1. Máy bay điều khiển từ xa của Ukraine tấn công trạm gây nhiễu tín hiệu ‘hiếm có’ của Nga ở tỉnh Luhansk bị tạm chiếm

Hôm Thứ Ba, 07 Tháng Mười, Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa của Ukraine thông báo rằng vào ngày 6 tháng 10 rằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã “phát hiện và đốt cháy” một trạm gây nhiễu tín hiệu của Nga ở Tỉnh Luhansk bị tạm chiếm.

“Gần đây, tại Tỉnh Luhansk, các chiến sĩ của Trung đoàn Nemesis 412, phối hợp với lực lượng trinh sát trên không của một trong những đơn vị thuộc Lực lượng Biên phòng Nhà nước, đã phát hiện và đốt cháy chính xác một mẫu vật quý hiếm như vậy”, thông báo viết.

Một trạm gây nhiễu vô tuyến R-330Zh Zhytyel của Nga đã bị phá hủy trong cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine ở Tỉnh Luhansk.

Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa cho biết chỉ có 23 thiết bị gây nhiễu R-330Zh được xác nhận trực quan là đã bị phá hủy.

“Zhytyel là một hệ thống phức tạp và đa chức năng. Theo thông số kỹ thuật, nó có thể gây nhiễu liên lạc vô tuyến mặt đất lên đến 25 km, (và) liên lạc trên máy bay lên đến 50 km”, Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa cho biết.

Trạm gây nhiễu tín hiệu có khả năng định vị nguồn phát sóng vô tuyến, xác định tọa độ của chúng và gây nhiễu thông tin liên lạc vệ tinh, tín hiệu GPS và mạng di động.

Kyiv thường xuyên tấn công cơ sở hạ tầng quân sự của Nga ở các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm và sâu bên trong nước Nga nhằm làm suy yếu sức mạnh chiến đấu của Mạc Tư Khoa khi nước này tiếp tục tiến hành cuộc xâm lược Ukraine.

Theo các quan chức quân sự, vào đêm 25 tháng 9, quân đội Ukraine đã tấn công ba trạm phân phối khí đốt ở Tỉnh Luhansk bị Nga tạm chiếm.

“Chuyến bay được thực hiện vào đêm 25 tháng 9 năm 2025, bởi Phi đội Birds thuộc Trung đoàn 14 thuộc Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa”, Robert “Madyar” Brovdi, chỉ huy Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa, cho biết.

[Kyiv Independent: Ukrainian drones strike 'rare' Russian signal jamming station in occupied Luhansk Oblast]

2. Đồng minh của Putin phản ứng trước các đàn máy bay điều khiển từ xa của NATO: ‘Những con vật ngu ngốc’

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Putin Ally Responds to NATO Drone Swarms: ‘Dumb Animals’”, nghĩa là “Đồng minh của Putin phản ứng trước các đàn máy bay điều khiển từ xa của NATO: ‘Những con vật ngu ngốc’“. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Đình Trinh.

Cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev gọi những người Âu Châu lo lắng về đàn máy bay điều khiển từ xa bí ẩn - bị các đồng minh NATO nghi ngờ có liên quan đến Nga - xuất hiện xung quanh các phi trường, cơ sở quân sự và các cơ sở hạ tầng quan trọng khác trong những tuần gần đây là “những con vật ngu ngốc” cần phải cảm nhận “mối nguy hiểm của chiến tranh”.

Nhiều chuyến bay điều khiển từ xa không rõ lý do trên không phận của một số nước thành viên NATO tại Âu Châu đã làm gia tăng căng thẳng ở sườn phía đông của liên minh và dẫn đến lời kêu gọi trong nhóm này về việc nhanh chóng phát triển các biện pháp phát hiện, theo dõi và đánh chặn tốt hơn các phương tiện bay điều khiển từ xa xâm phạm không phận Âu Châu.

Putin đã bác bỏ những nghi ngờ của phương Tây về sự tham gia của Mạc Tư Khoa vào chương trình máy bay điều khiển từ xa và các kế hoạch gây hấn chống lại các đồng minh NATO là “vô nghĩa” nhằm đánh lạc hướng sự chú ý của công chúng khỏi các vấn đề trong nước, nhưng những bình luận mới nhất của Medvedev có thể cho thấy chính Nga đứng sau các hoạt động này. Tuyên bố của Medvedev đang làm trầm trọng thêm những lo ngại đó.

Medvedev, phó chủ tịch Hội đồng An ninh Điện Cẩm Linh dưới quyền Putin, và cũng là cựu tổng thống và thủ tướng, đã đưa ra năm lời giải thích tiềm năng cho vụ máy bay điều khiển từ xa trong một bài đăng trên nền tảng Telegram.

Năm nguyên nhân đó bao gồm hành động khiêu khích của người Ukraine, các nhóm thân Nga trong Liên Hiệp Âu Châu, cố tình thử nghiệm hệ thống phòng không, côn đồ địa phương và chính Nga.

“Thực tế, nguyên nhân gây ra sự hoảng loạn về 'máy bay điều khiển từ xa Nga' có thể là bất kỳ lý do nào được liệt kê ở trên hoặc kết hợp cả hai. Đó không phải là vấn đề chính”, Medvedev tuyên bố.

“Điều quan trọng nhất là những người Âu Châu thiển cận nên tự mình cảm nhận mối nguy hiểm của chiến tranh. Rằng họ phải sợ hãi và run rẩy như những con thú câm lặng trong một bầy đàn bị dồn đến lò sát sinh. Rằng họ phải thấm đẫm nỗi sợ hãi, cảm nhận được cái kết đau đớn và cận kề của mình.

“Có lẽ khi đó họ sẽ hiểu chiến tranh là gì. Và chặt đầu những kẻ lập dị như Merz và Macron, những kẻ kiếm tiền và ghi điểm chính trị bằng máu”, ông tuyên bố, ám chỉ Thủ tướng Đức Friedrich Merz và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron.

Medvedev nổi tiếng với những lời chế giễu gay gắt trên mạng xã hội đối với các đối thủ của Nga và được coi là đồng minh thân cận của Putin.

Hầu hết các suy đoán ở các nước NATO về các chuyến bay điều khiển từ xa chưa từng có đều tập trung vào Nga.

Kể từ tháng trước, một đàn máy bay điều khiển từ xa của Nga đã bay vào Ba Lan, Estonia phàn nàn về sự xâm nhập của máy bay chiến đấu Nga và nhiều UAV không xác định đã được phát hiện trên bầu trời Đan Mạch, Đức và Bỉ trong những gì một số quan chức Âu Châu mô tả là Mạc Tư Khoa đang thử nghiệm phản ứng của NATO.

Tại hội nghị ngày 2 tháng 10, Putin chế giễu nghi ngờ của phương Tây về sự tham gia của Nga vào các chuyến bay điều khiển từ xa gần đây trên bầu trời Đan Mạch, nói rằng những tuyên bố này là một phần nỗ lực của NATO nhằm “thổi bùng căng thẳng để tăng chi tiêu quốc phòng”.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy trích dẫn các báo cáo tình báo cho biết Nga đang điều máy bay điều khiển từ xa bay qua các nước thành viên NATO từ đội tàu chở dầu “ẩn” của mình di chuyển trên vùng biển gần đó.

3. Merkel bị các nước Baltic và Ba Lan chỉ trích vì cho rằng họ cùng chịu trách nhiệm về cuộc xâm lược Ukraine của Nga

Các quan chức Ba Lan và Baltic đã phản ứng dữ dội trước những gì họ cho là cựu Thủ tướng Đức Angela Merkel đổ lỗi một phần cho họ về cuộc xâm lược Ukraine của Nga.

Sự chỉ trích của họ đối với chính trị gia quan trọng nhất Âu Châu trong hai thập niên qua một lần nữa phơi bày những gì mà các nhà phê bình cho là sự thất bại trong đường lối của Merkel đối với Nga, và tiếp tục đặt ra câu hỏi về di sản của cựu thủ tướng khi các chính sách nhập cư và năng lượng chủ chốt của bà tiếp tục bị những người kế nhiệm coi thường và phá bỏ.

Trong một cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn đối lập Partizán của Hung Gia Lợi được công bố vào thứ sáu, Merkel lưu ý đến việc các nước Đông Âu từ chối cho phép bà, Putin và nhà lãnh đạo Pháp Emmanuel Macron đàm phán trực tiếp khi mô tả quá trình dẫn đến cuộc xâm lược Ukraine của Mạc Tư Khoa năm 2022.

“Vào tháng 6 năm 2021, tôi cảm thấy Putin không còn coi trọng thỏa thuận Minsk nữa”, bà Merkel nói, ám chỉ thỏa thuận hòa bình liên quan đến việc kiểm soát khu vực Donbas miền Đông Ukraine sau cuộc xung đột 2014-2015. “Và đó là lý do tại sao tôi muốn có một định dạng mới, nơi chúng tôi, với tư cách là Liên minh Âu Châu, có thể đàm phán trực tiếp với Putin.”

Tại một cuộc họp của Hội đồng Âu Châu trong tháng đó, Merkel và Macron đã đề xuất đàm phán trực tiếp với các nhà lãnh đạo khác để ứng phó với việc Nga tăng cường quân đội gần biên giới Ukraine. Tuy nhiên, một liên minh các nước Đông Âu, bao gồm Ba Lan, đã phản đối ý tưởng này.

“Điều này không được một số người ủng hộ. Chủ yếu là các nước Baltic, nhưng Ba Lan cũng phản đối”, bà nói.

Merkel giải thích rằng các nước này “lo sợ” rằng “chúng ta sẽ không có một chính sách chung đối với Nga… Dù sao thì điều đó cũng đã không xảy ra. Rồi tôi rời nhiệm sở, và rồi sự hung hăng của Putin bắt đầu.”

Trái ngược hoàn toàn với Merkel, cựu Thủ tướng Latvia Krišjānis Kariņš phát biểu vào thứ Hai rằng vào thời điểm đó, nhiều quốc gia không hiểu Nga, “bao gồm cả Đức và chính cựu thủ tướng.

“Tôi liên tục nói với bà ấy rằng không thể đối xử 'thiện chí' với Putin, nhưng bà ấy tin rằng các nước Baltic đã sai. Tôi hiểu rõ quan điểm của Merkel, nhưng tôi ngạc nhiên là sau tất cả những gì đã xảy ra ở Ukraine, bà ấy vẫn nghĩ như vậy”, Kariņš nói.

“Putin hành động theo cách của ông ta, và phương Tây chỉ còn một lựa chọn duy nhất là khuất phục hoặc phản kháng. Thật đáng ngạc nhiên khi cựu thủ tướng Đức lại nói những điều như thế này vào thời điểm hiện tại, khi lẽ ra ai cũng biết rõ nước Nga là chế độ như thế nào. Tôi mừng vì thủ tướng mới của Đức, Friedrich Merz, không đồng tình với quan điểm của Merkel”, ông nói.

Ngoại trưởng Estonia Margus Tsahkna hôm thứ Hai cho biết Nga phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về cuộc xung đột.

“Cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine được thúc đẩy bởi một điều duy nhất: đó là sự từ chối chấp nhận sự sụp đổ của Liên Xô và tham vọng đế quốc không ngừng nghỉ của họ. Chỉ riêng Nga phải chịu trách nhiệm cho hành động xâm lược này”, ông viết trong một bài đăng trên X.

Những bình luận của Merkel cũng gây ra hàng loạt phản ứng ở Ba Lan, đặc biệt là từ các nhà lập pháp cánh hữu.

Cựu Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki, hiện là phó lãnh đạo đảng đối lập Luật pháp và Công lý (PiS), phát biểu trên X: “Thông qua cuộc phỏng vấn thiếu suy nghĩ của mình, Angela Merkel đã chứng minh rằng bà là một trong những chính trị gia Đức tai hại nhất cho Âu Châu trong thế kỷ qua”.

Nghị sĩ Âu Châu Ba Lan thuộc đảng PiS Waldemar Buda phát biểu: “Khi Merkel nói bà ấy muốn đạt được thỏa thuận với Putin một lần nữa, điều đó có thể sẽ dẫn đến việc chia cắt Ukraine! Họ không hiểu rằng bằng cách làm ăn với Putin, họ đã gây ra chiến tranh!”

Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, cựu đại sứ Ba Lan tại Nga và hiện là bộ trưởng chính sách khu vực của đảng trung dung Ba Lan 2050, nhận xét rằng những phát biểu của Merkel chỉ làm gia tăng hoạt động tuyên truyền của Nga.

“Việc đổ lỗi cho ai đó về cuộc chiến chỉ vì họ không ngồi lại với Nga đúng lúc và không cúi đầu đủ trước Mạc Tư Khoa là điều vô lý. Mọi chuyện sẽ còn tệ hơn nữa”, bà nói.

Nhưng Marek Magierowski, cựu đại sứ Ba Lan tại Hoa Kỳ, đã chỉ trích giới truyền thông vì đã bóp méo lời nói của Merkel.

“ Cựu thủ tướng chỉ nói rằng các nước Baltic và Ba Lan không đồng ý với định dạng đàm phán mới của Liên Hiệp Âu Châu với Nga”, ông nói. “Từ tuyên bố đó đến việc đưa ra tuyên bố rằng 'Ba Lan phải chịu trách nhiệm chung về cuộc chiến của Putin' là một chặng đường khá dài”.

Tuy nhiên, Magierowski không hề né tránh khi đánh giá Merkel, gọi nhiệm kỳ chính trị của bà là “một thảm họa lớn đối với nước Đức và Âu Châu”.

Nhóm của Merkel không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.

[Politico: Merkel blasted by Baltics, Poland for suggesting they share blame for Russia’s Ukraine invasion]

4. Trung Quốc tiết lộ cảnh quay về quá trình phát triển máy bay chiến đấu tàng hình

Trung Quốc vừa công bố đoạn phim ghi lại hình ảnh các máy bay chiến đấu tàng hình mới nhất của nước này lần đầu tiên, trong bối cảnh cường quốc quân sự Đông Á này đang tìm cách thách thức sức mạnh không quân của Hoa Kỳ. Đó là video quý vị và anh chị em đang xem thấy đây.

Theo Ngũ Giác Đài, Trung Quốc vận hành lực lượng không quân lớn nhất khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Đây cũng là quốc gia thứ hai, sau Mỹ, phát triển hai loại máy bay chiến đấu tàng hình - dòng máy bay J-20 và J-35 - có khả năng tránh radar và cạnh tranh với các đối thủ Mỹ là F-22 và F-35.

Đối mặt với mối đe dọa quân sự ngày càng gia tăng từ Trung Quốc, Hoa Kỳ đã điều động cả ba biến thể của máy bay phản lực F-35 - có khả năng hoạt động trên đường băng thông thường, cất cánh đường băng ngắn và hạ cánh thẳng đứng, và phóng từ Hàng Không Mẫu Hạm - tại Nhật Bản, đồng minh quan trọng của nước này trong việc thể hiện sức mạnh và ngăn chặn sự xâm lược của Trung Quốc theo chiến lược chuỗi đảo.

Ngoài các máy bay phản lực thế hệ thứ năm này, cả Hoa Kỳ và Trung Quốc đều đang chạy đua để đưa vào sử dụng các máy bay chiến đấu thế hệ tiếp theo tiên tiến hơn, hay còn gọi là “thế hệ thứ sáu”, bao gồm F-47 của Hoa Kỳ và J-36 của Trung Quốc, để duy trì ưu thế trên không của họ.

Hôm Chúa Nhật, cơ quan truyền thông quân đội Trung Quốc đã công bố đoạn phim ghi lại cảnh cả hai máy bay phản lực J-35 và J-35A đang được chế tạo tại nhà chứa máy bay của Công ty Máy bay Thẩm Dương. J-35 được thiết kế để hoạt động trên Hàng Không Mẫu Hạm, trong khi J-35A là biến thể trên bộ.

Theo Thẩm Dương, nhà thiết kế chính của máy bay phản lực J-35, máy bay phản lực chiến đấu của hải quân này được trang bị “hệ thống cất cánh chế độ kép”, cho phép máy bay có thể phóng từ Hàng Không Mẫu Hạm bằng máy phóng hoặc sàn đáp nhảy cầu, tờ Global Times của nhà nước đưa tin.

Hải quân Trung Quốc vận hành ba Hàng Không Mẫu Hạm. Hai trong số đó — CNS Liêu Ninh và CNS Sơn Đông — sử dụng sàn đáp kiểu nhảy cầu để phóng máy bay, trong khi CNS Phúc Kiến được trang bị máy phóng điện từ có khả năng phóng máy bay cánh cố định hạng nặng hơn.

Báo cáo lưu ý rằng đối với máy bay phản lực J-35A do không quân Trung Quốc vận hành, nhiệm vụ chính của nó là duy trì ưu thế trên không, bao gồm cả việc tấn công máy bay và hỏa tiễn hành trình của đối phương, và thứ yếu là tấn công các mục tiêu trên mặt nước.

Cả hai máy bay tàng hình đều tham gia cuộc duyệt binh của Trung Quốc tháng trước. Máy bay phản lực J-35 được mô tả là “thiết bị mang tính bước ngoặt” trong quá trình chuyển đổi hải quân của Trung Quốc, trong khi máy bay phản lực J-35A được gọi là “một thành phần quan trọng” của hệ thống tác chiến tàng hình và chống tàng hình.

Trong khi đó, truyền thông nhà nước Trung Quốc đã chính thức công bố đoạn phim ghi lại chuyến bay đầu tiên của J-20 vào thứ Bảy, 14 năm sau khi sự kiện này diễn ra. Chiếc máy bay này cất cánh lần đầu tiên vào ngày 11 Tháng Giêng năm 2011 và đã phát triển thành hai biến thể: J-20A và J-20S hai chỗ ngồi.

Báo cáo sức mạnh quân sự Trung Quốc năm 2024 của Ngũ Giác Đài nhận định: “Lực lượng Không quân và Hải Quân Trung Quốc cùng nhau tạo thành lực lượng hàng không lớn nhất trong khu vực và lớn thứ ba trên thế giới, với tổng cộng hơn 3.150 máy bay (không bao gồm các biến thể huấn luyện hoặc Hệ thống Máy bay Điều khiển từ xa), trong đó có khoảng 2.400 máy bay chiến đấu (bao gồm máy bay chiến đấu, máy bay ném bom chiến lược, máy bay ném bom chiến thuật, máy bay chiến thuật đa nhiệm và máy bay tấn công).”

[Newsweek: China Reveals Footage of Stealth Fighter Jet Development]

5. Đan Mạch thắt chặt kiểm soát tàu chở dầu để đối phó với “hạm đội ngầm” của Nga

Chính phủ Đan Mạch tuyên bố vào ngày 6 tháng 10 rằng Đan Mạch đang thắt chặt kiểm soát các tàu chở dầu đi qua vùng biển của mình trong bối cảnh Âu Châu đang nỗ lực kiềm chế “hạm đội bóng tối” của Nga.

Động thái này diễn ra sau các báo cáo tình báo được Tổng thống Volodymyr Zelenskiy trích dẫn vào ngày 28 tháng 9 rằng “đội tàu chở dầu ngầm” của Nga đang được sử dụng để “phóng và điều khiển” máy bay điều khiển từ xa trên các thành phố Âu Châu.

Copenhagen cho biết các biện pháp mới sẽ tập trung vào các tàu cũ, thường được “đội tàu ngầm” sử dụng và gây ra rủi ro về môi trường và an toàn do bảo trì kém.

“Hạm đội ngầm” là những tàu chở dầu có cấu trúc sở hữu không rõ ràng, hoạt động dưới lá cờ thuận tiện để trốn tránh lệnh trừng phạt và sự giám sát của phương Tây.

Bộ trưởng Môi trường Đan Mạch Magnus Heunicke cho biết một lượng lớn tàu chở dầu cũ kỹ, không an toàn đi qua vùng biển lãnh thổ của Đan Mạch mỗi năm.

Heunicke cho biết: “Chúng gây ra mối nguy hiểm đặc biệt cho môi trường biển của chúng ta”.

“Đó là lý do tại sao hiện nay chúng tôi đang thắt chặt kiểm soát bằng các quy tắc môi trường rất cơ bản để có thể thực hiện hành động hiệu quả và nhất quán hơn đối với tàu chở dầu và đội tàu ngầm của Nga.”

Bộ trưởng Công nghiệp và Thương mại Đan Mạch Morten Bodskov cho biết sáng kiến này là một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn nhằm “chấm dứt bộ máy quân sự của Putin”.

Bodskov cho biết: “Chúng tôi đang sử dụng mọi công cụ”.

“Qua các cuộc kiểm tra an toàn tại Skagen Red, chúng tôi biết rằng nhiều tàu trong số này đã cũ và xuống cấp. Đó là lý do tại sao các cơ quan chức năng của chúng tôi đang tăng cường kiểm soát để bảo vệ Đan Mạch và vùng biển Đan Mạch.”

Ukraine tấn công cảng dầu lớn nhất ở Crimea bị Nga tạm chiếm, gây ra vụ cháy lớn, truyền thông đưa tin

Cục Hàng hải Đan Mạch, phối hợp với Cơ quan Bảo vệ Môi trường, sẽ tăng cường kiểm tra môi trường để bảo đảm tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế.

Chính phủ cho biết thêm rằng dữ liệu thu thập được thông qua các cuộc thanh tra này có thể được chia sẻ với các đối tác quốc tế để xác định và xử phạt các tàu “đội tàu ngầm” cụ thể.

Động thái này diễn ra trong bối cảnh lo ngại về an ninh gia tăng ở Đan Mạch sau làn sóng phát hiện máy bay điều khiển từ xa khiến nhiều phi trường phải tạm thời đóng cửa trong những ngày gần đây.

Không phận phía trên Sân bay Aalborg ở miền bắc Đan Mạch đã bị đóng cửa vào đêm 26 tháng 9 sau khi cảnh sát báo cáo về một máy bay điều khiển từ xa không xác định, đánh dấu sự gián đoạn thứ ba như vậy trong vòng chưa đầy một tuần.

Các nhà điều tra Đức cũng đang điều tra mối liên hệ có thể có giữa máy bay điều khiển từ xa không xác định được phát hiện ở miền bắc nước Đức và một tàu “hạm đội bóng tối” của Nga.

[Kyiv Independent: Denmark tightens controls on oil tankers to counter Russia's 'shadow fleet']

6. Bộ trưởng Đức cho biết lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas có thể diễn ra vào tuần tới

Hôm Thứ Ba, 07 Tháng Mười, Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul cho biết lệnh ngừng bắn ở Gaza và việc Hamas trả tự do cho tất cả các con tin Israel còn lại có thể đạt được trong vòng một tuần, đồng thời nhấn mạnh vai trò của Âu Châu trong việc bảo đảm một thỏa thuận.

Wadephul nói với Paul Ronzheimer của Mạng lưới Phóng viên Toàn cầu Axel Springer, mà POLITICO là thành viên, trong một cuộc phỏng vấn tại Tel Aviv rằng: “Tôi hy vọng rằng trong tuần tới, chúng ta có thể đạt được một thỏa thuận ban đầu - nghĩa là ngừng bắn, thả các con tin và viện trợ nhân đạo cho Gaza”.

Wadephul, người đang ở Israel để hội đàm với người đồng cấp, đã bác bỏ tuyên bố gần đây của Thủ tướng Benjamin Netanyahu rằng Âu Châu đã “vắng mặt” trong việc tìm ra giải pháp cho cuộc chiến và rằng Âu Châu đã “đầu hàng trước chủ nghĩa khủng bố của Palestine”.

“Âu Châu rất quan trọng — Vương quốc Anh và Pháp là thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, và cả hai đều có ý nghĩa quan trọng. Liên minh Âu Châu nói chung cũng rất quan trọng”, ông Wadephul nói, đồng thời cho rằng Đức cũng đã đóng một vai trò tích cực.

“ Hôm qua, tôi đã nói chuyện với Ngoại trưởng và Thủ tướng Qatar - người chủ chốt trong liên lạc với Hamas... Tối nay, tôi sẽ bay đến Cairo để gặp Ngoại trưởng Ai Cập,” ông nói. “Tôi đang làm chính xác những gì một Ngoại trưởng nên làm: Xây dựng sự hiểu biết, trao đổi quan điểm, hỗ trợ làm trung gian, xây dựng cầu nối... Liệu điều đó cuối cùng có giúp đạt được thành công hay không, chúng ta hãy chờ xem - nhưng nhiệm vụ của tôi là phải tiếp tục cố gắng.”

Bình luận về hậu quả của vụ tấn công ngày 7 tháng 10 khiến khoảng 1.200 người thiệt mạng cách đây hai năm, Wadephul cho biết ông đã cảnh báo các đồng nghiệp ngay từ đầu rằng hành động trả đũa của Israel cuối cùng sẽ thử thách sự ủng hộ của phương Tây: “Đến một lúc nào đó, mọi người sẽ bắt đầu nói, 'Israel đang làm quá rồi.'“

Ông bày tỏ sự thất vọng trước các cuộc biểu tình đoàn kết của Đức mà ông tham dự sau vụ tấn công chết người, lưu ý rằng “sự đồng cảm không lan rộng hoặc mạnh mẽ như tôi hy vọng” và trích dẫn “sự xa lánh nhất định” liên quan đến chính sách định cư của Israel.

“Đúng là có nhiều người đến — nhưng không đủ để lấp đầy toàn bộ phố Straße des 17. Juni cho đến tận Cột Chiến thắng. Lẽ ra mọi chuyện phải diễn ra như vậy — nhưng không phải vậy,” ông nói. “Sự đồng cảm sâu sắc, sự đoàn kết ấy không lan tỏa và mạnh mẽ như tôi mong đợi.”

Về chủ đề chống lại chủ nghĩa bài Do Thái đang gia tăng, vốn đã được báo cáo trên khắp Âu Châu trong hai năm qua, Wadephul nói: “Tất nhiên, bản thân chủ nghĩa bài Do Thái vẫn tồn tại. Một số người lợi dụng nó để gây ảnh hưởng chính trị. Và đúng vậy — mặc dù tôi không nói điều này để biện minh cho bất cứ điều gì — đôi khi, các chính sách thiếu khôn ngoan của chính phủ Israel cũng đã góp phần tạo nên tình hình này.”

Làm rõ rằng đây không phải là quan điểm của mình, ông nói: “Đó là cách một số người nhìn nhận vấn đề. Tôi nói chuyện với người dân — tôi là một nghị sĩ được bầu trực tiếp — và tôi thấy những lời chỉ trích Israel thường đi kèm với thái độ bài Do Thái. Điều đó là sai, nhưng nó vẫn xảy ra. Và chúng ta phải thừa nhận điều đó trước khi có thể đối mặt với nó.”

Ông cũng lên án hành động phong tỏa Gaza của Israel hồi đầu năm nay đồng thời tái khẳng định cam kết của Berlin đối với an ninh của Israel: “Israel là đối tác an ninh quan trọng nhất của chúng tôi ở Trung Đông — và sẽ luôn như vậy.”

[Politico: Israel-Hamas ceasefire could happen next week, German minister says]

7. Âu Châu tin rằng Nga đứng sau hàng loạt vụ phát hiện máy bay điều khiển từ xa bí ẩn trên khắp lục địa nhưng “không thể chứng minh được”, Thủ tướng Hòa Lan Dick Schoof tuyên bố hôm 6 tháng 10.

Phát biểu trong chuyến thăm Kyiv, Schoof được hỏi liệu có sự đồng thuận hay không giữa các nước Âu Châu về việc ai phải chịu trách nhiệm về các vụ phóng máy bay điều khiển từ xa khiến các phi trường phải đóng cửa hay không.

“Vâng, tất nhiên rồi,” ông nói và nói thêm: “Thật không may, chúng tôi không thể chứng minh được ai đứng sau vụ việc, nhưng có rất nhiều suy đoán cho rằng có thể là người Nga, nhưng chúng tôi không thể chứng minh được.”

Trong vài tuần qua, máy bay điều khiển từ xa đã xâm phạm không phận của ít nhất tám quốc gia Âu Châu — Đan Mạch, Lithuania, Phần Lan, Estonia, Rumani, Đức, Bỉ và Hòa Lan.

Một số phi trường, bao gồm cả Sân bay Schiphol của Hòa Lan, đã buộc phải tạm dừng các chuyến bay. Tại Sân bay Munich của Đức vào ngày 2 tháng 10, khi phát hiện máy bay điều khiển từ xa, 17 chuyến bay đã bị hủy và gần 3.000 hành khách bị ảnh hưởng.

Máy bay điều khiển từ xa cũng được phát hiện trên các căn cứ quân sự và cơ sở hạ tầng năng lượng bao gồm Căn cứ Không quân Karup ở Đan Mạch và một nhà máy điện ở Phần Lan.

Schoof cho biết: “Tôi hy vọng một ngày nào đó chúng ta có thể chứng minh được đó là người Nga hoặc là thứ gì đó khác”, đồng thời nói thêm: “Nhưng điều thực sự đáng lo ngại là hiện tại họ đang ở xung quanh cơ sở hạ tầng của chúng ta, xung quanh các phi trường của chúng ta và tôi nghĩ chúng ta phải tăng cường an ninh về mặt đó”.

Làn sóng nhìn thấy máy bay này đã làm dấy lên lo ngại trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Mạc Tư Khoa và NATO sau một loạt vụ vi phạm không phận của Nga.

Phát biểu tại Câu lạc bộ thảo luận Valdai ở Sochi, Nga, vào ngày 2 tháng 10, nhà độc tài Vladimir Putin đã chế giễu mối lo ngại của Âu Châu về việc phát hiện máy bay điều khiển từ xa.

Khi được người dẫn chương trình hỏi: “Tại sao ông lại gửi nhiều máy bay điều khiển từ xa đến Đan Mạch như vậy?”, Putin cười và trả lời: “Tôi sẽ không làm thế nữa”. Ông phủ nhận sự liên quan của Nga trong hoạt động máy bay điều khiển từ xa gần đây và ví những vụ việc này với các báo cáo về UFO.

Vào tháng 9, lực lượng Ba Lan đã bắn hạ một số máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận của họ. Vài ngày sau, một máy bay điều khiển từ xa của Nga đã xâm phạm lãnh thổ Rumani, mặc dù Bucharest đã chọn không giao chiến.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết vào ngày 28 tháng 9 rằng các báo cáo tình báo cho thấy “hạm đội tàu chở dầu bóng tối” của Nga đang được sử dụng để “phóng và kiểm soát” máy bay điều khiển từ xa của Nga trên các thành phố Âu Châu.

Tờ Spiegel của Đức đưa tin vào ngày 2 tháng 10 rằng các nhà điều tra đang xem xét mối liên hệ tiềm ẩn giữa các máy bay điều khiển từ xa không xác định được phát hiện ở miền bắc nước Đức.

[Kyiv Independent: Europe believes Russia is behind a spate of mysterious drone sightings across the continent but “can't prove it,” Dutch Prime Minister Dick Schoof told the Kyiv Independent on Oct. 6.]

8. Tổng thống Trump ra tín hiệu ủng hộ việc duy trì giới hạn hạt nhân với Nga

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump ngày 5 tháng 10 đã bày tỏ sự cởi mở với lời đề nghị của Putin về việc tự nguyện hạn chế vũ khí hạt nhân chiến lược được điều động.

Tháng trước, Putin đã đề xuất duy trì giới hạn đối với hai kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới được quy định trong Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới (New START) nếu Hoa Kỳ cũng làm như vậy. Hiệp ước này, được ký kết năm 2010, dự kiến sẽ hết hạn vào tháng 2 năm 2026.

“Với tôi thì đó là một ý tưởng hay”, Tổng thống Trump nói với các phóng viên khi ông rời Tòa Bạch Ốc khi được hỏi về đề xuất của Putin.

Hiệp ước START mới đặt ra giới hạn ở mức 1.550 đầu đạn hạt nhân được điều động và tổng cộng 700 hỏa tiễn đạn đạo xuyên lục địa, hỏa tiễn đạn đạo phóng từ tàu ngầm và máy bay ném bom hạng nặng cho mỗi bên ký kết.

Theo Liên đoàn các nhà khoa học Hoa Kỳ, tính đến tháng 3 năm 2024, Nga ước tính có 5.580 đầu đạn hạt nhân, bao gồm khoảng 1.200 đầu đạn đang chờ tháo dỡ - kho dự trữ lớn nhất thế giới.

Kho vũ khí của Nga bao gồm cả vũ khí chiến thuật sử dụng trên chiến trường và vũ khí chiến lược có khả năng vươn tới Hoa Kỳ.

Mạc Tư Khoa đã nhiều lần đưa ra lời đe dọa hạt nhân đối với Ukraine và phương Tây kể từ khi phát động cuộc xâm lược toàn diện vào tháng 2 năm 2022. Mặc dù những lời đe dọa đó chưa thành hiện thực, nhưng vẫn còn những lo ngại về tham vọng quân sự của Nga vượt ra ngoài Ukraine.

Vào mùa hè, tổng thống Hoa Kỳ đã ra lệnh di chuyển hai tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân của Hoa Kỳ đến “khu vực thích hợp” để đáp trả lời lẽ kích động từ cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev, người đã đe dọa leo thang hạt nhân.

[Kyiv Independent: Trump signals support for maintaining nuclear limits with Russia]

9. Các công tố viên cho biết Ukraine đang điều tra vụ hành quyết 322 tù binh chiến tranh của Nga

Ukraine đang điều tra bằng chứng cho thấy lực lượng Nga đã hành quyết ít nhất 322 tù binh chiến tranh Ukraine, Văn phòng Tổng công tố báo cáo vào ngày 6 tháng 10.

Theo tuyên bố, 263 binh sĩ Ukraine đã bị hành quyết trên chiến trường, trong khi 59 người khác thiệt mạng trong vụ nổ nhà tù Olenivka năm 2022 ở khu vực bị tạm chiếm của Tỉnh Donetsk.

Theo các quan chức Ukraine và các nhóm nhân quyền, tù binh chiến tranh Ukraine bị giam giữ tại Nga thường phải đối mặt với tra tấn, ngược đãi và đối xử vô nhân đạo.

Nhiều cựu tù binh chiến tranh đã báo cáo về việc bị đánh đập, bỏ đói và áp lực tâm lý.

Văn phòng Tổng công tố cho biết đến nay đã mở 80 vụ án hình sự.

Chín quân nhân Nga đã chính thức bị buộc tội, trong khi cáo trạng chống lại sáu người trong số họ đã được đệ trình lên tòa án. Hai người đã bị kết án, và hai vụ án khác vẫn đang được xem xét lại.

Theo Tổng thống Volodymyr Zelenskiy, kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện, Kyiv đã đưa hơn 7.000 người Ukraine trở về.

Bộ Nội vụ Ukraine cho biết vào ngày 5 tháng 9 rằng vẫn còn hơn 2.500 tù binh chiến tranh Ukraine đang bị giam giữ tại Nga.

[Kyiv Independent: Ukraine investigating execution of 322 POWs by Russia, prosecutors say]

10. Tổng thống Tiệp ám chỉ rằng nhà dân túy cánh hữu Babiš sẽ trở thành Thủ tướng

Tổng thống Tiệp Petr Pavel hôm thứ Hai đã ám chỉ rằng ông sẽ bổ nhiệm Andrej Babiš làm thủ tướng sau khi đảng dân túy cánh hữu ANO của ông trùm này giành chiến thắng trong cuộc bầu cử quốc hội cuối tuần trước.

“Điều rõ ràng từ những tuyên bố đầu tiên là có sự quan tâm đến việc thành lập một chính phủ liên minh gồm ba đảng — ANO, SPD và Motorists. Thành phần và nhân sự chính xác vẫn đang được đàm phán, nhưng dường như một chính phủ có thể được thành lập trên cơ sở này”, ông Pavel phát biểu với các nhà báo tại một cuộc họp báo.

Đảng Tự do và Dân chủ Trực tiếp, gọi tắt là SPD cực hữu và đảng Cánh hữu “Người lái xe vì chính mình” là hai đảng duy nhất không loại trừ khả năng hợp tác với ANO, đảng đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử với gần 35% số phiếu bầu. Tổng cộng, hai đảng này sẽ có 108 nghị sĩ, đủ để bảo đảm đa số trong Hạ viện gồm 200 ghế.

Babiš muốn thành lập một chính phủ thiểu số đơn đảng được hỗ trợ bởi sự ủng hộ ngầm của hai đảng, nhưng mục tiêu đó dường như khó đạt được vì cả Đảng Motorists và SPD đều nói rằng họ muốn tham gia trực tiếp vào việc cầm quyền.

Ở Tiệp, tổng thống có vai trò quyết định ai sẽ được giao nhiệm vụ thành lập chính phủ, lựa chọn nhà lãnh đạo có nhiều khả năng giành được đa số ghế nhất. Tuy nhiên, người chiến thắng trong cuộc bầu cử thường có cơ hội đầu tiên. Sau khi chính phủ được thành lập, tổng thống sẽ bổ nhiệm thủ tướng và các bộ trưởng, nhưng Nội các vẫn phải giành được sự tín nhiệm của Hạ viện.

Pavel trước đó cho biết ông đang tham khảo ý kiến luật sư về việc có nên ngăn cản Babiš vì xung đột lợi ích tiềm ẩn do đế chế nông nghiệp lớn của ông trùm này, Agrofert, gây ra hay không.

Vào Chúa Nhật, Babiš đã trình bày với tổng thống các phương án về cách giải quyết vấn đề, tất cả đều “là những cách tuân thủ luật pháp”, Pavel cho biết.

Giờ đây, Babiš có thể thở phào nhẹ nhõm khi Pavel ám chỉ rằng ông sẽ chấp thuận việc bổ nhiệm này miễn là ông có thể thành lập được chính phủ.

Pavel cho biết: “Một khi các đảng thành lập chính phủ đạt được thỏa thuận về chương trình chung và về việc bổ nhiệm nhân sự, thì nếu có thiện chí như vậy, sẽ không có lý do gì để trì hoãn và có thể giao nhiệm vụ thành lập chính phủ cho cuộc bầu cử”.

Pavel cũng thúc giục chính phủ mới tiếp tục duy trì sáng kiến đạn dược do Prague dẫn đầu dành cho Ukraine, sáng kiến đã cung cấp hàng triệu viên đạn cho Kyiv, nhưng ANO đã cam kết trong chiến dịch tranh cử sẽ hủy bỏ sáng kiến này do bị cáo buộc thiếu minh bạch, đồng thời đề xuất NATO nên điều hành chương trình này thay thế.

“ Điều này chủ yếu liên quan đến uy tín của chúng tôi — cả trong mối quan hệ với Ukraine bị tạm chiếm, vốn phụ thuộc vào nguồn cung cấp đạn dược của chúng tôi, lẫn với các đối tác của chúng tôi trong Liên Hiệp Âu Châu. Việc chấm dứt chương trình này sẽ làm tổn hại đến uy tín của chúng tôi không chỉ với các đối tác mà còn cả ở Ukraine, nơi nó sẽ dẫn đến nhiều thương vong hơn nữa”, ông Pavel nói về chương trình đạn dược.

[Politico: Czech president hints right-wing populist Babiš will become PM]

11. Thủ tướng Slovakia Fico kêu gọi chấm dứt chiến tranh ở Ukraine và ‘người Slav hãy thôi hại lẫn nhau’, bác bỏ việc đánh bại Nga

Thủ tướng Robert Fico phát biểu trong cuộc tranh luận trên truyền hình của đài truyền hình công cộng STVR của Slovakia hôm Thứ Hai, 06 Tháng Mười, rằng Slovakia muốn chấm dứt nhanh chóng cuộc chiến ở Ukraine thay vì muốn Nga thất bại.

“Mục tiêu chính sách đối ngoại của Cộng hòa Slovakia, của chính phủ Cộng hòa Slovakia, mà tôi là thủ tướng, không phải là đánh bại Liên bang Nga. Mục tiêu của chúng tôi là chấm dứt chiến tranh ở Ukraine càng sớm càng tốt. Đây là cuộc chiến giữa người Slav và người Slav. Chiến tranh không phải là giải pháp”, ông Fico nói.

Fico chỉ trích đường lối của Liên minh Âu Châu đối với cuộc xâm lược Ukraine của Nga và cáo buộc khối này tập trung vào viện trợ quân sự thay vì các sáng kiến hòa bình.

“Nếu Liên Hiệp Âu Châu dành nhiều năng lượng cho hòa bình như đã dành cho việc hỗ trợ chiến tranh ở Ukraine, thì chiến tranh đã có thể kết thúc từ lâu rồi. Tôi sẽ không bao giờ làm thủ tướng thời chiến”, ông nói.

Kể từ khi trở lại nắm quyền vào năm 2023, Fico đã chấm dứt viện trợ quân sự cho Ukraine từ kho dự trữ vũ khí của quân đội Slovakia và đặt câu hỏi về các lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Âu Châu đối với Nga. Trước đây, Fico cũng từng tuyên bố sẽ ngăn chặn việc Kyiv gia nhập NATO - một động thái đòi hỏi sự đồng thuận của tất cả 32 thành viên, bao gồm cả Slovakia.

Fico đã đến thăm Mạc Tư Khoa vào tháng 12 năm 2024 và đang thúc đẩy mối quan hệ chặt chẽ hơn với Mạc Tư Khoa, cả về mặt ngoại giao và kinh tế.

[Kyiv Independent: Slovak PM Fico calls for end to Ukraine war and 'Slavs killing each other,' rejects focus on defeating Russia]