Madalaine Elhabbal của hãng tin CNA, từ phòng tin tức Washington D.C., ngày 18 tháng 8 năm 2025, cho hay: Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ (USCIRF) đã công bố một báo cáo xem xét những tác động của quyền tự do tôn giáo đối với phụ nữ và các nhóm tôn giáo thiểu số ở Afghanistan bốn năm sau khi Taliban lên nắm quyền.
USCIRF viết trong báo cáo ngày 15 tháng 8 xem xét Luật Truyền bá Đức hạnh và Phòng chống Tệ nạn của Taliban, một năm sau khi luật này được ban hành: "Các điều kiện tự do tôn giáo ở Afghanistan tiếp tục suy giảm đáng kể dưới sự cai trị của Taliban. Luật đạo đức mới củng cố việc xóa bỏ quyền tự do tôn giáo một cách có hệ thống và công khai ở Afghanistan, đồng thời tạo điều kiện cho việc đàn áp liên tục các nhóm tôn giáo thiểu số."
Theo USCIRF, luật đạo đức “ảnh hưởng đến tất cả người dân Afghanistan” nhưng “ảnh hưởng không cân xứng đến các nhóm tôn giáo thiểu số và phụ nữ, xóa bỏ sự tham gia của họ vào đời sống công cộng và tước đoạt một cách có hệ thống quyền [tự do tín ngưỡng] của họ.”
Luật ban hành tháng 8 năm 2024 bao gồm 35 điều khoản và tập trung vào việc áp đặt việc Taliban diễn giải Hồi giáo và luật Sharia. USCIRF lưu ý rằng chính quyền được trao “quyền hạn rộng rãi để bắt giữ, giam giữ và giám sát những người Afghanistan bị coi là đã vi phạm các điều khoản của luật”.
Trong số 35 điều khoản này có điều khoản hình sự hóa việc theo bất cứ tôn giáo nào ngoài Hồi giáo Sunni. Theo USCIRF: “Những người không theo đạo Hồi bị buộc phải hành đạo bí mật hoặc có nguy cơ bị bắt giữ và tra tấn.”
Báo cáo trích lời Bộ trưởng Truyền bá Đức hạnh và Phòng chống Tệ nạn của Taliban, Khalid Hanafi, nói rằng người Hindu, Do Thái giáo, KKitô giáo và Sikh “tệ hơn cả động vật bốn chân” vì có “những tín ngưỡng đi ngược lại luật Sharia và Kinh Quran.”
Theo luật đạo đức, tất cả phụ nữ Afghanistan - dù là người Hồi giáo hay không - đều phải che kín toàn bộ cơ thể và khuôn mặt. Họ cũng bị cấm ra khỏi nhà nếu không có người giám hộ là nam giới. Luật này "coi giọng nói của phụ nữ là riêng tư và do đó cần phải che giấu". Do đó, phụ nữ Afghanistan bị cấm nói, hát hoặc đọc kinh Quran ở nơi công cộng.
Báo cáo nêu rõ: "Mặc dù luật đạo đức ảnh hưởng đến tất cả người dân Afghanistan, nhưng nó đã ảnh hưởng không cân xứng đến phụ nữ và trẻ em gái Afghanistan. Tính đến năm 2025, phụ nữ và trẻ em gái Afghanistan vẫn bị cấm đến trường sau 12 tuổi. Lệnh cấm giáo dục, cùng với luật đạo đức, khiến phụ nữ và trẻ em gái Afghanistan không thể tham gia vào đời sống công cộng, bao gồm cả việc phát biểu tôn giáo".
"Yêu cầu về một người giám hộ nam, được củng cố theo luật đạo đức, đã tạo ra những rào cản đáng kể cho phụ nữ Afghanistan", báo cáo viết tiếp, lưu ý rằng những góa phụ Afghanistan có thể không có người thân là nam giới sẽ bị ảnh hưởng đặc biệt.
Bộ Truyền bá Đức hạnh và Phòng chống Tệ nạn, được tái lập để cải cách xã hội ngay sau khi Taliban lên nắm quyền vào năm 2021, giám sát toàn bộ việc thực thi luật đạo đức của Taliban.
Theo USCIRF, có khoảng 3,330 nam giới thực thi pháp luật được tuyển dụng tại 28 trong số 34 tỉnh của Afghanistan.
USCIRF tuyên bố rằng việc tăng cường giám sát, bắt giữ và giam giữ tùy tiện, cưỡng bức cải đạo, hành hung, đe dọa giết người và tra tấn đang được các lực lượng thực thi pháp luật trên khắp đất nước sử dụng như những chiến thuật, đồng thời trích dẫn một báo cáo của Liên Hợp Quốc cho biết có tới 50 người Hồi giáo Ismaili đã bị ép buộc cải đạo sang Hồi giáo Sunni và một người đàn ông Ismaili đã bị giết ở tỉnh Badakhshan.
Người đàn ông này "đã bị tra tấn dã man trước khi chết", USCIRF cho biết, đồng thời lưu ý thêm rằng "trong thời gian bị Taliban giam giữ, bản sắc dân tộc hoặc tôn giáo của các cá nhân đã ảnh hưởng đến mức độ nghiêm trọng của việc tra tấn, bao gồm cả đối với Kitô hữu và người Hazara."