawk với tầm bắn lên tới 2.500 km (1.550 dặm) tới Ukraine, cho phép tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.
[Kyiv Independent: Russian stock market plummets to 3-year low after Cẩm Linh statement on 'collapsing' US-Mạc Tư Khoa relations]
11. Nga có thể đang ở ‘Giai đoạn 0’ chuẩn bị cho Chiến tranh NATO
Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW, Nga đã cáo buộc Vương quốc Anh đang lên kế hoạch thực hiện một hoạt động phá hoại. Động thái này cho thấy Mạc Tư Khoa đang tạo điều kiện cho một cuộc xung đột với NATO.
Đánh giá này của nhóm nghiên cứu tại Washington, DC được đưa ra sau tuyên bố của cơ quan tình báo quân sự Nga, gọi tắt là SVR rằng Luân Đôn đang lên kế hoạch tấn công một tàu dân sự của Ukraine hoặc nước ngoài và đổ lỗi cho Trung Quốc vì đã hỗ trợ cuộc xâm lược toàn diện của Vladimir Putin.
Nhóm nghiên cứu cho biết Nga dường như đang “đẩy nhanh giai đoạn thiết lập điều kiện thông tin và tâm lý - 'Giai đoạn 0' - của chiến dịch chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh NATO-Nga có thể xảy ra”.
Một loạt máy bay điều khiển từ xa xâm nhập không phận NATO đã khiến liên minh này cáo buộc Nga tăng cường các cuộc tấn công hỗn hợp để thử thách quyết tâm của mình và những cảnh báo từ phương Tây về ý định xâm lược của Mạc Tư Khoa ngoài Ukraine.
Những người tuyên truyền của Điện Cẩm Linh đã định hình cuộc xâm lược Ukraine như một cuộc chiến giữa Mạc Tư Khoa và NATO nhưng phân tích của ISW cho thấy một cuộc xung đột trực tiếp hơn đang có nguy cơ xảy ra.
Tình báo Nga cho biết trong một tuyên bố rằng Anh đang lên kế hoạch cho một nhóm người Nga ủng hộ Ukraine chiến đấu cho Ukraine tấn công một tàu Hải quân Ukraine hoặc một tàu dân sự nước ngoài tại một cảng Âu Châu.
Cơ quan tình báo Nga, gọi tắt là SVR cho biết những kẻ phá hoại sẽ được trang bị thiết bị dưới nước do Trung Quốc sản xuất và Anh sẽ nói rằng họ hành động theo lệnh của Mạc Tư Khoa và đổ lỗi cho Bắc Kinh vì đã hậu thuẫn Putin.
Tuyên bố của SVR được đưa ra mà không có bất cứ bằng chứng nào, tiếp nối những tuyên bố cờ giả tương tự nhắm vào các quốc gia Âu Châu, chẳng hạn như Ba Lan, Moldova và Serbia, mà ISW cho biết đã thể hiện “mô hình hoạt động có sự phối hợp”.
Mục đích là thiết lập các điều kiện vật chất và tâm lý cho xung đột trong tương lai và theo dõi các cuộc tấn công công khai và bí mật vào các quốc gia NATO, chẳng hạn như nhiệm vụ phá hoại, can thiệp chiến tranh điện tử, gọi tắt là EW, gây nhiễu GPS và đốt phá.
Nhóm nghiên cứu cho biết không có mốc thời gian cụ thể nào cho chiến dịch của Điện Cẩm Linh chống lại phương Tây cũng như không có bằng chứng nào về việc tăng cường quân sự.
Tuy nhiên, báo cáo lưu ý các kế hoạch dài hạn mà các thành viên NATO cho rằng thể hiện ý định của Mạc Tư Khoa, chẳng hạn như việc tái cấu trúc các khu quân sự ở biên giới phía tây và xây dựng các căn cứ quân sự trên biên giới với Phần Lan.
ISW cho biết thêm rằng các cuộc tấn công hỗn hợp và cáo buộc đánh tráo cờ nhằm mục đích gây ra nỗi sợ hãi ở Âu Châu và làm tan vỡ quyết tâm của NATO khi Mạc Tư Khoa tìm kiếm sự nhượng bộ trong cuộc xâm lược Ukraine.
[Newsweek: Russia May Be in ‘Phase 0’ of Preparation for NATO War]
12. ‘Tổng thống Trump đang giao dịch’ - Cựu đặc phái viên Hoa Kỳ tại Ukraine cho biết Tổng thống Trump ‘tức giận’ với Putin và vũ khí là sự trả đũa
Cựu Đại diện đặc biệt của Hoa Kỳ về đàm phán với Ukraine và cộng tác viên bình luận của Kyiv Post, Kurt Volker, cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng, sự thất vọng của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump với sự lừa dối của nhà độc tài người Nga Vladimir Putin có thể đã dẫn đến động lực cung cấp hỏa tiễn Tomahawk tầm xa cho Kyiv.
Ông cho biết Putin đã “nói dối Tổng thống Trump” về sự chân thành của mình khi chấm dứt cuộc xâm lược Ukraine kéo dài hơn ba năm, và vì “Tổng thống Trump là người thiên về giao dịch”, nên “hoàn toàn có khả năng Hoa Kỳ sẽ gửi hỏa tiễn Tomahawk tới Ukraine”.
Sau khi hai người gặp nhau tại Anchorage, Alaska, vào tháng 8, Tổng thống Trump rời đi với suy nghĩ rằng ông đã đạt được thỏa thuận với nhà lãnh đạo đế quốc Nga, và vào ngày 18 tháng 8, ông đã gặp Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tại Tòa Bạch Ốc và cho biết ông tin tưởng vào một cuộc gặp giữa các nhà lãnh đạo Ukraine và Nga.
“Tổng thống Trump đang rất thất vọng”, Volker nói với Euronews. “Putin đã hứa với ông ấy rằng ông ấy sẽ đàm phán và gặp Tổng thống Zelenskiy. Putin đã làm điều đó khi Tổng thống Trump đang gặp gỡ các nhà lãnh đạo Âu Châu tại Tòa Bạch Ốc. Ông ấy đã gọi điện cho Putin và Putin đã đồng ý ngay lúc đó”, Volker nói. “Nhưng Putin đã nói dối ông ấy và giờ Tổng thống Trump đang rất bực mình.”
Sau cuộc gặp tại Tòa Bạch Ốc với Tổng thống Zelenskiy, Volker đã tóm tắt với Kyiv Post: “Có hai vấn đề then chốt mà Hoa Kỳ và phương Tây cần tập trung vào. Thứ nhất là bảo đảm nguồn cung cấp vũ khí và đạn dược đáng tin cậy, minh bạch và rõ ràng cho Ukraine, cùng với vũ khí và đạn dược từ các đồng minh Âu Châu và các nước khác, sẽ tiếp tục chảy vào Ukraine mà không bị gián đoạn, và cung cấp cho họ những gì họ cần để có thể tự vệ, có hệ thống phòng không tốt hơn và tấn công các đường dây liên lạc của Nga. Đây là những vấn đề then chốt.
Phần lớn trường hợp hiện nay là như vậy. Chúng ta đã thấy Tổng thống Trump bật đèn xanh cho việc Âu Châu mua vũ khí và đạn dược của Mỹ để chuyển giao cho Ukraine. Ông ấy đã giao cho NATO phụ trách điều phối việc này, và hiện đã có một đường ống dẫn dầu trị giá 90 tỷ đô la được công bố trong cuộc họp hôm qua, có thể bảo đảm điều đó. Vì vậy, đó là một tín hiệu lớn gửi đến Putin rằng mọi chuyện sẽ không dễ dàng hơn.
Tuy nhiên, vào thời điểm đó, không có dấu hiệu nào cho thấy Tổng thống Trump sẽ cân nhắc đến việc gửi hỏa tiễn Tomahawk cho Kyiv vì lo ngại leo thang.
Volker cho biết trong cuộc phỏng vấn với Euronews rằng mọi chuyện đã thay đổi khi Putin nói rõ rằng ông không có ý định gặp Tổng thống Zelenskiy, vì vậy Tổng thống Trump đã tăng cường vũ khí.
Volker nói với Euronews: “Ông ấy khiến Tổng thống Trump trông yếu đuối và Tổng thống Trump không thích tỏ ra yếu đuối, vì vậy đây hiện là vấn đề cá nhân của ông ấy”.
Hơn nữa, ông nói, “Tổng thống Trump là người thiên về giao dịch. Ông ấy chỉ quan tâm đến tiền, và nếu có ai đó trả tiền thì ông ấy quan tâm đến những chuyện khác làm gì?”
[Newsweek: ‘Trump Is Transactional’ – US Ex Ukraine Envoy Says Trump is ‘Irritated’ With Putin and Weapons Are Payback]