1. Hoa Kỳ đưa máy bay săn tàu ngầm đến gần Nga
Hoa Kỳ được tường trình đã điều động máy bay quân sự có khả năng săn tàu ngầm và do thám tới Na Uy và thực hiện các nhiệm vụ gần lãnh thổ Nga ở Biển Baltic.
Newsweek đã liên hệ với Bộ Quốc phòng và Bộ Ngoại giao Nga qua email để xin bình luận. Hải quân Hoa Kỳ đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận bằng văn bản.
Sự hiện diện của máy bay tuần tra hàng hải P-8 Poseidon của Hải quân Hoa Kỳ, được thiết kế cho các nhiệm vụ chống tàu ngầm, chống tàu mặt nước và tình báo, tại Bắc Âu diễn ra trong bối cảnh NATO tăng cường thế trận phòng thủ trên khắp khu vực Baltic trong bối cảnh Nga đe dọa các tuyến cáp và đường ống ngầm cũng như hoạt động máy bay điều khiển từ xa đáng ngờ ở Ba Lan, Đan Mạch và Na Uy.
Việc Mỹ liên tục điều động quân sự để hỗ trợ NATO, bao gồm cả các tàu khu trục hoạt động gần khu vực Bắc Cực của Nga vào cuối tháng 8, diễn ra sau sự thay đổi đột ngột của Tổng thống Trump về chiến tranh Nga-Ukraine. Gần đây, Tổng thống Trump tuyên bố Kyiv có thể giành lại toàn bộ lãnh thổ đã mất vào tay Mạc Tư Khoa và đang cân nhắc cung cấp cho Kyiv hỏa tiễn hành trình để tấn công tầm xa.
Osinttechnical, một nhà phân tích tình báo nguồn mở trên nền tảng truyền thông xã hội X, cho biết vào thứ sáu rằng hình ảnh vệ tinh có thể cho thấy có hai đến ba máy bay P-8 trên mặt đất tại nhà ga quân sự của Sân bay Gardermoen ở Oslo vào ngày 23 tháng 9.
Trích dẫn dữ liệu theo dõi chuyến bay, Osinttechnical cho biết Hải quân Hoa Kỳ đã điều một trong những máy bay P-8 có căn cứ tại Oslo đến Biển Baltic ngoài khơi bờ biển Kaliningrad, vùng lãnh thổ tách biệt của Nga - giáp với các đồng minh NATO là Ba Lan ở phía nam và Lithuania ở phía bắc và phía đông - vào thứ Sáu.
Kaliningrad là tiền đồn quân sự lớn của Nga ở Bắc Âu và Biển Baltic, được coi là “hồ của NATO” kể từ khi Phần Lan và Thụy Điển gia nhập liên minh quân sự do Hoa Kỳ đứng đầu sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine vào tháng 2 năm 2022.
Phát ngôn nhân của sở chỉ huy tác chiến quân đội Na Uy đã xác nhận với tờ báo địa phương Dagbladet vào thứ Bảy rằng một số máy bay P-8 của Mỹ đã hoạt động từ Sân bay Gardermoen để hỗ trợ “hoạt động của đồng minh” tại các khu vực lân cận của Na Uy.
Những bức ảnh được công bố trước đó cho thấy một chiếc P-8 của Hải quân Hoa Kỳ được điều động tại Căn cứ Không quân Keflavík ở Iceland đã tham gia một nhiệm vụ do NATO dẫn đầu, có mật danh là Baltic Sentry, vào cuối tháng 7. Nhiệm vụ này nhằm mục đích cải thiện khả năng ứng phó của NATO với các hành vi gây bất ổn.
Theo Boeing, máy bay P-8 có khả năng tiếp nhiên liệu trên không, cho phép tuần tra kéo dài trên các vùng biển rộng lớn. Ngoài Hải quân Hoa Kỳ, các quốc gia Âu Châu khác cũng sử dụng loại máy bay này bao gồm Không quân Hoàng gia Na Uy và Không quân Hoàng gia Anh.
[Newsweek: US Puts Submarine Hunters on Russia’s Doorstep]
2. Quân đội Đức điều tra sau vụ pháo hoa bắn vào máy bay của Không quân
Theo tạp chí tin tức Đức Der Spiegel đưa tin về vụ việc vào thứ Ba, tuần trước, một số cá nhân không rõ danh tính đã nổ súng vào một máy bay vận tải C-130 cất cánh từ Căn cứ Không quân Celle của Đức ở Lower Saxony.
Trích dẫn nguồn tin ẩn danh, Der Spiegel viết rằng những cá nhân không rõ danh tính đã bắn pháo hoa vào máy bay ngay sau khi cất cánh vào thứ sáu tuần trước, ngày 26 tháng 9, vào khoảng trưa.
Tạp chí này đưa tin máy bay không bị trúng đạn và phi công đã ngay lập tức báo động cho tháp kiểm soát.
Sau vụ việc, cả Quân đội Đức thường được gọi là Bundeswehr /bân-đờ via/ và cảnh sát địa phương đều đã tiến hành điều tra.
Quân đội Đức lưu ý rằng máy bay quân sự hiếm khi bị bắn, nhưng nhấn mạnh rằng đã có nhiều trường hợp phi công bị mù tạm thời do đèn laser.
Vào tháng 7, Berlin công khai cáo buộc quân đội Trung Quốc chiếu tia laser vào một máy bay Đức đang tham gia nhiệm vụ bảo vệ giao thông hàng hải do Liên Hiệp Âu Châu dẫn đầu ở Biển Đỏ.
Tờ Der Spiegel viết rằng pháo hoa được bắn là pháo hoa mừng năm mới và không loại trừ khả năng máy bay bị tấn công có chủ đích. Nếu nghi phạm bị phát hiện, họ sẽ phải đối mặt với án phạt nghiêm khắc.
Trả lời câu hỏi của tờ Der Spiegel, cảnh sát Celle cho biết họ đã khởi kiện vì hành vi cản trở nguy hiểm đến giao thông hàng không.
Họ nói thêm rằng khu vực xung quanh căn cứ không quân đã được kiểm tra bằng chó nghiệp vụ phát hiện chất nổ nhưng cho đến nay vẫn chưa tìm thấy bất kỳ thông tin nào có liên quan đến cuộc điều tra.
Kế hoạch xây dựng hệ thống phòng không chung ở phía đông khối sẽ nằm trong chương trình nghị sự của hội nghị thượng đỉnh không chính thức của Liên Hiệp Âu Châu tại Copenhagen vào thứ Tư.
Cảnh sát cũng làm rõ rằng do hướng bay của hỏa tiễn pháo hoa nên không có mối đe dọa cụ thể nào đối với máy bay của Không quân, nhưng cho biết họ vẫn coi trọng những trường hợp như vậy vì “tình hình nhạy cảm”.
Sự việc diễn ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng sau một loạt cuộc xâm nhập bằng máy bay điều khiển từ xa và máy bay chiến đấu của Nga dọc theo sườn phía đông của NATO trong tháng này, nhắm vào Ba Lan và Estonia.
Vào ngày 24 tháng 9, có thông tin cho biết một máy bay phản lực quân sự của Nga đã bay hai lần qua một tàu khu trục của Hải quân Đức trên Biển Baltic, sự việc mà Bộ trưởng Quốc phòng Boris Pistorius mô tả là một hành động khiêu khích và là dấu hiệu cho thấy Nga đang thử thách biên giới của NATO với cường độ ngày càng tăng, theo tờ báo Đức Die Welt.
Một số quan chức đã cảnh báo rằng Nga đang leo thang một “cuộc chiến tranh hỗn hợp” chống lại Âu Châu thông qua những sự việc như vậy và cảnh báo rằng các cuộc tấn công có thể tiếp tục diễn ra trên lãnh thổ NATO.
Tờ Kyiv Post trước đó đưa tin các quan chức tình báo Đức nghi ngờ máy bay điều khiển từ xa giám sát của Nga tập trung tại vùng Thuringia của Đức đang thu thập dữ liệu quan trọng về hoạt động hậu cần vận chuyển vũ khí của Hoa Kỳ và đồng minh.
[Politico: Bundeswehr Investigates After Pyrotechnics Fired at Air Force Aircraft]
3. NATO nhắm đến ‘Bức tường máy bay điều khiển từ xa’ khi Rutte gọi Ukraine là ‘Tuyến phòng thủ đầu tiên’ chống lại các mối đe dọa UAV của Nga
Tổng thư ký NATO Mark Rutte đã mô tả Ukraine là “tuyến phòng thủ đầu tiên” trong bối cảnh máy bay điều khiển từ xa và máy bay chiến đấu của Nga gia tăng xâm nhập vào không phận Ba Lan và Estonia.
Phát biểu tại Diễn đàn An ninh Warsaw, Rutte cho biết NATO phải tăng cường khả năng răn đe và cải thiện hệ thống phòng không sau các sự việc gần đây liên quan đến máy bay điều khiển từ xa ở Ba Lan và MiG-31 ở Estonia.
“Ở Đan Mạch, chúng tôi vẫn đang đánh giá nguyên nhân đằng sau vụ việc. Nhưng khi nói đến Ba Lan và Estonia, rõ ràng là nhắm vào Nga. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn đang đánh giá xem đây có phải là hành động cố ý hay không, nhưng ngay cả khi không cố ý, hành động này vẫn là liều lĩnh và không thể chấp nhận được. Vì vậy, chúng ta cần bảo vệ bầu trời của mình “, ông nói.
Rutte gọi đề xuất “bức tường máy bay điều khiển từ xa” dọc sườn phía đông của NATO là “kịp thời và cần thiết”, lập luận rằng liên minh không thể chi hàng triệu đô la cho hỏa tiễn để tiêu diệt máy bay điều khiển từ xa trong khi chi phí chỉ bằng một phần nhỏ.
“Chúng ta cần bức tường máy bay điều khiển từ xa. Chúng ta đang giúp đỡ người Ukraine vì điều này liên quan đến các giá trị của chúng ta, nhưng cũng liên quan đến tuyến phòng thủ đầu tiên, an toàn tập thể của chúng ta. Vì vậy, điều quan trọng là họ phải kiên trì trong cuộc chiến, vì vậy chúng ta tiếp tục hỗ trợ họ”, ông nói thêm.
Ủy viên Liên Hiệp Âu Châu phụ trách Quốc phòng và Không gian Andrius Kubilius cho biết với Reuters rằng Liên minh Âu Châu đang chuẩn bị các cuộc đàm phán về việc xây dựng “bức tường máy bay điều khiển từ xa” dọc biên giới phía đông sau khi các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Nga đến Ba Lan vào đầu tháng này.
Vũ khí sát thương của Nga đã trút xuống khắp Ukraine trong gần bốn năm; giờ đây, khi Mạc Tư Khoa đã xâm nhập vào không phận NATO, đã đến lúc phải hợp tác để làm trong sạch bầu trời Âu Châu.
Kubilius cho biết ông sẽ gặp các bộ trưởng quốc phòng Đông Âu và đại diện của Ukraine vào cuối tháng 9 để thảo luận về kế hoạch này, đồng thời lưu ý rằng một số quốc gia đã xem xét một dự án như vậy.
Kubilius cho biết trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại: “Chúng tôi thực sự muốn tiến hành các biện pháp chuẩn bị rất, rất chuyên sâu và hiệu quả để bắt đầu lấp đầy khoảng trống này, điều này thực sự rất nguy hiểm đối với chúng tôi... càng nhanh càng tốt”.
“Bức tường máy bay điều khiển từ xa” có thể sẽ kết hợp các cảm biến, vũ khí phòng không và hệ thống gây nhiễu. Chi phí và thời gian thực hiện vẫn chưa rõ ràng, nhưng các nhà phân tích cho rằng nó có thể được xây dựng trong vòng một năm.
Kubilius, người vừa đến thăm Kyiv, cho biết Ukraine sẵn sàng chia sẻ bí quyết chiến trường của mình: “Họ rất muốn chia sẻ kinh nghiệm của mình.”
Động thái này diễn ra sau khi 19 máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận Ba Lan vào ngày 10 tháng 9, khiến các phi trường ở Rzeszów, Lublin, Warsaw và Modlin phải đóng cửa. Các máy bay phản lực của NATO, bao gồm máy bay F-16 của Ba Lan, máy bay F-35 của Hòa Lan và máy bay AWACS của Ý, đã được điều động để ứng phó.
Latvia, Lithuania và Rumani cũng đã báo cáo về các cuộc xâm nhập bằng máy bay điều khiển từ xa của Nga. Kể từ đó, NATO đã điều động thêm quân và máy bay chiến đấu về phía đông theo sứ mệnh Eastern Sentry.
Đan Mạch cam kết hai máy bay F-16 và một tàu chiến, Pháp ba máy bay Rafale, Đức bốn máy bay Eurofighter và Anh, Không quân Hoàng gia Anh, gọi tắt là RAF cùng máy bay hỗ trợ. Trong khi đó, Đan Mạch đang điều tra những vụ phát hiện máy bay điều khiển từ xa bí ẩn khiến các phi trường phải đóng cửa kể từ ngày 22 tháng 9, với nghi ngờ đổ dồn vào Nga, mặc dù Mạc Tư Khoa phủ nhận sự liên quan.
[Kyiv Post: NATO Eyes ‘Drone Wall’ as Rutte Calls Ukraine ‘First Line of Defense’ Against Russian UAV Threats]
4. Kellogg cho biết Hoa Kỳ đang liên lạc với Belarus để ‘bảo đảm đường dây liên lạc’ với Putin
Hoa Kỳ đang hợp tác với Belarus như một phần trong nỗ lực duy trì các kênh liên lạc mở với Putin, Đặc phái viên Hoa Kỳ tại Ukraine Keith Kellogg cho biết vào ngày 30 tháng 9 tại Diễn đàn An ninh Warsaw.
Vào ngày 11 tháng 9, Washington tuyên bố hãng hàng không quốc gia Belarus Belavia sẽ được tiếp cận lại các phụ tùng do Hoa Kỳ sản xuất sau khi nhà độc tài Belarus Alexander Lukashenko trả tự do cho 52 tù nhân chính trị, bao gồm cả người nước ngoài.
“Chúng tôi không rõ Lukashenko nói gì, nhưng chúng tôi biết ông ấy đã nói chuyện với Putin”, Kellogg nói. “Những gì chúng tôi đã làm là thiết lập mối quan hệ để bảo đảm các kênh liên lạc được thông suốt, nhờ đó chúng tôi có thể bảo đảm tất cả thông điệp của mình đều được chuyển đến Putin.”
Kellogg giải thích rằng đây là một trong những lý do tại sao Hoa Kỳ dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với Belavia.
Đặc phái viên cũng nhấn mạnh rằng mục đích chính của hoạt động này không phải là trả tự do cho các tù nhân chính trị, mà là “tìm ra giải pháp tốt nhất có thể cho cuộc chiến giữa Ukraine và Nga”.
Kellogg lưu ý rằng Hoa Kỳ vẫn rất thực tế về chế độ của Lukashenko, đồng thời nói thêm rằng “nếu ông ta thả một tù nhân, có thể ông ta sẽ bắt thêm hai người nữa”.
Trong khi Hoa Kỳ dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với Belavia để giúp nước này sửa chữa máy bay, Washington đã nói rõ rằng những chiếc máy bay này không thể được sử dụng cho mục đích tội phạm hoặc để vận chuyển người di cư đến Âu Châu, đặc phái viên nói thêm.
Lukashenko, người đã lãnh đạo Belarus từ năm 1994, được nhiều người coi là đồng minh thân cận của Putin. Ông đã cho phép lực lượng Nga sử dụng lãnh thổ Belarus để tấn công Ukraine vào đầu cuộc xâm lược toàn diện của Mạc Tư Khoa vào năm 2022.
[Kyiv Independent: US in contact with Belarus to 'ensure lines of communication' with Putin, Kellogg says]
5. Tổng thống Zelenskiy cảnh báo về tình hình ‘nguy cấp’ tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia sau một tuần ngừng hoạt động
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết vào ngày 30 tháng 9 rằng Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia bị Nga tạm chiếm đã bị cắt khỏi lưới điện trong bảy ngày liên tiếp, đây là thời gian mất điện dài nhất kể từ khi bắt đầu cuộc chiến toàn diện.
“ Hôm nay là ngày thứ bảy – nhân tiện, đây là điều chưa từng xảy ra trước đây – của tình trạng khẩn cấp tại Nhà máy Điện hạt nhân Zaporizhzhia. Tình hình rất nghiêm trọng”, Tổng thống Zelenskiy phát biểu trong bài phát biểu buổi tối.
Tổng thống cảnh báo rằng nhà máy điện hạt nhân lớn nhất Âu Châu này đang chỉ dựa vào máy phát điện diesel để duy trì hoạt động của hệ thống an toàn sau khi các cuộc không kích của Nga làm đứt đường dây điện bên ngoài. Tọa lạc tại thành phố Enerhodar bị Nga tạm chiếm trên sông Dnipro, nhà máy nằm gần tiền tuyến.
“Các máy phát điện và nhà máy không được thiết kế cho việc này, và chưa bao giờ hoạt động ở chế độ này lâu như vậy. Và chúng tôi đã có thông tin rằng một máy phát điện đã bị hỏng”, ông nói.
Tổng thống Zelenskiy cáo buộc Mạc Tư Khoa cản trở việc sửa chữa đường dây điện bằng cách tiếp tục pháo kích, nói thêm: “Và đây là mối đe dọa đối với tất cả mọi người. Chưa từng có kẻ khủng bố nào trên thế giới dám làm với một nhà máy điện hạt nhân như Nga đang làm hiện nay.” Ông cho biết đã ra lệnh cho chính phủ và các nhà ngoại giao Ukraine thu hút sự chú ý của quốc tế vào cuộc khủng hoảng.
Nga, nước đã chiếm giữ nhà máy vào năm 2022, tuần trước tuyên bố rằng họ đã cung cấp điện dự phòng kể từ vụ tấn công mà họ đổ lỗi cho Ukraine. Sáu lò phản ứng đã ngừng hoạt động kể từ khi Mạc Tư Khoa xâm lược, nhưng cơ sở này vẫn cần điện để duy trì hệ thống làm mát và ngăn ngừa sự việc hạt nhân.
Nhà máy Zaporizhzhia đã liên tục phải đối mặt với những lo ngại về an toàn kể từ khi Nga xâm lược, bao gồm mất điện, pháo kích ở khu vực lân cận và thiếu nhân viên.
[Kyiv Independent: Zelensky warns of 'critical' situation at Zaporizhzhia nuclear plant after weeklong outage]
6. Lá chắn Baltic: Estonia bảo đảm khả năng tấn công tầm xa quy mô lớn của Hoa Kỳ sau vụ xâm phạm không phận của Nga
Chính quyền Tổng thống Trump đã thông báo cho lãnh đạo Quốc hội về việc mở rộng hợp đồng bán vũ khí quan trọng trị giá hàng tỷ đô la cho Estonia, làm gia tăng đáng kể hỏa lực tầm xa dành cho sườn phía đông của NATO, Kyiv Post đã biết được từ các nguồn tin ngoại giao.
Thỏa thuận nâng cao này, hiện có giá trị lên tới 4,73 tỷ đô la, tập trung vào việc cung cấp hàng trăm hỏa tiễn chính xác cho Hệ thống hỏa tiễn pháo binh cơ động cao M142, gọi tắt là HIMARS, một loại vũ khí đã được chứng minh là có vai trò quan trọng trong việc phòng thủ của Ukraine.
Thông báo này, được chính thức đệ trình lên Quốc hội vào cuối tuần trước theo Đạo luật Kiểm soát Xuất khẩu Vũ khí, thể hiện khoản đầu tư chưa từng có vào năng lực phòng thủ của quốc gia vùng Baltic và nhấn mạnh rõ ràng cam kết của Washington trong việc ngăn chặn hành vi xâm lược trong khu vực, một cam kết càng trở nên quan trọng hơn sau các sự kiện gần đây.
Diễn biến mới này nâng cấp đáng kể mức bán ban đầu trị giá 500 triệu đô la được phê duyệt vào năm 2022.
Sự thay đổi quan trọng nhất nằm ở khối lượng lớn đạn dược tiên tiến được cung cấp, trong đó số lượng bệ phóng HIMARS sẽ tăng gấp đôi từ 6 lên 12, cùng với sự gia tăng đáng kể về số lượng hỏa tiễn.
Trọng tâm của bản nâng cấp là Hệ thống hỏa tiễn chiến thuật quân đội M57, gọi tắt là ATACMS, với số lượng đã tăng từ 18 ống phóng ban đầu lên tổng cộng 200 ống phóng loại hỏa tiễn tầm xa 300km.
Phát biểu với các tướng lĩnh được triệu tập từ các căn cứ trên toàn thế giới, ông cho biết bộ này sẽ loại bỏ các chương trình tập trung vào bản sắc, các văn phòng đa dạng và các sáng kiến khác mà ông gọi là gây chia rẽ hoặc mất tập trung.
Hơn nữa, việc mua sắm các đầu đạn của Hệ thống hỏa tiễn phóng hàng loạt có điều khiển, gọi tắt là GMLRS - loại hỏa tiễn dẫn đường chính xác đã được chứng minh trên chiến trường - đã tăng vọt từ 144 lên tổng cộng 1.000 đầu đạn, bao gồm nhiều biến thể khác nhau, trong đó có các mẫu Tầm bắn mở rộng, gọi tắt là ER mới.
Tổng giá trị vụ việc đã được điều chỉnh là 4,73 tỷ đô la cho thấy cam kết mạnh mẽ và lâu dài của Estonia trong việc củng cố biên giới của mình.
Quy mô và thời điểm của gói Bán vũ khí quân sự nước ngoài, gọi tắt là FMS khổng lồ này có ý nghĩa rất quan trọng, xuất hiện trong bối cảnh Nga leo thang gây hấn và các báo cáo gần đây về việc chuyển hướng chính sách hỗ trợ an ninh của Hoa Kỳ sang các nước Baltic.
Việc phê duyệt các khả năng tấn công sâu như hỏa tiễn ATACMS diễn ra ngay sau giai đoạn căng thẳng tột độ dọc biên giới NATO-Nga, bao gồm cả vụ vi phạm không phận Estonia “vô liêm sỉ chưa từng có” của Nga bằng ba máy bay chiến đấu MiG-31 có vũ trang vào ngày 19 tháng 9.
Cuộc xâm lược này đã khiến Estonia phải viện dẫn Điều 4 của hiệp ước NATO, kêu gọi tham khảo ý kiến giữa các đồng minh về vấn đề an ninh của nước này.
Sự gia tăng của HIMARS và ATACMS tầm xa mang lại cho Estonia khả năng tấn công sâu đáng tin cậy để giữ cơ sở hạ tầng quân sự, trung tâm hậu cần và khu vực tập kết của Nga ở phía sau tiền tuyến, đóng vai trò là tín hiệu răn đe trực tiếp và hữu hình chống lại mô hình leo thang các cuộc xâm nhập và chiến thuật chiến tranh hỗn hợp của Nga.
[Kyiv Post: Baltic Shield: Estonia Secures Massive US Long-Range Strike Capability in Wake of Russian Air Breaches]
7. Âu Châu điều động quân đội chống máy bay điều khiển từ xa tới Copenhagen trước thềm hội nghị thượng đỉnh Liên Hiệp Âu Châu
Quân đội Pháp, Đức và Thụy Điển sẽ giúp củng cố Copenhagen chống lại các mối đe dọa trên không khi các nhà lãnh đạo Âu Châu hội tụ tại thành phố này để tham dự hai hội nghị thượng đỉnh quan trọng trong tuần này.
Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson hôm thứ Hai tuyên bố chính phủ của ông đã điều động “Quân đội Thụy Điển để hỗ trợ Đan Mạch về năng lực chống máy bay điều khiển từ xa của quân đội liên quan đến hội nghị thượng đỉnh tuần này tại Copenhagen”, bao gồm một đơn vị chuyên trách sẽ được điều động cùng quân đội Đan Mạch.
Ông nói thêm rằng Stockholm cũng sẽ “cho Đan Mạch mượn một số hệ thống radar mạnh trong một khoảng thời gian”.
Tuần trước, Đan Mạch đã rúng động trước làn sóng máy bay điều khiển từ xa xuất hiện tại các phi trường lớn và căn cứ không quân, gây gián đoạn giao thông hàng không và khiến hàng ngàn hành khách bị mắc kẹt. Thủ tướng Mette Frederiksen cho biết các vụ xâm phạm không phận này tương đương với “chiến tranh hỗn hợp” và ám chỉ Nga phải chịu trách nhiệm.
Các sự việc xảy ra trước cuộc họp của Hội đồng Âu Châu tại Copenhagen vào thứ Tư để thảo luận về quốc phòng và Ukraine, đã khiến chính quyền Đan Mạch phải thực hiện bước đi quyết liệt là đóng cửa không phận của nước này đối với máy bay điều khiển từ xa dân sự.
Hôm thứ Hai, Pháp cho biết họ cũng đã cử quân đội tới để củng cố hệ thống phòng thủ của Copenhagen.
Bộ Quốc phòng Pháp cho biết trong một tuyên bố rằng Paris đã điều động “35 nhân viên, một trực thăng FENNEC và các phương tiện chống máy bay điều khiển từ xa đang hoạt động” tới Đan Mạch “nhằm ứng phó với sự gia tăng gần đây các chuyến bay điều khiển từ xa không xác định trên không phận Đan Mạch”, đồng thời nói thêm rằng các máy bay điều khiển từ xa này là “mối đe dọa nghiêm trọng”.
Ngoài ra, một khinh hạm Đức — FSG Hamburg — đã đến Copenhagen vào cuối tuần để hỗ trợ giám sát không phận. Một quan chức chính phủ cao cấp của Đức cho biết hôm thứ Hai rằng “khoảng 40 binh sĩ” cũng sẽ được điều động đến Copenhagen để “hỗ trợ phát hiện, nhận dạng và phòng thủ chống lại máy bay điều khiển từ xa”.
Cùng với hội nghị thượng đỉnh vào thứ Tư, Copenhagen sẽ tổ chức Cộng đồng Chính trị Âu Châu vào thứ Năm, quy tụ các nhà lãnh đạo từ khắp lục địa.
[Politico: Europe deploys anti-drone troops to Copenhagen ahead of EU summits]
8. Hegseth sử dụng cuộc họp hiếm hoi của các tướng lĩnh để công bố các tiêu chuẩn quân sự mới
Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đã vạch ra kế hoạch cải tổ các tiêu chuẩn quân sự và quy định về giới tính trong một cuộc họp bất thường với các quan chức cao cấp vào thứ Ba, một nỗ lực có thể làm giảm vai trò của phụ nữ trong chiến đấu khi ông tìm cách củng cố hình ảnh sức mạnh của Hoa Kỳ.
Tưởng cũng nên biết thêm: Mikhail Khodorkovsky, từng là người giàu nhất nước Nga trước khi lên tiếng chống lại Vladimir Putin và thành lập nhóm Open Russia, nghĩa là nước Nga cởi mở, với chủ trương thân phương Tây. Ông bị tịch thu tài sản và bị bỏ tù từ năm 2003 cho đến khi được Putin ân xá vào này 20 Tháng Mười Hai, 2013, sau một thập niên tù tội. Ông hiện đang sống lưu vong ở Luân Đôn và thành lập Trung tâm Dossier nhằm điều tra các nguồn tài sản của Putin, không do Putin trực tiếp đứng tên nhưng do các tình nhân của ông ta đứng tên.
“Các ông không chính xác về mặt chính trị và không nhất thiết lúc nào cũng thuộc về một xã hội lịch sự”, ông nói với hàng trăm nhà lãnh đạo quân sự cao cấp, những người được lệnh tập trung tại căn cứ Quantico ở Virginia vào tuần trước.
Hegseth đã biến việc tách biệt quân đội với xã hội dân sự thành một dấu ấn trong nhiệm kỳ Bộ trưởng Quốc phòng của mình. Và mặc dù phần lớn vẫn đi trên những con đường quen thuộc hôm thứ Ba, nhà lãnh đạo Ngũ Giác Đài đã công bố các sắc lệnh mới nhằm hệ thống hóa “tiêu chuẩn cao nhất dành cho nam giới” trong huấn luyện, đặt ra các quy tắc cụ thể về đào tạo và tiếp tục loại bỏ các chương trình đào tạo dựa trên giới tính hoặc chủng tộc.
Ông cho biết: “Tôi không muốn con trai tôi phục vụ cùng những người lính không có thể lực tốt hoặc trong các đơn vị chiến đấu với những người phụ nữ không đáp ứng được các tiêu chuẩn thể chất trong vũ khí chiến đấu như nam giới”.
Bài phát biểu của Hegseth, trông giống như một bài diễn thuyết trên TED và diễn ra vài giờ trước khi chính phủ có nguy cơ đóng cửa, kêu gọi khôi phục lại tầm nhìn quân sự cổ điển — một tầm nhìn có thể giành chiến thắng nhanh chóng, quyết định bằng vũ lực áp đảo. Bài phát biểu này đánh dấu sự khác biệt rõ ràng so với các bài phát biểu chính sách của các lãnh đạo Ngũ Giác Đài trước đây, chẳng hạn như Jim Mattis và Lloyd Austin, những người đã chỉ ra Nga và Trung Quốc là những mối đe dọa rõ ràng đối với Hoa Kỳ.
Có lúc, Hegseth đã so sánh mình với Bộ trưởng Chiến tranh thời Thế chiến thứ II Henry Stimson và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Tướng Dan Caine với Tướng huyền thoại George Marshall.
Bộ trưởng cũng lên án “những vị tướng và đô đốc béo phì” đi lại trong hành lang Ngũ Giác Đài và chỉ trích các mục tiêu của thời Tổng thống Biden nhằm thúc đẩy sự đa dạng trong hàng ngũ là hành động của “Bộ Thức Tỉnh”.
Hegseth dường như đã mượn ý tưởng từ văn hóa meme trên internet khi lưu ý rằng các đối thủ người Mỹ đe dọa đất nước có thể “FAFO”, một từ viết tắt có nghĩa là “fuck around and find out” (lười biếng và tìm hiểu).
Ông nói: “Nếu cần, quân đội của chúng tôi có thể phiên dịch cho các bạn”.
Ông cho biết các quy định mới sẽ đặt ra “tiêu chuẩn cao nhất dành cho nam giới” về thể lực trong các vai trò chiến đấu, “không phân biệt giới tính”. Tuy nhiên, ông thừa nhận phụ nữ có thể không đạt được tiêu chuẩn này.
“Nếu điều đó có nghĩa là không có phụ nữ nào đủ điều kiện cho một số nhiệm vụ chiến đấu, thì cứ để vậy đi,” Hegseth nói với các tướng lĩnh tập trung tại đó. “Đó không phải là mục đích, nhưng có thể là kết quả.”
Ông nói với các sĩ quan rằng ngay cả tướng lĩnh và đô đốc cũng sẽ phải vượt qua hai bài kiểm tra thể lực hàng năm. Ông cũng ám chỉ rằng Ngũ Giác Đài sẽ xem xét lại các cuộc điều tra của tổng thanh tra, ngay khi cơ quan giám sát của Bộ Quốc phòng dự kiến công bố báo cáo về việc Hegseth chia sẻ thông tin nhạy cảm về các cuộc tấn công quân sự trong một cuộc trò chuyện nhóm trên Signal.
Có lẽ đáng ngại nhất là Bộ trưởng Quốc phòng đã cảnh báo về các vụ sa thải sắp tới - một năm sau khi ông sa thải Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Tướng CQ Brown, Chỉ huy trưởng Tác chiến Hải quân, Đô đốc Lisa Franchetti và một số sĩ quan quân đội cao cấp khác.
“Sẽ có thêm nhiều thay đổi về mặt lãnh đạo,” ông nói. “Tôi chắc chắn về điều đó.”
[Politico: Hegseth uses rare meeting of generals to announce new military standards]
9. Tổng thống Trump khoe khoang về việc điều động tàu ngầm nhưng giờ đây ông tập trung vào đối phương bên trong
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã có bài phát biểu dài 72 phút về nhiều vấn đề trước các quan chức quân sự cao cấp của đất nước vào thứ Ba, khoe khoang về những động thái chính sách đối ngoại cứng rắn của mình - bao gồm cả lời cảnh báo hạt nhân đối với Nga - đồng thời yêu cầu giải Nobel Hòa bình và tuyên bố tập trung rõ ràng vào “cuộc chiến từ bên trong” chống lại tình trạng bất ổn trong nước.
Cuộc họp bất thường tại Căn cứ Thủy quân Lục chiến Quantico đã củng cố sự thay đổi triệt để của chính quyền về các ưu tiên quân sự.
Tổng thống Trump đã sử dụng một phần đáng kể bài phát biểu của mình để nêu ra triết lý “hòa bình thông qua sức mạnh”, nhấn mạnh đường lối đối đầu với các đối thủ nước ngoài và đặc biệt nêu ra sự leo thang gần đây liên quan đến Nga.
Trong một tiết lộ gây sốc, ông đã công khai khoe khoang về một động thái quân sự cực kỳ nhạy cảm: đó là việc chính quyền của ông điều động một tàu ngầm hạt nhân ngoài khơi bờ biển Nga vào tháng 8.
Tổng thống Trump khẳng định rằng hành động này nhằm mục đích cảnh báo trực tiếp và rõ ràng tới Nga sau khi cựu Tổng thống “ngu ngốc” Dmitry Medvedev đưa ra những lời đe dọa hạt nhân rõ ràng.
Bằng cách tiết lộ chi tiết về đợt điều động này, Tổng thống Trump đã lợi dụng cuộc họp của các tướng lĩnh để nhấn mạnh sự sẵn sàng sử dụng những thành phần mạnh nhất của sức mạnh quân sự Hoa Kỳ để ngăn chặn các đối thủ lớn trên toàn cầu.
Nói về việc điều động tàu ngầm, Tổng thống Trump đã nhận xét một cách trơ tráo: “Có hai từ bắt đầu bằng chữ N và bạn không thể sử dụng bất kỳ từ nào trong số chúng.” Ý nghĩa ngụ ý là việc điều động mạnh mẽ năng lực hạt nhân để ngăn chặn một đối thủ toàn cầu lớn.
Phát biểu với các tướng lĩnh được triệu tập từ các căn cứ trên toàn thế giới, ông cho biết bộ này sẽ loại bỏ các chương trình tập trung vào bản sắc, các văn phòng đa dạng và các sáng kiến khác mà ông gọi là gây chia rẽ hoặc mất tập trung.
Thái độ hung hăng này trái ngược với lập trường cứng rắn của ông với các đối thủ khác. Tổng thống Trump cũng khoe khoang về các cuộc không kích gần đây nhằm vào bốn tàu buôn ma túy bị cáo buộc của Venezuela, gắn hành động quân sự này với lập trường cứng rắn của ông về vấn đề buôn bán ma túy.
“Nếu các người cố đầu độc người dân của chúng tôi, chúng tôi sẽ cho các người tan biến”, Tổng thống Trump cảnh báo sau khi đánh chìm tàu Venezuela. “Đó là ngôn ngữ duy nhất mà chúng thực sự hiểu. Đó là lý do tại sao bạn không còn thấy bất kỳ con tàu nào trên đại dương nữa”, ông nói thêm.
Trong một màn thể hiện nổi bật về sự pha trộn chính sách với bất bình cá nhân, Tổng thống Hoa Kỳ đã sử dụng sân khấu toàn cầu để yêu cầu Giải Nobel Hòa bình, trích dẫn hành động của ông nhằm giải quyết bảy cuộc xung đột quốc tế, bao gồm cả kế hoạch hòa bình 20 điểm gần đây cho Dải Gaza.
Sự chuyển dịch của chính quyền Hoa Kỳ hiện tại từ quốc phòng toàn cầu truyền thống sang an ninh nội địa đã được Tổng thống Trump thông qua, vài tuần sau khi ông đổi tên Bộ Quốc phòng thành Bộ Chiến tranh.”
Trong những tháng tới, chúng tôi sẽ đưa ra những thông báo mang tính lịch sử hơn nữa để hoàn toàn thừa nhận bản sắc của Bộ Chiến tranh. Tôi rất thích cái tên này. Tôi nghĩ nó thật tuyệt. Tôi nghĩ nó sẽ chấm dứt chiến tranh,” ông nói với các tướng lĩnh và đô đốc.
Sau đó, Tổng thống Trump chuyển hướng sang thảo luận về “đối phương từ bên trong”, lập luận rằng nhiều người tiền nhiệm của ông đã sử dụng quân đội trong nước. Ông trích dẫn việc điều động lực lượng Vệ binh Quốc gia gần đây để dập tắt bạo loạn ở Los Angeles và Washington, D.C.
“Tháng trước, tôi đã ký một sắc lệnh hành pháp nhằm đào tạo lực lượng phản ứng nhanh có thể giúp dập tắt các cuộc bạo loạn dân sự. Và đây sẽ là một vấn đề lớn đối với những người có mặt tại đây, bởi vì đó là đối phương từ bên trong, và chúng ta phải giải quyết nó trước khi nó vượt khỏi tầm kiểm soát”, Tổng thống Trump nói.
Ông còn gọi những kẻ gây bạo loạn là “những kẻ nổi loạn” và ám chỉ rằng họ “được trả tiền bởi George Soros hoặc những người khác, nhưng họ được trả tiền bởi phe cánh tả cấp tiến”.
[Politico: Trump Boasts of Submarine Deployment but His Focus Now on Enemy Within]