Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.

15 Khi ấy, Đức Giê-su trừ một tên quỷ, nhưng có mấy người lại bảo : “Ông ấy dựa thế quỷ vương Bê-en-dê-bun mà trừ quỷ.” 16 Kẻ khác lại muốn thử Người, nên đã đòi Người một dấu lạ từ trời. 17 Nhưng Người biết tư tưởng của họ, nên nói : “Nước nào tự chia rẽ thì sẽ điêu tàn, nhà nọ đổ xuống nhà kia. 18 Nếu Xa-tan cũng tự chia rẽ chống lại chính mình, thì nước nó tồn tại sao được?... bởi lẽ các ông nói tôi dựa thế Bê-en-dê-bun mà trừ quỷ. 19 Nếu tôi dựa thế Bê-en-dê-bun mà trừ quỷ, thì con cái các ông dựa thế ai mà trừ? Bởi vậy, chính họ sẽ xét xử các ông. 20 Còn nếu tôi dùng ngón tay Thiên Chúa mà trừ quỷ, thì quả là Triều Đại Thiên Chúa đã đến giữa các ông. 21 Khi một người mạnh được vũ trang đầy đủ canh giữ lâu đài của mình, thì của cải người ấy được an toàn. 22 Nhưng nếu có người mạnh thế hơn đột nhập và thắng được người ấy, thì sẽ tước lấy vũ khí mà người ấy vẫn tin tưởng và sẽ đem phân phát những gì đã lấy được.

23 “Ai không đi với tôi là chống lại tôi, và ai không cùng tôi thu góp là phân tán.

24 “Khi thần ô uế xuất khỏi một người, thì nó đi rảo qua những nơi khô cháy, tìm chốn nghỉ ngơi. Mà vì tìm không ra, nó nói : ‘Ta sẽ trở về nhà ta, nơi ta đã bỏ ra đi.’ 25 Khi đến nơi, nó thấy nhà được quét tước, dọn dẹp hẳn hoi. 26 Nó liền đi kéo thêm bảy thần khác dữ hơn nó, và chúng vào ở đó. Rốt cuộc tình trạng của người ấy lại còn tệ hơn trước.”

Đó là Lời Chúa

 

TRUNG LẬP
“Ai không đi với tôi, là chống lại tôi!”.

Thời nào cũng thế, luôn có những con người không kiên định trong lập trường, không rõ ràng trong chính kiến, và không dứt khoát trong lựa chọn! Họ tự hào cho mình là ôn hoà, khôn ngoan, trung dung và tự nhận là trung lập. Vậy mà, “Nơi nóng nhất trong hoả ngục thuộc về những người trung lập!” - Dante Alighieri.

Kính thưa Anh Chị em,

Trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu tuyên bố, “Ai không đi với tôi, là chống lại tôi!”. Ngài không muốn các môn đệ của Ngài ‘trung lập’, Ngài muốn họ vượt trên ‘trung lập!’.

Với tuyên bố này, Chúa Giêsu cho biết Ngài không chấp nhận một hạng môn đệ lập lờ! Đây là một thông điệp quan trọng cho những ai sẽ theo Ngài thuộc mọi thời! Vì sẽ đến ngày, “Chúa xét xử thế giới theo lẽ công minh!” - Thánh Vịnh đáp ca - và mọi người sẽ phải trả lẽ trước mặt Ngài, “Ôi, ngày đáng sợ thay!” - bài đọc một.

Ngày nay, thế giới và Giáo Hội đang bị tác động bởi “chủ nghĩa tương đối”, xu hướng thế tục đang gia tăng trong mọi lĩnh vực. Nhiều người nói, tôi chấp nhận bất kỳ tôn giáo nào, lối sống nào, lựa chọn nào. Và dù họ tự cho mình sẵn sàng yêu thương, trân trọng, đón nhận, đối xử với mọi người đúng phẩm giá; nhưng sẽ thật sai lầm khi họ chọn một kiểu sống ‘trung lập’ với những lựa chọn hoàn toàn thế gian. “Giữ trung lập giữa đúng và sai là phục vụ cho điều sai!” - Theodore Roosevelt. ‘Trung lập’ trong lãnh vực đạo đức không phải là khôn ngoan, mà là phản bội chân lý!

“Ai không đi với tôi, là chống lại tôi” cho thấy không ai có thể thờ ơ với giáo huấn của Chúa Kitô mà vẫn sống trong ân sủng Ngài. Ngược lại mới đúng! Không đi với Chúa Kitô là không chấp nhận những gì Ngài dạy - trên thực tế - là chống lại Ngài. ‘Trung lập’ về các vấn đề đức tin và đạo đức thực ra là không ‘trung lập’ chút nào, đó là tách rời chính mình khỏi Chúa Kitô. Ví dụ, ai đó nói, “Tôi tin Chúa Kitô, nhưng không tin Bí tích Thánh Thể!”; thực tế, họ đã chối nhận Ngài và đi ngược đức tin. “Chúa Kitô không thể bị chia cắt; ai chỉ chọn một phần nơi Ngài, là đánh mất toàn thể Ngài!” - Augustinô.

Anh Chị em,

“Ai không đi với tôi, là chống lại tôi!”. Thế giới hôm nay ca ngợi ‘trung lập’ như một đức tính. Vậy mà giữa Chúa Kitô và thế gian không có vùng xám; giữa ánh sáng và bóng tối không có lằn ranh. ‘Trung lập’, thực chất, chỉ là một hình thức trốn tránh; nó khoác chiếc áo khiêm tốn nhưng giấu trong đó nỗi sợ hãi. Vậy mà đức tin không thể sống bằng sự thoả hiệp, và tình yêu không thể tồn tại trong hững hờ. Một Kitô hữu cố đứng giữa Tin Mừng và thế gian, sẽ không giữ được cả hai, mà đánh mất cả hai. “Sự nửa vời là kẻ thù của thánh thiện!” - Phanxicô Salêsiô. Lời Chúa mời gọi chúng ta chọn Chúa Kitô hay từ chối Ngài từ mỗi quyết định lớn nhỏ - trong lời nói, trong hành vi, trong mỗi chọn lựa. Vì tất cả đều là bước về phía ánh sáng hoặc về phía bóng tối!

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, xin cứu con khỏi sự lập lờ - thứ bình an giả tạo - của kẻ hai lòng. Đốt cháy con bằng lửa tình yêu, trước khi con bị thiêu trong lửa dửng dưng!”, Amen.

(Tgp. Huế)

 

Cha Raymond J. de Souza bình luận ngày 8 tháng 10 năm 2025, trên tờ National Catholic Register như sau:

Văn kiện quan trọng đầu tiên của một triều giáo hoàng được mong đợi cao độ như một dấu hiệu cho thấy chương trình nghị sự của tân Giáo hoàng. Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã chọn đặt văn kiện đầu tiên của mình, Tông huấn Dilexi Te (Ta đã yêu con), vào khuôn khổ Phanxicô.

Văn phòng báo chí Vatican, một điều bất thường, đã đưa tin rằng Dilexi Te đã được ký vào thứ Bảy, ngày lễ Thánh Phanxicô Assisi, 4 tháng 10. Buổi ra mắt công chúng của văn kiện sẽ diễn ra vào ngày 9 tháng 10; Thông thường, chỉ khi văn kiện được chính thức ký kết, thông thường là vào một ngày lễ cụ thể, thì thông tin mới được tiết lộ. Khi công bố việc ký kết, Đức Thánh Cha muốn bày tỏ lòng kính trọng đối với Thánh Phanxicô.

Trong việc này, ngài cũng tôn vinh vị tiền nhiệm của mình là Đức Giáo Hoàng Phanxicô, người đã lấy tên hiệu theo vị thánh đến từ Assisi. Có một sự biểu lộ có chủ ý về tính liên tục, điều này thường thấy trong những tháng đầu của một giáo hoàng mới.

Hai năm trước, Đức Giáo Hoàng Phanxicô cũng đã ký vào ngày lễ Thánh Phanxicô một tông huấn, Laudate Deum, một phân tích khoa học rất cụ thể và một chỉ thị chính sách liên quan đến biến đổi khí hậu. Đây là phần tiếp theo của thông điệp về môi trường năm 2015 của ngài, Laudato Si.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã tôn vinh Thánh Phanxicô như một hình mẫu của việc “chăm sóc ngôi nhà chung của chúng ta”, tạo nên sự đồng cảm rộng rãi đối với vị thánh đến từ Assisi như một vị thánh bảo trợ sinh thái. Tuy nhiên, Thánh Phanxicô không được biết đến với cái tên “người làm vườn” – một hình tượng giàu hình ảnh trong Kinh Thánh – mà là “il Poverello”, “Người Nghèo”.

Dilexi Te được cho là nói về việc chăm sóc và phục vụ người nghèo, và do đó, Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã chọn nhấn mạnh khía cạnh bổ sung này của Thánh Phanxicô. Văn bản này được cho là đã bắt đầu dưới thời Đức Giáo Hoàng Phanxicô, người thường xuyên nói về việc lắng nghe một cách chăm chú "tiếng kêu của trái đất" và "tiếng kêu của người nghèo".

Nhân tiện, Quốc hội Ý đã bỏ phiếu vào tuần trước để tái lập lễ Thánh Phanxicô, vị thánh bảo trợ quốc gia của Ý, thành ngày lễ quốc gia vào năm tới, đánh dấu kỷ niệm 800 năm ngày mất của ngài. Dòng Phanxicô trên toàn thế giới đã chuẩn bị cho lễ kỷ niệm đó bằng cách kỷ niệm 800 năm các sự kiện quan trọng khác trong những năm cuối đời của vị sáng lập.

Kỷ niệm cảnh Chúa giáng sinh đầu tiên vào năm 1223, một sáng kiến sùng kính phổ biến của Thánh Phanxicô, đã được cử hành vào năm 2023. Năm ngoái, 2024, đánh dấu kỷ niệm 800 năm ngày Thánh Phanxicô nhận Năm Dấu Thánh. Năm nay, 2025, các tu sĩ Phanxicô đã dành riêng cho Bài ca Tạo vật, bài thơ do Thánh Phanxicô sáng tác, cũng được hát lên khi ngài hấp hối. Đây là một trong những tác phẩm văn học Ý cổ xưa nhất còn tồn tại. Trong bài thơ, đôi khi được gọi là Bài ca Mặt trời, Thánh Phanxicô ca ngợi Chúa qua toàn thể tạo vật.

Lạy Chúa, xin ngợi khen Chúa, cùng với muôn loài thụ tạo,
Đặc biệt là Anh Mặt trời,
Là ngày và qua Người
Người ban ánh sáng cho chúng con.
Anh đẹp đẽ và rạng rỡ huy hoàng
Và mang hình ảnh của Người, Đấng Tối Cao.

Thánh Phanxicô tiếp tục ca ngợi Chị Mặt trăng, Anh Gió, Chị Nước và Anh Lửa, cuối cùng ca ngợi “Mẹ Đất, Đấng nâng đỡ và cai quản chúng con.”

Trong một số giới, khổ thơ về cái chết và sự phán xét thường bị bỏ qua:

Lạy Chúa, xin ngợi khen Chúa,
qua Chị Cái chết Thể xác của chúng con,
Người mà không ai sống có thể thoát khỏi.
Khốn thay cho những ai chết trong tội trọng.
Phúc thay những ai được sự chết tìm thấy trong
thánh ý chí thánh thiện của Ngài,
Vì cái chết thứ hai sẽ không làm hại họ.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã lấy tựa đề Laudato Si từ Bài ca của các Tạo vật, với điệp khúc được lặp đi lặp lại: Lạy Chúa, xin chúc tụng Chúa.

Thách thức của việc sử dụng khuôn khổ Phanxicô là nhiều người chỉ coi Anh Mặt trời và Mẹ Trái đất là Anh Em mà bỏ qua Chị Em Sự chết và mối nguy hiểm của tội trọng. Laudato Si được ca ngợi rộng rãi trên thế giới vì sự ủng hộ chính sách biến đổi khí hậu, nhưng lại bỏ qua những lời phê phán sâu sắc về lối sống bị chi phối bởi "mô hình kỹ trị" và bản cáo trạng về hành vi tội lỗi trong lĩnh vực thương mại.

Độc giả sẽ chú ý đến cách Đức Giáo Hoàng Leo sử dụng khuôn khổ Phanxicô đó. Chắc chắn bất cứ lời khen ngợi nào dành cho il Poverello cũng sẽ bao gồm một sự trừng phạt - lặp lại một số đoạn nghiêm khắc nhất trong Kinh thánh - đối với những người yêu tiền bạc và theo đuổi sự giàu có vì lợi ích của chính nó.

Nhưng liệu sự nghèo khó của Thánh Phanxicô chỉ được nhìn nhận như một lời khiển trách đối với người giàu, và một chính sách ưu tiên cho việc phân phối lại thu nhập của nhà nước, hay động cơ Tin mừng của sự nghèo khó của Thánh Phanxicô sẽ được đặt lên hàng đầu?

Nghèo khó vừa là một lời khuyên Tin Mừng vừa là một nguyên nhân kinh tế gây ra đau khổ; hai điều này thường bị nhầm lẫn, hoặc thậm chí đối lập nhau.

Dilexi Te sẽ được trình bày một phần bởi vị phát chẩn của Đức Giáo Hoàng, Hồng Y Konrad Krajewski, người phụ trách các công việc thương xót thể xác, những hành động bác ái cụ thể, nhân danh Đức Thánh Cha. Đó là một lời nhắc nhở rằng khi Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II qua đời, vẫn còn một thông điệp về bác ái chưa hoàn thành. Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI đã tiếp thu bản thảo đó, chỉnh sửa lại đáng kể, thêm vào một suy tư thần học về tình yêu, và công bố nó như thông điệp đầu tiên của ngài, Deus Caritas Est (Thiên Chúa là Tình yêu).

Tương tự như vậy, khi Đức Bênêđictô thoái vị, ngài đã để lại một thông điệp về đức tin chưa hoàn thành, mặc dù trước đó đã viết các thông điệp về tình yêu và hy vọng. Đức Phanxicô đã công bố văn bản đó với những sửa đổi nhỏ như thông điệp đầu tiên của ngài, Lumen Fidei (Ánh sáng Đức tin). Do đó, Đức Lêô đã noi gương các vị tiền nhiệm trực tiếp của mình, với Thánh Phanxicô là cầu nối từ triều đại giáo hoàng cuối cùng sang triều đại mới.

 

Toàn bộ cuộc đời của Chúa Kitô là một tấm gương về sự nghèo khó, Đức Giáo Hoàng Leo viết, và Giáo hội, nếu muốn thuộc về Chúa Kitô, phải dành cho người nghèo một vị trí đặc quyền.

Hannah Brockhaus của hãng tin CNA, ngày 9 tháng 10 năm 2025, đã tóm tắt Tông huấn Dilexit te như trên.

Thực vậy, trong văn kiện chính đầu tiên của triều đại giáo hoàng, Đức Giáo Hoàng Leo XIV viết rằng người nghèo không chỉ là đối tượng của lòng bác ái, mà còn là những nhà truyền giáo có thể thúc đẩy chúng ta hoán cải thông qua tấm gương yếu đuối và cậy trông vào Thiên Chúa của họ.

"Người nghèo có thể là những người thầy thầm lặng cho chúng ta, giúp chúng ta ý thức về sự tự phụ của mình và gieo vào lòng chúng ta một tinh thần khiêm nhường đúng đắn", Đức Giáo Hoàng Leo viết như thế trong Văn kiện Dilexi Te (“Ta đã yêu thương các con”), được Vatican công bố hôm thứ Năm. “Ví dụ, người cao tuổi, với sự yếu đuối về thể chất, nhắc nhở chúng ta về sự mong manh của chính mình, ngay cả khi chúng ta cố gắng che giấu nó đằng sau vẻ thịnh vượng biểu kiến và dáng vẻ bên ngoài. Người nghèo... nhắc nhở chúng ta về cuộc sống dường như an toàn và chắc chắn của chúng ta có thể bấp bênh và trống rỗng như thế nào.”

Đức Giáo Hoàng trích dẫn lời của vị tiền nhiệm trong suốt tài liệu, được soạn thảo lần đầu tiên trong triều giáo hoàng trước và dựa nhiều vào tông huấn đầu tiên của Đức Giáo Hoàng Phanxicô, Evangelii Gaudium, về niềm vui của Tin Mừng. Tông huấn là một trong những thể loại giáo huấn có thẩm quyền nhất của Đức Giáo Hoàng, thường tập trung vào việc áp dụng giáo lý vào mục vụ.

Đức Giáo Hoàng Leo viết rằng toàn bộ cuộc đời của Chúa Kitô là một ví dụ về sự nghèo khó, và Giáo hội, nếu muốn thuộc về Chúa Kitô, phải dành cho người nghèo một vị trí đặc quyền. ngài viết: “Đối với các Kitô hữu, người nghèo không phải là một phạm trù xã hội học, mà là chính ‘xác thịt’ của Chúa Kitô. Chúa đã mặc lấy một xác thịt đói khát, và trải nghiệm sự yếu đuối và tù đày.”

Thừa hưởng từ Đức Giáo Hoàng Phanxicô

Đức Giáo Hoàng Lêô đã ký Tông huấn vào ngày 4 tháng 10, lễ Thánh Phanxicô thành Assisi, người theo truyền thống được gọi là Il Poverello (“Người Nghèo Nhỏ”).

Đức Giáo Hoàng giải thích ở phần đầu của Tông huấn rằng ngài nhận được Tông huấn này như một di sản từ Đức Giáo Hoàng Phanxicô, người đã soạn thảo nó trong những tháng cuối đời.

Tông huấn này ghi lại giáo huấn lâu đời của Giáo hội về người nghèo, dựa trên Cựu Ước và Tân Ước, thực hành của cộng đồng Kitô giáo sơ khai, các tác phẩm của các Giáo phụ và Tiến sĩ Giáo hội, cuộc đời của các thánh, các văn kiện của Công đồng Vatican II, và huấn quyền của các vị giáo hoàng kể từ Thánh Gioan XXIII.

Đức Giáo Hoàng Lêô cũng khen ngợi tấm gương của các dòng tu chiêm niệm và năng động trong suốt lịch sử, những dòng tu đã giúp đỡ người nghèo về chăm sóc sức khỏe, thực phẩm, nhà ở và giáo dục.

Ngài viết: “Mọi phong trào đổi mới trong Giáo hội luôn luôn ưu tiên dành cho người nghèo. Theo nghĩa này, công việc của Giáo hội với người nghèo khác biệt về nguồn cảm hứng và phương pháp so với công việc của bất cứ tổ chức nhân đạo nào khác”.

Đức Giáo Hoàng viết rằng tiến bộ kỹ thuật không xóa bỏ được đói nghèo, mà đói nghèo vẫn tiếp tục xuất hiện dưới nhiều hình thức khác nhau. Ngài định nghĩa người nghèo bao gồm những người bị giam giữ, nạn nhân của nạn bóc lột tình dục, những người bị ảnh hưởng bởi sự suy thoái môi trường và người nhập cư.

Ngài nói: “Giáo hội, như một người mẹ, đồng hành với những người đang bước đi. Nơi thế gian nhìn thấy những mối đe dọa, Giáo hội nhìn thấy trẻ em; nơi những bức tường được xây dựng, Giáo hội xây dựng những cây cầu. Và Giáo hội biết rằng trong mỗi người di cư bị từ chối, chính Chúa Kitô đang gõ cửa cộng đồng.”

Thiếu sự chăm sóc về vật chất và tinh thần

Đức Leo lên án những định kiến mà ngài cho rằng có thể khiến các Kitô hữu sao nhãng bổn phận đối với người nghèo.

Ngài viết: “Có những người nói: ‘Nhiệm vụ của chúng ta là cầu nguyện và giảng dạy giáo lý lành mạnh’ [và lập luận] rằng nhiệm vụ của chính phủ là chăm sóc [người nghèo], hoặc tốt hơn là không nên đưa họ ra khỏi cảnh nghèo đói mà chỉ cần dạy họ cách làm việc”.

Đức Giáo Hoàng viết rằng đôi khi “dữ liệu giả khoa học được viện dẫn để ủng hộ tuyên bố rằng nền kinh tế thị trường tự do sẽ tự động giải quyết vấn đề nghèo đói”, hoặc rằng người giàu có thể đưa ra các giải pháp hiệu quả hơn.

Đức Leo lên án những quan điểm như vậy là trần tục và hời hợt, và “thiếu ánh sáng siêu nhiên”.

Dilexi Te cũng nhấn mạnh đến nhu cầu tâm linh của người nghèo, cho rằng những nhu cầu này quan trọng hơn nhu cầu vật chất, nhưng thường bị Giáo hội bỏ qua.

Vấn đề không phải là “cung cấp hỗ trợ phúc lợi và nỗ lực đảm bảo công bằng xã hội. Người Kitô hữu cũng nên nhận thức được một hình thức mâu thuẫn khác trong cách họ đối xử với người nghèo. Đức Giáo Hoàng viết, trích dẫn lời Đức Giáo Hoàng Phanxicô: Trên thực tế, “sự phân biệt đối xử tồi tệ nhất mà người nghèo phải chịu đựng là thiếu sự chăm sóc tinh thần”.

Đức Leo kết thúc tông huấn của ngài bằng cách nhấn mạnh đến bổn phận bố thí, mà ngài cho rằng đã sa vào chỗ lỗi thời, ngay cả trong giới tín hữu.

“Việc bố thí, dù khiêm tốn đến đâu, cũng mang lại một chút lòng đạo đức (pietas) trong một xã hội vốn dĩ bị đánh dấu bởi sự theo đuổi lợi ích cá nhân một cách điên cuồng”, ngài nói thế, và nói thêm rằng, mặc dù nó sẽ không phải là giải pháp cho tình trạng nghèo đói trong thế giới, nó sẽ chạm đến trái tim chúng ta.

Ngài nói tiếp: “Tình yêu thương và niềm tin sâu sắc nhất của chúng ta cần được vun đắp liên tục, và chúng ta làm điều đó thông qua những hành động cụ thể. Việc cứ mãi quẩn quanh trong những ý tưởng và lý thuyết, mà không phát biểu chúng thông qua những hành động bác ái thường xuyên và thiết thực, cuối cùng sẽ khiến ngay cả những hy vọng và khát vọng ấp ủ nhất của chúng ta cũng suy yếu và tan biến. Chính vì lý do này, chúng ta, những người Kitô hữu, không được từ bỏ việc bố thí. Việc này có thể được thực hiện theo nhiều cách khác nhau, và chắc chắn sẽ hiệu quả hơn, nhưng nó phải được tiếp tục thực hiện. Ít nhất thì làm một điều gì đó vẫn tốt hơn là không làm gì cả.”

 

Tạp chí Crux, ngày 9 tháng 10, cũng đã đưa tin về Tông huấn Dilexit te của Đức Leo XIV. Tờ này viết:

Hôm thứ Năm, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã công bố văn kiện quan trọng đầu tiên của triều đại giáo hoàng trẻ tuổi của mình, trong đó ngài kêu gọi tất cả các tín hữu Kitô giáo – đặc biệt là người Công Giáo – hãy “lên tiếng”, lên án những cơ cấu tội lỗi góp phần gây ra nghèo đói và khiến cuộc sống của người nghèo trở nên khốn khổ hơn hiện tại.

Được ký tại Vatican vào ngày 4 tháng 10, Dilexi te chính thức được gọi là một Tông huấn do Đức Giáo Hoàng Phanxicô khởi xướng và dành riêng cho chủ đề rộng lớn về bổn phận của người Kitô hữu trong việc chăm sóc người nghèo.

Tông huấn là một dạng khích lệ chính thức đối với toàn thể Giáo hội và tất cả các tín hữu thuộc mọi bậc sống, giáo dân, tu sĩ và giáo sĩ.

Dilexi te đề cập đến nhiều vấn đề, từ bất bình đẳng hệ thống đến sự thống trị lệch lạc của kinh tế đối với những xem xét về con người trong các tư vấn công cộng và việc ra quyết định riêng tư, quyền được giáo dục, quyền của người di cư, và các phương thức và biện pháp chống lại “văn hóa vứt bỏ” – một chủ đề chính của triều đại Đức Phanxicô – trong thời đại ngày càng thờ ơ với những vấn đề lớn về bản chất con người và phẩm giá con người.

Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã viết trong các đoạn mở đầu rằng ngài “vui mừng khi biến văn kiện này thành của riêng mình”, đồng thời “bổ sung một số suy tư” và ban hành Dilexi te “vào đầu triều đại giáo hoàng của mình”.

Đức Giáo Hoàng Lêô XIV cũng viết: “Tôi chia sẻ mong muốn của vị tiền nhiệm kính yêu của tôi rằng tất cả các Kitô hữu đều trân trọng mối liên hệ chặt chẽ giữa tình yêu của Chúa Kitô và lời kêu gọi của Người chăm sóc người nghèo”.

Tổng trưởng Bộ Phát triển Con người Toàn diện của Tòa thánh, Đức Hồng Y Michael Czerny SJ, đã phát biểu với các nhà báo tại phòng báo chí Vatican vào thứ Năm để giới thiệu văn kiện mới. Trong bài phát biểu của mình, Đức Hồng Y Czerny đã gắn chủ đề chăm sóc người nghèo với chủ đề hòa bình, vốn là trọng tâm của triều đại Giáo hoàng Leo XIV ngay từ đầu.

Đức Hồng Y Czerny nói: “Trong Dilexi te, Đức Leo cùng với Đức Phanxicô tuyên bố: sẽ không có hòa bình chừng nào người nghèo và hành tinh còn bị bỏ rơi và ngược đãi.”

Đức Hồng Y Czerny cũng nói: “Hòa bình Kitô giáo là hòa giải và hòa giải công lý”. Trích dẫn Thánh Teresa Calcutta, Đức Hồng Y Czerny nói rằng người nghèo “không cần lòng thương hại của chúng ta, mà cần tình yêu thương tôn trọng của chúng ta.”

Đức Hồng Y Czerny nói: “Đối xử với người nghèo một cách nhân phẩm là hành động hòa bình đầu tiên. Chỉ một xã hội đặt những người bị gạt ra ngoài lề xã hội vào trung tâm mới có thể thực sự hòa bình, và chỉ một thế giới được tạo thành từ những xã hội như vậy mới có thể có hòa bình.”

Việc công bố Dilexi te diễn ra trong bối cảnh chính phủ liên bang Hoa Kỳ đang đóng cửa, với các nhà lập pháp Quốc hội và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho đến nay vẫn chưa đạt được thỏa thuận về việc nới lỏng chi tiêu của chính phủ.

Điểm mấu chốt, các nhà lập pháp ở cả hai phía và các nhà phân tích từ mọi phía đều đồng ý, dường như bao gồm hai mặt: việc gia hạn tín dụng thuế giúp giảm chi phí bảo hiểm y tế cho hàng triệu người Mỹ; và việc đảo ngược các khoản cắt giảm của Trump đối với chương trình chăm sóc sức khỏe của chính phủ, Medicaid, vốn là lựa chọn chăm sóc sức khỏe chính - đôi khi là duy nhất - cho hàng triệu người, nhiều người trong số họ là người khuyết tật, người già và người có thu nhập thấp.

Cũng trong ngày thứ Năm, việc Trump triển khai Lực lượng Vệ binh Quốc gia từ các tiểu bang khác đến khu vực Chicago - quê hương của Giáo hoàng Leo XIV - đã phải đối diện với một thách thức tại tòa án liên bang, sau khi các vệ binh từ tiểu bang Texas của Hoa Kỳ đến với lệnh bảo vệ một trung tâm xử lý của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan trong khu vực. Việc thực thi chính sách nhập cư của chính quyền Trump đã gây ra các cuộc biểu tình trên khắp Hoa Kỳ.

Khi được các phóng viên hỏi về diễn biến này vào đầu tuần, Đức Leo từ chối bình luận.

Ngày hôm sau, Đức Leo đã tiếp đón vị chủ tịch sắp mãn nhiệm của Ủy ban Di cư thuộc Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ, Giám mục Mark J. Seitz của El Paso, TX – một thành phố trên biên giới Hoa Kỳ-Mexico – và bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ của mình đối với những nỗ lực vì người di cư.

 

Kathleen N. Hattrup của tạp chí Aleteia, ngày 09/10/25, chia sẻ: Nếu hôm nay bạn không có thời gian để đọc văn kiện mới đầu tiên của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV, chúng tôi xin giới thiệu những đoạn văn ngắn này để bạn bắt đầu.

Ngày 9 tháng 10, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã ban hành thông điệp đầu tiên của mình gửi đến các tín hữu trong một văn kiện huấn quyền: Dilexi Te. Đây là một tông huấn về trọng tâm của Tin Mừng: ôm lấy người nghèo.

Dưới đây là 20 trích đoạn ngắn từ văn kiện, có thể dùng làm bài suy niệm bản thân cho việc cầu nguyện và chia sẻ. Số thứ tự các đoạn văn được bao gồm để sau này bạn có thể tìm thấy chúng trong ngữ cảnh.

5. Vậy, tình yêu dành cho Chúa là một với tình yêu dành cho người nghèo. [...] Đây không chỉ là vấn đề lòng tốt đơn thuần của con người mà là một mặc khải: việc tiếp xúc với những người thấp hèn và bất lực là một cách cơ bản để gặp gỡ Chúa của lịch sử. Trong những người nghèo, Người vẫn tiếp tục nói với chúng ta.

13.... Tuy nhiên, nếu chúng ta thừa nhận rằng tất cả mọi người đều có cùng một phẩm giá, bất kể nơi sinh của họ, thì những khác biệt to lớn hiện hữu giữa các quốc gia và khu vực không được phép bỏ qua.

15.... Việc một số người bác bỏ hoặc chế giễu các công việc từ thiện, như thể chúng là nỗi ám ảnh của một số ít người chứ không phải là trái tim cháy bỏng của sứ mệnh Giáo hội, khiến tôi tin chắc rằng cần phải quay lại và đọc lại Tin mừng, kẻo chúng ta có nguy cơ thay thế nó bằng sự khôn ngoan của thế gian này.

42.... bác ái không phải là tùy chọn nhưng là một yêu cầu của sự thờ phượng đích thực.

45.... Thánh Augustinô đã đặt những lời sau đây vào miệng Chúa: “Ta đã nhận được đất, Ta sẽ ban tặng thiên đàng; Ta đã nhận được của cải trần gian, Ta sẽ ban tặng của cải vĩnh cửu; Ta đã nhận được bánh, Ta sẽ ban tặng sự sống… Ta đã được tiếp đãi, nhưng Ta sẽ ban tặng một mái ấm; Ta đã được thăm viếng khi ta đau yếu, nhưng Ta sẽ ban tặng sức khỏe; Ta đã được thăm viếng trong tù, nhưng Ta sẽ ban tặng tự do. Bánh mà ngươi đã ban cho người nghèo của Ta đã được tiêu thụ, nhưng bánh mà Ta sẽ ban tặng không chỉ làm tươi mới ngươi, mà còn sẽ không bao giờ hết.” Đấng Toàn Năng sẽ không chịu thua kém về lòng quảng đại đối với những người phục vụ những người túng thiếu nhất: tình yêu dành cho người nghèo càng lớn, phần thưởng từ Chúa càng lớn.

56.... Các tu sĩ nam nữ đã canh tác đất đai, sản xuất lương thực, chuẩn bị thuốc men và cung cấp chúng, một cách giản dị, cho những người túng thiếu nhất. Công việc âm thầm của họ là men của một nền văn minh mới, nơi người nghèo không phải là vấn đề cần giải quyết, mà là anh chị em cần được chào đón.

75.... Giáo hội, như một người mẹ, đồng hành với những ai đang bước đi. Nơi nào thế giới nhìn thấy mối đe dọa, Giáo hội nhìn thấy trẻ em; nơi nào những bức tường được xây dựng, Giáo hội xây dựng những cây cầu. Giáo hội biết rằng lời loan báo Tin Mừng của mình chỉ đáng tin cậy khi được chuyển thành những cử chỉ gần gũi và chào đón. Và Giáo hội biết rằng trong mỗi người di cư bị từ chối, chính Chúa Kitô đang gõ cửa cộng đồng.

76. Sự thánh thiện của Kitô giáo thường nảy nở ở những nơi bị lãng quên và tổn thương nhất của nhân loại.

79.... khi Giáo hội cúi mình chăm sóc người nghèo, Giáo hội đang mang lấy tư thế cao nhất của mình.

83, 89. Huấn quyền của Giáo hội trong 150 năm qua là một kho tàng thực sự chứa đựng những giáo huấn quan trọng về người nghèo.... Đức Giáo Hoàng Phanxicô nhận thấy rằng trong những thập niên gần đây, bên cạnh những giáo huấn của các Giám mục Rôma, các Hội đồng Giám mục quốc gia và khu vực ngày càng lớn tiếng.

91. Bác ái có sức mạnh thay đổi thực tại; đó là một sức mạnh đích thực để thay đổi lịch sử.

92.... phẩm giá của mỗi con người phải được tôn trọng hôm nay, chứ không phải ngày mai.

93.... người nghèo chỉ được hứa hẹn một vài “giọt” nhỏ giọt xuống...

95. Thực tế là, “mô hình hiện tại, với sự nhấn mạnh vào thành công và tự lực, dường như không ủng hộ việc đầu tư vào những nỗ lực giúp đỡ người chậm chạp, người yếu đuối hoặc người kém tài năng tìm kiếm cơ hội trong cuộc sống.”

100. Những câu hỏi tương tự cứ liên tục quay trở lại với chúng ta. Điều này có nghĩa là những người kém tài năng không phải là con người? Hay những người yếu đuối không có cùng phẩm giá như chúng ta? Những người sinh ra với ít cơ hội hơn có giá trị thấp hơn với tư cách là con người không? Liệu họ có nên chỉ giới hạn bản thân vào cuộc hiện sinh? Giá trị của xã hội chúng ta, và tương lai của chính chúng ta, phụ thuộc vào câu trả lời mà chúng ta đưa ra cho những câu hỏi này.

102.... Rõ ràng là tất cả chúng ta phải “để mình được truyền giáo” bởi người nghèo và thừa nhận “sự khôn ngoan huyền nhiệm mà Thiên Chúa muốn chia sẻ với chúng ta thông qua họ.”

104. Không một Kitô hữu nào có thể coi người nghèo chỉ đơn thuần là một vấn đề xã hội; họ là một phần của “gia đình” chúng ta. Họ là “một trong số chúng ta”.

109. Đúng là người giàu quan tâm đến người nghèo, nhưng điều ngược lại cũng không kém phần đúng. [...] Cuộc sống thực sự có thể thay đổi khi nhận ra rằng người nghèo có nhiều điều để dạy chúng ta về Tin Mừng và những đòi hỏi của nó.

119. Luôn luôn tốt hơn nếu ít nhất làm một điều gì đó còn hơn là không làm gì cả.

120. Một Giáo Hội không đặt ra giới hạn cho tình yêu, không biết kẻ thù nào để chiến đấu mà chỉ biết yêu thương con người, chính là Giáo Hội mà thế giới ngày nay cần.

 

Đức Hồng Y Pizzaballa hoan nghênh thỏa thuận về Gaza là "bước đầu tiên hướng tới hy vọng Hòa bình"

Đức Thượng phụ Latinh của Jerusalem bày tỏ niềm vui trước tin về một thỏa thuận giữa Israel và Hamas, đồng thời mô tả đây là bước đầu cần thiết, mang lại bầu không khí tin tưởng và hy vọng cho người dân trong khu vực.

(Tin Vatican - Francesca Sabatinelli và Linda Bordoni)

Tòa Thượng phụ Latinh của Jerusalem đã hân hoan chào đón thông báo về một thỏa thuận dự kiến sẽ chấm dứt các cuộc tấn công ở Dải Gaza và trả tự do ngay lập tức cho các con tin và tù nhân Palestine.

Trong một tuyên bố được đưa ra hôm thứ Năm sau thông báo, Tòa Thượng phụ bày tỏ "hy vọng mãnh liệt" rằng thỏa thuận sẽ được "thực hiện đầy đủ và trung thực", đánh dấu "sự khởi đầu của việc chấm dứt cuộc chiến khủng khiếp này".

Tuyên bố nhấn mạnh "tính cấp thiết tuyệt đối" của việc cho phép cứu trợ nhân đạo và đảm bảo "sự tiếp cận vô điều kiện của viện trợ đầy đủ" cho người dân đang đau khổ ở Gaza. "Trên hết", tuyên bố cho biết, "chúng tôi cầu nguyện rằng bước đi này có thể mở ra con đường chữa lành và hòa giải cho cả người Palestine và người Israel."

Tòa Thượng Phụ cũng khen ngợi công việc của tất cả những người tham gia đàm phán, bày tỏ lòng biết ơn đối với "những nỗ lực không mệt mỏi của họ trong việc biến bước đi này thành hiện thực".

Giai đoạn đầu tiên của thỏa thuận hòa bình đạt được giữa Israel và Hamas, hy vọng sẽ mở đường cho khả năng chấm dứt xung đột ở Gaza, được cho là sẽ chứng kiến việc rút một phần quân đội Israel khỏi Gaza và Hamas trả tự do cho tất cả các con tin còn lại. Thỏa thuận này dựa trên kế hoạch 20 điểm được Tổng thống Hoa Kỳ công bố tuần trước.

'Một bước đầu nhưng là một bước quan trọng'

Phát biểu với đài Vatican, Đức Hồng Y Pierbattista Pizzaballa, Thượng Phụ Latinh của Jerusalem, đã mô tả thỏa thuận này là "tin tốt lành" và "một bước đầu, giai đoạn đầu" trên con đường dài hướng tới hòa bình: "Chúng tôi rất vui mừng; đây là một sự nhẹ nhõm. Cuối cùng, một tin tốt lành đã đến với tất cả mọi người sau hai năm chịu đau khổ."

Đức Hồng Y nói thêm rằng sẽ còn nhiều bước nữa phải thực hiện, và chắc chắn sẽ có những trở ngại, nhưng ngài vẫn khẳng định sự nhẹ nhõm của mình đối với bước tiến quan trọng này.

“Chúng ta biết rằng con đường phía trước vẫn còn dài. Sẽ còn nhiều trở ngại; sẽ không dễ dàng. Nhưng đó là bước đầu tiên cần thiết, mang lại bầu không khí tin tưởng và thậm chí là nụ cười cho nhiều gia đình, cả ở Israel và Palestine, đặc biệt là ở Gaza,” ngài nói.

Nhìn xa hơn lệnh ngừng bắn

Khi được hỏi về những thách thức có thể phát sinh trong việc thực hiện thỏa thuận, Đức Thượng Phụ thừa nhận rằng vẫn còn nhiều khó khăn: “Sẽ có những khó khăn liên quan đến những gì sẽ xảy ra tiếp theo và cách thức quản lý, nhưng nếu các bên đã vượt qua được điều này, và nếu có ý chí, cả đôi bên cũng có thể vượt qua những khó khăn khác.”

Ngài kêu gọi tiếp tục tập trung vào việc chấm dứt bạo lực và chuẩn bị một tầm nhìn cho tương lai. “Có thể còn quá sớm để nói về hòa bình,”

“Vẫn còn nhiều trở ngại,” Đức Thượng Phụ nói thêm. “Hiện tại, nhiệm vụ của chúng ta là nỗ lực chấm dứt chiến sự và bắt đầu xây dựng một viễn cảnh không chỉ cho Gaza mà còn cho toàn thể người dân Palestine. Vẫn còn nhiều việc phải làm.”

Đức Giáo Hoàng Leo II kêu gọi người Công Giáo cầu nguyện Mân Côi hằng ngày cho Hòa bình trong tháng Mười này.

Tái khẳng định niềm vui mừng trước kết quả của các cuộc đàm phán, Đức Hồng Y Pizzaballa lưu ý rằng Tòa Thượng phụ sẽ tiếp tục sứ mệnh đồng hành cùng các cộng đồng địa phương và cung cấp hỗ trợ cụ thể.

"Không gì hơn những gì chúng tôi đang làm: hỗ trợ cộng đồng, giúp đỡ và tạo điều kiện cho mọi việc có thể mang lại sự bình yên hơn cho người dân Gaza, cho người Palestine và cả người Israel", ngài nói.

Ngài nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tái thiết không chỉ cơ sở hạ tầng mà còn cả cấu trúc con người và xã hội bị tổn thương bởi cuộc xung đột. "Chúng ta phải góp phần tái thiết không chỉ các công trình kiến trúc mà còn cả sự tàn phá con người mà cuộc chiến này đã gây ra."

Lời kêu gọi cầu nguyện

Trong tuyên bố của mình, Tòa Thượng phụ đã nhắc lại lời mời tham gia Ngày Cầu nguyện cho Hòa bình do Đức Giáo Hoàng Lêô XIV công bố vào ngày 11 tháng 10 “Hãy lần Chuỗi cầu nguyện cho hòa bình thế giới”.

 

Theo các nhà chức trách, một người đàn ông ở New Jersey đã bị bắt vào Chúa Nhật bên ngoài Nhà thờ Thánh Matthêu Tông đồ ở Washington, DC, với cáo buộc xâm nhập trái phép, đe dọa bắt cóc hoặc làm bị thương người khác và tàng trữ bom xăng.

Nhà thờ chính tòa đã tổ chức Thánh lễ Đỏ vào Chúa Nhật, ngày 5 tháng 10, “để cầu xin Chúa ban phước lành cho những người chịu trách nhiệm thực thi công lý cũng như cho tất cả các viên chức nhà nước”, theo thông tin từ Nhà thờ Thánh Matthêu. Các thẩm phán và nhà lập pháp của Tòa án Tối cao thường tham dự Thánh lễ hàng năm.

Thánh lễ theo truyền thống được cử hành vào Chúa Nhật trước Thứ Hai đầu tiên của tháng Mười, đánh dấu ngày khai mạc kỳ họp thường niên của Tòa án Tối cao. Do dự kiến sẽ có sự tham dự của những người có địa vị cao, các sĩ quan Sở Cảnh sát Thủ đô, gọi tắt là MPD đã giám sát khu vực trước Thánh lễ lúc 9 giờ sáng.

Vào khoảng gần 6 giờ sáng, cảnh sát phát hiện một cá nhân dựng lều trên bậc thềm nhà thờ, Sở Cảnh sát New Jersey, gọi tắt là MPD cho biết. Nghi phạm bị buộc tội tàng trữ bom xăng, một loại vũ khí gây cháy ném bằng tay, được xác định là Louis Geri, 41 tuổi, đến từ Vineland, New Jersey, theo một tuyên bố của MPD.

Cảnh sát cho biết họ được biết Geri đã bị cấm vào nhà thờ, nhưng sở cảnh sát không nêu rõ lý do. Sau khi Geri từ chối rời đi, anh ta đã bị bắt giữ mà không có sự việc nào xảy ra.

Cảnh sát cho biết họ tìm thấy các lọ chất lỏng và pháo hoa bên trong lều của anh ta. Các thành viên của đội Giải quyết Vật liệu nổ thuộc Sở Cảnh sát MPD và Lực lượng Đặc nhiệm Phòng cháy chữa cháy đã có mặt tại hiện trường.

Hiện trường vụ việc đã được bảo vệ nhanh chóng nhưng do tình hình, không có thẩm phán Tòa án Tối cao nào tham dự Thánh lễ, theo tờ Catholic Standard.

Sức mạnh để 'mang lại hy vọng'

Trong bài giảng của mình, Đức Hồng Y Robert McElroy đã nói chuyện với “những người đàn ông và phụ nữ làm luật” có mặt và cho biết họ có sức mạnh để “mang lại hy vọng” trong bối cảnh bạo lực chính trị.

Vụ bắt giữ bên ngoài nhà thờ diễn ra sau một số hành vi bạo lực chính trị gần đây và các cuộc tấn công vào các nhà thờ ở Minnesota và Michigan.

“Chắc chắn bạo lực chính trị đã là một phần trong lịch sử dân tộc chúng ta, và đối thoại chính trị thường mang tính đối đầu,” Đức Hồng Y McElroy nói trong bài giảng. “Nhưng chúng ta đang sống trong thời điểm mà chính trị mang tính bộ lạc, không phải đối thoại, và nhãn hiệu đảng phái đã trở thành cách diễn đạt ngắn gọn cho thế giới quan về những chủ đề bất ổn nhất trong đời sống quốc gia. Kết quả là bùng nổ, trong chính trị, đời sống gia đình và tình bạn.”

“Là những sinh viên luật, những người lãnh đạo trong ngành luật, dù là thẩm phán, nhà lập pháp, người biện hộ công hay luật sư, với cam kết đó, các bạn được đặc ân và có nghĩa vụ nâng cao tầm vóc thảo luận chính trị và xã hội của chúng ta. Không nhóm nào trong xã hội ta có khả năng định hình lại diễn ngôn chính trị của chúng ta tốt hơn. Không nhóm nào có sứ mệnh sâu sắc hơn là mang lại hy vọng. “

Các nhà chức trách cho biết cuộc điều tra về tình hình tại nhà thờ đang được tiến hành phối hợp với Lực lượng đặc nhiệm chống khủng bố, Cục Điều tra Liên bang và Cục Rượu, Thuốc lá, Súng và Chất nổ.

---

Source:Catholic News Agency

Man arrested outside of D.C. Catholic church allegedly possessed molotov cocktail

 

Đức Giáo Hoàng Lêô XIV gọi cuộc tấn công của Hamas vào Israel vào ngày 7 tháng 10 năm 2023 là một hành động khủng bố không thể dung thứ và than khóc về số lượng lớn sinh mạng người Palestine đã mất trong “hai năm đau thương”.

Phát biểu trước một nhóm nhà báo tại dinh thự Villa Barberini ở Castel Gandolfo, vào ngày 7 tháng 10, Đức Giáo Hoàng cho biết: “Hai năm trước, đã xảy ra một vụ tấn công khủng bố.... hơn 200 người thiệt mạng.”

“Chúng ta thực sự cần suy nghĩ kỹ về mức độ thù hận trên thế giới và bắt đầu từ chính bản thân mình, tự hỏi tại sao nó tồn tại và chúng ta có thể làm gì về nó,” ngài nói thêm. “Rồi, chỉ trong hai năm, 60.000–67.000 người Palestine đã thiệt mạng. Điều này thực sự khiến chúng ta phải suy nghĩ về mức độ bạo lực và việc thúc đẩy hòa bình tốt đẹp đến nhường nào.”

Đức Lêô đã trả lời các câu hỏi của báo chí khi rời Castel Gandolfo để trở về Vatican. Ngài đã dành mỗi thứ Ba tại nơi nghỉ dưỡng của Giáo hoàng, nằm cách Rôma 18 dặm về phía nam, kể từ ngày 9 tháng 9.

Đức Giáo Hoàng phát biểu: “Chắc chắn chúng ta không thể chấp nhận những nhóm gây ra chủ nghĩa khủng bố; chúng ta phải luôn bác bỏ kiểu thù hận này trên thế giới”, đồng thời lưu ý rằng chủ nghĩa bài Do Thái cũng đang gia tăng.

Ngài chỉ ra rằng ngài đã yêu cầu Giáo hội cầu nguyện một cách đặc biệt cho hòa bình trong tháng 10.

“Chúng ta phải tôn trọng phẩm giá của mọi người. Đây là thông điệp của Giáo hội,” ngài nói.

Đức Giáo Hoàng từ chối trả lời câu hỏi về các cuộc đột kích của ICE ở Chicago. “Tôi không muốn bình luận vào lúc này về những lựa chọn đã được đưa ra, về những lựa chọn chính trị, tại Hoa Kỳ”, ngài nói.

Trong cuộc trao đổi kéo dài ba phút rưỡi với các nhà báo, Lêô cũng bình luận ngắn gọn về chuyến đi quốc tế đầu tiên của ngài tới Thổ Nhĩ Kỳ và Li Băng từ ngày 27 tháng 11 đến ngày 2 tháng 12, được Vatican công bố vào thứ Ba.

Ngài cho biết chuyến thăm đến địa điểm lịch sử Nicaea ở Thổ Nhĩ Kỳ nhân kỷ niệm 1.700 năm Công đồng Nicaea sẽ là một “thời khắc lịch sử”, “nhưng không phải để nhìn lại mà là để tiến về phía trước”.

Ngài gọi đây là khoảnh khắc “thống nhất trong đức tin của tất cả các Kitô hữu” và chỉ ra rằng người tiền nhiệm của ngài, Francis, hy vọng sẽ đích thân thực hiện chuyến đi tới Thổ Nhĩ Kỳ.

Tại Li Băng, sẽ có “cơ hội để một lần nữa công bố thông điệp hòa bình ở Trung Đông, tại một đất nước đã phải chịu đựng quá nhiều đau khổ”, Lêô cho biết.

“Đức Giáo Hoàng Phanxicô cũng muốn đến đó,” Đức Giáo Hoàng nói thêm, “ngài muốn tiếp cận những người đang sống sau vụ nổ, sau tất cả những gì họ đã phải chịu đựng. Chúng tôi sẽ cố gắng mang thông điệp hòa bình và hy vọng này đến với họ.”

Nhìn về ngày phát hành tông huấn đầu tiên của mình, Dilexi Te, vào ngày 9 tháng 10, sẽ nói về chủ đề nghèo đói, Đức Lêô nói, “đó là sứ điệp của Phúc Âm.”

“Cuối cùng, bất cứ điều gì Đức Giáo Hoàng nói hoặc công bố đều phải luôn bắt nguồn từ Phúc Âm. Đó là điều chúng tôi muốn cố gắng thực hiện,” ngài nói.

---

Source:Catholic News Agency

Pope Leo XIV recalls Palestinians killed since Oct. 7 Hamas attack

 

Các giám mục Công Giáo Tiệp hoan nghênh kết quả cuộc bầu cử quốc hội trong hai ngày 3 và 4 tháng 10, trong đó một đảng dân túy giành được nhiều phiếu bầu nhất nhưng không đạt được đa số, trong khi liên minh cực tả mà các giám mục cảnh báo có cương lĩnh chống lại giáo hội một cách rõ ràng đã không lọt vào Quốc hội.

Đảng ANO 2011, do cựu bộ trưởng tỷ phú Andrej Babiš lãnh đạo, đã giành được 35% số phiếu bầu, trong khi liên minh Stačilo!, do những người cộng sản lãnh đạo và đề xuất hạn chế quyền tự do tôn giáo, chỉ nhận được 4,3%, dưới ngưỡng 5% cần thiết để vào Hạ viện.

Đức Tổng Giám Mục Josef Nuzík của Olomouc, chủ tịch Hội đồng giám mục Tiệp, đã ra tuyên bố chúc mừng Babiš và cam kết “cầu nguyện cho các nhà lập pháp mới được bầu” để “chúng ta có thể sống trong hòa bình, tôn trọng lẫn nhau và cùng nhau phấn đấu vì sự thịnh vượng của quê hương chúng ta”.

Đức Cha Nuzík phát biểu: “Tôi mong muốn các đại biểu quốc hội mới của chúng ta có thể xây dựng cầu nối, đồng cảm với những người yếu thế và túng thiếu, trung thực tìm kiếm sự thật, phấn đấu vì sự hiểu biết trong xã hội và sẵn sàng bảo vệ pháp quyền và nền hòa bình công bằng”.

Đức Tổng Giám Mục cảm ơn những công dân đã tham gia bầu cử và “thể hiện sự quan tâm đến tương lai chung của chúng ta”.

Các giám mục đánh giá kết quả

Đức Cha Pavel Konzbul của Giáo phận Brno nói với CNA rằng “người Tiệp đã từ chối các đảng cực đoan, mặc dù cả phe cực tả và cực hữu đều có chiến dịch mạnh mẽ”.

“Đây là tin tốt,” Đức Cha Konzbul nói.

Vị giám mục lưu ý rằng “sẽ có một hướng đi hơi khác biệt trong chính sách đối ngoại, cụ thể là đối với Ukraine và Liên Hiệp Âu Châu”.

Ngài cho biết ngài “tò mò muốn xem chính phủ mới có thể được thành lập bởi ANO 2011 sẽ có thể thực hiện được bao nhiêu trong số rất nhiều lời hứa” như đã hứa với tất cả các nhóm dân cư trong chiến dịch tranh cử.

Kết quả bầu cử tác động đến mối quan hệ với Liên Hiệp Âu Châu

Liên minh chính phủ sắp mãn nhiệm SPOLU, gồm các đảng ODS, TOP09 và Đảng Dân chủ Kitô Giáo (KDU-ČSL), giành được 23% số phiếu bầu, đứng thứ hai. Đảng STAN (Thị trưởng và Độc lập) giành được 11%.

Các đảng khác tham gia Quốc hội bao gồm Đảng Cướp biển Tiệp, SPD (Tự do và Dân chủ Trực tiếp) và đảng mới Motoristé sobě (Người lái xe vì chính họ).

Tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu đạt gần 70% so với số cử tri đủ điều kiện ở một đất nước có gần 11 triệu dân.

Stanislav Balík, trưởng khoa nghiên cứu xã hội tại Đại học Masaryk ở Brno và là một thượng nghị sĩ độc lập, nói với CNA rằng kết quả cho thấy chính phủ mới có thể sẽ “không có xu hướng hợp tác rộng rãi hơn với các quốc gia phương Tây” và “thân thiện hơn với Nga và ít thân thiện hơn với Ukraine”.

Tuy nhiên, hệ thống chính trị Tiệp “có cơ chế kiểm tra và cân bằng để ngăn chặn sự thay đổi diễn ra nhanh chóng và tuyệt đối như Thượng viện, tổng thống, v.v.”, Balík cho biết.

Quốc hội Tiệp gồm hai viện: Thượng viện và Hạ viện. Người dân bỏ phiếu bầu Hạ viện, cơ quan quyết định thành phần chính phủ. Thủ tướng là nhà lãnh đạo chính phủ, được thành lập bởi đa số các đảng phái chính trị tham gia Hạ viện sau các cuộc bầu cử bốn năm một lần. Tổng thống có chức năng đại diện nhiều hơn.

Những lo ngại trước bầu cử về tự do tôn giáo

Trong những tuần trước cuộc bầu cử, Hội đồng Giám mục Tiệp đã ban hành lời cầu nguyện và đặc biệt cảnh báo về các mối đe dọa đối với quyền tự do tôn giáo do liên minh Stačilo! gây ra.

Đức Tổng Giám Mục Jan Graubner của Prague tuyên bố trước cuộc bỏ phiếu rằng ngài sẽ không ủng hộ những người theo chủ nghĩa dân túy, các chính trị gia vô trách nhiệm về mặt tài chính hoặc những người không ủng hộ Ukraine.

Đức Cha Graubner cho biết: “Những người có trách nhiệm sẽ không mắc nợ, và nếu có thì cũng không phải vì những thứ không cần thiết”.

Ngài cho biết ngài không thể bỏ phiếu cho các chính trị gia muốn rời khỏi Liên minh Âu Châu và NATO, mà Cộng hòa Tiệp là một thành viên, hoặc cho những người “gieo rắc thù hận đối với bất kỳ nhóm người nào (người Ukraine, người Do Thái, những người có khuynh hướng khác...)”.

Đức Cha Graubner cho biết ngài không thể bỏ phiếu cho phong trào Stačilo!

Đức Cha Konzbul nói với CNA rằng liên minh cực tả “có một chương trình chống lại nhà thờ một cách rõ ràng”. Các giám mục đã đưa ra một tuyên bố chính thức cảnh báo rằng liên minh Stačilo! đã có đề xuất hạn chế tài trợ cho các trường học Kitô giáo và tư thục và vô hiệu hóa các cuộc hôn nhân được cử hành trong nhà thờ.

Balík cho biết: “Đây là lần đầu tiên ČBK nêu rõ sự lựa chọn của một đảng cụ thể và những người muốn hợp tác với đảng này là tội ác”.

Các nhà phân tích: Không có chiến tranh văn hóa nào được mong đợi

Roman Joch, một nhà khoa học chính trị từng là cố vấn cho cựu thủ tướng Petr Nečas, nói với CNA rằng về vấn đề tự do tôn giáo, “không có điều gì xấu xảy ra, không có gì trở nên tồi tệ hơn, mọi thứ đều rất tốt trong khả năng có thể”.

“Andrej Babiš là một người thực dụng, không muốn gây chiến tranh văn hóa chống lại nền văn minh Kitô giáo”, Joch nói. Ông sẽ không thân Nga vì ngài cũng là một doanh nhân có lợi ích kinh tế ở Liên minh Âu Châu, chứ không phải ở Nga, Joch giải thích.

Ông nói thêm: “Đảng Cướp biển Tiệp tiến bộ sẽ ở thế đối lập và không có cơ hội gây tổn hại đến bất cứ điều gì”.

Alexander Tomský, một nhà bình luận Do Thái và là người ủng hộ nhà văn Công Giáo GK Chesterton, nói với CNA rằng những người cộng sản “chủ yếu quan tâm đến lợi ích” và “sẽ có ít tiềm năng” được mời tham gia vào chính phủ.

Tomský cho biết, những người cộng sản “không thể tác động đến quyền tự do tôn giáo hoặc gây hại cho Giáo Hội Công Giáo”.

Ông coi chủ nghĩa cộng sản là “một ý thức hệ đã chết” và cho rằng những người đại diện của chủ nghĩa này “sẽ không vào Hạ viện nữa”.

Trong nhiều năm, Đảng Cộng sản các vùng đất Tiệp và Moravia, gọi tắt là KSČM đã có mặt trong Quốc hội nhưng lại vận động tranh cử trong liên minh Stačilo do Kateřina Konečná, một thành viên của Nghị viện Âu Châu đại diện cho KSČM, đứng đầu.

---

Source:Catholic News Agency

Czech bishops welcome election results as anti-church coalition fails to enter Parliament

 

1. “Ta đã yêu thương con” (Kh 3:9). Chúa phán những lời này với một cộng đồng Kitô hữu, không giống như một số cộng đồng khác, không có ảnh hưởng hay nguồn lực, và thay vào đó bị đối xử bằng bạo lực và khinh miệt: “Ngươi chỉ có ít quyền lực… Ta sẽ bắt chúng đến phủ phục dưới chân ngươi” (Kh 3:8-9). Đoạn văn này nhắc chúng ta nhớ đến lời thánh ca của Đức Maria: “Chúa hạ bệ những kẻ quyền thế, và nâng cao những kẻ khiêm nhường; Người ban của đầy dư cho kẻ đói nghèo, và đuổi người giàu có về tay trắng” (Lc 1:52-53).

2. Lời tuyên bố tình yêu này, được trích từ Sách Khải Huyền, phản ánh mầu nhiệm vô tận mà Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã suy tư trong Thông điệp Dilexit Nos về tình yêu nhân loại và thần linh của trái tim Chúa Giêsu Kitô. Ở đó, chúng ta thấy Chúa Giêsu đã đồng nhất mình với “những tầng lớp thấp kém nhất của xã hội” và bằng tình yêu tuôn đổ đến cùng, Người khẳng định phẩm giá của mỗi con người, đặc biệt là khi “họ yếu đuối, bị khinh miệt, hoặc đau khổ”. [1] Khi chiêm ngắm tình yêu của Chúa Kitô, “chúng ta cũng được thôi thúc để quan tâm hơn đến những đau khổ và nhu cầu của tha nhân, và được củng cố trong nỗ lực chia sẻ công cuộc giải phóng của Người như những khí cụ để lan truyền tình yêu của Người.” [2]

3. Vì lý do này, tiếp nối Thông điệp Dilexit Nos, trong những tháng cuối đời, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã soạn thảo Tông huấn về việc Giáo hội chăm sóc người nghèo, với tựa đề Dilexi Te, như thể Chúa Kitô đang nói những lời này với từng người trong số họ: “Ngươi chỉ có chút quyền năng,” vậy mà “Ta đã yêu thương ngươi” (Kh 3:9). Tôi rất vui mừng được lấy văn kiện này làm của riêng mình — thêm vào một vài suy tư — và ban hành nó vào đầu triều đại giáo hoàng của tôi, vì tôi chia sẻ mong muốn của vị tiền nhiệm kính yêu của tôi rằng tất cả các Kitô hữu đều hiểu được mối liên hệ mật thiết giữa tình yêu của Chúa Kitô và lời kêu gọi chăm sóc người nghèo của Người. Tôi cũng cho rằng việc nhấn mạnh vào con đường nên thánh này là điều thiết yếu, bởi vì “trong lời kêu gọi nhận ra Người nơi người nghèo và người đau khổ, chúng ta thấy được chính trái tim của Chúa Kitô, những tình cảm và lựa chọn sâu sắc nhất của Người, mà mọi thánh nhân đều tìm cách noi theo.” [3]

CHƯƠNG MỘT: MỘT VÀI LỜI CHÍNH YẾU

4. Các môn đệ của Chúa Giêsu đã chỉ trích người phụ nữ đổ dầu thơm đắt tiền lên đầu Người. Họ nói: “Sao lại phí phạm như vậy? Dầu thơm này có thể bán được một số tiền lớn, rồi lấy tiền đó mà bố thí cho người nghèo.” Tuy nhiên, Chúa Giêsu đáp lại họ: “Các ngươi lúc nào cũng có người nghèo bên cạnh, còn Ta thì các ngươi không có Ta mãi đâu” (Mt 26:8-9,11). Người phụ nữ ấy đã nhìn thấy nơi Chúa Giêsu Đấng Mê-xi-a khiêm nhường và đau khổ, Đấng mà trên Người bà có thể đổ tràn tình yêu thương. Sự xức dầu ấy hẳn đã mang lại biết bao an ủi cho chính cái đầu mà chỉ vài ngày nữa sẽ bị gai đâm! Dĩ nhiên, đó chỉ là một cử chỉ nhỏ bé, nhưng những ai đang đau khổ mới biết một cử chỉ yêu thương nhỏ bé ấy có thể lớn lao và mang lại biết bao sự khuây khỏa. Chúa Giêsu hiểu điều này và nói với các môn đệ rằng ký ức về cử chỉ của người phụ nữ sẽ tồn tại mãi mãi: “Bất cứ nơi nào Tin Mừng này được rao giảng trên khắp thế giới, việc bà đã làm sẽ được kể lại để nhớ đến bà” (Mt 26:13). Cử chỉ giản dị của người phụ nữ ấy nói lên rất nhiều điều. Không một dấu hiệu yêu thương nào, dù là nhỏ nhất, sẽ không bao giờ bị lãng quên, nhất là khi nó được thể hiện với những người đang đau khổ, cô đơn hoặc túng thiếu, như Chúa Giêsu lúc bấy giờ.

5. Vì vậy, tình yêu dành cho Chúa là một với tình yêu dành cho người nghèo. Chính Chúa Giêsu, Đấng đã nói với chúng ta: “Người nghèo thì anh em luôn có bên mình” (Mt 26:11), cũng hứa với các môn đệ: “Thầy ở cùng anh em mọi ngày” (Mt 28:20). Chúng ta cũng nghĩ đến lời Người nói: “Mỗi lần các ngươi làm như thế cho một trong những anh em bé nhỏ nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính Ta vậy” (Mt 25:40). Đây không chỉ là vấn đề lòng tốt thuần túy nhân bản mà là một sự mặc khải: việc tiếp xúc với những người thấp hèn và bất lực là một cách cơ bản để gặp gỡ Chúa của lịch sử. Trong người nghèo, Người tiếp tục nói với chúng ta.

Thánh Phanxicô

6. Giải thích về việc chọn danh hiệu này, Đức Thánh Cha Phanxicô kể lại rằng, sau khi được bầu làm Giáo hoàng, một Hồng Y bạn của ngài đã ôm hôn ngài và nói: “Đừng quên người nghèo!” [4] Đó cũng chính là lời kêu gọi mà các nhà lãnh đạo Giáo hội đã dành cho Thánh Phaolô khi ngài lên Giêrusalem để củng cố sứ mệnh của mình (x. Gl 2,1-10). Nhiều năm sau, vị Tông đồ vẫn có thể khẳng định rằng đây “thực sự là điều tôi đã tha thiết thực hiện” (Gl 2,10). Chăm sóc người nghèo cũng là một mối quan tâm lớn của Thánh Phanxicô Assisi: trong con người của một người phong cùi, chính Chúa Kitô đã ôm lấy Phanxicô và thay đổi cuộc đời ngài. Ngay cả ngày nay, Thánh Phanxicô, với tư cách là Người Nghèo Assisi, vẫn tiếp tục truyền cảm hứng cho chúng ta bằng tấm gương sáng ngời của ngài.

7. Tám thế kỷ sau Thánh Phanxicô đã khơi dậy một làn sóng đổi mới Tin Mừng trong các Kitô hữu và xã hội thời bấy giờ. Giàu có và tự tin, chàng trai trẻ Phanxicô đã bị choáng ngợp và hoán cải nhờ sự tiếp xúc trực tiếp với những người nghèo và những người bị xã hội ruồng bỏ. Câu chuyện cuộc đời ngài tiếp tục thu hút tâm trí và trái tim của những người tin, cũng như nhiều người không tin. Nó đã “thay đổi lịch sử”. [5] Một bước tiến xa hơn trên cùng con đường đó đã được Công đồng Vatican II thực hiện, như Thánh Phaolô VI đã chỉ ra khi ngài nói rằng “dụ ngôn người Samaritanô cổ xưa đã trở thành khuôn mẫu cho linh đạo của Công đồng”. [6] Tôi tin rằng việc ưu tiên lựa chọn người nghèo là nguồn gốc của sự đổi mới phi thường cho cả Giáo hội và xã hội, nếu chúng ta có thể giải thoát bản thân khỏi tính ích kỷ và lắng nghe tiếng kêu của họ.

Tiếng kêu của người nghèo

8. Đoạn Kinh Thánh trong đó Thiên Chúa mặc khải chính mình cho Môsê trong bụi gai đang cháy có thể là điểm khởi đầu thường xuyên cho nỗ lực này. Ở đó, Người phán: “Ta đã thấy cảnh khốn khổ của dân Ta bên Ai Cập; Ta đã nghe tiếng chúng kêu than vì bọn cai hành hạ. Ta biết nỗi đau khổ của chúng, và Ta xuống giải thoát chúng... Vậy hãy đến, Ta sẽ sai ngươi” (Xh 3:7-8,10). [7] Như vậy, Thiên Chúa cho thấy sự quan tâm của Người đối với nhu cầu của người nghèo: “Khi con cái Ít-ra-en kêu lên Đức Chúa, Người đã cho xuất hiện một vị cứu tinh cho họ” (Tl 3:15). Khi lắng nghe tiếng kêu của người nghèo, chúng ta được mời gọi bước vào trái tim của Thiên Chúa, Đấng luôn quan tâm đến nhu cầu của con cái Người, đặc biệt là những người túng thiếu nhất. Nếu chúng ta không đáp lại tiếng kêu ấy, người nghèo rất có thể sẽ kêu lên Chúa chống lại chúng ta, và chúng ta sẽ mang tội (x. Đnl 15:9) và quay lưng lại với chính trái tim của Thiên Chúa.

9. Tình trạng của người nghèo là một tiếng kêu, trong suốt lịch sử nhân loại, liên tục thách thức cuộc sống, xã hội, hệ thống chính trị và kinh tế của chúng ta, và không kém phần quan trọng, là Giáo hội. Trên những khuôn mặt bị tổn thương của người nghèo, chúng ta thấy nỗi đau khổ của những người vô tội, và do đó, nỗi đau khổ của chính Chúa Kitô. Đồng thời, có lẽ chúng ta nên nói đúng hơn về nhiều khuôn mặt của người nghèo và về sự nghèo đói, vì nó là một hiện tượng đa diện. Thực tế, có rất nhiều hình thức nghèo đói: sự nghèo đói của những người thiếu thốn phương tiện vật chất để sinh tồn, sự nghèo đói của những người bị gạt ra ngoài lề xã hội và thiếu phương tiện để lên tiếng cho phẩm giá và khả năng của mình, sự nghèo đói về đạo đức và tinh thần, sự nghèo đói về văn hóa, sự nghèo đói của những người thấy mình trong tình trạng yếu đuối hoặc mong manh về mặt bản thân hoặc xã hội, sự nghèo đói của những người không có quyền, không có không gian, không có tự do.

10. Theo nghĩa này, có thể nói rằng cam kết đối với người nghèo và xóa bỏ các nguyên nhân xã hội và cấu trúc của nghèo đói đã trở nên quan trọng trong những thập niên gần đây, nhưng vẫn chưa đủ. Điều này cũng đúng bởi vì xã hội của chúng ta thường ưu tiên các tiêu chuẩn định hướng cuộc sống và chính trị vốn mang nhiều bất bình đẳng. Kết quả là, những hình thức nghèo đói cũ mà chúng ta đã nhận thức được và đang cố gắng chống lại đang bị xen lẫn bởi những hình thức mới, đôi khi tinh vi và nguy hiểm hơn. Từ điểm nhìn này, thật đáng hoan nghênh khi Liên Hiệp Quốc đã đưa việc xóa đói giảm nghèo trở thành một trong những Mục tiêu Thiên niên kỷ của mình.

11. Một cam kết cụ thể đối với người nghèo cũng phải đi kèm với một sự thay đổi trong não trạng, điều này có thể tác động đến bình diện văn hóa. Thực thế, ảo tưởng về hạnh phúc bắt nguồn từ một cuộc sống sung túc đã đẩy nhiều người đến một quan điểm sống tập trung vào việc tích lũy của cải và thành công xã hội bằng mọi giá, thậm chí gây tổn hại đến người khác và lợi dụng những lý tưởng xã hội bất công và các hệ thống chính trị - kinh tế thiên vị kẻ mạnh. Do đó, trong một thế giới mà người nghèo ngày càng đông đảo, nghịch lý thay, chúng ta lại chứng kiến sự phát triển của một tầng lớp tinh hoa giàu có, sống trong bong bóng tiện nghi và xa hoa, gần như ở một thế giới khác so với người dân thường. Điều này có nghĩa là vẫn còn tồn tại một nền văn hóa – đôi khi được ngụy trang khéo léo – chối bỏ người khác mà không hề hay biết và thờ ơ chấp nhận hàng triệu người chết đói hoặc sống trong những điều kiện không phù hợp với con người. Vài năm trước, bức ảnh một đứa trẻ nằm bất động trên bãi biển Địa Trung Hải đã gây xôn xao dư luận; thật không may, ngoài một số phản ứng nhất thời, những sự kiện tương tự đang ngày càng trở nên không còn liên quan và bị coi là những tin tức bên lề.

12. Chúng ta không được lơ là cảnh giác khi nói đến nghèo đói. Chúng ta nên đặc biệt quan tâm đến những điều kiện nghiêm trọng mà nhiều người đang phải đối diẹn do thiếu lương thực và nước uống. Ngay cả ở các nước giàu có, số lượng người nghèo ngày càng tăng cũng là một mối lo ngại không kém. Ở châu Âu, ngày càng nhiều gia đình không đủ tiền để sống qua ngày. Nhìn chung, chúng ta đang chứng kiến sự gia tăng của nhiều loại nghèo đói khác nhau, không còn là một thực tế đơn lẻ, đồng nhất mà giờ đây bao gồm nhiều hình thức bần cùng hóa kinh tế và xã hội, phản ảnh sự lan rộng của bất bình đẳng ngay cả trong bối cảnh phần lớn là giàu có. Chúng ta đừng quên rằng “Những người nghèo gấp đôi là những phụ nữ phải chịu đựng hoàn cảnh bị loại trừ, ngược đãi và bạo lực, vì họ thường ít có khả năng bảo vệ quyền lợi của mình. Tuy nhiên, chúng ta vẫn liên tục chứng kiến trong số họ những tấm gương anh hùng hàng ngày đáng kinh ngạc trong việc bảo vệ và che chở cho gia đình dễ bị tổn thương của họ.” [8] Mặc dù những thay đổi đáng kể đang diễn ra ở một số quốc gia, “tổ chức xã hội trên toàn thế giới vẫn chưa phản ảnh rõ ràng rằng phụ nữ có cùng phẩm giá và quyền lợi như nam giới. Chúng ta nói một đằng, nhưng quyết định và thực tại lại nói một nẻo,” [9] đặc biệt nếu chúng ta xem xét số lượng phụ nữ thực sự đang trong cảnh bần cùng.

Những định kiến ý thức hệ

13. Nhìn xa hơn dữ liệu — đôi khi bị “diễn giải” để thuyết phục chúng ta rằng tình trạng của người nghèo không quá nghiêm trọng — thực tại chung khá rõ ràng: “Một số quy tắc kinh tế đã chứng tỏ hiệu quả đối với tăng trưởng, nhưng không phải đối với phát triển con người toàn diện. Của cải đã tăng lên, nhưng đi kèm với bất bình đẳng, dẫn đến ‘các hình thức nghèo đói mới đang xuất hiện.’ Tuyên bố rằng thế giới hiện đại đã giảm nghèo đói được đưa ra bằng cách đo lường nghèo đói bằng các tiêu chuẩn từ quá khứ không tương ứng với thực tại ngày nay. Ví dụ, vào những thời điểm khác, việc thiếu khả năng tiếp cận năng lượng điện không được coi là dấu hiệu của nghèo đói, cũng không phải là nguồn gốc của khó khăn. Nghèo đói luôn phải được hiểu và đánh giá trong bối cảnh các cơ hội thực tế có sẵn trong từng giai đoạn lịch sử cụ thể.” [10] Tuy nhiên, nhìn xa hơn các tình huống và bối cảnh cụ thể, một tài liệu năm 1984 của Cộng đồng Châu Âu đã tuyên bố rằng “‘người nghèo’ sẽ được hiểu là những cá nhân, gia đình và nhóm người có nguồn lực (vật chất, văn hóa và xã hội) hạn chế đến mức loại trừ họ khỏi lối sống tối thiểu có thể chấp nhận được ở các quốc gia thành viên nơi họ sinh sống.” [11] Tuy nhiên, nếu chúng ta thừa nhận rằng tất cả mọi người đều có phẩm giá như nhau, bất kể nơi sinh của họ, thì những khác biệt to lớn hiện hữu giữa các quốc gia và khu vực không thể bị bỏ qua.

14. Người nghèo không phải ngẫu nhiên hay do số phận mù quáng và tàn nhẫn. Đối với hầu hết họ, nghèo đói không phải là một sự lựa chọn. Tuy nhiên, vẫn có những người dám khẳng định điều này, qua đó bộc lộ sự mù quáng và tàn nhẫn của chính họ. Tất nhiên, trong số những người nghèo cũng có những người không muốn làm việc, có lẽ vì tổ tiên của họ, những người đã làm việc cả đời, đã chết trong nghèo đói. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều người khác - cả nam lẫn nữ - vẫn làm việc từ sáng đến tối, có lẽ là nhặt nhạnh những thứ vụn vặt, mặc dù họ biết rằng công việc khó khăn của họ chỉ giúp họ sống qua ngày chứ không bao giờ thực sự cải thiện cuộc sống. Cũng không thể nói rằng hầu hết người nghèo là như vậy vì họ không "xứng đáng" được hưởng những điều khác, như quan điểm sai lầm về chế độ trọng dụng nhân tài, chỉ coi những người thành đạt là "xứng đáng".

15. Cả các Kitô hữu, trong nhiều trường hợp, cũng đã sa vào những thái độ bị định hình bởi các ý thức hệ thế tục hoặc các cách tiếp cận chính trị và kinh tế, dẫn đến những khái quát hóa thô thiển và những kết luận sai lầm. Việc một số người bác bỏ hoặc chế giễu các công việc bác ái, như thể chúng là nỗi ám ảnh của một số ít người chứ không phải là trái tim cháy bỏng của sứ mệnh Giáo hội, khiến tôi tin chắc rằng cần phải quay lại và đọc lại Tin Mừng, kẻo chúng ta có nguy cơ thay thế Tin Mừng bằng sự khôn ngoan của thế gian này. Người nghèo không thể bị lãng quên nếu chúng ta muốn duy trì dòng chảy lớn lao của đời sống Giáo hội, một dòng chảy bắt nguồn từ Tin Mừngvà sinh hoa trái ở mọi thời đại và mọi nơi.

CHƯƠNG HAI: THIÊN CHÚA CHỌN NGƯỜI NGHÈO

Sự lựa chọn người nghèo

16. Thiên Chúa là tình yêu thương xót, và kế hoạch yêu thương của Người, được triển khai và hoàn thành trong lịch sử, trước hết là sự giáng thế và đến giữa chúng ta để giải thoát chúng ta khỏi ách nô lệ, sợ hãi, tội lỗi và quyền lực của sự chết. Hướng đến thân phận con người của họ bằng ánh mắt thương xót và trái tim tràn đầy tình yêu, Người đã hướng về các thụ tạo của Người và nhờ đó đã chăm sóc cho sự nghèo khó của họ. Chính để chia sẻ những giới hạn và sự mong manh của bản chất con người chúng ta, chính Người đã trở nên nghèo khó và sinh ra trong xác thịt như chúng ta. Chúng ta đã biết Người trong sự nhỏ bé của một hài nhi nằm trong máng cỏ và trong sự sỉ nhục tột cùng trên thập giá, nơi Người chia sẻ sự nghèo khó tận căn của chúng ta, tức là cái chết. Vì vậy, thật dễ hiểu tại sao chúng ta cũng có thể nói về mặt thần học về một lựa chọn ưu tiên của Thiên Chúa dành cho người nghèo, một biểu hiện nảy sinh trong bối cảnh lục địa Mỹ Latinh và đặc biệt là trong Phiên họp Puebla, nhưng đã được tích hợp tốt vào các giáo huấn sau này của Giáo hội. [12] “Sự ưu tiên” này không bao giờ ám chỉ sự loại trừ hay phân biệt đối xử đối với các nhóm khác, điều mà Thiên Chúa không thể làm được. Nó có nghĩa là nhấn mạnh đến hành động của Thiên Chúa, được thúc đẩy bởi lòng cảm thương đối với sự nghèo khó và yếu đuối của toàn thể nhân loại. Muốn khai mở một vương quốc công lý, tình huynh đệ và liên đới, Thiên Chúa dành một vị trí đặc biệt trong trái tim Người cho những người bị phân biệt đối xử và áp bức, và Người yêu cầu chúng ta, Giáo hội của Người, thực hiện một hành động quyết liệt và triệt để sự lựa chọn có lợi cho kẻ yếu nhất.

17. Chính trong quan điểm này, chúng ta hiểu được vô số trang Cựu Ước, trong đó Thiên Chúa được trình bày như là bạn hữu và là Đấng giải thoát người nghèo, Đấng lắng nghe tiếng kêu của người nghèo và can thiệp để giải thoát họ (x. Tv 34:7). Thiên Chúa, nơi nương náu của người nghèo, tố cáo qua các ngôn sứ – chúng ta đặc biệt nhớ đến Amos và Isaia – những bất công đối với những người yếu đuối nhất, và khuyên nhủ Israel hãy canh tân việc thờ phượng từ bên trong, bởi vì người ta không thể cầu nguyện và dâng lễ vật trong khi áp bức những người yếu đuối và nghèo khổ nhất. Ngay từ đầu Kinh Thánh, tình yêu của Thiên Chúa được thể hiện sống động qua việc Người bảo vệ những người yếu đuối và người nghèo, đến mức có thể nói rằng Người có một tình cảm đặc biệt dành cho họ. “Trái tim Thiên Chúa dành một vị trí đặc biệt cho người nghèo... Toàn bộ lịch sử cứu độ của chúng ta được đánh dấu bằng sự hiện diện của người nghèo.” [13]

Chúa Giêsu, Đấng Mê-xi-a nghèo khó

18. Lịch sử Cựu Ước về tình yêu ưu ái của Thiên Chúa dành cho người nghèo và sự sẵn lòng lắng nghe tiếng kêu của họ – mà tôi đã đề cập ngắn gọn – đã được ứng nghiệm nơi Chúa Giêsu thành Nadarét. [14] Qua việc Nhập Thể, Người “đã hoàn toàn trút bỏ vinh quang, mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phàm nhân” (Pl 2,7), và trong hình hài đó, Người đã mang đến ơn cứu độ cho chúng ta. Sự nghèo khó của Người là một sự nghèo khó triệt để, bắt nguồn từ sứ mệnh mặc khải trọn vẹn tình yêu của Thiên Chúa dành cho chúng ta (x. Ga 1,18; 1 Ga 4,9). Như Thánh Phaolô đã diễn tả một cách vắn tắt nhưng đầy ấn tượng: “Anh em biết rõ ân sủng của Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, là Người vốn giàu sang phú quý, nhưng đã tự ý trở nên nghèo khó vì anh em, để nhờ sự nghèo khó của Người, anh em được trở nên giàu có” (2 Cr 8,9).

19. Tin Mừng cho chúng ta thấy rằng sự nghèo khó đã in đậm trong mọi khía cạnh của cuộc đời Chúa Giêsu. Ngay từ lúc Người bước vào thế gian, Chúa Giêsu đã nếm trải kinh nghiệm cay đắng của sự từ chối. Thánh sử Luca kể lại việc Thánh Giuse và Đức Maria sắp sinh con đã đến Bêlem, rồi nói thêm một cách chua xót rằng “không có chỗ cho họ trong quán trọ” (Lc 2,7). Chúa Giêsu sinh ra trong một hoàn cảnh nghèo nàn và được đặt nằm trong máng cỏ; sau đó, để cứu Người khỏi bị giết, hai ông bà đã trốn sang Ai Cập (x. Mt 2,13-15). Vào buổi bình minh của sứ vụ công khai, sau khi loan báo trong hội đường Nadarét rằng năm ân sủng sẽ mang lại niềm vui cho người nghèo đã được hoàn thành nơi Người, Người đã bị đuổi khỏi thành (x. Lc 4,14-30). Người chết như một người bị ruồng bỏ, bị dẫn ra khỏi Giêrusalem để chịu đóng đinh (x. Mc 15,22). Thật vậy, đó là cách mô tả hay nhất về sự nghèo khó của Chúa Giêsu: Người đã trải qua cùng một sự loại trừ là số phận của người nghèo, người bị xã hội ruồng bỏ. Chúa Giêsu là biểu hiện của đặc quyền nghèo đói này. Người tự giới thiệu mình với thế gian không chỉ là một Đấng Mê-xi-a nghèo khó, mà còn là Đấng Mê-xi-a của và cho người nghèo.

20. Có một số manh mối về địa vị xã hội của Chúa Giêsu. Trước hết, Người làm nghề thợ thủ công hoặc thợ mộc, téktōn (x. Mc 6:3). Đây là những người kiếm sống bằng lao động chân tay. Không có đất đai, họ bị coi là thấp kém hơn nông dân. Khi Hài Nhi Giêsu được Thánh Giuse và Đức Maria dâng trong Đền Thờ, cha mẹ Người đã dâng một cặp chim gáy hoặc chim bồ câu (x. Lc 2:22-24), mà theo quy định của Sách Lêvi (x. Mc 12:8), đó là lễ vật của người nghèo. Một đoạn khá quan trọng trong Ti Mừng kể về việc Chúa Giêsu, cùng với các môn đệ, đã nhặt bông lúa để ăn khi họ đi qua các cánh đồng (x. Mc 2:23-28). Chỉ những người nghèo mới được phép mót lúa trên đồng. Hơn nữa, Chúa Giêsu nói về chính mình: “Con cáo có hang, chim trời có tổ, nhưng Con Người không có chỗ tựa đầu” (Mt 8:20; Lc 9:58). Thực vậy, Người là một vị thầy lưu động, sự nghèo khó và bấp bênh của Người là dấu chỉ mối liên hệ với Chúa Cha. Chúng cũng là điều kiện cho những ai muốn theo Người trên con đường làm môn đệ. Bằng cách này, việc từ bỏ của cải, tiền bạc và sự an toàn trần tục trở thành dấu chỉ hữu hình của việc phó thác bản thân cho Thiên Chúa và sự quan phòng của Người.

21. Vào đầu sứ vụ công khai, Chúa Giêsu đã xuất hiện trong hội đường Nadarét, đọc sách tiên tri Isaia và áp dụng lời của tiên tri vào chính mình: “Thần Khí Chúa ngự trên tôi, vì Người đã xức dầu tấn phong tôi, để tôi loan báo Tin Mừng cho người nghèo khó” (Lc 4:18; x. Is 61:1). Như vậy, Người tỏ mình ra là Đấng, ngay tại đây và bây giờ của lịch sử, đến để thực hiện sự gần gũi yêu thương của Thiên Chúa, trên hết là công trình giải thoát cho những ai bị giam cầm bởi sự dữ, cho những người yếu đuối và nghèo khó. Những dấu chỉ đi kèm với lời rao giảng của Chúa Giêsu là biểu hiện của tình yêu và lòng cảm thương mà với chúng Thiên Chúa chăm sóc những người bệnh tật, người nghèo và tội nhân, những người, vì hoàn cảnh của họ, đã bị xã hội và ngay cả những người có đức tin gạt ra ngoài lề. Người mở mắt người mù, chữa lành người phong hủi, làm cho kẻ chết sống lại và loan báo Tin Mừng cho người nghèo: Thiên Chúa ở gần, Thiên Chúa yêu thương anh em (x. Lc 7,22). Điều này giải thích tại sao Người tuyên bố: “Phúc cho anh em là những người nghèo khó, vì Nước Thiên Chúa là của anh em” (Lc 6,20). Thiên Chúa tỏ ra ưu ái người nghèo: những lời hy vọng và giải thoát của Chúa trước hết được ngỏ cùng họ. Vì vậy, ngay cả trong cảnh nghèo khó và yếu đuối của họ, không ai nên cảm thấy bị bỏ rơi. Và Giáo Hội, nếu muốn là Giáo Hội của Chúa Kitô, phải là một Giáo Hội của các Mối Phúc, một Giáo Hội dành chỗ cho những người bé mọn và đồng hành với người nghèo, một nơi mà người nghèo có một vị trí đặc quyền (x. Gc 2:2-4).

22. Vào thời đó, những người túng thiếu và đau yếu, thiếu thốn những nhu cầu thiết yếu của cuộc sống, thường xuyên bị buộc phải ăn xin. Do đó, họ phải gánh thêm gánh nặng của sự xấu hổ xã hội, do niềm tin rằng bệnh tật và nghèo đói bằng cách nào đó có liên quan đến tội lỗi bản thân. Chúa Giêsu đã kiên quyết phản đối não trạng này bằng cách khẳng định rằng Thiên Chúa “cho mặt trời mọc lên soi sáng kẻ xấu cũng như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như người bất chính” (Mt 5:45). Thật vậy, Người đã hoàn toàn đảo ngược quan niệm đó, như chúng ta thấy từ đoạn kết của dụ ngôn người giàu có và Ladarô: “Hỡi con, hãy nhớ lại: suốt đời con, con đã nhận được phần phước của mình, còn Ladarô thì phải chịu toàn bất hạnh. Giờ đây, anh ấy được an ủi nơi đây, còn con thì phải chịu đau khổ” (Lc 16:25).

23. Vậy thì rõ ràng rằng “niềm tin của chúng ta vào Chúa Kitô, Đấng đã trở nên nghèo khó và luôn gần gũi với người nghèo và người bị ruồng bỏ, là nền tảng cho mối quan tâm của chúng ta đối với sự phát triển toàn diện của những thành viên bị lãng quên nhất trong xã hội.” [15] Tôi thường tự hỏi, mặc dù giáo huấn của Kinh Thánh rất rõ ràng về người nghèo, tại sao nhiều người vẫn tiếp tục nghĩ rằng họ có thể yên tâm bỏ qua người nghèo. Tuy nhiên, bây giờ, chúng ta hãy tiếp tục suy gẫm về những gì Kinh Thánh nói với chúng ta về mối quan hệ của chúng ta với người nghèo và vị trí thiết yếu của họ trong dân Thiên Chúa.

Lòng thương xót đối với người nghèo trong Kinh Thánh

24. Thánh Tông đồ Gioan viết: “Ai không yêu thương anh em mình mà mình trông thấy, thì không thể yêu mến Thiên Chúa mà mình không trông thấy” (1 Ga 4:20). Tương tự như vậy, khi trả lời câu hỏi của người thông luật, Chúa Giêsu đã trích dẫn hai điều răn cổ xưa: “Ngươi phải yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh hồn, hết sức lực ngươi” (Đnl 6:5), và “Ngươi phải yêu người lân cận như chính mình” (Lv 19:18), hợp nhất chúng thành một điều răn duy nhất. Thánh sử Máccô thuật lại câu trả lời của Chúa Giêsu như sau: “Điều răn thứ nhất là: ‘Nghe đây, hỡi Israel: Đức Chúa, Thiên Chúa chúng ta, là Đức Chúa duy nhất. Ngươi phải yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh hồn, hết trí khôn và hết sức lực ngươi. Điều răn thứ hai là: ‘Ngươi phải yêu người lân cận như chính mình.’ Không có điều răn nào khác lớn hơn hai điều răn đó” (12:29-31).

25. Đoạn trích từ Sách Lê-vi dạy chúng ta phải yêu thương người lân cận, trong khi các văn bản khác lại kêu gọi sự tôn trọng – nếu không muốn nói là yêu thương – ngay cả đối với kẻ thù: “Khi ngươi gặp bò hay lừa của kẻ thù ngươi đi lạc, ngươi phải dắt nó về. Khi ngươi thấy lừa của kẻ ghét ngươi bị thương nặng mà ngươi không muốn cứu, thì ngươi phải giúp đỡ để cứu nó” (Xh 23:4-5). Ở đây, giá trị nội tại của sự tôn trọng người khác được nêu rõ: bất cứ ai gặp khó khăn, ngay cả kẻ thù, luôn xứng đáng được chúng ta giúp đỡ.

26. Lời dạy của Chúa Giêsu về tính ưu việt của tình yêu đối với Thiên Chúa được bổ sung rõ ràng bằng lời khẳng định của Người rằng người ta không thể yêu Thiên Chúa nếu không mở rộng tình yêu thương đối với người nghèo. Tình yêu thương dành cho tha nhân là bằng chứng hữu hình cho thấy tình yêu đích thực của chúng ta dành cho Thiên Chúa, như thánh Tông đồ Gioan đã chứng thực: “Thiên Chúa chưa bao giờ được thấy. Nếu chúng ta yêu thương nhau, thì Thiên Chúa ở lại trong chúng ta, và tình yêu của Người nơi chúng ta mới nên hoàn hảo… Thiên Chúa là tình yêu: ai ở lại trong tình yêu thì ở lại trong Thiên Chúa, và Thiên Chúa ở lại trong người ấy” (1 Ga 4,12-16). Hai tình yêu này tuy khác biệt nhưng không thể tách rời. Ngay cả trong những trường hợp không có sự ám chỉ rõ ràng đến Thiên Chúa, chính Chúa Giêsu dạy rằng mỗi hành động yêu thương dành cho tha nhân, theo một cách nào đó, đều phản ảnh đức ái của Thiên Chúa: “Ta bảo thật các ngươi: mỗi lần các ngươi làm như thế cho một trong những anh em bé nhỏ nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính Ta vậy” (Mt 25,40).

27. Vì lý do này, các việc bác ái được khuyến khích như một dấu chỉ cho thấy sự thờ phượng đích thực, vừa ca ngợi Thiên Chúa, vừa có nhiệm vụ mở lòng chúng ta ra cho sự biến đổi mà Chúa Thánh Thần có thể thực hiện trong chúng ta, để tất cả chúng ta có thể trở thành hình ảnh của Chúa Kitô và lòng thương xót của Người đối với những người yếu đuối nhất. Theo nghĩa này, mối quan hệ của chúng ta với Chúa, được thể hiện trong việc thờ phượng, cũng nhằm mục đích giải thoát chúng ta khỏi nguy cơ sống các mối quan hệ của mình theo luận lý học tính toán và tư lợi. Thay vào đó, chúng ta mở lòng đón nhận sự nhưng không bao quanh những người yêu thương nhau và do đó, chia sẻ mọi thứ làm của chung. Về phương diện này, Chúa Giêsu khuyên: “Khi con đãi tiệc hay đãi khách, đừng mời bạn bè, anh em, bà con hay láng giềng giàu có, kẻo họ cũng mời lại con, và con được trả lại. Nhưng khi con đãi tiệc, hãy mời những người nghèo khó, tàn tật, què quặt, đui mù, và con sẽ được phúc, vì họ không có gì trả lại cho con” (Lc 14:12-14).

28. Lời Chúa kêu gọi hãy tỏ lòng thương xót người nghèo đạt đến tuyệt đỉnh trong dụ ngôn vĩ đại về ngày phán xét cuối cùng (x. Mt 25:31-46), có thể là một minh họa sống động về Phúc của người có lòng thương xót. Trong dụ ngôn đó, Chúa trao cho chúng ta chìa khóa để thành toàn cuộc sống; thực vậy, “nếu chúng ta tìm kiếm sự thánh thiện làm đẹp mắt Thiên Chúa, đoạn văn này đưa ra cho chúng ta một tiêu chuẩn rõ ràng mà dựa vào đó chúng ta sẽ bị phán xét.” [16] Những lời rõ ràng và mạnh mẽ của Tin Mừng phải được thực hành “mà không có bất cứ ‘nếu’ hay ‘nhưng’ nào có thể làm giảm bớt sức mạnh của chúng. Chúa chúng ta đã nói rất rõ rằng sự thánh thiện không thể được hiểu hay sống tách biệt khỏi những đòi hỏi này.” [17]

29. Trong cộng đồng Kitô giáo sơ khai, các hành vi bác ái được thực hiện không dựa trên những nghiên cứu sơ bộ hay kế hoạch trước, mà trực tiếp noi theo gương Chúa Giêsu như được trình bày trong Tin Mừng. Thư của Thánh Giacôbê bàn luận sâu sắc về vấn đề mối quan hệ giữa người giàu và người nghèo, và đặt ra cho các tín hữu hai câu hỏi để kiểm tra tính xác thực của đức tin của họ: “Hỡi anh em, nếu anh em nói rằng mình có đức tin mà không có việc làm, thì nào có ích gì? Đức tin có thể cứu anh em được sao? Nếu có anh em hay chị em nào trần truồng và thiếu của ăn hằng ngày, mà có ai trong anh em nói với họ: ‘Hãy đi bình an, mặc ấm và ăn cho no’, nhưng anh em lại không cung cấp cho những nhu cầu thể xác của họ, thì điều đó có ích gì? Vậy đức tin tự nó chết, nếu không có việc làm” (2:14-17).

30. Thánh Giacôbê tiếp tục nói: “Vàng bạc của anh em đã rỉ sét, và rỉ sét của chúng sẽ là bằng chứng buộc tội anh em, và nó sẽ ăn mòn xác thịt anh em như lửa. Anh em đã tích trữ kho báu cho những ngày sau hết. Này! Tiền công của những người gặt lúa trên cánh đồng của anh em, mà anh em đã gian lận, đang kêu lên, và tiếng kêu của những người gặt lúa đã thấu đến tai Chúa các đạo binh. Anh em đã sống trên thế gian này trong xa hoa và lạc thú, anh em đã làm cho lòng mình no nê trong ngày sát hại” (5:3-5). Đây là những lời mạnh mẽ, ngay cả khi chúng ta không muốn nghe chúng! Một lời kêu gọi tương tự có thể được tìm thấy trong Thư thứ nhất của Thánh Gioan: “Nếu ai có của cải thế gian mà thấy anh em mình đang túng thiếu mà lại không giúp đỡ thì làm sao tình yêu Thiên Chúa ở lại trong người ấy được?” (3:17).

31. Sứ điệp của Lời Chúa “rất rõ ràng và trực tiếp, rất giản dị và hùng hồn, đến nỗi không một cách diễn giải nào của Giáo hội có quyền tương đối hóa nó. Việc suy tư của Giáo hội về những văn bản này không nên làm lu mờ hay làm suy yếu sức mạnh của chúng, nhưng thúc giục chúng ta đón nhận những lời khuyên nhủ của chúng với lòng can đảm và nhiệt thành. Tại sao lại phải phức tạp hóa một điều đơn giản như vậy? Các công cụ khái niệm hiện hữu để tăng cường sự tiếp xúc với các thực tại mà chúng muốn giải thích, chứ không phải để tách chúng ta ra khỏi chúng.” [18]

32. Thật vậy, chúng ta thấy một ví dụ rõ ràng trong Giáo hội về việc chia sẻ của cải và chăm sóc người nghèo trong đời sống thường nhật của cộng đồng Kitô giáo đầu tiên. Chúng ta có thể đặc biệt nhớ lại cách thức giải quyết vấn đề phân phát trợ cấp hàng ngày cho các góa phụ (x. Cv 6:1-6). Đây không phải là một vấn đề dễ dàng, một phần vì một số góa phụ này, đến từ các quốc gia khác, đôi khi bị bỏ rơi vì họ là người nước ngoài. Thực thế, câu chuyện được kể lại trong sách Công vụ Tông đồ cho thấy một sự bất mãn nhất định từ phía những người theo văn hóa Hy Lạp, tức những người Do Thái là Hy Lạp theo văn hóa. Các Tông đồ không đáp lại bằng những lời lẽ trừu tượng, mà bằng cách đặt lòng bác ái đối với tất cả mọi người vào trung tâm, tổ chức lại việc hỗ trợ các góa phụ bằng cách yêu cầu cộng đồng tìm kiếm những người khôn ngoan và đáng kính để họ có thể giao phó việc phân phát lương thực, trong khi họ lo việc rao giảng Lời Chúa.

33. Khi Thánh Phaolô đến Giêrusalem để tham khảo ý kiến các Tông đồ, kẻo bằng cách nào đó ngài “phải chạy hoặc đã chạy vô ích” (Gl 2:2), ngài được yêu cầu đừng quên người nghèo (x. (Ga 2:10). Vì vậy, ngài đã tổ chức nhiều cuộc quyên góp khác nhau để giúp đỡ các cộng đồng nghèo. Trong số những lý do khiến Thánh Phaolô thực hiện cử chỉ này, nổi bật là: “Thiên Chúa yêu thương người dâng hiến một cách vui vẻ” (2 Cr 9:7). Lời Chúa nhắc nhở những người trong chúng ta thường không có khuynh hướng làm những cử chỉ từ thiện và vô tư, rằng lòng quảng đại đối với người nghèo thực sự mang lại lợi ích cho những người thực hiện nó: Thiên Chúa có một tình yêu đặc biệt dành cho họ. Thật vậy, Kinh Thánh đầy dẫy những lời hứa dành cho những người rộng lượng cho đi: “Ai thương xót người nghèo là cho Chúa vay mượn, và sẽ được trả lại đầy đủ” (Cn 19:17). “Hãy cho đi, thì sẽ được cho lại... vì anh em đong bằng đấu nào, thì sẽ được đong lại bằng đấu ấy” (Lc 6:38). “Bấy giờ ánh sáng của anh em sẽ bừng lên như rạng đông, và vết thương của anh em sẽ mau lành” (Is 58:8). Về điều này, các Kitô hữu thời kỳ đầu không hề nghi ngờ.

34. Cuộc sống của các cộng đồng giáo hội đầu tiên, được mô tả trong các trang Kinh Thánh và được truyền lại cho chúng ta như Lời Chúa được mặc khải đã được ban cho chúng ta như một mẫu gương để noi theo, nhưng cũng là một chứng tá cho đức tin hoạt động qua đức ái và là nguồn cảm hứng bền bỉ cho các thế hệ mai sau. Qua nhiều thế kỷ, những trang sách ấy đã lay động lòng người Kitô hữu, thúc đẩy họ yêu thương và thực hiện các công việc bác ái, giống như những hạt giống đơm hoa kết trái, không ngừng sinh sôi nảy nở.

CHƯƠNG BA: GIÁO HỘI VÌ NGƯỜI NGHÈO

35. Ba ngày sau khi được bầu làm Giáo hoàng, vị tiền nhiệm của tôi đã bày tỏ với các đại diện truyền thông mong muốn sự quan tâm và chăm sóc dành cho người nghèo được thể hiện rõ nét hơn trong Giáo hội: “Tôi mong ước biết bao một Giáo hội nghèo và vì người nghèo!” [19]

36. Mong muốn này phản ảnh sự hiểu biết rằng Giáo hội “nhận ra nơi những người nghèo và những người đau khổ, sự giống như Đấng sáng lập nghèo khó và đau khổ của nó.” [20] Thật vậy, vì Giáo hội được kêu gọi đồng nhất với những người thấp kém nhất, nên ở cốt lõi của mình “Không thể có chỗ cho sự nghi ngờ hay những lời giải thích làm suy yếu một thông điệp rõ ràng như vậy… Chúng ta phải tuyên bố, không vòng vo, rằng có một mối liên kết không thể tách rời giữa đức tin của chúng ta và người nghèo.” [21] Về phương diện này, chúng ta có rất nhiều chứng tá từ các môn đệ của Chúa Kitô trải dài gần hai thiên niên kỷ. [22]

Những kho tàng đích thực của Giáo Hội

37. Thánh Phaolô kể lại rằng trong số các tín hữu của cộng đồng Kitô giáo sơ khai, không nhiều người “khôn ngoan theo xác thịt, không nhiều người quyền thế, không nhiều người quý tộc” (1 Cr 1:26). Tuy nhiên, bất chấp sự nghèo khó, các Kitô hữu tiên khởi đã ý thức rõ ràng về sự cần thiết phải chăm sóc những người túng thiếu nhất. Ngay từ buổi bình minh của Kitô giáo, các Tông đồ đã đặt tay trên bảy người được chọn từ cộng đồng. Ở một mức độ nào đó, các ngài đã sáp nhập họ vào thừa tác vụ của mình, thiết lập họ để phục vụ — diakonía trong tiếng Hy Lạp — những người nghèo nhất (x. Cv 6:1-5). Điều đáng chú ý là vị tông đồ đầu tiên làm chứng cho đức tin của mình vào Chúa Kitô đến mức đổ máu mình ra chính là Stêphanô, người thuộc nhóm này. Trong ngài, chứng tá chăm sóc người nghèo và chứng tá tử đạo đã kết hợp với nhau.

38. Chưa đầy hai thế kỷ sau, một phó tế khác, Thánh Lôrensô, sẽ chứng minh lòng trung thành của mình với Chúa Giêsu Kitô theo cách tương tự bằng cách kết hợp việc tử đạo và phục vụ người nghèo. [23] Từ lời kể của Thánh Ambrôsiô, chúng ta biết rằng Thánh Lôrensô, một phó tế ở Rome trong thời Đức Giáo Hoàng Sixtô II, đã bị chính quyền La Mã buộc phải giao nộp kho báu của Giáo hội. "Ngày hôm sau, ông mang theo những người nghèo. Khi được hỏi về nơi cất giữ kho báu đã hứa, ông chỉ vào những người nghèo và nói: 'Đây là kho báu của Giáo hội'." [24] Khi tường thuật sự kiện này, Thánh Ambrosiô hỏi: "Chúa Giêsu có kho báu nào quý giá hơn những kho báu trong đó Người thích biểu lộ mình không?" [25] Và, nhớ rằng các thừa tác viên của Giáo hội không bao giờ được bỏ bê việc chăm sóc người nghèo, càng không được tích lũy của cải vì lợi ích riêng, ngài nói: "Nhiệm vụ này phải được thực hiện với đức tin chân thành và sự tiên liệu khôn ngoan. Chắc chắn, nếu ai đó rút lợi ích cá nhân từ việc này, người đó phạm tội; nhưng nếu người đó phân phát số tiền thu được cho người nghèo hoặc chuộc một tù nhân, người đó thực hiện một công việc thương xót." [26]

Các Giáo Phụ và Người Nghèo

39. Ngay từ những thế kỷ đầu, các Giáo Phụ đã nhận ra nơi người nghèo một con đường ưu tuyển để đến với Thiên Chúa, một con đường đặc biệt để gặp gỡ Người. Lòng bác ái đối với những người túng thiếu không chỉ được xem là một nhân đức luân lý, mà còn là một biểu thức cụ thể của đức tin vào Ngôi Lời Nhập Thể. Cộng đồng tín hữu, được nâng đỡ bởi sức mạnh của Chúa Thánh Thần, bắt nguồn từ việc gần gũi với người nghèo, những người mà họ coi không chỉ là một “phần phụ”, mà là một phần thiết yếu trong thân thể sống động của Chúa Kitô. Chẳng hạn, khi đang trên đường chịu tử đạo, Thánh Inhaxiô thành Antiôkia đã khuyên nhủ cộng đoàn Smyrna đừng sao nhãng bổn phận thực hiện các việc bác ái đối với những người túng thiếu nhất, khuyên nhủ họ đừng hành động như những kẻ chống đối Thiên Chúa. “Nhưng hãy xem những người có quan điểm khác về ân sủng của Chúa Kitô, ân sủng đã đến với chúng ta, họ chống đối thánh ý Thiên Chúa biết bao. Họ không màng đến tình yêu thương; không quan tâm đến góa phụ, trẻ mồ côi, hay người bị áp bức; của người nô lệ, hay của người tự do; của người đói, hay của người khát.” [27] Giám mục Smyrna, Polycarp, đã tuyên bố rõ ràng rằng các thừa tác viên của Giáo hội phải chăm sóc người nghèo: “Và các trưởng lão phải có lòng trắc ẩn và thương xót tất cả mọi người, đưa những người lang thang trở về, thăm viếng tất cả những người bệnh tật, và không bỏ bê góa phụ, trẻ mồ côi hoặc người nghèo, nhưng luôn luôn ‘chu cấp những gì phù hợp trước mắt Chúa và con người’.” [28] Từ hai chứng từ này, chúng ta thấy rằng Giáo hội xuất hiện như một người mẹ của người nghèo, một nơi chào đón và công lý.

40. Về phần mình, Thánh Justinô, người đã gửi Lời biện hộ đầu tiên của mình tới Hoàng đế Adrian, Thượng viện và người dân Rôma, đã giải thích rằng các Kitô hữu mang tất cả những gì họ có thể đến với những người túng thiếu vì họ coi họ là anh chị em trong Chúa Kitô. Viết về cộng đoàn tụ họp cầu nguyện vào ngày đầu tiên của tuần lễ, ngài nhấn mạnh rằng, ở tâm điểm của phụng vụ Kitô giáo, không thể tách rời việc thờ phượng Thiên Chúa khỏi sự quan tâm đến người nghèo. Do đó, tại một thời điểm nhất định trong buổi lễ: “những người giàu có và sẵn lòng đóng góp những gì mỗi người cho là phù hợp; và số tiền thu được sẽ được gửi cho vị chủ tọa, người cứu giúp trẻ mồ côi và góa phụ, những người vì bệnh tật hoặc bất cứ lý do nào khác mà thiếu thốn, những người bị trói buộc, và những người lạ mặt đang lưu trú giữa chúng ta, và nói tóm lại là chăm sóc tất cả những người đang túng thiếu.” [29] Điều này chứng tỏ rằng Giáo hội sơ khai đã không tách biệt đức tin khỏi hành động xã hội: đức tin không có chứng tá bằng hành động cụ thể bị coi là chết, như Thánh Giacôbê đã dạy chúng ta (x. 2:17).

Thánh Gioan Kim Khẩu

41. Trong số các Giáo Phụ Đông Phương, có lẽ nhà thuyết giảng nhiệt thành nhất về công lý xã hội là Thánh Gioan Kim Khẩu, Tổng Giám mục Constantinople từ cuối những năm 300 đến đầu những năm 400. Trong các bài giảng của mình, ngài đã khuyên nhủ các tín hữu nhận ra Chúa Kitô nơi những người thiếu thốn: “Anh chị em có muốn tôn vinh thân thể Chúa Kitô không? Đừng để thân thể ấy bị khinh miệt nơi các chi thể của nó, tức là nơi những người nghèo, những người không có quần áo để che thân. Đừng tôn vinh thân thể Chúa Kitô ở đây trong nhà thờ bằng vải lụa, trong khi bên ngoài anh chị em lại bỏ bê khi thân thể ấy chịu lạnh và trần truồng… [Thân thể Chúa Kitô trên bàn thờ] không cần áo choàng, nhưng cần tâm hồn trong sáng; trong khi thân thể bên ngoài cần được chăm sóc nhiều. Vì vậy, chúng ta hãy học cách nghĩ và tôn vinh Chúa Kitô như Người mong muốn. Vì sự tôn vinh đẹp lòng nhất mà chúng ta có thể dành cho người mà chúng ta muốn tôn kính là làm điều Người mong muốn, chứ không phải điều chúng ta nghĩ ra… Vì vậy, anh chị em cũng vậy, hãy tôn vinh Người như Người đã truyền dạy, và để người nghèo được hưởng lợi từ sự giàu có của anh chị em. Thiên Chúa không cần những chiếc bình bằng vàng, mà cần những tâm hồn bằng vàng.” [30] Khẳng định rõ ràng rằng, nếu các tín hữu không gặp gỡ Chúa Kitô nơi những người nghèo đứng ngoài cửa, họ sẽ không thể thờ phượng Người ngay cả tại bàn thờ, ngài tiếp tục: “Chúa Kitô được lợi gì nếu bàn tiệc thánh chất đầy những bình vàng, trong khi chính Người chết đói trong con người của người nghèo? Hãy cho người đói ăn trước, rồi sau đó mới trang hoàng bàn thờ bằng những gì còn lại.” [31] Do đó, ngài hiểu Bí tích Thánh Thể là một biểu hiện bí tích của lòng bác ái và công lý, vốn đã có trước và đi kèm với Bí tích này. Cũng chính lòng bác ái và công lý đó phải duy trì Bí tích Thánh Thể qua tình yêu và sự quan tâm đến người nghèo.

42. Do đó, bác ái không phải là tùy chọn mà là một yêu cầu của sự thờ phượng đích thực. Thánh Chrysostom đã kịch liệt lên án sự giàu có quá mức gắn liền với sự thờ ơ đối với người nghèo. Sự quan tâm dành cho họ, chứ không chỉ là một yêu cầu xã hội, là một điều kiện cho sự cứu rỗi, điều này mang lại cho sự giàu có bất chính một sức nặng đáng lên án. “Trời rất lạnh và người nghèo nằm trong giẻ rách, hấp hối, lạnh cóng, run rẩy, với vẻ ngoài và quần áo khiến bạn phải xúc động. Nhưng bạn, mặt đỏ bừng và say xỉn, vẫn đi ngang qua. Và làm sao bạn mong Thiên Chúa giải thoát bạn khỏi bất hạnh?... Bạn thường tô điểm cho một xác chết vô cảm, không còn biết đến danh dự, bằng nhiều bộ quần áo dát vàng sặc sỡ. Vậy mà bạn lại khinh thường người đang cảm thấy đau đớn, đang bị xé nát, bị hành hạ, bị giày vò bởi đói khát và giá lạnh.” [32] Ý thức sâu sắc về công lý xã hội này dẫn dắt ngài khẳng định rằng “không cho người nghèo là ăn cắp của họ, là lừa gạt mạng sống của họ, bởi vì những gì chúng ta có là của họ.” [33]

Thánh Augustinô

43. Người hướng dẫn tinh thần của Augustinô là Thánh Ambrosiô, người đã nhấn mạnh đến yêu cầu đạo đức về việc chia sẻ của cải vật chất: “Những gì bạn cho người nghèo không phải là tài sản của bạn, mà là của họ. Tại sao bạn lại chiếm đoạt những gì được cho để sử dụng chung?” [34] Đối với Giám mục Milan, bố thí là sự khôi phục công lý, chứ không phải là một cử chỉ cha chú. Trong lời giảng dạy của mình, lòng thương xót mang tính tiên tri: ngài lên án những cơ cấu tích trữ của cải và tái khẳng định sự hiệp thông là ơn gọi của Giáo hội.

44. Được đào tạo trong truyền thống này, vị Giám mục thánh thiện của Hippo đã dạy về tình yêu thương ưu tiên dành cho người nghèo. Là một mục tử tỉnh thức và một nhà thần học với sự sáng suốt hiếm có, ngài nhận ra rằng sự hiệp thông đích thực của Giáo hội cũng được phát biểu qua việc hiệp thông của cải. Trong cuốn Chú giải Thánh Vịnh, ngài nhắc nhở chúng ta rằng những Kitô hữu đích thực không bao giờ lơ là tình yêu thương đối với những người túng thiếu nhất: “Khi quan tâm đến anh chị em mình, anh em biết họ có thiếu thốn hay không, nhưng nếu Chúa Kitô ngự trong anh em, thì anh em cũng hãy bác ái với người xa lạ.” [35] Do đó, việc chia sẻ của cải này bắt nguồn từ đức ái đối thần và có mục đích cuối cùng là tình yêu của Chúa Kitô. Đối với Thánh Augustinô, người nghèo không chỉ là những người cần được giúp đỡ, mà còn là sự hiện diện bí tích của Chúa.

45. Vị Tiến sĩ Ân sủng này coi việc chăm sóc người nghèo là bằng chứng cụ thể cho sự chân thành của đức tin. Bất cứ ai nói rằng họ yêu Thiên Chúa và không có lòng thương xót đối với người nghèo khó đều là nói dối (x. 1 Ga 4:20). Khi bình luận về cuộc gặp gỡ của Chúa Giêsu với người thanh niên giàu có và “kho tàng trên trời” dành riêng cho những ai cho đi của cải của mình cho người nghèo (x. Mt 19:21), Thánh Augustinô đã đặt những lời sau vào miệng Chúa: “Ta đã nhận được đất, Ta sẽ ban tặng thiên đàng; Ta đã nhận được của cải trần gian, Ta sẽ ban tặng của cải vĩnh cửu; Ta đã nhận được bánh, Ta sẽ ban tặng sự sống… Ta đã được tiếp đãi, nhưng Ta sẽ cho một mái ấm; Ta đã được thăm viếng khi Ta đau yếu, nhưng Ta sẽ ban tặng sức khỏe; Ta đã được thăm viếng trong tù, nhưng Ta sẽ ban tặng tự do. Bánh mà các ngươi đã ban cho người nghèo của Ta đã được tiêu thụ, nhưng bánh Ta sẽ ban tặng không chỉ làm tươi mát các ngươi, mà còn sẽ không bao giờ cạn kiệt.” [36] Đấng Toàn Năng sẽ không chịu thua kém về lòng quảng đại đối với những ai phục vụ những người túng thiếu nhất: tình yêu dành cho người nghèo càng lớn, phần thưởng từ Thiên Chúa càng lớn.

46. Quan điểm lấy Chúa Kitô làm trung tâm và mang tính giáo hội sâu sắc này dẫn chúng ta đến việc khẳng định rằng các lễ vật, khi xuất phát từ tình yêu, không chỉ làm giảm bớt nhu cầu của anh chị em mình, mà còn thanh tẩy tâm hồn người cho, nếu người ấy sẵn lòng thay đổi. Thật vậy, theo lời của Ngụy-Augustinô [Pseudo-Augustine]: “Việc bố thí có thể mang lại lợi ích cho bạn trong việc xóa bỏ tội lỗi quá khứ, nếu bạn đã sửa đổi đường lối của mình.” [37] Có thể nói, đó là con đường thông thường dẫn đến sự hoán cải cho những ai muốn theo Chúa Kitô với một trái tim không chia rẽ.

47. Trong một Giáo hội nhìn nhận người nghèo là khuôn mặt của Chúa Kitô và của cải vật chất là khí cụ của đức ái, tư tưởng của Thánh Augustinô vẫn là một ánh sáng chắc chắn. Ngày nay, lòng trung thành với giáo huấn của Thánh Augustinô không chỉ đòi hỏi việc nghiên cứu các tác phẩm của ngài, mà còn đòi hỏi sự sẵn sàng sống triệt để lời kêu gọi hoán cải của ngài, điều này tất yếu bao gồm việc phục vụ bác ái.

48. Nhiều Giáo phụ khác của Giáo hội, cả Đông phương lẫn Tây phương, đã nói về vị trí ưu tiên của việc quan tâm đến người nghèo trong đời sống và sứ mệnh của mỗi Kitô hữu. Tóm lại, từ quan điểm này, có thể nói rằng thần học giáo phụ rất thực tiễn, hướng đến một Giáo hội nghèo và vì người nghèo, nhắc nhở rằng Tin Mừng chỉ được loan báo đúng đắn khi thúc đẩy chúng ta chạm đến thân xác của những người bé mọn nhất, và cảnh báo rằng sự cứng ngắc về giáo lý mà không có lòng thương xót chỉ là lời nói suông.

Chăm sóc người bệnh

49. Lòng cảm thương Kitô giáo đã được biểu lộ một cách đặc biệt trong việc chăm sóc người bệnh và người đau khổ. Dựa trên những dấu chỉ hiện diện trong sứ vụ công khai của Chúa Giêsu — việc chữa lành người mù, người phong cùi và người bại liệt — Giáo hội hiểu rằng việc chăm sóc người bệnh, nơi họ, Giáo hội dễ dàng nhận ra Chúa Kitô chịu đóng đinh, là một phần quan trọng trong sứ mệnh của mình. Trong một trận dịch hạch ở thành Carthage, nơi ngài làm Giám mục, Thánh Cyprianô đã nhắc nhở các Kitô hữu về tầm quan trọng của việc chăm sóc người bệnh: “Cơn dịch bệnh và bệnh dịch này, dường như rất khủng khiếp và chết chóc, đã tìm kiếm sự công chính của mỗi người, và xem xét tâm trí của nhân loại, để xem liệu người khỏe mạnh có phục vụ người bệnh hay không; liệu họ hàng có yêu thương nhau chân thành hay không; liệu các chủ nhân có thương xót những người hầu bị bệnh hay không; liệu các bác sĩ có bỏ rơi những người bệnh đang cầu xin sự giúp đỡ hay không.” [38] Truyền thống Kitô giáo thăm viếng người bệnh, rửa vết thương và an ủi người đau khổ không chỉ đơn thuần là một nỗ lực từ thiện, mà là một hành động của Giáo hội, qua đó các thành viên của Giáo hội “chạm vào thân xác đau khổ của Chúa Kitô.” [39]

50. Vào thế kỷ XVI, Thánh Gioan Thiên Chúa đã thành lập Dòng Bệnh viện mang tên ngài, xây dựng những bệnh viện kiểu mẫu chào đón tất cả mọi người, bất kể địa vị xã hội hay kinh tế. Câu nói nổi tiếng của ngài, “Hãy làm điều tốt, hỡi anh em của tôi!” đã trở thành phương châm cho hoạt động bác ái tích cực đối với người bệnh. Cùng thời gian đó, Thánh Camillus de Lellis đã thành lập Dòng Thừa Tác Viên Bệnh Nhân — Dòng Camillian — với sứ mệnh phục vụ người bệnh bằng tất cả sự tận tụy. Luật dòng của ngài truyền dạy: “Mỗi người hãy cầu xin Chúa ban cho mình một tình mẫu tử đối với tha nhân để chúng ta có thể phục vụ họ với tất cả lòng bác ái, cả tâm hồn lẫn thể xác, bởi vì, với ân sủng Thiên Chúa, chúng ta mong muốn phục vụ tất cả những người bệnh với tình thương của một người mẹ yêu thương dành cho đứa con duy nhất đang đau yếu của mình.” [40] Trong các bệnh viện, trên chiến trường, trong nhà tù và trên đường phố, các nữ tu dòng Camillian đã hiện thân lòng thương xót của Chúa Kitô, Đấng Y Sĩ.

51. Chăm sóc người bệnh với tình mẫu tử, như người mẹ chăm sóc con mình, nhiều phụ nữ tận hiến đã đóng một vai trò thậm chí còn lớn lao hơn trong việc cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người nghèo. Dòng Nữ Tử Bác Ái Thánh Vincent de Paul, các Nữ Tu Bệnh Viện, các Nữ Tu Nhỏ của Chúa Quan Phòng, và nhiều hội dòng nữ khác đã trở thành một sự hiện diện mẫu tử và kín đáo trong các bệnh viện, viện dưỡng lão và viện hưu trí. Họ đã mang đến sự an ủi, lắng nghe, hiện diện, và trên hết là sự dịu dàng. Họ đã xây dựng, thường bằng chính đôi tay mình, các cơ sở chăm sóc sức khỏe ở những vùng thiếu thốn sự hỗ trợ y tế. Họ dạy về vệ sinh, hỗ trợ sinh nở và điều trị y khoa với sự khôn ngoan tự nhiên và đức tin sâu sắc. Nhà cửa của họ trở thành những ốc đảo của phẩm giá, nơi không ai bị loại trừ. Sự chạm đến của lòng trắc ẩn chính là liều thuốc đầu tiên. Thánh Louise de Marillac đã viết cho các chị em của mình, Dòng Nữ Tử Bác Ái, nhắc nhở họ rằng “họ đã được Thiên Chúa chúc phúc cách đặc biệt vì đã phục vụ những người nghèo bệnh tật trong các bệnh viện.” [41]

52. Ngày nay, di sản này vẫn tiếp tục trong các bệnh viện Công Giáo, các cơ sở chăm sóc sức khỏe ở vùng sâu vùng xa, các phòng khám hoạt động trong rừng rậm, các nhà tạm trú cho người nghiện ma túy và các bệnh viện dã chiến ở vùng chiến sự. Sự hiện diện của Kitô hữu giữa những người bệnh cho thấy rằng ơn cứu độ không phải là một ý tưởng trừu tượng, mà là hành động cụ thể. Trong hành động chữa lành vết thương, Giáo hội tuyên xưng rằng Vương quốc Thiên Chúa bắt đầu từ những người dễ bị tổn thương nhất. Khi làm như vậy, Giáo hội luôn trung thành với Đấng đã phán: “Ta đau yếu, các ngươi đã thăm viếng Ta” (Mt 25:36). Khi Giáo hội quỳ gối bên một người phong cùi, một đứa trẻ suy dinh dưỡng hay một người hấp hối vô danh, Giáo hội đã thực hiện ơn gọi sâu xa nhất của mình: yêu mến Chúa nơi Người bị biến dạng nhất.

Còn 1 kỳ

 

 

Khuôn mặt nếp sống lòng biết ơn

Một hình thật đẹp cùng cảm động: người mẹ bồng ẵm em bé thơ, rồi cầm hai tay em chụm lại trước ngực, và nói thay cho em: Con cám ơn Ông, Bà, chú bác, cô hay dì.… Em bé chỉ ngơ ngác tròn xoe mắt nhìn. Nhưng đó là cung cách lối sống lòng biết ơn người mẹ dậy bảo tập cho con mình từ lúc em còn tấm bé.

Một cung cách lối sống văn hóa lịch sự cùng lễ phép đạo đức cao đẹp!

Rồi sau này khi em bé trở thành người trưởng thành bước chân vào đời, thói quen tốt đẹp lòng biết ơn trong đời sống không chỉ thể hiện lối sống văn hóa lịch sự, nhưng cũng là mức thước đo tư cách sống của một người, và cùng nói lên niềm vui lòng kính trọng của con người với nhau.

Lòng biết ơn thể hiện qua lời cám ơn tuy nhỏ, nhưng mang gây ra hiệu qủa tốt đẹp cao qúy cho cả người làm ơn, lẫn người nhận ơn.

Trong nếp sống tinh thần đạo đức lòng biết ơn là khuôn mặt đóng vai trò chủ yếu.

Nói lời “cám ơn” vắn tắt vỏn vẹn hai chữ thôi, nhưng lại là chiếc chìa khóa, hay là “Password”, mở trái tim tấm lòng ra, cho niềm vui, mối quan hệ được hàn gắn chữa lành, và tầm nhìn được mở rộng ra.

Trong Kinh Thánh ( Lc 17, 11-19) nói đến trường hợp 10 người bị bệnh được Chúa Giêsu chữa lành cho khỏi bệnh, nhưng chỉ một người quay trở lại cám ơn Chúa Giêsu.

Cung cách lối sống lòng biết ơn của người đó nói lên anh ta đã nhận ra sự sâu thẳm cao qúy của sự chữa lành, mà anh đã nhận được.

Anh biểu lộ tâm tình lòng biết ơn qua cung cách nói lời cám ơn. Vì anh cảm nghiệm ra sức khoẻ sự chữa lành là món qùa tặng, đời sống của mình là ân đức được ban cho.

Thánh Gioan Chrysostomos có suy niệm: “ Không phải việc làm bác ái, việc tốt đẹp làm cho con người nên cao cả, nhưng là nếp sống lòng biết ơn.“

Lòng biết ơn không là điều suy tư phụ thuộc. Nhưng là ngôn ngữ của đức tin. Một người biết sống lòng biết ơn, người đó có đời sống nội tâm phong phú. Vì họ cảm nhận ra niềm vui sự chữa lành luôn nâng đỡ che chở đời sống mình.

Lời nói cám ơn là thứ lọai ngôn ngữ chữa lành.

Lòng biết ơn không chỉ là tình tự của cảm gíac tình cảm, nhưng là con đường lối sống cao đẹp.

Lối sống này không gò bó giới hạn tâm tính suy nghĩ. Nhưng mở rộng chân trời tự do thanh thản cho trái tim cho suy nghĩ

Khi chăm sóc cây cối trong khu vườn, nơi đồng ruộng con người học hỏi được lối sống sự kiên nhẫn, lòng biết ơn. Vì không phải mọi cây cối thảo mộc mọc phát triển ngay lập tức. Thánh nữ Theresa thành Avila có suy niệm: Tất cả đạt được qua cung cách lối sống kiên nhẫn!”

Nhìn ngắm vũ trụ thiên nhiên con người học hỏi khám phá ra những ngạc nhiên bỡ ngỡ: Tất cả là qùa tặng nhưng không. Thánh Phanxicô thành Assisi đã với tâm tình lòng biết ơn gọi Mặt Trời, Nước, và Đất là những anh chị em chúng ta.

Nơi bàn ăn hằng ngày con người học cung cách sống chia sẻ: Lòng biết ơn làm tăng niềm vui lên gấp đôi, khi biết trao tặng cho đi. Thánh Augustino có suy tư: Người nào biết yêu qúi, người đó sống có lòng biết ơn, người nào sống có lòng biết ơn, người đó yêu mến nhiều hơn!”

Như thế lối sống lòng biết ơn cũng tựa như là lối sống liệu pháp chữa bệnh tâm linh. Lối sống nầy chữa lành xoa dịu những lo âu sợ hãi. Lối sống này biến đổi sự cay đắng thành niềm vui, và một trái tim tâm hồn gò bó hạn hẹp trở nên đôi tay rộng mở.

Nơi nếp sống đức tin đạo đức người tín hữu Chúa Kitô tin chân nhận giai điệu nền tảng đời sống: Tất cả đều do Thiên Chúa tạo dựng ban cho, và tất cả sau cùng trở về với Thiên Chúa!

Tâm tình lòng biết ơn Thiên Chúa, Đấng Tạo Hóa chúa tể càn khôn, thể hiện qua lời kinh Cám ơn, mà người tín hữu Chúa Kitô đọc hằng ngày:

“Con cám ơn Đức Chúa trời là Chúa lòng lành vô cùng, chẳng bỏ con, chẳng để con không đời đời mà lại sinh ra con, cho con được làm người, cùng hằng gìn giữ con hằng che chở con, lại cho ngôi hai xuống thế làm người, chuộc tội chịu chết trên cây thánh giá vì con, lại cho con được đạo thánh Đức Chúa Trời cũng chịu nhiều ơn nhiều phép hội thánh nữa, và đã cho phần xác con (ngày / đêm) hôm nay được mọi sự lành, lại cứu lấy con kẻo phải chết tươi ăn năn tội chẳng kịp. Vậy các thánh ở trên nước thiên đàng cám ơn Đức Chúa Trời thế nào thì con cùng hợp cùng các thánh mà dâng chúa con cùng cám ơn như vậy, Amen.

Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long

 

1. ‘Chiến thắng’ của Nga kéo dài vài phút phù du trước cuộc phản công của Quân Ukraine

Nga đã đưa ra tuyên bố và video tuyên truyền cáo buộc chiếm được thị trấn Verbove ở vùng Zaporizhzhia, nhưng Quân đội Ukraine đã nhanh chóng chiến thắng kéo dài chỉ được vài phút này.

Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Tư, 08 Tháng Mười, phát ngôn nhân Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cho biết Lữ đoàn Cơ giới Độc lập số 110 báo cáo rằng một nhóm phá hoại và trinh sát Nga, đã xâm nhập Verbove nhằm dàn dựng cảnh quay quốc kỳ Nga đang được kéo lên. Đoạn clip được live stream trên kênh tin tức Russia 1 của Nga.

Theo Đại Uý Andriy Smiyan, lực lượng Ukraine đã nhanh chóng tiêu diệt nhóm này.

Ông cho biết: “Các chiến binh của Lữ đoàn Cơ giới Độc lập số 110 đã tiến vào làng, tiêu diệt tàn quân của đối phương và dọn sạch thị trấn”, đồng thời nhấn mạnh rằng Verbove vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Quân Ukraine.

Video của lữ đoàn đầu tiên chiếu cảnh tuyên truyền của Nga tuyên bố thị trấn đã bị chiếm. Sau đó, nó chuyển sang cảnh quay bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine ghi lại cảnh lính Nga tiến vào Verbove và cố gắng cắm cờ ba màu của Nga.

Một lát sau, tiếng nổ vang lên, lữ đoàn xác nhận rằng có ba người Nga đã thiệt mạng và một người đã bỏ chạy. Người này được tường trình đã bị Quân Ukraine bắt sau đó.

Video kết thúc với cảnh quân đội Ukraine kéo lá cờ xanh và vàng lên thị trấn.

Verbove, nằm ở phía đông nam Zaporizhzhia gần Orikhiv, nằm trên tuyến đường đến Tokmak và Melitopol - các trung tâm hậu cần quan trọng của Nga. Kể từ năm 2023, đây là một trong những chiến trường khốc liệt nhất của mặt trận Zaporizhzhia, chịu sự tàn phá nặng nề và khiến hầu hết dân thường phải di dời.

[Kyiv Post: Russian ‘Victory’ in Verbove Lasted Minutes Before AFU Strike]

2. Nga cho biết động lực hòa bình mạnh mẽ của Tổng thống Trump-Putin tại Alaska đã cạn kiệt khi các cuộc đàm phán bị đình trệ

Hôm Thứ Tư, 08 Tháng Mười, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết “động lực mạnh mẽ” để chấm dứt chiến tranh Nga-Ukraine, được xây dựng dựa trên cuộc gặp vào tháng 8 giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Putin tại Alaska, đã phai nhạt.

Những phát biểu của Ryabkov cho thấy sự bi quan ngày càng tăng về các cuộc đàm phán hòa bình sau khi Putin bác bỏ các cuộc đàm phán trực tiếp với Tổng thống Volodymyr Zelenskiy - một sáng kiến mà Tổng thống Trump đích thân ủng hộ.

Thứ trưởng Nga cho biết: “Chúng ta phải thừa nhận rằng động lực mạnh mẽ được tạo ra tại Anchorage hướng tới việc đạt được các thỏa thuận phần lớn đã cạn kiệt do nỗ lực của những người phản đối... chủ yếu là người Âu Châu”.

Ryabkov cho biết thêm rằng Washington vẫn chưa phản hồi đề xuất của Putin về việc gia hạn Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược, gọi tắt là START thêm một năm sau khi hiệp ước này hết hạn vào năm 2026.

“Đó là một bàn tay vươn ra. Nếu họ không quan tâm, chúng tôi sẽ xoay xở mà không cần nó,” ông nói thêm.

Tháng trước, Putin đã đề xuất rằng Mạc Tư Khoa và Washington nên duy trì giới hạn vũ khí hạt nhân hiện tại theo hiệp ước năm 2010, đây vẫn là thỏa thuận kiểm soát vũ khí song phương cuối cùng giữa hai cường quốc.

Tổng thống Trump và Putin đã gặp nhau tại Alaska vào ngày 15 tháng 8 để thảo luận về việc giải quyết hòa bình trong cuộc chiến của Nga với Ukraine và hợp tác rộng rãi hơn, đánh dấu cuộc gặp đầu tiên của họ kể từ khi tổng thống Hoa Kỳ trở lại nhiệm sở.

Trong khi Tổng thống Trump cam kết sắp xếp các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Tổng thống Zelenskiy và Putin, không có thỏa thuận nào được đạt được.

Tổng thống Zelenskiy đã từ chối lời mời gặp mặt của Putin tại Mạc Tư Khoa, cho rằng điều đó là không thể trong khi Nga vẫn đang ném bom Ukraine, nhưng nhiều lần nói rằng ông sẵn sàng gặp nhà lãnh đạo Nga ở nơi trung lập.

Hội nghị thượng đỉnh Alaska, ban đầu dự kiến bao gồm các phiên họp về hợp tác song phương, đã kết thúc đột ngột sau khi các phiên họp đó bị hủy bỏ. Hai tháng sau, không có tiến triển cụ thể nào hướng tới hòa bình.

Bloomberg đưa tin, trích dẫn nguồn tin, rằng cuộc họp đã thuyết phục được tổng thống Nga rằng ông có thể tăng cường các cuộc không kích vào Ukraine mà không phải đối mặt với sự phản đối nghiêm trọng từ Washington.

Tổng thống Trump đã liên kết các lệnh trừng phạt mới tiềm tàng của Hoa Kỳ đối với Mạc Tư Khoa với hành động cứng rắn hơn của Âu Châu, chỉ trích Liên Hiệp Âu Châu vì vẫn tiếp tục nhập khẩu năng lượng từ Nga.

Tổng thống Hoa Kỳ gần đây đã cứng rắn hơn với Nga khi tuyên bố vào tháng 9 rằng Ukraine có thể giành chiến thắng trong cuộc chiến và giành lại toàn bộ lãnh thổ bị Nga tạm chiếm đã mất kể từ cuộc xâm lược.

“Nga đã chiến đấu vô nghĩa trong ba năm rưỡi,” ông nói vào ngày 23 tháng 9. “Điều này không làm thay đổi nước Nga; thực tế, nó khiến họ trông giống như 'một con hổ giấy'.”

Washington cũng đang cân nhắc việc gửi hỏa tiễn hành trình Tomahawk có tầm bắn lên tới 2.500 km tới Ukraine, cho phép tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.

Putin cảnh báo rằng động thái như vậy, cho phép Kyiv tấn công dãy Ural và một số vùng ở Siberia, sẽ đánh dấu “giai đoạn leo thang mới” và có thể làm suy yếu mọi tiến triển đạt được trong quan hệ Mỹ-Nga.

Ryabkov cũng bày tỏ mối lo ngại đó, cho biết việc chuyển giao Tomahawk sẽ tạo ra “sự thay đổi về chất trong tình hình” và chỉ có thể được sử dụng “với sự tham gia trực tiếp của nhân viên Mỹ”.

Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov ngày 7 tháng 10 đã mô tả các mối quan hệ ngoại giao hiện tại giữa Hoa Kỳ và Nga là “chán nản”, nói rằng mặc dù đối thoại vẫn tiếp tục, “vẫn chưa có quyết định nghiêm chỉnh nào được đưa ra”.

[Kyiv Independent: Russia says Trump-Putin 'strong' Ukraine peace momentum 'exhausted' as talks stall]

3. Tổng thống Trump thừa nhận đàm phán với Putin ‘khó khăn’ hơn đàm phán hòa bình ở Gaza

Khi tiếp Thủ tướng Canada, Tổng thống Trump đã đưa ra một nhận định khá chua chát. Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Negotiations with Putin ‘Tougher’ Than Gaza Peace Talks, Trump Admits”, nghĩa là “Tổng thống Trump thừa nhận đàm phán với Putin ‘khó khăn’ hơn đàm phán hòa bình ở Gaza.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Đình Trinh.

Giữa một tuần chiến tranh thương mại căng thẳng và hai trong số những cuộc xung đột nguy hiểm nhất thế giới, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Tư đã đưa ra đánh giá ngoại giao đáng kinh ngạc: Đàm phán với Vladimir Putin để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine là một nhiệm vụ khó khăn hơn nhiều so với việc bảo đảm một thỏa thuận hòa bình ở Trung Đông.

Tổng thống Trump, người đã nhiều lần hứa rằng ông có thể chấm dứt chiến tranh Ukraine chỉ trong 24 giờ, đã đưa ra sự điều chỉnh đáng kể về sự tự tin ban đầu của mình.

Ông khẳng định rằng một thỏa thuận hòa bình chấm dứt giao tranh ở Gaza “rất gần”, một dấu hiệu rõ ràng cho thấy sự tiến triển trong một trong những cuộc xung đột khó giải quyết nhất thế giới.

Nhưng giải quyết cuộc chiến do Tổng thống Nga phát động thì sao? Tổng thống Trump thừa nhận, điều đó hóa ra lại là cuộc đàm phán “có lẽ còn khó khăn hơn”.

“Thật điên rồ. Tôi cứ tưởng đó là một trong những điều dễ dàng,” ông nói, thực chất là tuyên bố rằng sự phức tạp của việc đàm phán với Putin đã vượt xa những biện pháp ngoại giao phức tạp cần thiết để chấm dứt giao tranh ở Gaza.

Lời thừa nhận này nhấn mạnh đến khó khăn to lớn trong việc tìm ra lối thoát cho sự xâm lược của Điện Cẩm Linh, một thách thức đã chống lại chính sách ngoại giao giao dịch của Tổng thống Trump.

Tổng thống Trump đã thể hiện sự thất vọng về mặt ngoại giao với Putin khi tiếp đón Thủ tướng Canada Mark Carney, chuyến thăm của ông là bài học về sự tôn trọng ngoại giao nhằm xoa dịu căng thẳng ngày càng gia tăng giữa chính quyền Tổng thống Trump và Ottawa.

Carney bắt đầu ngày mới bằng việc đeo cà vạt đỏ, một biểu tượng rõ ràng của Đảng Cộng hòa, một nỗ lực nhằm thu hẹp khoảng cách do thuế quan chung của Hoa Kỳ áp lên hàng hóa Canada.

Bất chấp cành ô liu, mối quan hệ này vẫn căng thẳng sâu sắc – quan hệ xuyên Đại Tây Dương bị ảnh hưởng bởi các tranh chấp thương mại khiến Canada trở thành quốc gia G7 duy nhất phải đối mặt với các mức thuế trừng phạt.

Cuộc họp này giống như một cuộc đi trên dây đối với Carney, người đã dành nhiệm kỳ của mình để cố gắng xoa dịu Tổng thống Hoa Kỳ, người không chỉ áp đặt thuế quan mà còn nhiều lần đe dọa sáp nhập quốc gia này.

Những nỗ lực tâng bốc của Carney như ca ngợi thành công của Tổng thống Trump trong các cuộc xung đột toàn cầu khác - chỉ dẫn đến sự khiêu khích mới.

“Việc sáp nhập Canada và Hoa Kỳ ư?” Tổng thống Trump xen vào, buộc Carney phải phản bác một cách gượng gạo nhưng kiên quyết. “Không! Đó không phải là điều tôi muốn nói”, Thủ tướng phản bác, kiên định với tuyên bố của mình rằng Canada “không phải để bán”.

Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen, đảng viên Dân chủ hàng đầu về chính sách đối ngoại, đã chỉ trích Tổng thống Trump vì “cuộc chiến thương mại mang tính hủy diệt và không cần thiết” của ông.

Shaheen phát biểu trong một tuyên bố vào tối thứ Ba rằng: “Khi nước Mỹ phải đối mặt với tình trạng bất ổn gia tăng và các mối đe dọa an ninh trên toàn thế giới, chúng ta cần phải tăng cường mối quan hệ với các đồng minh thân cận nhất như Canada, chứ không phải gây tổn hại cho họ bằng các cuộc chiến thương mại tự hủy hoại và những lời lẽ trẻ con về việc sáp nhập”. Tuyên bố này bao hàm nỗi lo sợ rộng hơn rằng sự rạn nứt trong quan hệ xuyên Đại Tây Dương đang làm suy yếu liên minh phương Tây một cách không cần thiết.

Hiện tại, phép tính ngoại giao vẫn rõ ràng: Trong khi Tổng thống Trump bày tỏ sự tin tưởng vào bước đột phá ở Trung Đông, thách thức đặt ra bởi các cuộc đàm phán với Putin về Ukraine đã chứng tỏ là vấn đề địa chính trị khó khăn nhất trên bàn làm việc của ông.

Đối với chính quyền này, cuộc đấu tranh để đối phó với đối phương ở Mạc Tư Khoa hiện nay rõ ràng là nhiệm vụ khó khăn hơn nhiều so với việc mang lại hòa bình cho một khu vực từ lâu đã gắn liền với xung đột.

4. Cuộc tấn công lớn của Nga vào tỉnh Sumy khiến 3 người thiệt mạng, 2 người bị thương

Thống đốc Oleh Hryhorov cho biết các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa và bom dẫn đường “khủng” của Nga vào tỉnh Sumy bắt đầu từ tối ngày 8 tháng 10 đã khiến ba người chết và hai người bị thương.

Hryhorov cho biết vào đêm 8 tháng 10, ngay trước nửa đêm giờ địa phương, một loạt “cuộc tấn công lớn của đối phương” đã nhắm vào các cộng đồng nông thôn trong khu vực, gây thương vong và phá hủy cơ sở hạ tầng dân sự.

Máy bay điều khiển từ xa và bom dẫn đường của Nga đã tấn công vào các cộng đồng Stepanivka, Mykolaivka, Velyka Pysarivka, Bilopillia, Komyshanka và Sumy, khiến ba người thiệt mạng và hai người khác bị thương.

Các vụ tấn công đã giết chết một người đàn ông 40 tuổi ở Mykolaivka, một người đàn ông 65 tuổi ở Velyka Pysarivka và một người đàn ông 66 tuổi ở Bilopillia.

Một cư dân Stepanivka 47 tuổi và một người đàn ông 52 tuổi ở Sumy đã bị thương trong vụ tấn công.

Ông Hryhorov cho biết các cuộc tấn công cũng đã gây ra sự tàn phá và thiệt hại cho cơ sở hạ tầng dân sự. Lượng máy bay điều khiển từ xa quá lớn đã áp đảo các đơn vị phòng không Ukraine, khiến họ không thể đánh chặn tất cả các UAV đang bay đến.

Cảnh báo trên không vẫn đang được duy trì trong khu vực và Nga tiếp tục tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào tỉnh Sumy. Các vụ nổ đã được báo cáo tại thủ phủ Sumy, và Quyền Thị trưởng Artem Kobzar đã kêu gọi người dân tìm nơi trú ẩn.

Các làng biên giới ở tỉnh Sumy, đông bắc Ukraine, hàng ngày hứng chịu làn sóng tấn công của Nga. Các cuộc không kích liên tục đã khiến hàng trăm cộng đồng phải di tản bắt buộc.

Khi Ukraine bước vào mùa thu, Nga một lần nữa tăng cường các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng, bao gồm cả việc phát động một cuộc tấn công quy mô lớn vào ngày 3 tháng 10 nhằm vào các cơ sở dầu khí của nước này.

[Kyiv Independent: 'Massive' Russian attack in Sumy kills 3, injures 2]

5. Putin gọi cuộc xâm lược Ukraine là ‘đúng đắn và kịp thời’, khoe khoang về những lợi ích về lãnh thổ - Vượt xa ước tính độc lập

Hôm Thứ Tư, 08 Tháng Mười, Putin cho biết quyết định phát động cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine vào năm 2022 là “đúng đắn và kịp thời”, đồng thời nhắc lại lý do ông tiến hành cuộc chiến trong cuộc họp với các chỉ huy quân sự Nga tại St. Petersburg.

Putin nhắc lại rằng Nga gần đây đã kỷ niệm “Ngày thống nhất” các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm của Ukraine với Liên bang Nga vào ngày 30 tháng 9.

Ông tuyên bố rằng người dân ở những khu vực này đã bỏ phiếu “áp đảo” xin gia nhập Nga trong các cuộc trưng cầu dân ý do Điện Cẩm Linh tổ chức.

Theo hãng thông tấn nhà nước TASS, Putin cho biết: “Điều này khẳng định rằng các quyết định được đưa ra vào tháng 2 năm 2022 là chính xác và kịp thời”.

Việc sáp nhập bốn khu vực của Ukraine vào năm 2022 diễn ra sau các cuộc trưng cầu dân ý giả mạo do các lực lượng ủy nhiệm của Nga tổ chức tại các khu vực bị tạm chiếm của những khu vực này, với việc chính quyền tuyên bố vào ngày 27 tháng 9 rằng gần 100% người dân sống ở các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm đã “bỏ phiếu” để gia nhập Nga.

Nhà lãnh đạo Nga tái khẳng định rằng lực lượng của ông đang “tiến quân dọc toàn bộ tiền tuyến”, đồng thời cáo buộc Ukraine thực hiện các cuộc tấn công “sâu bên trong lãnh thổ Nga nhằm vào các mục tiêu hoàn toàn là dân sự”.

Theo Putin, trong năm 2025, quân đội Nga đã “giải phóng” gần 5.000 km2 và 212 thị trấn. Ông khen ngợi binh lính, sĩ quan và ngành công nghiệp quốc phòng vì thành tích của họ.

Tuy nhiên, những con số mà Putin đưa ra cao hơn khoảng một lần rưỡi so với những gì quân đội Nga đã giành được về mặt lãnh thổ.

Theo dữ liệu từ dự án OSINT DeepState của Ukraine, Nga đã chiếm được khoảng 3.200 km2 lãnh thổ Ukraine trong năm nay.

[Newsweek: Putin Calls Invasion of Ukraine 'Right and Timely,' Boasts of Territorial Gains – Far Above Independent Estimates]

6. Không có hòa bình: Nỗi ám ảnh âm ỉ về giải Nobel của Tổng thống Trump

Thứ Sáu tới đây, 10 Tháng Mười, Ủy ban Nobel Hòa bình sẽ công bố ai là người đoạt giải năm nay. Thông tấn xã AFP có bài nhận định nhan đề “No Peace: Trump's Smoldering Nobel Obsession”, nghĩa là “Không có hòa bình: Nỗi ám ảnh âm ỉ về giải Nobel của Tổng thống Trump”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Đình Trinh.

Tổng thống Donald Trump không hề giấu giếm việc ông bị ám ảnh bởi việc giành giải Nobel Hòa bình. Nhưng cho đến nay, giải thưởng này vẫn lẩn tránh ông trong suốt hai nhiệm kỳ tổng thống Hoa Kỳ.

Người chiến thắng giải Nobel hòa bình năm 2025 sẽ được công bố vào thứ sáu 10 Tháng Mười.

Nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm giành giải thưởng này được thúc đẩy bởi mong muốn có uy tín và sự cạnh tranh lâu dài với cựu tổng thống Barack Obama.

Đôi khi Tổng thống Trump, người thường được biết đến nhiều hơn với giọng điệu gây chia rẽ, chủ trương chống nhập cư và ủng hộ những nhà độc tài nước ngoài, dường như thừa nhận rằng ông là một ứng cử viên không mấy khả quan.

“ Liệu tôi có được trao giải Nobel không? Chắc chắn là không. Họ sẽ trao nó cho một kẻ chẳng làm được gì cả”, Tổng thống Trump phát biểu trong bài phát biểu trước hàng trăm sĩ quan cao cấp của quân đội Hoa Kỳ.

Nhưng ngay sau đó, Tổng thống Trump đã bộc lộ cảm xúc thật của mình.

“Tôi xin nói rõ, đó sẽ là một sự sỉ nhục lớn đối với đất nước chúng ta. Tôi không muốn điều đó, tôi muốn đất nước phải nhận được giải Nobel hòa bình. Đất nước phải nhận được nó vì chưa từng có điều gì tương tự như vậy”, ông phát biểu tại cùng buổi họp.

Khi thông báo của ủy ban Na Uy đến gần, chiến dịch vận động giải thưởng hòa bình của Tổng thống Trump đã trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

Trong những tuần gần đây, hầu như không có sự kiện công cộng nào trôi qua mà Tổng thống Trump không khoe khoang về những gì ông cho là vai trò của mình trong việc chấm dứt bảy cuộc chiến.

Chính quyền Tổng thống Trump gần đây đã liệt kê các khu vực này nằm giữa Campuchia và Thái Lan; Kosovo và Serbia; Cộng hòa Dân chủ Congo và Rwanda; Pakistan và Ấn Độ; Israel và Iran; Ai Cập và Ethiopia; và Armenia và Azerbaijan.

Nhưng trong khi Tổng thống Trump nhanh chóng nhận công về một số việc -- ví dụ như tuyên bố ngừng bắn giữa Delhi và Islamabad, hai quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân, vào tháng 5 -- thì nhiều tuyên bố trong số đó chỉ đúng một phần hoặc hoàn toàn không chính xác.

Tổng thống Trump thậm chí còn ném bom một trong những quốc gia mà ông nhắc đến. Ông đã ra lệnh tấn công quân sự vào chương trình hạt nhân của Iran vào tháng 6.

Nhưng có lẽ vấn đề lớn nhất là hai cuộc chiến chính mà Tổng thống Trump hứa sẽ chấm dứt trong vòng vài ngày sau khi nhậm chức - ở Gaza và Ukraine – cả hai đều vẫn đang diễn ra.

Nỗ lực thúc đẩy một thỏa thuận giữa đồng minh của Hoa Kỳ là Israel và Hamas nhằm chấm dứt cuộc chiến tàn khốc kéo dài hai năm ở Gaza đã đạt đến đỉnh điểm chỉ vài ngày trước thông báo về giải Nobel - nhưng chắc chắn là đã quá muộn để có thể thuyết phục được ủy ban.

Các nhà lãnh đạo nước ngoài muốn lấy lòng Tổng thống Trump đã nhanh chóng nói về cơ hội của Tổng thống Trump.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã đề cử Tổng thống Trump cho giải thưởng này, cũng như một nhóm vận động của Israel đang vận động trả tự do cho các con tin ở Gaza.

Pakistan cũng đề cử Tổng thống Trump trong khi các nhà lãnh đạo của một số nước Phi Châu đã bày tỏ lòng biết ơn đối với những nỗ lực kiến tạo hòa bình của ông trong chuyến thăm đầu năm nay.

Nhưng trong khi Tổng thống Trump muốn được quốc tế công nhận là “người gìn giữ hòa bình”, thì vẫn còn một động lực khác.

Garret Martin, giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học American, nói với AFP rằng kể từ khi bắt đầu tham vọng tranh cử tổng thống cách đây 10 năm, “ông ấy đã tự đặt mình vào thế đối lập với Barack Obama, người nổi tiếng đã giành giải Nobel Hòa bình năm 2009”.

Giải thưởng được trao cho cựu tổng thống đảng Dân chủ, chỉ chín tháng sau khi ông nhậm chức, đã gây ra cuộc tranh luận gay gắt -- và tiếp tục làm phiền Tổng thống Trump thuộc đảng Cộng hòa.

“Nếu tôi tên là Obama, tôi sẽ được trao giải Nobel chỉ trong 10 giây”, Tổng thống Trump phàn nàn vào tháng 10 năm 2024, trong giai đoạn cuối của chiến dịch tranh cử tổng thống.

Ba vị tổng thống Hoa Kỳ khác cũng đã giành được giải thưởng này: Theodore Roosevelt, Woodrow Wilson và Jimmy Carter, mặc dù Carter đã giành được giải thưởng này nhiều thập niên sau khi ông làm tổng thống vì những nỗ lực hòa bình sau đó của ông.

7. Cựu tổng tư lệnh quân đội Zaluzhnyi một lần nữa phủ nhận việc vận động chính trị, và tuyên bố không ủng hộ bầu cử trong thời chiến

Hôm Thứ Tư, 08 Tháng Mười, Đại sứ Ukraine tại Anh và cựu chỉ huy quân sự cao cấp Valerii Zaluzhnyi cho biết ông không có kế hoạch thành lập một đảng chính trị và không ủng hộ việc tổ chức bầu cử trong khi chiến tranh vẫn tiếp diễn.

Tuyên bố của Zaluzhnyi được đưa ra sau một báo cáo của tạp chí Intelligence Online, trong đó tuyên bố rằng một số quan chức quân sự cao cấp của Ukraine được tường trình đã thay mặt ông tiếp cận với lời đề nghị tham gia danh sách của một đảng chính trị mà ông được tường trình đang thành lập.

“Thật không may, mặc dù có phương tiện để kiểm chứng thông tin, nhưng chính truyền thông trong nước lại dễ dàng lan truyền thông tin sai lệch ở một đất nước đang có chiến tranh. Đáng buồn thay, không còn ngạc nhiên khi điều này thường xảy ra đồng bộ với tuyên truyền của Nga”, Đại Sứ Zaluzhnyi nói.

“Tôi không ủng hộ việc tổ chức bầu cử trong thời chiến. Bất kỳ ai nhận được lời đề nghị - được tường trình thay mặt tôi - tham gia bất kỳ sáng kiến nào thông qua bất kỳ tổ chức nào đều nên báo cáo với cơ quan thực thi pháp luật. Tôi không thành lập bất kỳ trụ sở hay đảng phái chính trị nào, và tôi không liên kết với bất kỳ thế lực chính trị nào”, Zaluzhnyi nói thêm.

Cựu tổng tham mưu trưởng quân đội đã liên hệ các báo cáo gần đây với chiến dịch thông tin sai lệch của Nga, mà ông cho là nhằm mục đích gieo rắc sự chia rẽ trong xã hội Ukraine.

Ukraine không thể tổ chức bầu cử trong khi thiết quân luật vẫn còn hiệu lực do cuộc chiến đang diễn ra với Nga.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều đồn đoán về tương lai chính trị của Zaluzhnyi, cũng như về việc chuẩn bị bầu cử trong nước, liệu khi nào và liệu có một thỏa thuận hòa bình nào cho phép họ tham gia hay không.

Cựu tổng tư lệnh, người bị cách chức vào tháng 2 năm 2024 và sau đó được bổ nhiệm làm đại sứ tại Vương quốc Anh, được nhiều người coi là ứng cử viên tiềm năng thách thức Tổng thống Volodymyr Zelenskiy.

Nhà báo Mỹ Katie Livingston nói vào ngày 19 tháng 8 rằng Zaluzhnyi đã thành lập đội ngũ nhân viên chiến dịch tranh cử ở Luân Đôn.

Theo Livingston, Oksana Torop, người trước đây làm nhà báo cho ban tiếng Ukraine của BBC và hiện là cố vấn truyền thông của Zaluzhnyi, chịu trách nhiệm về chiến lược truyền thông.

Torop sau đó đã phủ nhận tuyên bố này, lập luận rằng trong thời chiến, trọng tâm nên là bảo vệ đất nước chứ không phải tổ chức bầu cử.

Theo một cuộc khảo sát hồi tháng 8 của nhóm xã hội học Rating, 74% số người được hỏi cho biết họ tin tưởng Zaluzhnyi. Tổng thống Zelenskiy được 68% tin tưởng, trong khi 59% bày tỏ sự tin tưởng vào Giám đốc Tình báo Quân đội Kyrylo Budanov.

Bất chấp mức độ tín nhiệm cao dành cho Zaluzhnyi, cuộc thăm dò cho thấy nếu cuộc bầu cử tổng thống được tổ chức vào tháng 8, 35% số người được hỏi sẽ bỏ phiếu cho Tổng thống Zelenskiy, trong khi 25% sẽ ủng hộ Zaluzhnyi.

[Kyiv Independent: Ex-military chief Zaluzhnyi again denies running political campaign, supporting elections during war]

8. Tajikistan cho phép Putin nhập cảnh bất chấp lệnh bắt giữ của ICC

Putin đã đến Tajikistan vào ngày 8 tháng 10, bất chấp lệnh bắt giữ đang có hiệu lực của Tòa án Hình sự Quốc tế, gọi tắt là ICC, có hiệu lực ràng buộc với quốc gia này với tư cách là bên ký kết Quy chế Rôma.

Chính phủ Tajikistan chưa công khai giải thích lý do tại sao họ không tuân thủ lệnh của ICC và bắt giữ Putin trên lãnh thổ của mình.

Đoạn phim ghi lại cảnh Putin đến phi trường đã được chia sẻ trên kênh Telegram chính thức của Điện Cẩm Linh, cho thấy ông bước xuống máy bay và chào Tổng thống Tajikistan Emomali Rahmon bằng cái ôm và cái bắt tay.

Putin dự kiến sẽ ở lại Tajikistan trong ba ngày. Trong chuyến thăm, ông sẽ tham dự Hội nghị thượng đỉnh Nga - Trung Á và Hội nghị Thượng đỉnh Cộng đồng các Quốc gia Độc lập, gọi tắt là CIS.

Theo hãng thông tấn nhà nước Nga RIA Novosti, Putin cũng sẽ có cuộc hội đàm song phương với Rahmon và Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev.

Tòa án Hình sự Quốc tế, gọi tắt là ICC đã ban hành lệnh bắt giữ Putin vào tháng 3 năm 2023 vì hành vi trục xuất bất hợp pháp dân thường, bao gồm cả trẻ em, từ các khu vực bị tạm chiếm của Ukraine sang Nga.

Trước chuyến thăm của Putin, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền đã kêu gọi chính quyền Tajikistan cấm Putin nhập cảnh vào nước này hoặc bắt giữ ông ngay khi đến nơi.

Tajikistan đã phê chuẩn Quy chế Rôma năm 1999 và do đó có nghĩa vụ tuân thủ các phán quyết của Tòa án Hình sự Quốc tế.

Đây không phải là lần đầu tiên Putin đến một quốc gia ký kết Quy chế Rôma mà không bị bắt giữ. Vào tháng 9 năm 2023, ông đã đến thăm Mông Cổ trong hoàn cảnh tương tự. Vào thời điểm đó, chính phủ Mông Cổ cho biết nước này không thể bắt giữ Putin do phụ thuộc vào nguồn năng lượng nhập khẩu từ Nga.

Sau chuyến thăm, Phòng sơ thẩm của ICC phát hiện Mông Cổ đã không tuân thủ nghĩa vụ bắt giữ và dẫn độ Putin và chuyển vấn đề này lên Đại hội các quốc gia thành viên.

[Kyiv Independent: Tajikistan lets Putin enter despite ICC arrest warrant]

9. Thị trưởng Tây Đức trong tình trạng nguy kịch sau khi bị đâm nhiều nhát dao

Một thị trưởng Đức đã bị đâm 13 nhát dao bên ngoài nhà riêng vào thứ Ba và đang trong tình trạng nguy kịch, theo các báo cáo.

Iris Stalzer, thị trưởng mới đắc cử của Đảng Dân chủ Xã hội, gọi tắt là SDP tại Herdecke, đã tự mình lê bước vào nhà sau vụ tấn công, đài truyền hình WDR đưa tin. Con trai 15 tuổi và con gái 17 tuổi của bà đang ở trong nhà.

Người phụ nữ 57 tuổi kể với con trai rằng bà đã bị một số người đàn ông tấn công trên phố và bà đã bị đâm vào bụng và lưng, các báo cáo cho biết.

Trong một tuyên bố sau đó, cảnh sát và công tố viên cho biết họ đang “điều tra theo mọi hướng” và “lý do liên quan đến gia đình cũng không thể được loại trừ vào thời điểm hiện tại”.

Tờ Bild khi đưa tin về vụ này không loại trừ khả năng cuộc tấn công nằm trong phạm trù chiến tranh hỗn hợp của Nga nhằm khủng bố các đồng minh của Ukraine.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz nói rằng ông đã nhận được báo cáo về một “hành động ghê tởm” ở Herdecke.

“Chúng tôi lo ngại cho tính mạng của thị trưởng được chỉ định, Iris Stalzer, và hy vọng bà sẽ bình phục hoàn toàn”.

Ông nói thêm: “Tôi xin gửi lời chia buồn sâu sắc nhất tới gia đình và những người thân yêu của cô ấy”.

Stalzer được bầu làm thị trưởng Herdecke, thuộc vùng Bắc Rhine-Westphalia, vào ngày 28 tháng 9 với 52% số phiếu bầu.

Bà đã đánh bại ứng cử viên thuộc đảng Dân chủ Kitô Giáo trung hữu của Merz trong vòng bỏ phiếu vòng hai. Bà dự kiến nhậm chức vào ngày 1 tháng 11.

Matthias Miersch, lãnh đạo nhóm nghị sĩ của Đảng Dân chủ Xã hội tại Berlin, cho biết: “Chúng tôi vừa nghe tin thị trưởng mới đắc cử Iris Stalzer đã bị đâm ở Herdecke.”

Ông nói rằng “chúng tôi hy vọng cô ấy sẽ sống sót sau hành động khủng khiếp này”.

Trang web của Stalzer cho biết bà đã dành gần như toàn bộ cuộc đời mình ở Herdecke và làm luật sư chuyên về luật lao động.

[Kyiv Post: Mayor in Western Germany in Critical Condition After Stabbing]

10. Thị trường chứng khoán Nga giảm mạnh xuống mức thấp nhất trong 3 năm sau tuyên bố của Điện Cẩm Linh về mối quan hệ “suy sụp” giữa Mỹ và Nga

Thị trường chứng khoán Nga đã giảm xuống mức thấp nhất trong ba năm vào ngày 8 tháng 10 sau phát biểu của Thứ trưởng Ngoại giao Sergei Ryabkov về mối quan hệ “suy sụp” giữa Washington và Mạc Tư Khoa.

Sự sụt giảm này khiến Chỉ số MOEX Russia, là chỉ số chuẩn mực chính của thị trường chứng khoán Nga, xuống mức thấp nhất kể từ tháng 9 năm 2022.

“Nga và Hoa Kỳ đang có một nền tảng quan hệ nhất định đang rạn nứt và sụp đổ”, Ryabkov phát biểu vào ngày 8 tháng 10. “Người Mỹ phải chịu trách nhiệm về điều này. Giờ đây, những rạn nứt đã chạm đến nền móng.”

Những bình luận này đã làm tan vỡ hy vọng về việc chấm dứt cuộc chiến toàn diện của Nga chống lại Ukraine, khi Ryabkov tuyên bố rằng “động lực mạnh mẽ” cho hòa bình, được xây dựng dựa trên cuộc gặp vào tháng 8 giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Putin tại Alaska, “phần lớn đã cạn kiệt”.

Sau tuyên bố của Ryabkov, Chỉ số MOEX Russia giảm 4,05%, mức thấp kỷ lục kể từ tháng 9 năm 2022.

Trong suốt cả ngày, cổ phiếu của một số công ty lớn của Nga đã ghi nhận mức giảm đáng kể. Tính đến 6:35 chiều giờ Mạc Tư Khoa, cổ phiếu của Gazprom đã giảm 4,1%, Sberbank giảm 4,9%, VTB giảm 4,7% và Rosneft giảm 2,5%.

Cổ phiếu của tập đoàn thép khổng lồ Severstal giảm 4,9% trong khi cổ phiếu của Aeroflot, hãng hàng không lớn nhất của Nga, giảm 5%. Rostelecom, Inter RAO và Magnitogorsk Iron and Steel Works ghi nhận mức giảm hơn 5%. Cổ phiếu của công ty khai thác mỏ Mechel giảm mạnh 6,7%.

Sự sụt giảm của thị trường chứng khoán là đòn giáng mới nhất vào nền kinh tế Nga, vốn đang phải đối mặt với lạm phát cao, tăng trưởng chậm lại và lãi suất gần chạm mức kỷ lục khi cuộc chiến chống Ukraine kéo dài. Các lệnh trừng phạt quốc tế tiếp tục hạn chế khả năng tiếp cận thị trường, trong khi các cuộc tấn công của Ukraine vào các nhà máy lọc dầu của Nga đã làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng xăng dầu.

Hai tháng sau hội nghị thượng đỉnh Tổng thống Trump-Putin ở Alaska, Mạc Tư Khoa vẫn chưa đạt được tiến triển thực chất nào hướng tới hòa bình.

Gần đây, Tổng thống Trump đã cứng rắn hơn với Nga, khi tuyên bố vào tháng 9 rằng Ukraine có thể thắng cuộc chiến và giành lại toàn bộ lãnh thổ bị Nga xâm lược kể từ cuộc xâm lược. Washington cũng đang cân nhắc việc điều động hỏa tiễn hành trình Tomahawk với tầm bắn lên tới 2.500 km (1.550 dặm) tới Ukraine, cho phép tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.

[Kyiv Independent: Russian stock market plummets to 3-year low after Cẩm Linh statement on 'collapsing' US-Mạc Tư Khoa relations]

11. Nga có thể đang ở ‘Giai đoạn 0’ chuẩn bị cho Chiến tranh NATO

Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW, Nga đã cáo buộc Vương quốc Anh đang lên kế hoạch thực hiện một hoạt động phá hoại. Động thái này cho thấy Mạc Tư Khoa đang tạo điều kiện cho một cuộc xung đột với NATO.

Đánh giá này của nhóm nghiên cứu tại Washington, DC được đưa ra sau tuyên bố của cơ quan tình báo quân sự Nga, gọi tắt là SVR rằng Luân Đôn đang lên kế hoạch tấn công một tàu dân sự của Ukraine hoặc nước ngoài và đổ lỗi cho Trung Quốc vì đã hỗ trợ cuộc xâm lược toàn diện của Vladimir Putin.

Nhóm nghiên cứu cho biết Nga dường như đang “đẩy nhanh giai đoạn thiết lập điều kiện thông tin và tâm lý - 'Giai đoạn 0' - của chiến dịch chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh NATO-Nga có thể xảy ra”.

Một loạt máy bay điều khiển từ xa xâm nhập không phận NATO đã khiến liên minh này cáo buộc Nga tăng cường các cuộc tấn công hỗn hợp để thử thách quyết tâm của mình và những cảnh báo từ phương Tây về ý định xâm lược của Mạc Tư Khoa ngoài Ukraine.

Những người tuyên truyền của Điện Cẩm Linh đã định hình cuộc xâm lược Ukraine như một cuộc chiến giữa Mạc Tư Khoa và NATO nhưng phân tích của ISW cho thấy một cuộc xung đột trực tiếp hơn đang có nguy cơ xảy ra.

Tình báo Nga cho biết trong một tuyên bố rằng Anh đang lên kế hoạch cho một nhóm người Nga ủng hộ Ukraine chiến đấu cho Ukraine tấn công một tàu Hải quân Ukraine hoặc một tàu dân sự nước ngoài tại một cảng Âu Châu.

Cơ quan tình báo Nga, gọi tắt là SVR cho biết những kẻ phá hoại sẽ được trang bị thiết bị dưới nước do Trung Quốc sản xuất và Anh sẽ nói rằng họ hành động theo lệnh của Mạc Tư Khoa và đổ lỗi cho Bắc Kinh vì đã hậu thuẫn Putin.

Tuyên bố của SVR được đưa ra mà không có bất cứ bằng chứng nào, tiếp nối những tuyên bố cờ giả tương tự nhắm vào các quốc gia Âu Châu, chẳng hạn như Ba Lan, Moldova và Serbia, mà ISW cho biết đã thể hiện “mô hình hoạt động có sự phối hợp”.

Mục đích là thiết lập các điều kiện vật chất và tâm lý cho xung đột trong tương lai và theo dõi các cuộc tấn công công khai và bí mật vào các quốc gia NATO, chẳng hạn như nhiệm vụ phá hoại, can thiệp chiến tranh điện tử, gọi tắt là EW, gây nhiễu GPS và đốt phá.

Nhóm nghiên cứu cho biết không có mốc thời gian cụ thể nào cho chiến dịch của Điện Cẩm Linh chống lại phương Tây cũng như không có bằng chứng nào về việc tăng cường quân sự.

Tuy nhiên, báo cáo lưu ý các kế hoạch dài hạn mà các thành viên NATO cho rằng thể hiện ý định của Mạc Tư Khoa, chẳng hạn như việc tái cấu trúc các khu quân sự ở biên giới phía tây và xây dựng các căn cứ quân sự trên biên giới với Phần Lan.

ISW cho biết thêm rằng các cuộc tấn công hỗn hợp và cáo buộc đánh tráo cờ nhằm mục đích gây ra nỗi sợ hãi ở Âu Châu và làm tan vỡ quyết tâm của NATO khi Mạc Tư Khoa tìm kiếm sự nhượng bộ trong cuộc xâm lược Ukraine.

[Newsweek: Russia May Be in ‘Phase 0’ of Preparation for NATO War]

12. ‘Tổng thống Trump đang giao dịch’ - Cựu đặc phái viên Hoa Kỳ tại Ukraine cho biết Tổng thống Trump ‘tức giận’ với Putin và vũ khí là sự trả đũa

Cựu Đại diện đặc biệt của Hoa Kỳ về đàm phán với Ukraine và cộng tác viên bình luận của Kyiv Post, Kurt Volker, cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng, sự thất vọng của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump với sự lừa dối của nhà độc tài người Nga Vladimir Putin có thể đã dẫn đến động lực cung cấp hỏa tiễn Tomahawk tầm xa cho Kyiv.

Ông cho biết Putin đã “nói dối Tổng thống Trump” về sự chân thành của mình khi chấm dứt cuộc xâm lược Ukraine kéo dài hơn ba năm, và vì “Tổng thống Trump là người thiên về giao dịch”, nên “hoàn toàn có khả năng Hoa Kỳ sẽ gửi hỏa tiễn Tomahawk tới Ukraine”.

Sau khi hai người gặp nhau tại Anchorage, Alaska, vào tháng 8, Tổng thống Trump rời đi với suy nghĩ rằng ông đã đạt được thỏa thuận với nhà lãnh đạo đế quốc Nga, và vào ngày 18 tháng 8, ông đã gặp Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tại Tòa Bạch Ốc và cho biết ông tin tưởng vào một cuộc gặp giữa các nhà lãnh đạo Ukraine và Nga.

“Tổng thống Trump đang rất thất vọng”, Volker nói với Euronews. “Putin đã hứa với ông ấy rằng ông ấy sẽ đàm phán và gặp Tổng thống Zelenskiy. Putin đã làm điều đó khi Tổng thống Trump đang gặp gỡ các nhà lãnh đạo Âu Châu tại Tòa Bạch Ốc. Ông ấy đã gọi điện cho Putin và Putin đã đồng ý ngay lúc đó”, Volker nói. “Nhưng Putin đã nói dối ông ấy và giờ Tổng thống Trump đang rất bực mình.”

Sau cuộc gặp tại Tòa Bạch Ốc với Tổng thống Zelenskiy, Volker đã tóm tắt với Kyiv Post: “Có hai vấn đề then chốt mà Hoa Kỳ và phương Tây cần tập trung vào. Thứ nhất là bảo đảm nguồn cung cấp vũ khí và đạn dược đáng tin cậy, minh bạch và rõ ràng cho Ukraine, cùng với vũ khí và đạn dược từ các đồng minh Âu Châu và các nước khác, sẽ tiếp tục chảy vào Ukraine mà không bị gián đoạn, và cung cấp cho họ những gì họ cần để có thể tự vệ, có hệ thống phòng không tốt hơn và tấn công các đường dây liên lạc của Nga. Đây là những vấn đề then chốt.

Phần lớn trường hợp hiện nay là như vậy. Chúng ta đã thấy Tổng thống Trump bật đèn xanh cho việc Âu Châu mua vũ khí và đạn dược của Mỹ để chuyển giao cho Ukraine. Ông ấy đã giao cho NATO phụ trách điều phối việc này, và hiện đã có một đường ống dẫn dầu trị giá 90 tỷ đô la được công bố trong cuộc họp hôm qua, có thể bảo đảm điều đó. Vì vậy, đó là một tín hiệu lớn gửi đến Putin rằng mọi chuyện sẽ không dễ dàng hơn.

Tuy nhiên, vào thời điểm đó, không có dấu hiệu nào cho thấy Tổng thống Trump sẽ cân nhắc đến việc gửi hỏa tiễn Tomahawk cho Kyiv vì lo ngại leo thang.

Volker cho biết trong cuộc phỏng vấn với Euronews rằng mọi chuyện đã thay đổi khi Putin nói rõ rằng ông không có ý định gặp Tổng thống Zelenskiy, vì vậy Tổng thống Trump đã tăng cường vũ khí.

Volker nói với Euronews: “Ông ấy khiến Tổng thống Trump trông yếu đuối và Tổng thống Trump không thích tỏ ra yếu đuối, vì vậy đây hiện là vấn đề cá nhân của ông ấy”.

Hơn nữa, ông nói, “Tổng thống Trump là người thiên về giao dịch. Ông ấy chỉ quan tâm đến tiền, và nếu có ai đó trả tiền thì ông ấy quan tâm đến những chuyện khác làm gì?”

[Newsweek: ‘Trump Is Transactional’ – US Ex Ukraine Envoy Says Trump is ‘Irritated’ With Putin and Weapons Are Payback]

 

1. Ukraine giải phóng Sichneve ở vùng Dnipropetrovsk, tiêu diệt 50 lính Nga

Hôm Thứ Tư, 08 Tháng Mười, Lữ đoàn cơ giới độc lập số 141 đưa tin, lực lượng Ukraine đã giải phóng làng Sichneve ở vùng Dnipropetrovsk, tiêu diệt khoảng 50 binh sĩ Nga và bắt giữ 8 người.

Lữ đoàn đã công bố một video trên Telegram cho thấy hoạt động tấn công, mô tả đây là “công việc chiến đấu cam go”.

Đoạn video dài gần hai phút rưỡi từ camera gắn trên người cho thấy cảnh cận chiến, các vụ nổ và quân đội Ukraine kêu gọi binh lính Nga đầu hàng.

Cuối cùng, những người lính Ukraine kéo lá cờ xanh và vàng lên thị trấn.

Theo lữ đoàn, các chiến binh từ đơn vị tấn công Shkval chịu trách nhiệm thực hiện chiến dịch này, tiêu diệt khoảng 50 quân Nga.

“Chiến dịch này chứng minh chúng tôi không đứng yên. Chúng tôi không chỉ giữ vững phòng thủ mà còn tiến lên, giải phóng đất nước và thẳng tay tiêu diệt mọi loài côn trùng bò lên đó”, lữ đoàn nói thêm.

Trước đó, dự án DeepState đã báo cáo rằng quân đội Ukraine đã giải phóng Sichneve, cũng như Sosnivka, Khoroshe và Novoselivka, với các biện pháp ổn định đang được tiến hành tại các khu vực được giải phóng. Trong khi đó, DeepState lưu ý rằng quân đội Nga đã chiếm được thị trấn Maliivka gần đó.

Một điệp viên ATESH đi cùng lữ đoàn Nga cho biết chỉ huy đại đội Nga đã thu thập toàn bộ thẻ ngân hàng của binh lính Nga khi đơn vị chuẩn bị di chuyển đến khu vực Donetsk.

Sichneve (trước đây là Yanvarskoje) nằm ở huyện Pokrovsky, vùng Dnipropetrovsk, cách thành phố Dnipro khoảng 120 km và cách Zaporizhzhia 100 km. Thị trấn, nơi sinh sống của khoảng 100 cư dân, đã được đổi tên vào tháng 9 năm 2024.

Trước đó, lực lượng Nga tuyên bố đã chiếm được Kalynivske, cũng thuộc vùng Dnipropetrovsk, nhưng các quan chức Ukraine đã phủ nhận tuyên bố này.

Tháng trước, Tổng tư lệnh Quân đội Ukraine Oleksandr Syrsky cho biết Nga không có đủ sức mạnh để tiến hành một cuộc tấn công lớn trong khu vực.

“Vùng Dnipropetrovsk là một phần của hướng Novopavlivskyi, nơi giao nhau giữa ranh giới hành chính của ba khu vực - Zaporizhzhia, Donetsk và Dnipropetrovsk,” Syrsky nói. “Tại đó, đối phương đang cố gắng sử dụng chiến thuật 'ngàn nhát cắt' để tiến sâu hơn vào lãnh thổ Ukraine.”

Theo ông, lực lượng Nga có mục đích thiết lập sự hiện diện và “cắm cờ trên một số tòa nhà trong một thị trấn”.

“Tình hình ở đó rất biến động. Lãnh thổ rộng lớn, và mật độ quân đội không đủ - cả bên ta lẫn bên họ. Có nhiều người Nga hơn ở khu vực đó. Nhưng họ thiếu lực lượng và phương tiện để thực hiện bất kỳ cuộc tấn công quyết định nào”, ông nói thêm.

Syrsky cũng lưu ý rằng Mạc Tư Khoa đã tái điều động các đơn vị Thủy Quân Lục Chiến từ hướng Sumy đến khu vực Novopavlivskyi nhằm phá vỡ hệ thống phòng thủ của Ukraine và tiến về phía khu vực Zaporizhzhia hoặc Dnipropetrovsk.

Vào ngày 25 tháng 9, Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW báo cáo rằng Nga đã chiếm được 96 km2 ở khu vực Dnipropetrovsk, trong khi Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố đã chiếm được 175 km2.

Trước đó, Nga tuyên bố đã chiếm được thị trấn Verbove ở vùng Zaporizhzhia, đồng thời công bố một tuyên bố và một video tuyên truyền để chứng minh cho tuyên bố này. Tuy nhiên, Quân Ukraine đã bác bỏ cáo buộc này.

Nằm ở phía đông nam Zaporizhzhia, gần Orikhiv, Verbove nằm trên tuyến đường đến Tokmak và Melitopol - những trung tâm hậu cần quan trọng của lực lượng Nga. Thị trấn này là một trong những điểm giao tranh ác liệt nhất trên mặt trận Zaporizhzhia kể từ năm 2023, bị tàn phá trên quy mô lớn và gần như toàn bộ dân thường phải di dời.

Theo Lữ đoàn cơ giới độc lập số 110, một nhóm phá hoại và trinh sát, gọi tắt là DRG của Nga đã xâm nhập Verbove để dàn dựng cảnh quay cho thấy lá cờ Nga được kéo lên trên thị trấn.

Tuy nhiên, lực lượng Ukraine đã nhanh chóng phát hiện và tiêu diệt nhóm này chỉ trong vòng vài phút, lữ đoàn cho biết.

Theo lữ đoàn, ba lính Nga đã thiệt mạng và một người đã chạy thoát nhưng cuối cùng bị bắt. Video từ máy bay điều khiển từ xa cho thấy quân đội Ukraine đang giương cao lá cờ xanh vàng của họ trên thị trấn.

[Kyiv Post: ‘Ruthlessly Smashing Every Bug’: Ukraine Liberates Sichneve in Dnipropetrovsk Region, Eliminates 50 Russians]

2. Đài truyền hình nhà nước Nga đe dọa ném bom quốc gia NATO vì hỏa tiễn Tomahawk

Một nhà lập pháp Nga đã cảnh báo rằng Mạc Tư Khoa có thể ném bom Ba Lan, quốc gia thành viên NATO, nếu Hoa Kỳ cung cấp hỏa tiễn Tomahawk cho Ukraine.

Trong một cuộc thảo luận trên chương trình truyền hình nhà nước 60 Minutes, Dân biểu Nga Alexey Zhuravlyov đã cảnh báo rằng Mạc Tư Khoa sẽ sẵn sàng cho việc chuyển giao hỏa tiễn tiềm tàng này và cho biết họ có thể tấn công vào trung tâm quân sự Rzeszów của Ba Lan để đáp trả.

Phó Tổng thống JD Vance cho biết hồi tháng 9 rằng chính quyền Tổng thống Trump đang thảo luận về yêu cầu cung cấp hỏa tiễn Tomahawk của Kyiv - một viễn cảnh khiến Điện Cẩm Linh và các nhà tuyên truyền của nước này lo ngại. Họ lo ngại về khả năng Kyiv tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, đặt nhiều cơ sở quân sự và năng lượng của nước này vào tầm ngắm.

Hỏa tiễn Tomahawk có tầm bắn lên tới 1.600 dặm, vượt xa các hỏa tiễn phương Tây khác mà Ukraine sử dụng như Storm Shadows hay ATACMS, và do đó có thể là một bước ngoặt trong cuộc chiến.

Phát biểu trên chương trình 60 Minutes, Zhuravlyov, chủ tịch đảng chính trị Rodina và phó chủ tịch thứ nhất của ủy ban quốc phòng quốc hội, cho biết Hoa Kỳ sẽ cung cấp hỏa tiễn Tomahawk cho Ukraine để tấn công vào Nga.

Ông nói thêm rằng Nga cần phải chứng tỏ “rằng chúng tôi đã sẵn sàng” cho một cuộc leo thang, và mặc dù Mạc Tư Khoa không xung đột với Ba Lan, nhưng họ sẽ sẵn sàng tấn công trung tâm quân sự Rzeszów của Ba Lan.

Người dẫn chương trình, Olga Skabeyeva, đã nhắc đến lời cảnh báo từ Putin rằng việc Ukraine sử dụng hỏa tiễn sẽ dẫn đến một mức độ leo thang mới trong chiến tranh và làm tan vỡ mối quan hệ giữa Mạc Tư Khoa và Washington DC.

Bà cũng cho biết việc Hoa Kỳ cung cấp hỏa tiễn Tomahawk có thể gây áp lực buộc Đức cung cấp hỏa tiễn Taurus cho Kyiv, đây sẽ là một “sự leo thang nguy hiểm”.

Bà cũng nhắc đến Newsweek, tờ báo trước đây đã xuất bản một bản đồ từ Viện Nghiên cứu Chiến tranh, tiết lộ các địa điểm của Nga nằm trong tầm bắn của hỏa tiễn Tomahawk. Bà mô tả viễn cảnh này là “đáng báo động, nói một cách lịch sự”.

Tuy nhiên, nhiều nhà quan sát bày tỏ nghi ngờ về việc liệu Hoa Kỳ có cung cấp hỏa tiễn cho Ukraine hay không.

Yuriy Boyechko, người sáng lập tổ chức Hope for Ukraine, một tổ chức hỗ trợ cộng đồng ở tuyến đầu, nói với Newsweek rằng viễn cảnh Hoa Kỳ cung cấp hỏa tiễn cho Ukraine là “gần như không thể” vì bệ phóng truyền thống của họ là trên biển và chủ yếu được điều động từ tàu chiến và tàu ngầm của Hải quân Hoa Kỳ.

Ông nói thêm rằng mặc dù Hoa Kỳ cũng có bệ phóng hỏa tiễn Tomahawk trên mặt đất, nhưng những hệ thống này rất khan hiếm và Washington khó có thể bán chúng cho các thành viên NATO Âu Châu.

[Newsweek: Russian State TV Threatens to Bomb NATO Country Over Tomahawk Missiles]

3. Nhà sản xuất vũ khí có trụ sở tại Bỉ báo cáo ngày càng nhiều trường hợp phát hiện máy bay điều khiển từ xa đáng ngờ

Công ty vũ khí Âu Châu Thales đã bày tỏ lo ngại về số lượng máy bay điều khiển từ xa không xác định được phát hiện gần đây tại cơ sở sản xuất hỏa tiễn 70 ly của công ty tại Bỉ, Politico đưa tin vào ngày 8 tháng 10.

Tin tức này xuất hiện khi hoạt động máy bay điều khiển từ xa đáng ngờ gây lo ngại trên khắp Âu Châu, một số trường hợp có liên quan đến Nga.

Alain Quevrin, giám đốc quốc gia của Thales Belgium, chia sẻ với Politico rằng công ty “nhìn thấy nhiều máy bay điều khiển từ xa hơn so với vài tháng trước” và nhấn mạnh đến những lần nhìn thấy tại địa điểm Pháo đài Evegnee ở phía đông đất nước.

Các cơ sở của công ty tại Bỉ đã tăng cường sản xuất hỏa tiễn 70 ly có thể được sử dụng để chống lại máy bay điều khiển từ xa, cung cấp cho cả các nước Âu Châu và Ukraine.

Ông Quevrin cho biết các cơ sở của Thales có thể sử dụng thiết bị gây nhiễu của mình để bắn hạ máy bay điều khiển từ xa, nhưng trước tiên chính phủ Bỉ phải thiết lập các thủ tục pháp lý cho những trường hợp như vậy.

Nhu cầu vũ khí đang tăng lên trên thị trường Âu Châu trong bối cảnh Nga xâm lược toàn diện Ukraine và lo ngại về một cuộc đụng độ tiềm tàng giữa NATO và Mạc Tư Khoa, trầm trọng hơn do các cuộc xâm nhập bằng máy bay điều khiển từ xa gần đây.

[Kyiv Independent: Belgium-based arms maker reports mounting cases of suspicious drone sightings]

4. Ukraine sẽ nhận hơn 150 robot chiến đấu THeMIS từ Hòa Lan và Estonia

Công ty Milrem Robotics của Estonia sẽ chuyển giao hơn 150 xe mặt đất điều khiển từ xa THeMIS, gọi tắt là UGV cho Ukraine như một phần của sáng kiến quốc phòng do Hòa Lan dẫn đầu.

Nhà phát triển robot và hệ thống tự động của Estonia đã công bố điều này trong một tuyên bố, Ukrinform đưa tin.

Việc chuyển giao 150 xe THeMIS sẽ diễn ra theo chương trình tài trợ do Hòa Lan tài trợ và điều phối. Một phần đáng kể hệ thống sẽ được lắp ráp và cung cấp với sự hợp tác của công ty VDL Defentec của Hòa Lan.

Vào ngày 6 tháng 10, Bộ trưởng Quốc phòng Hòa Lan Ruben Brekelmans đã cùng đại diện của Milrem Robotics và VDL tham dự lễ ký kết chính thức tại nhà máy VDL ở Born, Hòa Lan.

Việc giao hàng sẽ được thực hiện bởi Milrem Robotics Hòa Lan, phối hợp chặt chẽ với VDL Defentec, công ty đang thiết lập một dây chuyền lắp ráp cuối cùng chuyên dụng tại cơ sở Born. Điều này sẽ cho phép mở rộng quy mô sản xuất và cung ứng để đáp ứng nhu cầu vận hành trong tương lai.

Milrem Robotics cũng sẽ cung cấp chương trình đào tạo toàn diện cho các nhà điều hành và nhân viên hỗ trợ người Ukraine để bảo đảm điều động và bảo trì hiệu quả tại hiện trường, công ty cho biết.

Ông Kuldar Väärsi, Tổng Giám đốc Điều hành của Milrem Robotics, cho biết: “Chúng tôi rất vinh dự được dẫn dắt dự án này hợp tác với Hòa Lan và VDL. Nền tảng THeMIS đã chứng minh được giá trị của nó trong điều kiện chiến đấu, và chúng tôi tin rằng sự đóng góp này sẽ tăng cường đáng kể năng lực phòng thủ của Ukraine”.

“Ba Lan sẽ luôn phản ứng thích đáng và sẵn sàng bảo vệ lãnh thổ của mình”, Karol Nawrocki phát biểu trước Đại hội đồng vào thứ Ba sau khi Nga xâm phạm không phận Đông Âu.

Ông Willem van der Leegte, Tổng Giám đốc Điều hành của VDL Groep, cho biết: “Sáng kiến này nhấn mạnh sức mạnh hợp tác giữa các đối tác trong ngành công nghiệp quốc phòng Âu Châu và khả năng mở rộng quy mô cũng như đóng góp trực tiếp vào an ninh quốc tế. Việc thiết lập dây chuyền lắp ráp tại Born hỗ trợ cho khoản tài trợ này và tạo nền tảng cho hoạt động sản xuất và đổi mới trong tương lai giữa Milrem Robotics và VDL tại Hòa Lan”.

Theo Milrem Robotics, các hệ thống mới sẽ bổ sung cho 15 xe THeMIS đang hoạt động tại Ukraine, những xe đã chứng minh được hiệu quả trên chiến trường kể từ năm 2022.

Theo báo cáo, Milrem Robotics trước đó đã bán sáu UGV THeMIS cho công ty CNIM Systèmes Industriels của Pháp để giao cho Ukraine.

THeMIS là một nền tảng mặt đất điều khiển từ xa cực kỳ linh hoạt, được thiết kế để hỗ trợ các đơn vị bộ binh, hậu cần, trinh sát và các hoạt động chiến đấu. Hiện tại, nó đang được sử dụng hoặc thử nghiệm tại 19 quốc gia, trở thành phương tiện mặt đất điều khiển từ xa được sử dụng rộng rãi nhất trong cùng loại.

[Kyiv Post: Ukraine to Receive Over 150 THeMIS Combat Robots From the Netherlands and Estonia]

5. Von der Leyen cảnh báo về ‘chiến tranh hỗn hợp’ của Nga

Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen cảnh báo hôm thứ Tư rằng Nga đang tiến hành một chiến dịch nhằm “gây bất ổn” cho người dân bằng cách đưa máy bay điều khiển từ xa vào không phận Âu Châu.

“Có điều gì đó mới mẻ và nguy hiểm đang diễn ra trên bầu trời của chúng ta... Đây không phải là sự quấy rối ngẫu nhiên. Đây là một chiến dịch có tổ chức và leo thang nhằm gây bất ổn cho công dân, thử thách quyết tâm của chúng ta, chia rẽ Liên minh và làm suy yếu sự ủng hộ của chúng ta dành cho Ukraine”, bà von der Leyen phát biểu tại Nghị viện Âu Châu ở Strasbourg.

“Và đã đến lúc phải gọi đúng tên nó. Đây là chiến tranh hỗn hợp.”

Trong tháng qua, đã có sự gia tăng đột biến các báo cáo về máy bay điều khiển từ xa, gọi tắt là UAV bay qua Âu Châu, bao gồm Ba Lan, Rumani, Đức, Na Uy và Đan Mạch. Một số, chẳng hạn như máy bay điều khiển từ xa chiến đấu bay qua Ba Lan và Rumani, được xác định là của Nga, trong khi nguồn gốc của những máy bay khác vẫn khó xác định hơn.

Để ứng phó, tuần trước Copenhagen đã tạm thời cấm các chuyến bay điều khiển từ xa, trong khi NATO đã khởi động chương trình Eastern Sentry nhằm khắc phục những lỗ hổng trong hệ thống phòng không của liên minh. Trong khi đó, bà von der Leyen đã đề xuất xây dựng một bức tường máy bay điều khiển từ xa để bảo vệ Âu Châu khỏi Nga, một ý tưởng đã vấp phải sự chỉ trích về tính khả thi và chi phí.

Nhưng vào thứ Tư, von der Leyen cho biết việc bảo vệ biên giới phía đông của Âu Châu là không đủ và cần có đường lối rộng hơn.

“Việc giải quyết cuộc chiến tranh hỗn hợp của Nga không chỉ là vấn đề phòng thủ truyền thống. Nó còn liên quan đến nhu liệu cho máy bay điều khiển từ xa và phụ tùng thay thế cho đường ống. Nó còn cần các đội phản ứng nhanh trên mạng và các chiến dịch thông tin công cộng để nâng cao nhận thức. Điều này đòi hỏi một tư duy mới cho tất cả chúng ta”, bà nói.

Bà von der Leyen cho biết Âu Châu cần củng cố ngành công nghiệp quốc phòng và tập trung vào các sáng kiến từ các quốc gia thành viên, chẳng hạn như sáng kiến đạn dược do Prague dẫn đầu nhằm cung cấp đạn pháo cho Kyiv.

[Politico: Von der Leyen warns of Russian ‘hybrid warfare’]

6. Cả đàn Shahed tấn công quê hương của Tổng thống Zelenskiy, nhà máy DTEK bị hư hại khi Nga tăng cường các cuộc tấn công năng lượng

Lực lượng Nga đã tấn công Kryvyi Rih ở vùng Dnipropetrovsk, quê hương của Tổng thống Volodymyr Zelenskiy, bằng hàng chục máy bay điều khiển từ xa Shahed trong đêm, gây thương tích và thiệt hại về cơ sở hạ tầng.

Thị trưởng Kryvyi Rih, Oleksandr Vilkul, ban đầu báo cáo trên Telegram rằng 30 máy bay điều khiển từ xa Shahed đang hướng về thành phố. Không quân Ukraine cũng xác nhận một số nhóm UAV đang tiến về cùng hướng.

Sau đó, các kênh Telegram địa phương và phóng viên Suspilne đã đưa tin về nhiều vụ nổ trong thành phố.

“Đêm qua, đối phương đã tấn công Kryvyi Rih bằng hỏa tiễn Shahed và bom dẫn đường, gọi tắt là KAB. Hệ thống phòng không đã hoạt động và tổng cộng 29 máy bay điều khiển từ xa tấn công đã bị bắn hạ trên khu vực này”, Vilkul cho biết trong bản tin cập nhật lúc 7 giờ 38 phút sáng.

Ông xác nhận các cuộc không kích ở quận Kryvyi Rih, bao gồm cộng đồng Zelenodolsk và Novopillya, gây thiệt hại cho cơ sở hạ tầng.

“Có cháy nhưng đã được dập tắt. Hai người - một phụ nữ và một nam giới - bị thương và được đưa đến bệnh viện ở Kryvyi Rih. Tình trạng của họ hiện đang ở mức trung bình”, ông nói thêm.

Vilkul cho biết mọi dịch vụ công cộng, bệnh viện và giao thông trong thành phố đều hoạt động bình thường.

Ông cũng báo cáo rằng Nga đã pháo kích Nikopol và Marhanets bằng pháo binh, pháo phản lực phóng loạt và máy bay điều khiển từ xa FPV. Ba người - một phụ nữ 18 tuổi và hai người đàn ông 26 và 45 tuổi - đã bị thương.

Một doanh nghiệp, một tổ chức tôn giáo, khoảng 15 ngôi nhà riêng, một tòa nhà 5 tầng, 3 nhà phụ, 6 xe hơi và một đường ống dẫn khí đã bị hư hại.

Vào lúc 7 giờ 23 phút sáng, Chernihivoblenergo đưa tin rằng một cuộc tấn công của Nga vào một cơ sở năng lượng ở quận Nizhyn đã khiến hơn 4.500 người tiêu dùng bị mất điện.

Các cuộc tấn công cũng làm gián đoạn giao thông hỏa xa theo hướng Nizhyn. Ukrzaliznytsia đã thông báo tạm dừng một số chuyến tàu ngoại ô và khu vực vào ngày 8 tháng 10.

Sau đó, Hội đồng thành phố Nizhyn và Cục quản lý quân sự khu vực Chernihiv, gọi tắt là OVA đã làm rõ rằng vào sáng sớm ngày 8 tháng 10, lực lượng Nga đã phát động một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa kamikaze quy mô lớn vào khu vực này.

Các cuộc tấn công chính nhắm vào Nizhyn, Pryluky và cộng đồng Semenivska.

Theo Hội đồng thành phố Nizhyn, Nga đã điều khiển 12 máy bay điều khiển từ xa Shahed tấn công một đoàn tàu chở hàng trên tuyến Nosivka-Nizhyn. Vụ tấn công đã làm hư hại đường ray, tạm thời làm gián đoạn hoạt động của tàu hỏa hướng về Kyiv - hiện tại các đoàn tàu chỉ chạy đến ga Nosivka.

Một trong những cơ sở năng lượng của Nizhyn cũng bị trúng bom, gây mất điện khẩn cấp ở nhiều khu vực trong thành phố. Cơ sở hạ tầng kho bãi của Ukrzaliznytsia bị phá hủy, và một đám cháy lớn bùng phát trên mái tòa nhà.

Theo báo cáo sơ bộ, không có thương vong.

Đài Chernihiv OVA đưa tin khu vực này đã hứng chịu 50 cuộc tấn công trong 24 giờ qua, hầu hết liên quan đến máy bay điều khiển từ xa FPV. Tổng cộng 23 thị trấn thuộc bảy cộng đồng đã bị ảnh hưởng.

Tại Novhorod-Siverskyi, một phụ nữ 44 tuổi đã bị thương, trong khi tại cộng đồng Semenivka, một tòa nhà dân cư và một chiếc xe đã bị phá hủy bởi các cuộc không kích bằng máy bay điều khiển từ xa, khiến một cư dân địa phương 70 tuổi bị thương. Một nạn nhân khác - một tài xế dịch vụ đường bộ 56 tuổi - đã bị thương khi xe của ông bị máy bay điều khiển từ xa đâm trúng.

Tại Pryluky, một máy bay điều khiển từ xa Shahed đã tấn công một kho dầu, gây ra hỏa hoạn, trong khi một máy bay điều khiển từ xa khác tấn công một tòa nhà hành chính ở Semenivka. Tại Nizhyn, các cơ sở hỏa xa và một nhà máy điện bị trúng đạn trực tiếp, gây ra hỏa hoạn.

“Mái nhà của tòa nhà hành chính đã bốc cháy, nhưng lực lượng cấp cứu đã nhanh chóng dập tắt đám cháy”, Cơ quan Dịch vụ Khẩn cấp Nhà nước, gọi tắt là DSNS đưa tin.

Nhân viên đã trú ẩn trong suốt cuộc tấn công và không ai bị thương. Thiết bị chữa cháy cũng vẫn còn nguyên vẹn.

[Kyiv Post: Shahed Swarm Hits Zelensky’s Hometown, DTEK Plant Damaged as Russia Steps Up Energy Strikes]

7. Tổng thống Trump nói thỏa thuận chấm dứt chiến tranh giữa Israel và Hamas ‘rất gần’

Tổng thống Trump hôm thứ Tư cho biết thỏa thuận giữa Israel và Hamas nhằm chấm dứt xung đột ở Gaza “rất gần” và gợi ý rằng ông có thể sẽ đến thăm khu vực này vào cuối tuần này.

“Như các bạn đã biết, cuộc đàm phán cuối cùng của chúng tôi là với Hamas. Và có vẻ như mọi việc đang diễn ra tốt đẹp”, Tổng thống Trump phát biểu tại một cuộc họp bàn tròn ở Tòa Bạch Ốc.

“Tôi có thể sẽ đến đó vào khoảng cuối tuần này”, ông nói, đồng thời lưu ý rằng kế hoạch đi lại vẫn đang thay đổi và ông có thể khởi hành vào cuối thứ Bảy hoặc sáng sớm Chúa Nhật. “Chúng ta hãy chờ xem, nhưng khả năng rất cao là các cuộc đàm phán đang diễn ra rất tốt đẹp.”

Những bình luận này được đưa ra ngay sau khi các nhà đàm phán chính của Tổng thống Trump, đặc phái viên Steve Witkoff và con rể của tổng thống, Jared Kushner, kết thúc ngày đàm phán đầu tiên tại Ai Cập với hai bên và các đối tác Ả Rập khác.

Các cuộc đàm phán tại thị trấn Sharm El-Sheikh bên Biển Đỏ đã diễn ra vào thứ Hai sau khi Hamas phản hồi khá tích cực với kế hoạch hòa bình 20 điểm cho Gaza mà Tổng thống Trump công bố tuần trước sau khi thuyết phục được Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu chấp thuận trong một cuộc họp tại Tòa Bạch Ốc.

Nếu kế hoạch được thông qua, điều này sẽ có nghĩa là sẽ có cuộc trao đổi con tin và tù nhân giữa Israel và Hamas và chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hai năm ở Gaza bùng phát sau vụ tấn công khủng bố vào Israel ngày 7 tháng 10 năm 2023.

Theo kế hoạch, các chi tiết cuối cùng vẫn đang được hoàn thiện, Hamas sẽ giải giáp và từ bỏ quyền kiểm soát Gaza, nơi sẽ được quản lý trong thời gian ngắn bởi một tổ chức ủy thác quốc tế do Hoa Kỳ và các đồng minh Ả Rập giám sát.

[Politico: Trump says Israel-Hamas deal to end war is 'very close']

8. Macron sẽ bổ nhiệm thủ tướng mới trong vòng 48 giờ tới

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron sẽ bổ nhiệm thủ tướng mới trong vòng 48 giờ tới, văn phòng của ông cho biết hôm thứ Tư.

Tin tức về nhà lãnh đạo chính phủ mới được đưa ra sau khi Macron chỉ định Thủ tướng Pháp sắp mãn nhiệm Sébastien Lecornu vạch ra lộ trình vào tối thứ Tư sau khi chính phủ gây sốc khi từ chức vào thứ Hai chỉ 14 giờ sau khi được bổ nhiệm.

Trong một cuộc phỏng vấn vào giờ vàng hôm thứ Tư sau cuộc gặp với Macron, Lecornu cho biết ông tin rằng con đường phía trước “vẫn khả thi”, mặc dù ông thừa nhận rằng điều đó sẽ “khó khăn”. Lecornu không nói rõ rằng đã tìm ra giải pháp khả thi cho cuộc khủng hoảng hiện đang nhấn chìm nước Pháp hay chưa.

Văn phòng của Macron cho biết Lecornu đã đưa ra ba kết luận: thứ nhất, phần lớn các nhà lập pháp phản đối việc tổ chức bầu cử sớm; thứ hai, tồn tại một “nền tảng ổn định”, mặc dù Điện Elysée không giải thích rõ điều đó có nghĩa là gì; và thứ ba là có một con đường phía trước để thông qua ngân sách trước khi kết thúc năm.

Trong cuộc phỏng vấn, ông Lecornu cho biết “một số ít” sẵn sàng tìm tiếng nói chung về ngân sách năm 2026, mà trước đó ông cho biết phải kiềm chế đáng kể mức thâm hụt ngân sách dự kiến sẽ ở mức 5,4% tổng sản phẩm quốc nội, gọi tắt là GDP trong năm nay. Trước đó, hôm thứ Tư, Thủ tướng đã ám chỉ khả năng giảm nhẹ mức giảm thâm hụt ngân sách của Pháp từ 4,7% xuống còn 5% GDP, con số mà ông Lecornu đưa ra ban đầu.

Những gì xảy ra tiếp theo hoàn toàn phụ thuộc vào Macron.

Nếu ông quyết định không giải tán Quốc hội, Macron sẽ cần phải chọn một thủ tướng mới, người sẽ phải đối mặt với thách thức tương tự như hai người tiền nhiệm của Lecornu: đó là thông qua ngân sách mà không có đa số trong quốc hội.

Tổng thống có thể lựa chọn một chính trị gia trung tả từ Đảng Xã hội, người sau đó sẽ cần phải làm việc với các nhà lập pháp cánh tả khác cũng như những người trung dung để thành lập đa số.

Nhưng điều này có thể sẽ phải trả giá đối với Macron, người sẽ chứng kiến một số chính sách mang tính bước ngoặt của mình - bao gồm luật tăng độ tuổi nghỉ hưu tối thiểu cho hầu hết người lao động - bị chính phủ cánh tả tấn công.

Tuy nhiên, đảng Xã hội đã kết thúc cuộc họp với Lecornu vào thứ Tư mà không đạt được thỏa thuận hay bảo đảm nào về yêu cầu xem xét lại cải cách lương hưu.

“Đây là một trong những vấn đề gây cản trở và khó khăn nhất”, Lecornu nói và cho biết thêm rằng cuộc tranh luận về cải cách lương hưu là điều không thể tránh khỏi và sẽ tái diễn trước cuộc bầu cử tổng thống năm 2027 nếu vấn đề này không được giải quyết sớm hơn.

Động lực đình chỉ cải cách, vốn vẫn chưa được ủng hộ, đã gia tăng trong những ngày gần đây. Cựu Thủ tướng Elisabeth Borne - người đã thông qua dự luật bất chấp sự phản đối dữ dội - cho biết bà hiện ủng hộ việc đình chỉ luật.

Bản thân Macron vẫn giữ im lặng.

Ông dự kiến sẽ phát biểu vào thứ năm khi cựu Bộ trưởng Tư pháp Robert Badinter, người dẫn đầu phong trào bãi bỏ án tử hình tại Pháp vào năm 1981, được vinh danh tại Đền Pantheon, nhưng có lẽ ông sẽ không đề cập đến sự thật rằng ông đã thay ba thủ tướng trong vòng chưa đầy một năm.

Trong khi đó, những lời kêu gọi tổ chức bầu cử mới ngày càng lớn hơn từ phía cực hữu.

Lãnh đạo cực hữu Marine Le Pen hôm thứ Tư cho biết đảng của bà, Đảng Tập hợp Quốc gia, sẽ bỏ phiếu để lật đổ bất kỳ thủ tướng tương lai nào được đề cử trước cuộc bầu cử mới.

“Trò đùa này đã kéo dài đủ lâu rồi. Chẳng ai còn cười nữa”, Jordan Bardella, học trò của Le Pen và cũng là chủ tịch đảng, nói. “Macron đang tìm cách câu giờ. Ông ta đang cố gắng giữ vững quyền lực cho phe mình bằng mọi giá.”

[Politico: Macron to name new PM in next 48 hours]

9. Kyiv tuyên bố không can thiệp vào vụ người Ukraine bị giam giữ tại Ba Lan vì phá hoại Nord Stream

Hôm Thứ Năm, 09 Tháng Mười, Đại sứ Ukraine tại Ba Lan Vasyl Bodnar cho biết Kyiv không can thiệp vào vụ việc một công dân Ukraine bị Warsaw bắt giữ theo yêu cầu của Đức liên quan đến vụ phá hoại đường ống Nord Stream.

Những bình luận này được đưa ra trong bối cảnh cuộc tranh luận mới về đường ống Nord Stream 2 và cách Ba Lan giải quyết yêu cầu dẫn độ của Đức đối với một công dân Ukraine bị cáo buộc liên quan đến vụ nổ năm 2022.

Nghi phạm, được xác định là Volodymyr Z., đã bị bắt giữ vào tháng 9 tại miền đông trung bộ Ba Lan.

Bodnar nhấn mạnh rằng vụ việc này là vấn đề tư pháp thuộc thẩm quyền của Ba Lan.

“Chúng tôi không can thiệp vì đây chỉ đơn giản là một vụ kiện. Mọi thứ đều phụ thuộc vào công lý”, ông nói với kênh RMF FM của Ba Lan. “Tất nhiên, tòa án là tòa án, và tòa án phải đưa ra phán quyết phù hợp. Phía Ukraine đang hành động theo luật pháp Ba Lan.”

“Chúng tôi có lợi ích trong việc bảo vệ quyền lợi của công dân và chúng tôi, với tư cách là đại sứ quán và lãnh sự quán, đang cung cấp cho ông ấy mọi sự hỗ trợ cần thiết.”

Đường ống Nord Stream 2, vốn chưa bao giờ đi vào hoạt động, từ lâu đã là một điểm nóng trong chính trị năng lượng Âu Châu. Ngay cả trước khi Nga xâm lược Ukraine toàn diện vào năm 2022, giới phê bình đã cảnh báo rằng dự án này sẽ làm sâu sắc thêm sự phụ thuộc của Đức vào khí đốt Nga và làm suy yếu an ninh năng lượng Âu Châu.

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cũng bình luận về vụ việc, cho biết những người xây dựng đường ống Nord Stream 2 “nên cảm thấy xấu hổ và im lặng”, chứ không phải những người bị cáo buộc phá hoại dự án.

[Kyiv Independent: Kyiv says it is not interfering in case of Ukrainian detained in Poland over Nord Stream sabotage]

10. Chuyến đi không xin lỗi của Angela Merkel

Cựu thủ tướng Đức vẫn không hề hối hận.

Trong chuyến thăm Hung Gia Lợi gần đây để quảng bá cuốn hồi ký “Tự do”, Angela Merkel cho rằng cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine có thể đã tránh được. Bà nói, nếu không có đại dịch Covid-19, nếu các nhà lãnh đạo Đông Âu không một lần từ chối đàm phán với Vladimir Putin, thì Tổng thống Nga có thể đã không ra lệnh xâm lược.

Vào thời điểm Âu Châu đang loay hoay tìm cách đối phó với sự hung hăng ngày càng leo thang của Nga, những bình luận của Merkel cho thấy bà sẵn sàng gạt bỏ những lời chỉ trích gay gắt - đặc biệt là từ Đông Âu - về việc Đức đã thất bại trong việc nắm bắt mối đe dọa từ Mạc Tư Khoa. Các nhà lãnh đạo ở những quốc gia dễ bị ảnh hưởng nhất bởi Mạc Tư Khoa cáo buộc bà đã nhắm mắt làm ngơ trước những hành động khiêu khích của Putin để theo đuổi chiến lược xích lại gần nhau về kinh tế, vốn đã sụp đổ vào năm 2022 khi xe tăng Nga tiến vào Ukraine.

Đáng chú ý là bà Merkel không hề phân tích sâu sắc về những gì nhiều người coi là thất bại mang tính quyết định của chính bà trong cách đối xử của Đức với Putin trong suốt 16 năm cầm quyền. Thay vào đó, bà Merkel cho rằng Putin đã có thể kiềm chế được nếu Âu Châu có thêm một chút may mắn và quyết tâm.

“Liệu Putin có xâm lược Ukraine nếu không có Covid-19 không?” Merkel đặt câu hỏi trong một cuộc phỏng vấn với một nhà báo Hung Gia Lợi. “Không ai có thể chắc chắn được”, bà nói thêm, lặp lại lập luận mà bà cũng đã nêu trong cuốn sách của mình. “Nếu không thể gặp mặt trực tiếp, nếu không thể giải quyết những khác biệt quan điểm một cách trực diện, thì không thể tìm ra những thỏa hiệp mới.”

Merkel tiếp tục cho rằng sự không sẵn lòng của các nước Đông Âu - cụ thể là các quốc gia Baltic và Ba Lan - trong việc đồng ý đàm phán với Putin vào năm 2021, khi Merkel và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đưa ra khả năng tổ chức một cuộc họp thượng đỉnh giữa các nhà lãnh đạo Âu Châu và tổng thống Nga, cũng có thể đã góp phần vào cuộc xâm lược.

“Điều đó không thành hiện thực, sau đó tôi rời nhiệm sở, và rồi hành động gây hấn của Putin bắt đầu”, Merkel nói về đề xuất tổ chức hội nghị thượng đỉnh.

Những bình luận của Merkel đã gây phẫn nộ cho các nhà lãnh đạo Ukraine và Đông Âu, những người từ lâu trước cuộc xâm lược toàn diện của Nga đã nhiều lần cảnh báo các nhà lãnh đạo Đức về ý định gây hấn và tham vọng đế quốc của Putin, mặc dù thông điệp đó thường bị bỏ ngoài tai. Một quan chức cao cấp của Ukraine nói với POLITICO rằng những bình luận của Merkel là “không thể chấp nhận được và thẳng thắn mà nói là bệnh hoạn”.

Ngược lại, những người tuyên truyền cho Putin và giới truyền thông thân Cẩm Linh - vốn thường không ủng hộ Merkel - lại khá vui mừng. Những bình luận của cựu thủ tướng hoàn toàn phù hợp với luận điệu của Điện Cẩm Linh rằng phương Tây mới là kẻ xâm lược thực sự.

“Merkel thừa nhận điều hiển nhiên: Bà đã tiết lộ ai ở phương Tây đã kích động cuộc xung đột ở Ukraine”, một tờ báo của Nga ủng hộ Điện Cẩm Linh đưa tin.

Sự miễn cưỡng của Merkel khi phải đối mặt với những lời chỉ trích gay gắt về chính sách lịch sử của đất nước bà đối với Nga cho thấy một số thái độ cũ của người Đức đối với Mạc Tư Khoa vẫn còn ăn sâu bám rễ đến mức nào.

Trong suốt 16 năm Merkel nắm quyền, chính sách của Đức đối với Nga được định nghĩa bằng khẩu hiệu “Wandel durch Handel” hay “thay đổi thông qua thương mại”. Người ta cho rằng sự phụ thuộc lẫn nhau về kinh tế với Nga sẽ giúp bảo đảm hòa bình ở Âu Châu, đồng thời cũng rất tốt cho hoạt động kinh doanh của Đức.

Một biểu hiện quan trọng của chính sách đó là đường ống Nord Stream, được xây dựng để vận chuyển khí đốt của Nga trực tiếp đến Đức qua biển Baltic. Năm 2014, ngay cả sau khi Nga cử “những người lính xanh” đến một số vùng của Ukraine và sáp nhập Crimea, các quan chức Đức vẫn ủng hộ kế hoạch xây dựng đường ống thứ hai tương tự sau khi đường ống đầu tiên đã hoàn thành vào năm 2011. Họ đã làm như vậy bất chấp cảnh báo từ các nhà lãnh đạo Đông Âu rằng Đức đang theo đuổi chính sách ve vãn trước chủ nghĩa đế quốc Nga ngày càng rõ ràng.

Sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào năm 2022, nhiều nhà lãnh đạo Đức thừa nhận rằng đường lối của họ với Nga đã thất bại — và việc họ mua khí đốt giá rẻ của Nga, cuối cùng, đã góp phần rất lớn vào việc tài trợ cho cỗ máy chiến tranh của Putin. “Chúng tôi đã giữ vững những cây cầu mà Nga không còn tin tưởng nữa, và những cây cầu mà các đối tác của chúng tôi đã cảnh báo chúng tôi”, Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier nói vào thời điểm đó.

Nhiều người ở Đông Âu, đặc biệt, coi vụ phá hoại đường ống Nord Stream, trong năm đầu tiên của cuộc chiến, là một sự bác bỏ chính đáng đối với nỗ lực tiếp cận Nga của Merkel. “Vấn đề với North Stream 2 không phải là nó bị đánh bom”, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk phát biểu hôm thứ Ba.

Những bình luận của ông Tusk được đưa ra trong bối cảnh tranh luận đang nóng lên về dự án đường ống Nord Stream 2 và cách Ba Lan giải quyết yêu cầu dẫn độ của Đức đối với một công dân Ukraine bị cáo buộc liên quan đến vụ nổ đường ống năm 2022. Nghi phạm, được xác định là Volodymyr Z., đã bị bắt giữ vào tháng 9 tại miền đông-trung Ba Lan.

Thủ tướng Tusk cho biết những người xây dựng Nord Stream 2, chứ không phải những người bị cáo buộc phá hoại nó, “nên cảm thấy xấu hổ và giữ im lặng”, đồng thời nói thêm rằng “Ba Lan không được lợi ích nào cả” khi giao nộp nghi phạm.

“Đây không phải là tình huống mới”, Tusk phát biểu trong cuộc họp báo chung tại Warsaw với Thủ tướng Lithuania Inga Ruginiene. “Theo quan điểm của chúng tôi, những người duy nhất nên xấu hổ và im lặng về vấn đề Dòng chảy Phương Bắc 2 là những người đã quyết định xây dựng nó.”

Nhưng có vẻ như Merkel - người từng được ca ngợi là “thủ tướng của thế giới tự do” khi tạp chí Time vinh danh bà là “Nhân vật của năm” vào năm 2015 - khó có thể chấp nhận rằng lịch sử có thể sẽ đánh giá bà một cách khắt khe hơn nhiều.

“Tôi tin rằng chúng ta thực sự đang gặp vấn đề ngày càng nghiêm trọng với việc Merkel mất liên lạc với thực tế, theo cách tôi mô tả, và nỗ lực của bà ấy nhằm tác động đến lịch sử của chính mình, vai trò của chính mình trong lịch sử,” Stefan Meister thuộc Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Đức cho biết. “Theo tôi, điều này khiến bà ấy không còn đáng tin cậy. Bà ấy đang tự làm mất uy tín của mình.”

Trong khi Thủ tướng hiện tại Friedrich Merz đã thay đổi các chính sách trước đây của đất nước mình và dẫn đầu phần lớn nỗ lực của Âu Châu nhằm hỗ trợ Ukraine, thì việc Merkel không sẵn lòng đối mặt với những sai lầm của Đức đã góp phần ngăn cản việc đánh giá lại rộng rãi hơn trên toàn quốc về vai trò của đất nước trong quá trình dẫn đến chiến tranh, theo Meister.

Bên trong nước Đức — và đặc biệt là ở Đông Đức cũ, nơi Merkel lớn lên — vẫn còn nhiều sự đồng cảm dành cho Putin. Các đảng phái như đảng cực hữu Alternative for Germany, hiện đang dẫn đầu trong nhiều cuộc thăm dò, và đảng dân túy cánh tả Alliance Sahra Wagenknecht có đường lối hòa giải hơn nhiều với Mạc Tư Khoa. Một số lực lượng thân Nga ở Đức đang lợi dụng cuộc phỏng vấn của Merkel để đổ lỗi cho NATO phá hoại các nỗ lực hòa bình.

Nhưng ngay cả ở Nga, một số người đã chế giễu lời khẳng định của Merkel rằng nhiều cuộc đàm phán hơn vào năm 2021 có thể thay đổi kế hoạch của Putin.

Alexei Chesnakov, cựu cố vấn của Điện Cẩm Linh, đã viết trong một bài đăng trực tuyến rằng: “Bất kỳ ai có hiểu biết đều biết từ lâu rằng những bất đồng giữa Nga và phương Tây vào thời điểm đó đã quá sâu sắc”.

[Politico: Angela Merkel’s non-apology tour]

11. Bộ trưởng Đài Loan cho biết Đài Loan sẵn sàng ngừng mua naphtha của Nga nếu Liên Hiệp Âu Châu yêu cầu

Các nhà máy lọc dầu tư nhân của Đài Loan đã sẵn sàng ngừng mua naphtha của Nga nếu Liên Hiệp Âu Châu yêu cầu, Bộ trưởng Kinh tế Đài Loan Khổng Minh Thân (Kung Ming-hsin, 孔明信) cho biết vào ngày 8 tháng 10, theo Reuters.

Tuyên bố này nhấn mạnh sự liên kết của Đài Loan với các lệnh trừng phạt của phương Tây nhằm cắt giảm doanh thu từ nhiên liệu hóa thạch của Nga, vốn vẫn là nguồn tài trợ chính cho cuộc chiến chống Ukraine.

Trong khi các công ty nhà nước của Đài Loan ngừng mua năng lượng từ Nga vào năm 2023, các nhà máy lọc dầu tư nhân vẫn tiếp tục mua naphtha - một nguyên liệu đầu vào quan trọng cho ngành hóa dầu - chủ yếu thông qua đấu thầu mở.

Ông Thân xác nhận rằng Bộ của ông đã đàm phán với Formosa Petrochemical, nhà nhập khẩu naphtha lớn nhất Á Châu, và đã tham khảo ý kiến với Liên Hiệp Âu Châu về việc tuân thủ trong tương lai.

“Chúng tôi sẽ tôn trọng và tuân thủ các quy định của Liên Hiệp Âu Châu và G7”, ông Thân nói.

“Theo tôi được biết, năm tới Liên Hiệp Âu Châu có thể sẽ không mua thêm nữa... Nếu năm tới Liên Hiệp Âu Châu nói không mua thêm nữa, thì họ sẽ không mua thêm nữa.”

Một nhóm các tổ chức phi chính phủ, bao gồm Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch, gọi tắt là CREA, gần đây đã chỉ trích việc Đài Loan liên tục nhập khẩu naphtha từ Nga.

Các nhóm này báo cáo rằng lượng mua của Đài Loan đã tăng gấp sáu lần từ năm 2022 đến nửa đầu năm 2025, đạt 1,9 triệu tấn và tạo ra 1,7 tỷ đô la tiền thuế khai thác khoáng sản cho Mạc Tư Khoa.

Số tiền thu được đủ để tài trợ cho 170.000 máy bay điều khiển từ xa Gerbera của Nga, được sử dụng trong các cuộc không kích chống lại Ukraine.

Ấn Độ và Đài Loan là những điểm đến hàng đầu cho xuất khẩu naphtha của Nga trong năm nay, do giá thấp và nhu cầu mạnh mẽ trong khu vực đã thu hút người mua, Reuters đưa tin trước đó.

Đài Bắc, trước đây đứng thứ hai sau Ấn Độ về nhập khẩu naphtha, gần đây đã vươn lên vị trí dẫn đầu.

Đài Loan liên tục lên án cuộc xâm lược của Nga và lên tiếng ủng hộ chủ quyền của Ukraine. Mặc dù không có quan hệ ngoại giao chính thức, Đài Bắc đã cung cấp hỗ trợ nhân đạo và ủng hộ các lệnh trừng phạt quốc tế đối với Mạc Tư Khoa.

Trung Quốc coi hòn đảo này là một phần lãnh thổ của mình và đã gia tăng áp lực quân sự trong những năm gần đây. Tờ Washington Post gần đây đưa tin rằng Nga đã giúp Trung Quốc chuẩn bị cho một cuộc xâm lược Đài Loan có thể xảy ra, bao gồm cả việc trang bị vũ khí và huấn luyện lực lượng không quân Trung Quốc.

[Kyiv Independent: Taiwan ready to halt Russian naphtha purchases if EU requests, minister says]

 

1. Người đàn ông bị bắt bên ngoài nhà thờ Công Giáo ở DC vì bị cáo buộc tàng trữ bom xăng

Những hình ảnh quý vị và anh chị em vừa xem thấy đây là Thánh lễ Đỏ vào Chúa Nhật, ngày 5 tháng 10 tại nhà thờ chính tòa Thánh Matthêu Tông đồ ở Washington, DC. Theo thông lệ, đông đảo các Thẩm Phán sẽ ngồi trên các hàng ghế đầu trong nhà thờ. Nhưng năm nay, tuyệt nhiên không có một Thẩm Phán nào đến dự. Tại sao?

Theo các nhà chức trách, một người đàn ông ở New Jersey đã bị bắt vào Chúa Nhật bên ngoài Nhà thờ Thánh Matthêu Tông đồ ở Washington, DC, với cáo buộc xâm nhập trái phép, đe dọa bắt cóc hoặc làm bị thương người khác và tàng trữ bom xăng.

Nhà thờ chính tòa đã tổ chức Thánh lễ Đỏ vào Chúa Nhật, ngày 5 tháng 10, “để cầu xin Chúa ban phước lành cho những người chịu trách nhiệm thực thi công lý cũng như cho tất cả các viên chức nhà nước”, theo thông tin từ Nhà thờ Thánh Matthêu. Các thẩm phán và nhà lập pháp của Tòa án Tối cao thường tham dự Thánh lễ hàng năm.

Thánh lễ theo truyền thống được cử hành vào Chúa Nhật trước Thứ Hai đầu tiên của tháng Mười, đánh dấu ngày khai mạc kỳ họp thường niên của Tòa án Tối cao. Do dự kiến sẽ có sự tham dự của những người có địa vị cao, các sĩ quan Sở Cảnh sát Thủ đô, gọi tắt là MPD đã giám sát khu vực trước Thánh lễ lúc 9 giờ sáng.

Vào khoảng gần 6 giờ sáng, cảnh sát phát hiện một cá nhân dựng lều trên bậc thềm nhà thờ, Sở Cảnh sát New Jersey, gọi tắt là MPD cho biết. Nghi phạm bị buộc tội tàng trữ bom xăng, một loại vũ khí gây cháy ném bằng tay, được xác định là Louis Geri, 41 tuổi, đến từ Vineland, New Jersey, theo một tuyên bố của MPD.

Cảnh sát cho biết họ được biết Geri đã bị cấm vào nhà thờ, nhưng sở cảnh sát không nêu rõ lý do. Sau khi Geri từ chối rời đi, anh ta đã bị bắt giữ mà không có sự việc nào xảy ra.

Cảnh sát cho biết họ tìm thấy các lọ chất lỏng và pháo hoa bên trong lều của anh ta. Các thành viên của đội Giải quyết Vật liệu nổ thuộc Sở Cảnh sát MPD và Lực lượng Đặc nhiệm Phòng cháy chữa cháy đã có mặt tại hiện trường.

Hiện trường vụ việc đã được bảo vệ nhanh chóng nhưng do tình hình, không có thẩm phán Tòa án Tối cao nào tham dự Thánh lễ, theo tờ Catholic Standard.

Sức mạnh để 'mang lại hy vọng'

Trong bài giảng của mình, Đức Hồng Y Robert McElroy đã nói chuyện với “những người đàn ông và phụ nữ làm luật” có mặt và cho biết họ có sức mạnh để “mang lại hy vọng” trong bối cảnh bạo lực chính trị.

Vụ bắt giữ bên ngoài nhà thờ diễn ra sau một số hành vi bạo lực chính trị gần đây và các cuộc tấn công vào các nhà thờ ở Minnesota và Michigan.

“Chắc chắn bạo lực chính trị đã là một phần trong lịch sử dân tộc chúng ta, và đối thoại chính trị thường mang tính đối đầu,” Đức Hồng Y McElroy nói trong bài giảng. “Nhưng chúng ta đang sống trong thời điểm mà chính trị mang tính bộ lạc, không phải đối thoại, và nhãn hiệu đảng phái đã trở thành cách diễn đạt ngắn gọn cho thế giới quan về những chủ đề bất ổn nhất trong đời sống quốc gia. Kết quả là bùng nổ, trong chính trị, đời sống gia đình và tình bạn.”

“Là những sinh viên luật, những người lãnh đạo trong ngành luật, dù là thẩm phán, nhà lập pháp, người biện hộ công hay luật sư, với cam kết đó, các bạn được đặc ân và có nghĩa vụ nâng cao tầm vóc thảo luận chính trị và xã hội của chúng ta. Không nhóm nào trong xã hội ta có khả năng định hình lại diễn ngôn chính trị của chúng ta tốt hơn. Không nhóm nào có sứ mệnh sâu sắc hơn là mang lại hy vọng. “

Các nhà chức trách cho biết cuộc điều tra về tình hình tại nhà thờ đang được tiến hành phối hợp với Lực lượng đặc nhiệm chống khủng bố, Cục Điều tra Liên bang và Cục Rượu, Thuốc lá, Súng và Chất nổ.

---

Source:Catholic News Agency

Man arrested outside of D.C. Catholic church allegedly possessed molotov cocktail

2. Vatican công bố chuyến tông du nước ngoài đầu tiên của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV

Đức Giáo Hoàng Lêô XIV sẽ đến Thổ Nhĩ Kỳ và Li Băng trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên trên cương vị giáo hoàng của ngài, Vatican cho biết. Chuyến tông du dự kiến diễn ra vào cuối tháng 11. Người tiền nhiệm của ngài, Đức Thánh Cha Phanxicô, đã lên kế hoạch hành hương đến hai quốc gia có đa số dân theo Hồi giáo này trước khi ngài qua đời.

Khi loan tin này chúng tôi không khỏi ngậm ngùi. Khi chúng tôi bắt đầu chương trình truyền hình VietCatholic vào năm 2011, dân số Kitô Hữu chiếm đến 80% trong tổng số hơn 6 triệu dân. Ngày nay, sau các đợt di cư ra nước ngoài của các tín hữu Kitô, và những đợt nhập cư ồ ạt từ các quốc gia láng giềng vào Li Băng do các cuộc xung đột trong khu vực, dân số Li Băng theo thống kê tháng 6, 2025 là 5,4 triệu người trong đó người Hồi Giáo chiếm 67.8% và các Kitô Hữu chỉ còn là thiểu số với 32.4%.

Đức Giáo Hoàng sẽ thăm Thổ Nhĩ Kỳ từ ngày 27 đến 30 tháng 11, và Li Băng từ ngày 30 tháng 11 đến 2 tháng 12. Tại Thổ Nhĩ Kỳ, Đức Giáo Hoàng Lêô “sẽ hành hương đến İznik nhân dịp kỷ niệm 1700 năm Công đồng Nicê I”, Giám đốc Văn phòng Báo chí Tòa thánh Matteo Bruni cho biết trong một tuyên bố. “Chương trình của chuyến đi sẽ được công bố trong thời gian tới”.

Kỷ niệm Công đồng Nicê I là một thời khắc quan trọng trong quan hệ Công Giáo - Chính Thống giáo. Đức Phanxicô đã lên kế hoạch kỷ niệm sự kiện này bằng chuyến công du Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 5 theo lời mời của Đức Thượng Phụ Đại Kết Bácthôlômêô, lãnh đạo tinh thần của Chính Thống giáo thế giới. Đức Phanxicô qua đời vào tháng 4, và Đức Lêô đã tuyên bố ngay từ đầu triều Giáo Hoàng của mình rằng ngài dự định hoàn thành các kế hoạch của Đức Phanxicô.

Chuyến đi sẽ mang đến cho vị giáo hoàng người Mỹ đầu tiên trong lịch sử cơ hội để nói một cách tổng quát về hòa bình ở Trung Đông và hoàn cảnh khốn khổ của các Kitô hữu ở đó. Đức Lêô, giống như vị tiền nhiệm Phanxicô, luôn kêu gọi hòa bình và đối thoại ở Trung Đông, đặc biệt là trong bối cảnh cuộc chiến giữa Israel và Hamas ở Gaza.

Vị giáo hoàng gần đây nhất đến thăm Li Băng là Đức Bênêđíctô XVI vào tháng 9 năm 2012, trong chuyến công du nước ngoài cuối cùng của ngài trong triều Giáo Hoàng. Đức Phanxicô, người đã qua đời vào ngày 21 tháng 4, từ lâu đã hy vọng được đến thăm Li Băng, nhưng tình hình chính trị và kinh tế bất ổn của đất nước này đã ngăn cản chuyến thăm của ngài khi còn sống.

“Trong những giờ gần đây, trong bối cảnh tình hình căng thẳng ở Trung Đông, một số bước tiến đáng kể đã được thực hiện trong các cuộc đàm phán hòa bình, mà tôi hy vọng sẽ đạt được kết quả mong muốn càng sớm càng tốt”, Đức Hồng Y Lêô phát biểu trong Thánh lễ tại Quảng trường Thánh Phêrô vào Chúa Nhật, khi khả năng đạt được một thỏa thuận hòa bình ở Gaza đang trở nên rõ ràng.

“Tôi kêu gọi tất cả những người có trách nhiệm hãy cam kết theo đuổi con đường này, mang lại lệnh ngừng bắn và trả tự do cho các con tin. Đồng thời, tôi kêu gọi mọi người hãy đoàn kết cầu nguyện, để những nỗ lực đang diễn ra có thể chấm dứt chiến tranh và dẫn chúng ta đến một nền hòa bình công bằng và lâu dài.”

---

Source:Newsweek

Vatican Reveals Pope Leo XIV’s First Foreign Trip

3. Đức Giáo Hoàng Lêô XIV tưởng nhớ những người Palestine thiệt mạng kể từ vụ tấn công của Hamas ngày 7 tháng 10

Đức Giáo Hoàng Lêô XIV gọi cuộc tấn công của Hamas vào Israel vào ngày 7 tháng 10 năm 2023 là một hành động khủng bố không thể dung thứ và than khóc về số lượng lớn sinh mạng người Palestine đã mất trong “hai năm đau thương”.

Phát biểu trước một nhóm nhà báo tại dinh thự Villa Barberini ở Castel Gandolfo, vào ngày 7 tháng 10, Đức Giáo Hoàng cho biết: “Hai năm trước, đã xảy ra một vụ tấn công khủng bố.... hơn 200 người thiệt mạng.”

“Chúng ta thực sự cần suy nghĩ kỹ về mức độ thù hận trên thế giới và bắt đầu từ chính bản thân mình, tự hỏi tại sao nó tồn tại và chúng ta có thể làm gì về nó,” ngài nói thêm. “Rồi, chỉ trong hai năm, 60.000–67.000 người Palestine đã thiệt mạng. Điều này thực sự khiến chúng ta phải suy nghĩ về mức độ bạo lực và việc thúc đẩy hòa bình tốt đẹp đến nhường nào.”

Đức Lêô đã trả lời các câu hỏi của báo chí khi rời Castel Gandolfo để trở về Vatican. Ngài đã dành mỗi thứ Ba tại nơi nghỉ dưỡng của Giáo hoàng, nằm cách Rôma 18 dặm về phía nam, kể từ ngày 9 tháng 9.

Đức Giáo Hoàng phát biểu: “Chắc chắn chúng ta không thể chấp nhận những nhóm gây ra chủ nghĩa khủng bố; chúng ta phải luôn bác bỏ kiểu thù hận này trên thế giới”, đồng thời lưu ý rằng chủ nghĩa bài Do Thái cũng đang gia tăng.

Ngài chỉ ra rằng ngài đã yêu cầu Giáo hội cầu nguyện một cách đặc biệt cho hòa bình trong tháng 10.

“Chúng ta phải tôn trọng phẩm giá của mọi người. Đây là thông điệp của Giáo hội,” ngài nói.

Đức Giáo Hoàng từ chối trả lời câu hỏi về các cuộc đột kích của ICE ở Chicago. “Tôi không muốn bình luận vào lúc này về những lựa chọn đã được đưa ra, về những lựa chọn chính trị, tại Hoa Kỳ”, ngài nói.

Trong cuộc trao đổi kéo dài ba phút rưỡi với các nhà báo, Lêô cũng bình luận ngắn gọn về chuyến đi quốc tế đầu tiên của ngài tới Thổ Nhĩ Kỳ và Li Băng từ ngày 27 tháng 11 đến ngày 2 tháng 12, được Vatican công bố vào thứ Ba.

Ngài cho biết chuyến thăm đến địa điểm lịch sử Nicaea ở Thổ Nhĩ Kỳ nhân kỷ niệm 1.700 năm Công đồng Nicaea sẽ là một “thời khắc lịch sử”, “nhưng không phải để nhìn lại mà là để tiến về phía trước”.

Ngài gọi đây là khoảnh khắc “thống nhất trong đức tin của tất cả các Kitô hữu” và chỉ ra rằng người tiền nhiệm của ngài, Francis, hy vọng sẽ đích thân thực hiện chuyến đi tới Thổ Nhĩ Kỳ.

Tại Li Băng, sẽ có “cơ hội để một lần nữa công bố thông điệp hòa bình ở Trung Đông, tại một đất nước đã phải chịu đựng quá nhiều đau khổ”, Lêô cho biết.

“Đức Giáo Hoàng Phanxicô cũng muốn đến đó,” Đức Giáo Hoàng nói thêm, “ngài muốn tiếp cận những người đang sống sau vụ nổ, sau tất cả những gì họ đã phải chịu đựng. Chúng tôi sẽ cố gắng mang thông điệp hòa bình và hy vọng này đến với họ.”

Nhìn về ngày phát hành tông huấn đầu tiên của mình, Dilexi Te, vào ngày 9 tháng 10, sẽ nói về chủ đề nghèo đói, Đức Lêô nói, “đó là sứ điệp của Phúc Âm.”

“Cuối cùng, bất cứ điều gì Đức Giáo Hoàng nói hoặc công bố đều phải luôn bắt nguồn từ Phúc Âm. Đó là điều chúng tôi muốn cố gắng thực hiện,” ngài nói.

---

Source:Catholic News Agency

Pope Leo XIV recalls Palestinians killed since Oct. 7 Hamas attack

4. Các giám mục Tiệp hoan nghênh kết quả bầu cử khi liên minh chống giáo hội không được vào Quốc hội

Các giám mục Công Giáo Tiệp hoan nghênh kết quả cuộc bầu cử quốc hội trong hai ngày 3 và 4 tháng 10, trong đó một đảng dân túy giành được nhiều phiếu bầu nhất nhưng không đạt được đa số, trong khi liên minh cực tả mà các giám mục cảnh báo có cương lĩnh chống lại giáo hội một cách rõ ràng đã không lọt vào Quốc hội.

Đảng ANO 2011, do cựu bộ trưởng tỷ phú Andrej Babiš lãnh đạo, đã giành được 35% số phiếu bầu, trong khi liên minh Stačilo!, do những người cộng sản lãnh đạo và đề xuất hạn chế quyền tự do tôn giáo, chỉ nhận được 4,3%, dưới ngưỡng 5% cần thiết để vào Hạ viện.

Đức Tổng Giám Mục Josef Nuzík của Olomouc, chủ tịch Hội đồng giám mục Tiệp, đã ra tuyên bố chúc mừng Babiš và cam kết “cầu nguyện cho các nhà lập pháp mới được bầu” để “chúng ta có thể sống trong hòa bình, tôn trọng lẫn nhau và cùng nhau phấn đấu vì sự thịnh vượng của quê hương chúng ta”.

Đức Cha Nuzík phát biểu: “Tôi mong muốn các đại biểu quốc hội mới của chúng ta có thể xây dựng cầu nối, đồng cảm với những người yếu thế và túng thiếu, trung thực tìm kiếm sự thật, phấn đấu vì sự hiểu biết trong xã hội và sẵn sàng bảo vệ pháp quyền và nền hòa bình công bằng”.

Đức Tổng Giám Mục cảm ơn những công dân đã tham gia bầu cử và “thể hiện sự quan tâm đến tương lai chung của chúng ta”.

Các giám mục đánh giá kết quả

Đức Cha Pavel Konzbul của Giáo phận Brno nói với CNA rằng “người Tiệp đã từ chối các đảng cực đoan, mặc dù cả phe cực tả và cực hữu đều có chiến dịch mạnh mẽ”.

“Đây là tin tốt,” Đức Cha Konzbul nói.

Vị giám mục lưu ý rằng “sẽ có một hướng đi hơi khác biệt trong chính sách đối ngoại, cụ thể là đối với Ukraine và Liên Hiệp Âu Châu”.

Ngài cho biết ngài “tò mò muốn xem chính phủ mới có thể được thành lập bởi ANO 2011 sẽ có thể thực hiện được bao nhiêu trong số rất nhiều lời hứa” như đã hứa với tất cả các nhóm dân cư trong chiến dịch tranh cử.

Kết quả bầu cử tác động đến mối quan hệ với Liên Hiệp Âu Châu

Liên minh chính phủ sắp mãn nhiệm SPOLU, gồm các đảng ODS, TOP09 và Đảng Dân chủ Kitô Giáo (KDU-ČSL), giành được 23% số phiếu bầu, đứng thứ hai. Đảng STAN (Thị trưởng và Độc lập) giành được 11%.

Các đảng khác tham gia Quốc hội bao gồm Đảng Cướp biển Tiệp, SPD (Tự do và Dân chủ Trực tiếp) và đảng mới Motoristé sobě (Người lái xe vì chính họ).

Tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu đạt gần 70% so với số cử tri đủ điều kiện ở một đất nước có gần 11 triệu dân.

Stanislav Balík, trưởng khoa nghiên cứu xã hội tại Đại học Masaryk ở Brno và là một thượng nghị sĩ độc lập, nói với CNA rằng kết quả cho thấy chính phủ mới có thể sẽ “không có xu hướng hợp tác rộng rãi hơn với các quốc gia phương Tây” và “thân thiện hơn với Nga và ít thân thiện hơn với Ukraine”.

Tuy nhiên, hệ thống chính trị Tiệp “có cơ chế kiểm tra và cân bằng để ngăn chặn sự thay đổi diễn ra nhanh chóng và tuyệt đối như Thượng viện, tổng thống, v.v.”, Balík cho biết.

Quốc hội Tiệp gồm hai viện: Thượng viện và Hạ viện. Người dân bỏ phiếu bầu Hạ viện, cơ quan quyết định thành phần chính phủ. Thủ tướng là nhà lãnh đạo chính phủ, được thành lập bởi đa số các đảng phái chính trị tham gia Hạ viện sau các cuộc bầu cử bốn năm một lần. Tổng thống có chức năng đại diện nhiều hơn.

Những lo ngại trước bầu cử về tự do tôn giáo

Trong những tuần trước cuộc bầu cử, Hội đồng Giám mục Tiệp đã ban hành lời cầu nguyện và đặc biệt cảnh báo về các mối đe dọa đối với quyền tự do tôn giáo do liên minh Stačilo! gây ra.

Đức Tổng Giám Mục Jan Graubner của Prague tuyên bố trước cuộc bỏ phiếu rằng ngài sẽ không ủng hộ những người theo chủ nghĩa dân túy, các chính trị gia vô trách nhiệm về mặt tài chính hoặc những người không ủng hộ Ukraine.

Đức Cha Graubner cho biết: “Những người có trách nhiệm sẽ không mắc nợ, và nếu có thì cũng không phải vì những thứ không cần thiết”.

Ngài cho biết ngài không thể bỏ phiếu cho các chính trị gia muốn rời khỏi Liên minh Âu Châu và NATO, mà Cộng hòa Tiệp là một thành viên, hoặc cho những người “gieo rắc thù hận đối với bất kỳ nhóm người nào (người Ukraine, người Do Thái, những người có khuynh hướng khác...)”.

Đức Cha Graubner cho biết ngài không thể bỏ phiếu cho phong trào Stačilo!

Đức Cha Konzbul nói với CNA rằng liên minh cực tả “có một chương trình chống lại nhà thờ một cách rõ ràng”. Các giám mục đã đưa ra một tuyên bố chính thức cảnh báo rằng liên minh Stačilo! đã có đề xuất hạn chế tài trợ cho các trường học Kitô giáo và tư thục và vô hiệu hóa các cuộc hôn nhân được cử hành trong nhà thờ.

Balík cho biết: “Đây là lần đầu tiên ČBK nêu rõ sự lựa chọn của một đảng cụ thể và những người muốn hợp tác với đảng này là tội ác”.

Các nhà phân tích: Không có chiến tranh văn hóa nào được mong đợi

Roman Joch, một nhà khoa học chính trị từng là cố vấn cho cựu thủ tướng Petr Nečas, nói với CNA rằng về vấn đề tự do tôn giáo, “không có điều gì xấu xảy ra, không có gì trở nên tồi tệ hơn, mọi thứ đều rất tốt trong khả năng có thể”.

“Andrej Babiš là một người thực dụng, không muốn gây chiến tranh văn hóa chống lại nền văn minh Kitô giáo”, Joch nói. Ông sẽ không thân Nga vì ngài cũng là một doanh nhân có lợi ích kinh tế ở Liên minh Âu Châu, chứ không phải ở Nga, Joch giải thích.

Ông nói thêm: “Đảng Cướp biển Tiệp tiến bộ sẽ ở thế đối lập và không có cơ hội gây tổn hại đến bất cứ điều gì”.

Alexander Tomský, một nhà bình luận Do Thái và là người ủng hộ nhà văn Công Giáo GK Chesterton, nói với CNA rằng những người cộng sản “chủ yếu quan tâm đến lợi ích” và “sẽ có ít tiềm năng” được mời tham gia vào chính phủ.

Tomský cho biết, những người cộng sản “không thể tác động đến quyền tự do tôn giáo hoặc gây hại cho Giáo Hội Công Giáo”.

Ông coi chủ nghĩa cộng sản là “một ý thức hệ đã chết” và cho rằng những người đại diện của chủ nghĩa này “sẽ không vào Hạ viện nữa”.

Trong nhiều năm, Đảng Cộng sản các vùng đất Tiệp và Moravia, gọi tắt là KSČM đã có mặt trong Quốc hội nhưng lại vận động tranh cử trong liên minh Stačilo do Kateřina Konečná, một thành viên của Nghị viện Âu Châu đại diện cho KSČM, đứng đầu.

---

Source:Catholic News Agency

Czech bishops welcome election results as anti-church coalition fails to enter Parliament