8. Các nhân đức đều là cái thang để lên trời, chỉ có khiêm tốn là cấp thứ nhất, bước lên cấp này trước mới đi lên được, như tòa nhà cao tầng cần có nền móng kiên cố thì mới có thể đứng vững được.

(Thánh Augustine)

Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.

(Trích dịch từ tiếng Hoa trong "Cách ngôn thần học tu đức")

---------

http://www.vietcatholic.net

https://www.facebook.com/jmtaiby

http://www.nhantai.info

 

53. TƯỚNG NGỰA TRONG TAY

Đường Huyền Tông rất thích ngựa tốt, nhưng ngựa nuôi trong chuồng của hoàng cung thì không thể làm cho ông ta vừa lòng, ông ta bèn hỏi Hoàng Phan Xước:

- “Ta muốn có ngựa tốt từ rất lâu rồi, không biết ai giỏi về coi tướng ngựa?”

Phan Xước trả lời:

- “Ba vị thừa tướng đương kim rất giỏi về ngựa”.

Huyền Tông nói:

- “Khi ta với họ nghị luận việc triều đình, hỏi đến các tri thức khác, thì từ trước đến nay không nghe họ nói giỏi về ngựa, ông làm sao biết được?”

Trả lời:

- “Mỗi ngày trên con đê cát này tôi đều thấy các thừa tướng cưỡi những con ngựa rất tốt, thì có thể biết họ rất giỏi về ngựa”.

Huyền Tông không nín cười được...

(Tiếu tiếu lục)

Suy tư 53:

Cưỡi ngựa tốt chưa chắc đã giỏi về coi tướng ngựa, lái xe giỏi chưa chắc đã giỏi về cách biết xe tốt xe xấu, bởi vì cưỡi ngựa lái xe thì chỉ cần học trong một vài tháng thì biết, nhưng biết coi ngựa hay xe tốt thì phải có quá trình nhiều năm nghiên cứu, kinh nghiệm.v.v...

Đi lễ đọc kinh nhiều nhưng chưa chắc là người Ki-tô hữu tốt; góp công góp của xây dựng nhà thờ, làm công tác từ thiện nhiều, nhưng chưa chắc là một Ki-tô hữu thánh thiện; giảng hay viết nhiều sách nhưng chưa chắc là một linh mục thánh thiện. Bởi vì ai cũng có thể làm một vài việc thiện trong đời, bởi vì linh mục nào cũng có thể giảng hay viết sách nhiều, nhưng cái quan trọng của sự nên thánh chính là sống như mình đã giảng dạy, viết như mình đã sống, làm việc thiện như tấm lòng thành của mình, cốt lõi của sự thánh thiện là ở đó vậy.

Ngựa nuôi trong hoàng cung chưa chắc là ngựa hay, làm người Ki-tô hữu thì chưa chắc là Ki-tô hữu đạo đức thánh thiện, chỉ có những ai yêu mến và thực hành Lời Chúa trong cuộc sống, mới là người Ki-tô hữu đích thực theo nghĩa của nó mà thôi...

Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.

(Dịch từ tiếng Hoa và viết suy tư)

-----------

http://www.vietcatholic.net

https://www.facebook.com/jmtaiby

http://www.nhantai.info

 

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca

Ðang lúc mọi người thán phục về tất cả các việc Chúa Giêsu làm, thì Người phán cùng các môn đệ rằng: “Phần các con, các con hãy ghi vào lòng những lời này là: Con Người sẽ phải bị nộp vào tay người đời”. Nhưng các ông không hiểu lời đó, vì nó còn bị che khuất, nên các ông không lĩnh hội được ý nghĩa, và các ông không dám hỏi Người về lời ấy.

Đó là Lời Chúa

 

GIÀU - NGHÈO, HẠNH PHÚC - BẤT HẠNH
CHÚA NHẬT XXVI THƯỜNG NIÊN NĂM C

Chúa không yêu con người cách chung chung mơ hồ, không theo chủ nghĩa "đại trà" lạnh lùng, vô hồn. Chúa không dừng ở đám đông, hay nhìn tổng quát về nhân loại. Chúa biết từng gương mặt, từng số phận, từng cảnh đời. Chúa thấu từng tiếng thở dài, từng giọt lệ, từng nỗi đau. Chúa nghe từng tâm hồn, từng tính cách, từng nhân vị duy nhất mà Chúa đã dựng nên bằng chính tình yêu.

Do đó, khi kể dụ ngôn phú hộ và Lazarô, Chúa Giêsu vẽ lên bức tranh vừa thật, vừa sắc nét, vừa đau lòng. Đó không là câu chuyện của ngày xưa, mà là của muôn đời, phản chiếu những tương phản và nghịch lý trong xã hội hôm nay.

Một bên là ánh sáng của nhung lụa, của hưởng thụ dư thừa; một bên là bóng tối của bị bỏ rơi, bị khinh chê, bị lãng quên. Một bên là bàn tiệc ê hề, ăn không hết; bên kia là thân phận chỉ mong chút bánh vụn rơi xuống cũng không có. Các con chó còn biết liếm vết thương, trong khi đồng loại lại làm ngơ.

Dụ ngôn làm nổi bật một khoảng cách kỳ lạ. Kỳ lạ, bởi xét về không gian, họ thật gần nhau - chỉ cách nhau một cánh cửa, một bức tường, chỉ là trong - ngoài của một ngôi nhà. Nhưng xét về tâm hồn, về tình thương, họ lại xa vời vợi. Xa đến mức không thuộc về nhau, chẳng có chút dây liên hệ nào, hoàn toàn là hai thế giới đối nghịch: một kẻ dư dật không biết chia sẻ, một kẻ thiếu thốn đến cùng cực mà chẳng được đoái hoài.

Và rồi, khi cuộc đời khép lại, số phận lại đảo ngược. Kẻ từng sáng chói ở đời này thì rơi vào tăm tối đời sau. Người từng ngụp lặn trong bóng tối trần gian lại được chiếu soi trong ánh sáng vinh quang của Thiên Chúa. Nếu ngày xưa, xét về không gian, họ gần nhau trong gang tấc, thì giờ đây, giữa họ, lại là một vực thẳm ngăn cách, không thể vượt qua. Vực thẳm không do Thiên Chúa dựng nên, nhưng do chính con người tạo ra, khi họ dựng tường ngăn mình với tha nhân, khi họ khép lòng trước những khốn khổ ngay bên cạnh mình.

Tội của ông phú hộ không phải là làm điều ác. Ông chẳng cướp, chẳng đánh, chẳng giết ai. Nhưng chính vì không làm gì cả mà ông trở thành kẻ có tội. Tội của ông là tội làm ngơ, tội phớt lờ, tội thiếu sót: không nhìn, không nghe, không thấy những Lazarô đang quằn quại bên ngoài cửa. Ông đã không làm điều lẽ ra mình phải làm. Đó là sự dửng dưng, sự thờ ơ giết chết tình người.

Còn Lazarô, chẳng lập chiến công, chẳng vì nghèo mà phúc. Nhưng phúc vì tin, phó thác, kiên nhẫn chịu đựng, và cậy trông vào Chúa. Lazarô theo Tin Mừng Luca: "Thiên Chúa là Đấng phù trợ tôi". Chính sự nghèo gắn liền với lòng tin, giúp ông nên con cái Abraham, cha của những kẻ tin. Ông ngồi trong lòng Tổ phụ, không vì có của, nhưng vì có đức tin, và bền tâm tín thác.

Thánh Luca, với ngòi bút sắc bén, đã cho thấy toàn bộ bi kịch của nhân loại: Người giàu thì giàu của cải nhưng nghèo tình thương; người nghèo thì nghèo vật chất nhưng cũng chẳng được ai thương. Cả hai đều thiếu thốn: kẻ không thương ai, người không ai thương!

Dụ ngôn không chỉ phơi bày một mảnh đời, nhưng còn là một tiếng kêu lay động lương tâm, để mọi người nhận ra khoảng cách giàu - nghèo, không phải chỉ là vấn đề kinh tế, nhưng trước hết là vấn đề TÌNH NGƯỜI.

Tiên tri Amos từ xưa đã từng lên án lối sống xa hoa, phè phỡn của những kẻ giàu mà không đoái hoài đến cảnh khốn cùng của anh em. Ông cảnh báo những hình phạt khủng khiếp dành cho những tâm hồn ích kỷ, khép kín. Của cải đã trở thành bức tường, ngăn họ lại trong một thế giới riêng, khước từ Thiên Chúa và khước từ tha nhân. Để rồi vực thẳm đó kéo dài sang cả đời sau.

Thánh Gioan Phaolô II trong chuyến viếng thăm Hoa Kỳ năm 1979 đã nhắc nhở thế giới bằng một lời cảnh tỉnh đầy sức mạnh: "Chúng ta không thể thờ ơ vui hưởng của cải và tự do của mình, nếu ở bất cứ đâu trên thế giới này, người nghèo khó Lazarô của thế kỷ 20 vẫn còn đứng chờ ngoài cửa… Các bạn đừng bao giờ chỉ cho họ những mẩu bánh vụn nơi bàn tiệc, nhưng hãy dành cho họ phần chính yếu của cuộc sống. Và hơn thế nữa, hãy đối xử với họ như những thực khách trong chính gia đình các bạn".

Lời Đức Thánh Cha vẫn còn nguyên tính thời sự. Bởi hôm nay, vẫn còn đó biết bao Lazarô: nghèo vật chất, nghèo văn hóa, nghèo tình thương. Vẫn còn đó những tiếng kêu không thành lời, những mảnh đời bị bỏ quên bên lề xã hội.

Là Kitô hữu, chúng ta không được phép sống khép kín, không thể dửng dưng. Chúng ta được mời gọi sống quảng đại, biết chia sẻ, biết liên đới, biết để trái tim mình rung động trước nỗi đau của tha nhân.

Không ai sống một mình. Chúng ta không là những đường thẳng song song, không bao giờ gặp nhau. Vận mệnh chúng ta gắn chặt, đan xen với nhau. Không ai có thể tự khép đời mình mà không ảnh hưởng đến anh em. Trách nhiệm liên đới là không thể thiếu. Ta cần học mỗi ngày để trái tim nhạy bén biết cảm thương, một trái tim quảng đại biết chia sẻ. Tình thương không tự có, phải luyện, phải trau dồi qua từng hành động nhỏ bé của cuộc sống hằng ngày.

Dụ ngôn là lời mời gọi mạnh mẽ, nhưng cũng rất dịu dàng: HÃY MỞ LÒNG RA. Kẻ giàu học sẻ chia, để giàu không là vực thẳm ngăn cách đời đời. Kẻ nghèo học kiên nhẫn phó thác, để nghèo không thành tuyệt vọng, nhưng là dịp để gắn bó với Thiên Chúa. Và tất cả chúng ta, dù giàu dù nghèo, đều được mời gọi sống thật với nhau bằng tình yêu, nhân ái, cảm thông và sẻ chia.

Đừng bao giờ để có một Lazarô nào còn phải chờ đợi trước cửa nhà. Đừng để có ai bên cạnh rơi vào cảnh cùng cực mà ta lại lặng thinh. Lời Chúa đã chỉ rõ, vực thẳm của đời sau chính là hệ quả của sự vô tâm và dửng dưng nơi đời này.

 

NGƯỠNG MỘ
“Con Người sắp bị nộp vào tay người đời!”.

“Bạn không thể trải qua một ngày ‘cách thành kính’ trừ khi bạn coi đó là ngày cuối đời. Thật đáng ngưỡng mộ với một người luôn nghĩ về cái chết. Ai cống hiến hết mình cho nó hàng giờ chắc chắn sẽ là một vị thánh! Một người từng nghe bản án tử hình của mình sẽ không lo lắng về cách vận hành của các rạp hát!” - John Climacus.

Kính thưa Anh Chị em,

Tin Mừng hôm nay chỉ ra ‘vị thánh’ Climacus phác hoạ - Chúa Giêsu! Bởi lẽ, đang khi mọi người ‘ngưỡng mộ’ Ngài, thì Ngài - như không quan tâm về cách vận hành của các rạp hát - tuyên bố cuộc khổ nạn của mình, “Con Người sắp bị nộp vào tay người đời!”.

Luca ghi nhận, “Mọi người bỡ ngỡ về tất cả các việc Chúa Giêsu làm”; đang khi chỉ mình Ngài biết, sự ‘ngưỡng mộ’ đó chỉ nhất thời, Ngài sắp lên Giêrusalem với những gì đang đợi. Ngài nói, “Con Người sắp bị nộp!”; “Các môn đệ không hiểu”. Họ không hiểu là phải, vì điều Ngài nói quá nghịch thường với những gì họ kỳ vọng. “Sự ngưỡng mộ phai nhạt khi sứ điệp chạm vào vùng an toàn của người nghe!” - Brennan Manning. Giả thiết Ngài nói, ‘Tuần sau, Thầy sẽ đăng quang làm vua’; họ hiểu ngay! Thứ đến, họ quá ‘ngưỡng mộ’ Ngài - dẫu là tốt - và sự ‘ngưỡng mộ’ lấn át lý trí này là vật cản khiến họ không hiểu kế hoạch tiềm ẩn của Chúa Cha - hiến dâng mạng sống để cứu độ nhân loại. “Sự ngưỡng mộ chỉ là một đam mê ngắn ngủi; nó sớm phai nhạt thành dửng dưng!” - Joseph Addison.

Chúa Giêsu không bị thúc đẩy bởi nhu cầu khen lao từ phía con người. Ngài được thúc đẩy bởi sự khen lao của Chúa Cha, chỉ ước muốn làm theo ý Cha, đó là lý do tại sao Ngài lên Giêrusalem, nơi không hứa hẹn điều gì khác ngoài cái chết. Điều tương tự cũng xảy ra với chính Giêrusalem. Niềm tự hào thực sự về nó không phải vì nó “Rộng bao nhiêu, dài bao nhiêu”, nhưng vì nó “Được Thiên Chúa ở cùng!” - bài đọc một - vì “Chúa canh giữ chúng ta, như mục tử canh giữ đàn chiên!” - Thánh Vịnh đáp ca. “Nơi Thiên Chúa ngự, kích thước hay huy hoàng chẳng còn nghĩa lý gì!” - C.S. Lewis. Vì thế, thay vì mải mê tìm kiếm sự tán dương phàm nhân, chúng ta được mời gọi tìm “nụ cười của Thiên Chúa” trong từng bổn phận nhỏ bé mỗi ngày. “Tiếng hoan hô của đám đông sớm tàn; nụ cười của Thiên Chúa tồn tại mãi mãi!” - Max Lucado.

Anh Chị em,

Chúa Giêsu biết rõ lòng người. Ngưỡng mộ hôm nay có thể đổi thành khước từ mai ngày. Vì thế, Ngài không tìm sự ủng hộ hay sự uỷ lạo từ thế gian; thay vào đó là sự hiện diện và vinh quang của Chúa Cha, làm trọn ý Cha, dù ý ấy dẫn đến thập giá. Ngài cho thấy, chỉ khi tâm hồn được neo trong sự hiện diện của Thiên Chúa, chúng ta mới có thể bước đi bình an, bất chấp mọi tán thưởng hay chê bai. “Thiên Chúa ở cùng chúng ta là trọng tâm của mọi lời hứa!” - Dietrich Bonhoeffer. Chính sự đồng hành của Thiên Chúa mới là vinh quang của Giêrusalem, cũng là vinh quang của mỗi người chúng ta.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, cứu con khỏi bệnh “ghiền like” và “nghiện vỗ tay”. Dạy con ghi nhớ, gió đến thì đi, còn hơi thở của Cha mới là điều giữ con đứng vững!”, Amen.

(Tgp. Huế)

 

··CHÚA NHẬT 26 THƯỜNG NIÊ ·

·Tin mừng ·: Lc 16, 19-31

“Con đã nhận phần phước của con rồi, còn La-da-rô suốt một đời chịu hoàn toàn những bất hạnh. Bây giờ La-da-rô được an ủi nơi đây, còn con thì phải chịu khốn khổ.”

Anh chị em thân mến,

Bài Tin Mừng hôm nay Đức Chúa Giê-su đưa ra cho chúng ta thấy một bức tranh hai bối cảnh: giàu và nghèo, phúc và hoạ, qua dụ ngôn người giàu có và người nghèo La-da-rô; đây cũng là bức tranh của thế giới ngày nay, nơi có nhiều người cơm không có ăn áo không có mặc, họ đang cùng sống với những người giàu có dư thừa tiền bạc, đang phung phí thức ăn và sống xa hoa với những nhu cầu không cần thiết cho cuộc sống.

Giàu

Ông phú hộ giàu có ngày ngày yến tiệc linh đình, xa hoa hưởng thụ và đắm chìm trong những thú vui, ông sáng mắt trước những tờ giấy bạc và những đồng vàng lóe mắt, nhưng lại “đui mù” trước cảnh nghèo khó của anh La-da-rô.

Đây là một thảm kịch thường xảy ra trong xã hội hôm nay cũng như xã hội thời Đức Chúa Giê-su, đây cũng là thảm hoạ cho người giàu có vật chất nhưng lại thiếu thốn về tinh thần yêu thương anh em đồng loại, bởi vì Đức Chúa Giê-su qua bài dụ ngôn rất sống động hôm nay đã cảnh cáo chúng ta –những người giàu có- về cách thức sử dụng của cải mà Thiên Chúa đã ban cho chúng ta…

Nghèo

Anh La-da-rô nghèo khổ đói ăn ngồi trước cổng nhà của người phú hộ đang yến tiệc tưng bừng, anh hy vọng nhặt được những miếng bánh vụn từ bàn tiệc của thực khách rơi xuống để ăn cho đỡ đói, nhưng không ai cho, nghèo như anh thì thật là quá nghèo, và càng buồn tủi hơn nữa khi thân phận của mình còn thua một con chó của người phú hộ kia. Anh La-da-rô là hình ảnh thật của những người nghèo hôm nay đang ngồi ăn xin bên lề đường, trước cổng nhà thờ và có khi trước cửa nhà chúng ta, người nghèo ấy là hình ảnh của Đức Chúa Giê-su quằn quại đau thương trên thập giá đang chờ sự an ủi giúp đỡ của chúng ta.

Nghèo vật chất còn dễ chịu hơn là nghèo tình thương, bởi vì nghèo vật chất thì người khác có thể giúp đỡ, nhưng nghèo tình thương thì chỉ có ân sủng của Thiên Chúa mới làm cho họ được an vui, mà ân sủng của Thiên Chúa làm sao để xuống trong tâm hồn họ, khi mà họ vẫn không mở rộng tâm hồn để đón nhận những người nghèo !

Phúc

Đức Chúa Giê-su đã nói: “Phúc cho những ai có tâm hồn nghèo khó vì Nước Trời là của họ” (Mt 5, 3), nghèo khó là phúc vì đó là lời khẳng định của Đức Chúa Giê-su, nhưng rất ít người coi đó là hạnh phúc của mình, nên họ vẫn thấy cuộc sống của mình quá phủ phàng, và oán trách Thiên Chúa bất công.

Phúc không hệ tại ở vật chất nhưng ở tại tâm hồn có Chúa hay không mà thôi, bởi vì một khi trong tâm hồn có Chúa thì giàu hay nghèo, sung sướng hay khổ cực cũng đều là phúc thật, nhưng nếu trong tâm hồn không có Chúa thì đúng là nghèo và đau khổ thật. Anh La-da-rô đã có phúc vì anh vui lòng chấp nhận cảnh nghèo mà không oán trời trách người, cho nên anh đã được thưởng phúc trên thiên đàng.

Hoạ

Người phú hộ giàu có đã gặp hoạ, không phải vì ông giàu mà gặp hoạ, nhưng là vì ông ta sống dửng dưng với anh em đồng loại của mình đang nghèo đói ngồi ăn xin trước cửa nhà. Họa ở đời này và hoạ ở đời sau thì khác nhau xa vô cùng, con người ta ai cũng nghĩ đến cái họa của mình trong cuộc sống đời này thì sợ hãi, nhưng lại không nghĩ đến cái hoạ đời sau để mà tu thân tích đức, thương người như thể thương thân.

Cái họa ở đời này đôi lúc là cái phúc cho người biết nhẫn nhục và chấp nhận nó, nhưng cái hoạ đời sau thì không thể biến thành phúc được, bởi vì cái khoảng cách biến đổi hoạ thành phúc ấy chỉ có ở đời này mà thôi…

Anh chị em thân mến,

Đức Chúa Giê-su mời gọi chúng ta đem tình thương của Ngài trải rộng khắp trong cuộc sống đời thường của mình nơi những anh chị em nghèo khó, bởi vì đó chính là phương thế biến hoạ thành phúc của người Ki-tô hữu ở đời này.

Giàu chưa phải là họa mà nghèo cũng không phải là phúc, nhưng hoạ phúc là do tâm hồn của chúng ta có bóng dáng của Thiên Chúa hay không mà thôi.

Xin Thiên Chúa chúc lành cho chúng ta.

Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.

---------

http://www.vietcatholic.net

https://www.facebook.com/jmtaiby

http://www.nhantai.info

 

VỰC THẲM VÔ CẢM

Phải chăng vực thẳm sâu nhất không nằm ở núi cao hay biển sâu, nhưng ở ngay giữa lòng người? Nhân loại khát khao nối vòng tay lớn, xây dựng tình người, bắc những nhịp cầu nhân ái. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn đầy rẫy những chênh lệch, những vực thẳm trong cuộc đời. Vực thẳm nào đáng sợ nhất?

1. Giàu - nghèo. Phúc Âm kể chuyện vực thẳm giàu – nghèo tạo nên cảnh tượng đối ngược: người gấm hoa lụa là – kẻ mụn nhọt lở loét, người phè phỡn thỏa thuê – kẻ phờ phạc thèm thuồng; người ăn chẳng hết - kẻ lần không ra. Đáng rùng mình là người nghèo Ladarô “nằm ngay trước cổng ông nhà giàu”, thế mà tại sao người giàu lại không thấy, không giúp? Có phải khoảng cách không gian thì gần, mà khoảng cách con tim lại quá xa nên vô cảm không thấy được như lời ca dao: “Yêu nhau xa mấy cũng gần. Ghét nhau cách một bàn chân cũng lìa.”

2. Sướng - khổ. Người giàu người nghèo đều chết cả, đời đảo lộn, người nghèo được đem lên trên, còn người giàu thì bị đem chôn. Người nghèo được hưởng phúc vì Chúa thương, còn người giàu lại chịu khốn khổ. Ôi, sao lại vậy? Ông nhà giàu có tội tình gì đâu? Ông không làm hại nhưng đã không làm phúc. Giá ông sống thân tình thì đã lên thiên đình, nhưng ông sống vô tình nên phải chịu cực hình. Vì không yêu thương nên đời ông tang thương. Tội không yêu thương.

Như thế, những vực thẳm giàu – nghèo, sướng – khổ đều khởi nguồn từ vực thẳm lòng người vô cảm. Khoảng cách giữa người với nhau không phụ thuộc vào khoảng cách không gian, mà phụ thuộc vào khoảng cách trái tim yêu ghét: Yêu thì gần, ghét hóa xa. Thiên Chúa là Tình Yêu. Yêu thương làm ta gần Chúa, không yêu khiến ta xa Chúa đời đời. Amen.

 

Edgar Beltrán của The Pillar, ngày 27 tháng 9, 2025, tường trình rằng: Hôm thứ Sáu, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã bổ nhiệm Đức Tổng Giám Mục Filippo Iannone làm tân Tổng trưởng Bộ Giám mục, đây là vị trí bổ nhiệm cao cấp nhất trong triều đại giáo hoàng của ngài cho đến nay.

ĐTGM Iannone, một tu sĩ Dòng Cát Minh người Ý, từng giữ chức Tổng trưởng Bộ Văn bản Lập pháp từ năm 2018, sẽ lấp chỗ trống được tạo ra vào tháng 5 khi Đức Hồng Y Robert Francis Prevost, cựu Tổng trưởng Bộ Giám mục, được bầu làm Giáo hoàng Lêô XIV.

Đức TGM Iannone, 67 tuổi, cũng sẽ là Chủ tịch Ủy ban Giáo hoàng về Châu Mỹ Latinh, theo thông báo của Vatican ngày 26 tháng 9.

Đức TGM Iannone sinh năm 1957 tại Naples, khấn trọn đời trong dòng Cát Minh năm 1980, và thụ phong linh mục năm 1982.

Sau khi giữ chức vụ Đại diện Tư pháp và Tổng Đại diện của Tổng giáo phận Naples, ngài trở thành Giám Mục Phụ Tá của Naples năm 2001, và sau đó trở thành Giám mục của Sora-Aquino-Montecorvo, thuộc vùng Lazio của Ý, vào năm 2009.

Năm 2012, ngài được bổ nhiệm làm Phó Nhiếp chính của Giáo phận Roma, trở thành người đứng thứ ba trong giáo phận, sau Đức Giáo Hoàng và Hồng Y Đại diện.

Đức Hồng Y Agostino Vallini đã đích thân đề nghị Đức Cha Iannone làm phó nhiếp chính sau nhiều năm làm việc cùng nhau tại Tổng giáo phận Naples, và vì lòng biết ơn đối với đạo đức nghề nghiệp và năng lực của ngài với tư cách là một chuyên gia giáo luật.

Công việc của Đức Cha Iannone với tư cách là phó nhiếp chính bao gồm việc xử lý một vụ án tham nhũng tại Istituto Dermopatico dell’Immacolata, sau khi bệnh viện này phá sản do giám đốc điều hành chiếm đoạt tiền của cơ sở. Đức Hồng Y Iannone chịu trách nhiệm xử lý các vấn đề giáo luật-tôn giáo tại bệnh viện.

Năm 2017, ngài trở thành phó thư ký của Hội đồng Giáo hoàng về Văn bản Lập pháp, và kế nhiệm Đức Hồng Y Francesco Coccopalmerio làm chủ tịch hội đồng một năm sau đó.

Một số nguồn tin của Vatican cho tờ The Pillar biết: Trong nhiệm kỳ làm thư ký và tổng trưởng Bộ Văn bản Lập pháp, Đức TGM Iannone đã bác bỏ những nỗ lực cải cách triệt để Bộ Giáo luật. Những cải cách này được Đức Hồng Y Gianfranco Ghirlanda, S.J., một trong những cố vấn giáo luật đáng tin cậy nhất của Đức Phanxicô, ủng hộ.

Không giống như nhiều vị đứng đầu Giáo triều khác, Đức TGM Iannone không được thăng hàm Hồng Y.

Đức TGM Iannone cũng có thành tích chỉ trích “con đường đồng nghị” của Đức, một sáng kiến gây tranh cãi giai đoạn 2019-2023, quy tụ các giám mục và một số giáo dân được chọn để thảo luận về những thay đổi sâu rộng trong giáo huấn và thực hành Công Giáo.

Vào tháng 9 năm 2019, Đức Hồng Y Marc Ouellet, lúc đó là người đứng đầu Bộ Giám mục, đã viết một lá thư cho Đức Hồng Y Reinhard Marx, lúc đó là Chủ tịch Hội đồng Giám mục Đức, chỉ trích sáng kiến này.

Bức thư kèm theo một bản đánh giá pháp lý dài bốn trang về dự thảo điều lệ của sáng kiến, do Đức TGM Iannone ký với tư cách là Chủ tịch Bộ Văn bản Lập pháp.

Đức TGM Iannone viết: “Dễ dàng nhận thấy rằng những chủ đề này không chỉ ảnh hưởng đến Giáo hội Đức mà còn đến Giáo hội hoàn vũ, và — ngoại trừ một số ít trường hợp — không thể là đối tượng của các cuộc thảo luận hoặc quyết định của một Giáo hội đặc thù mà không vi phạm những gì Đức Thánh Cha đã nêu trong thư của ngài”.

“Tính đồng nghị trong Giáo hội, mà Đức Thánh Cha Phanxicô thường đề cập, không đồng nghĩa với dân chủ hay các quyết định của đa số”, Đức Hồng Y Iannone lưu ý như thế, đồng thời cho biết thêm rằng ngay cả khi Thượng Hội đồng Giám mục họp tại Rome, “việc trình bày kết quả vẫn thuộc về Đức Giáo Hoàng”.

Ngài kết luận: “Tiến trình đồng nghị phải diễn ra trong một cộng đồng có cấu trúc theo hệ thống phẩm trật”.

Đức TGM Iannone được cho là đã giám sát việc sửa đổi Vos estis lux mundi năm 2023, một văn kiện của Đức Giáo Hoàng thiết lập các thủ tục điều tra các cáo buộc lạm dụng hoặc sơ suất hành chính của các giám mục và các nhân vật lãnh đạo khác trong Giáo hội.

Ngài cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc biên soạn Sách VI mới của Bộ Giáo luật, trong đó có các quy định về các hình phạt hình sự trong Giáo hội.

Mặc dù nhiệm kỳ của ĐTGM Iannone tại Bộ Văn bản Lập pháp nhìn chung không gây tranh cãi, nhưng vào tháng 10 năm 2024, ngài đã trả lời phỏng vấn sau một vụ lạm dụng gây tranh cãi, dẫn đến một cuộc tranh cãi công khai giữa Quốc vụ khanh Vatican và Bộ Giáo lý Đức tin.

Vụ việc của Ariel Alberto Príncipi, người Argentina, đã thu hút sự chú ý quốc tế sau khi người đứng đầu bộ phận kỷ luật của Bộ Giáo lý Đức tin hủy bỏ chỉ thị của chánh văn phòng giáo hoàng về việc cho vị linh mục đã bị hoàn tục trở lại thừa tác vụ.

Príncipi đã bị kết tội lạm dụng tình dục trẻ vị thành niên và bị hoàn tục bởi hai tòa án giáo luật tại quê hương Argentina trong một phiên tòa xét xử và kháng cáo được ủy quyền bởi Bộ Giáo lý Đức tin, bộ phận của Vatican có thẩm quyền độc quyền trong các trường hợp giáo sĩ lạm dụng trẻ vị thành niên.

Nhưng một lệnh ngày 23 tháng 9 do Tổng Giám mục Edgar Peña Parra, phó Phủ Quốc Vụ Khanh đã ra lệnh phục hồi tư cách giáo sĩ cho Cha Príncipi sau một "thủ tục đặc biệt" khi miễn tội cho vị linh mục này về tội lạm dụng nhưng thay vào đó lại kết luận ngài chỉ phạm tội "rất liều lĩnh".

Trong một cuộc phỏng vấn ngày 19 tháng 10 với truyền thông chính thức của Vatican, Đức Tổng Giám Mục Filippo Iannone thuộc Bộ Văn bản Lập pháp đã chỉ ra rằng các viên chức tại Phủ Quốc Vụ Khanh Vatican có thể tham gia hợp pháp vào các vụ án lạm dụng giáo sĩ khi họ đóng vai trò là người đưa tin mật cho các quyết định do các bộ khác của Vatican có thẩm quyền xử lý các vụ án đó đưa ra.

ĐTGM Iannone thừa nhận rằng Bộ Giáo lý Đức tin có thẩm quyền độc quyền để xử lý các vụ án giáo sĩ lạm dụng tình dục trẻ vị thành niên và là bộ phận thích hợp để xem xét bất cứ đơn kháng cáo nào từ một giáo sĩ bị kết án.

Tuy nhiên, ĐTGM Iannone nói, "cũng có thể yêu cầu xem xét lại dưới hình thức khoan hồng; trong trường hợp này, thủ tục thường do Tòa án Tối cao của Tòa Thánh xử lý, nhưng cũng có thể được giao cho các cơ quan khác."

“Do tính chất bảo mật của những thông tin liên lạc như vậy, Phủ Quốc vụ khanh sẽ điều phối các trường hợp khác nhau và gửi các quyết định liên quan để thực hiện các biện pháp đã thông qua.”

Lời giải thích của Đức Tổng Giám Mục dường như nhằm giải quyết những đồ đoán về vai trò của Peña Parra trong vụ án Príncipi, cho rằng ngài chỉ đóng vai trò trung gian cấp cao cho phán quyết của Tòa Phúc thẩm Tối cao Giáo hội, tòa án có thể là tác giả thực sự của “quy trình đặc biệt” nhằm lật ngược bản án của Príncipi.

Trên thực tế, những bình luận của ĐTGM Iannone đã chuyển trọng tâm từ Chánh Văn phòng Giáo hoàng sang chính Đức Giáo Hoàng Phanxicô.

Đức TGM Iannone nhận định rằng những lời kêu gọi cuối cùng xin lòng thương xót “cũng có thể được giao phó cho các cơ quan khác” chẳng hạn như Tòa án Tối cao (Apostolic Signatura), nhưng vì những trường hợp như vậy thuộc thẩm quyền độc quyền của Bộ Giáo lý Đức tin, nên chúng chỉ có thể được Đức Giáo Hoàng đích thân giao phó cho một cơ quan tương tự khác — điều này cho thấy chính Đức Phanxicô đã can thiệp vào vụ việc và dọn đường cho việc phục chức cho linh mục Príncipi, mặc dù vị linh mục này đã bị kết tội lạm dụng trẻ vị thành niên và bị hai tòa án tại quê hương của Đức Giáo Hoàng tuyên bố hoàn tục.

Ngày 26 tháng 9, Vatican cũng thông báo rằng Đức Tổng Giám Mục người Brazil Ilson de Jesus Montanari sẽ tiếp tục giữ chức vụ thư ký của Bộ Giám mục và Cha Ivan Kovac làm phó thư ký trong năm năm nữa.

Đức TGM Iannone dự kiến sẽ đảm nhận vai trò mới của mình vào ngày 15 tháng 10.

 

Ed. Condon, đồng chủ bút của The Pillar, ngày 24 tháng 9, 2025, cho hay: Trong một cuộc phỏng vấn được công bố gần đây, Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã đề cập đến những tranh cãi gay gắt về phụng vụ của Giáo hội Latinh, và vấn đề Thánh lễ Latinh truyền thống. Trong bài phát biểu của mình, Đức Giáo Hoàng than thở về “sự chính trị hóa” và “sự phân cực” trong phụng vụ của Giáo hội, bao gồm cả việc cử hành Thánh lễ thông thường.

Khi được hỏi về những hạn chế đối với việc cử hành Thánh lễ Latinh, Đức Giáo Hoàng Leo XIV lưu ý rằng “không có vấn đề gì” khi cử hành Thánh lễ thông thường bằng tiếng Latinh, và cũng lưu ý rằng “sự lạm dụng” hình thức phụng vụ thông thường là một động lực tiềm tàng cho sự phổ biến của hình thức phụng vụ ngoại thường.

Theo một số nghĩa, Đức Giáo Hoàng dường như ngụ ý rằng mặc dù ngài đã được vận động nới lỏng các hạn chế của Traditionis custodes, ngài có thể quan tâm hơn đến việc cải cách và đổi mới phụng vụ rộng rãi hơn như một phương tiện để giảm bớt sự phân cực trong phụng vụ.

Nếu vậy, câu hỏi đặt ra là liệu ngài có sẵn sàng can thiệp một cách quyết đoán vào việc xử lý hình thức thông thường của giáo phận như những vị tiền nhiệm của ngài đã làm đối với hình thức ngoại thường hay không — và liệu nhiều người sùng kính các bản văn phụng vụ tiền Công đồng có bị ảnh hưởng bởi nỗ lực này hay không.

—

Phát biểu trong cuộc phỏng vấn dài đầu tiên của mình, được Crux thực hiện vào tháng 7 và được công bố vào tuần trước, Đức Giáo Hoàng Leo đã được hỏi về "những chia rẽ xung quanh Thánh lễ Latinh Truyền thống".

Thừa nhận đã nhận được "một số yêu cầu" về hình thức phụng vụ đặc biệt và Traditionis custodes, Đức Leo nói rằng "giữa Thánh lễ Trent và Thánh lễ Vatican II, Thánh lễ của Đức Phaolô VI, tôi không chắc điều đó sẽ đi đến đâu. Rõ ràng là rất phức tạp."

Tuy nhiên, Đức Giáo Hoàng nói thêm, "mọi người luôn nói 'Thánh lễ Latinh'. Vâng, bạn có thể cử hành Thánh lễ bằng tiếng Latinh ngay bây giờ. Nếu đó là nghi thức Vatican II thì không có vấn đề gì."

Đức Leo nói: "Tôi nghĩ đôi khi, chẳng hạn như việc 'lạm dụng' phụng vụ từ cái mà chúng ta gọi là Thánh lễ Vatican II, không giúp ích gì cho những người đang tìm kiếm một trải nghiệm sâu sắc hơn về cầu nguyện, về sự tiếp xúc với mầu nhiệm đức tin mà họ dường như tìm thấy trong việc cử hành Thánh lễ Trent".

"Một lần nữa, chúng ta đã trở nên phân cực, đến nỗi thay vì có thể nói, nếu chúng ta cử hành phụng vụ Vatican II một cách đúng đắn, liệu bạn có thực sự thấy nhiều sự khác biệt giữa trải nghiệm này và trải nghiệm kia không?"

Đối với nhiều người Công Giáo có kinh nghiệm trực tiếp hơn về những thái quá trong phụng vụ - hay như Đức Lêô nói, là những lạm dụng - trong hình thức thông thường so với hình thức ngoại thường, thì lời tóm tắt của Đức Giáo Hoàng có lẽ sẽ nghe có vẻ hợp lý, thậm chí còn đáng khích lệ.

Những điều mới mẻ và đổi mới trong phụng vụ, hay thậm chí là sự lỏng lẻo trong các nghi thức phụng vụ, đã là một lời than phiền thường trực trong Giáo hội trong nhiều thập niên, đến nỗi Đức Giáo Hoàng Phanxicô thậm chí còn thừa nhận "những bóp méo không thể chịu đựng được" của hình thức thông thường trong lá thư của ngài gửi kèm theo Traditionis custodes, mặc dù dường như không đưa ra kế hoạch nào để chống lại chúng.

Tuy nhiên, nhiều người chân thành mong muốn, như Đức Giáo Hoàng đã nói, "một trải nghiệm cầu nguyện sâu sắc hơn, một sự tiếp xúc với mầu nhiệm đức tin" cũng sẽ lưu ý rằng, mặc dù việc sử dụng tiếng Latinh nói chung vẫn không bị hạn chế ở cấp giáo phận, nhưng nhiều thực hành phụng vụ truyền thống khác được Chỉ thị Tổng quát về Sách Lễ Rôma (GIRM) cho phép lại bị kiểm soát chặt chẽ.

Chẳng hạn, sau Traditionis custodes, một số giám mục giáo phận Hoa Kỳ đã có động thái ngăn cấm các linh mục cử hành Thánh lễ hướng về phía đông theo hình thức thông thường, hoặc cấm hoàn toàn việc thực hành này, như ở Detroit, hoặc yêu cầu các linh mục phải được sự cho phép rõ ràng của giám mục để làm như vậy, như ở Chicago.

Tại Giáo phận Wheeling-Charleston, một giám mục giáo phận đã duy trì lệnh cấm quỳ gối trong Kinh Lạy Chiên Thiên Chúa, mặc dù tư thế này là chuẩn mực đã được nêu rõ cho các giáo phận Hoa Kỳ theo Quy chế Tổng quát về Sách lễ Rôma.

Câu hỏi của Đức Leo — "nếu chúng ta cử hành phụng vụ Công đồng Vatican II một cách đúng đắn, liệu bạn có thực sự thấy khác biệt nhiều như vậy không" so với hình thức ngoại thường — sẽ khiến ít nhất một số người Công Giáo Hoa Kỳ cảm thấy mỉa mai một cách rõ ràng hoặc mang tính giả thuyết một cách khó chịu, xét đến số lượng giám mục đã hạn chế các cử hành "truyền thống" theo hình thức thông thường, ngay cả những cử hành "đúng đắn" theo các nghi thức.

Nhưng, tất nhiên, gần như không thể tưởng tượng được rằng vị giáo hoàng người Mỹ đầu tiên lại không biết rằng nhiều giám mục ở đất nước này đã gắn liền những hạn chế đối với việc thực hành phụng vụ thông thường với việc họ thực thi Traditionis custodes.

Trớ trêu thay, những giám mục đó dường như tán thành quan điểm của vị giáo hoàng rằng một nghi lễ phụng vụ thông thường, trang trọng hơn theo truyền thống, cũng tương tự như nghi lễ phụng vụ ngoại thường, và có thể hấp dẫn nhiều người vốn ủng hộ nghi lễ ngoại thường. Nhưng dường như họ lại có quan điểm trái ngược với Đức Leo — không muốn tạo ra một không gian cho họ trong việc cử hành nghi lễ phụng vụ thông thường, mà muốn bác bỏ những mong muốn của họ vì cho rằng chúng đáng ngờ hoặc không hợp lệ.

Mục tiêu của Đức Leo là giảm bớt sự phân cực xung quanh phụng vụ, và mối ưu tiên của ngài muốn khám phá "một cách thức đúng đắn" để cử hành hình thức thông thường, tại thời điểm này, là một lý thuyết mà ngài cần được giúp đỡ để thử nghiệm.

Vẫn còn phải xem liệu những giám mục đã siết chặt các thực hành phụng vụ thông thường, hoặc có cái nhìn thoáng về các vụ lạm dụng phụng vụ, có cảm thấy được thúc đẩy để xem xét lại lập trường của họ dưới ánh sáng của những lời của Đức Giáo Hoàng hay không - hoặc liệu Đức Giáo Hoàng có làm bất cứ điều gì để chủ động khuyến khích họ làm như vậy hay không.

Nếu họ làm vậy, thì những người ủng hộ Thánh lễ Latinh truyền thống sẽ phải lên tiếng. Trong cuộc phỏng vấn của mình, Đức Leo lưu ý rằng ngài có ý định tiếp cận vấn đề này "với tính đồng nghị", để khuyến khích và thúc đẩy đối thoại trực tiếp.

Tuy nhiên, ngài cho biết, một số giám mục đã kể lại với ngài rằng "mọi người thường không sẵn lòng lắng nghe nhau" - cụ thể là những người theo chủ nghĩa truyền thống phụng vụ đã từ chối lời mời trong quá khứ, mặc dù không rõ khi nào hoặc ở đâu.

Đức Leo nói: “Bản thân điều đó đã là một vấn đề. Nó có nghĩa là chúng ta đang sa vào ý thức hệ, chứ không còn trải nghiệm sự hiệp thông trong Giáo hội nữa”.

Khi ban hành Tông huấn Traditionis custodes, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã nói rõ rằng ít nhất ngài coi việc tuân thủ một số nghi thức Thánh lễ Latinh truyền thống được thúc đẩy bởi việc bác bỏ Công đồng Vatican II, và nhiều giáo phận đã đặt ra những hạn chế đối với hình thức phụng vụ thông thường cũng đã nhấn mạnh tới các khẳng định tích cực của Công đồng như một điều kiện để cho phép việc sử dụng hình thức phụng vụ ngoại thường.

Tất nhiên, nhiều người Công Giáo - nếu không muốn nói là đại đa số - vẫn gắn bó với hình thức phụng vụ ngoại thường sẽ khẳng định rằng họ không bất đồng quan điểm với Giáo hội hay bất cứ giáo huấn nào của Giáo hội, kể cả Công đồng. Họ chỉ muốn được phép cử hành phụng vụ mà họ thấy phù hợp và bổ ích nhất cho đời sống tâm linh của mình.

Mức độ mà những người Công Giáo này được tạo điều kiện để được lắng nghe một cách thiện chí và với những kỳ vọng hợp lý rằng họ sẽ được coi trọng có thể là một yếu tố quan trọng trong việc giảm bớt sự phân cực trong phụng vụ. Nhưng, một lần nữa, Đức Leo sẽ phụ thuộc rất nhiều vào sự hợp tác của các giám mục ở cấp giáo phận.

Việc các giám mục này được khuyến khích tham gia nghiêm túc vào chương trình nghị sự của Đức Leo đến mức nào có thể quyết định mức độ nghiêm túc mà người Công Giáo bình thường đánh giá về mong muốn chấm dứt phân cực của Đức Leo.

 

Anna Kurian, trên Aleteia ngày 25/09/25, cho hay: Giờ đây, chúng ta có một vị Giáo hoàng đã tích cực hoạt động trên nhiều nền tảng mạng xã hội trước khi được bầu. Sự am hiểu về kỹ thuật đã định hình nên giáo huấn của ngài.

Trước khi được bầu làm Giáo hoàng thứ 267 của Giáo Hội Công Giáo, Đức Hồng Y Robert Francis Prevost đã có một tài khoản X cá nhân (trước đây là Twitter). Do đó, ngài trở thành vị Giáo hoàng đầu tiên trong lịch sử tích cực hoạt động trên mạng xã hội.

Kể từ khi được bầu, ngài đã nhiều lần nói về mạng xã hội, nhấn mạnh những cơ hội và rủi ro của cuộc cách mạng kỹ thuật số.

Vị tiền nhiệm của ngài, Đức Giáo Hoàng Phanxicô, thường thừa nhận rằng ngài chưa cập nhật về mạng xã hội và các phương tiện truyền thông hiện đại. Ngược lại, Đức Giáo Hoàng Leo XIV lại rất quen thuộc với internet và điện thoại di động.

“Tôi đã viết thư chúc mừng sinh nhật ngài, và ngài đã trả lời tin nhắn WhatsApp của tôi chỉ trong vòng một phút”, một người bạn thân của ngài kể với chúng tôi vào ngày 14 tháng 9, đúng ngày Đức Thánh Cha tròn 70 tuổi.

Trong cuốn tiểu sử về Đức Leo XIV (do Nhà xuất bản Loyola Press xuất bản), chuyên gia Vatican Christopher White kể lại một giai thoại tương tự. Vào thời điểm Habemus Papam được công bố, Cha Joseph Farrell, một linh mục dòng Augustinô thân cận với Đức HY Robert Prevost, đã nhận được rất nhiều lời mời phỏng vấn. Khi được một nhà báo hỏi về đội bóng chày yêu thích của Đức Giáo Hoàng — Cubs hay White Sox? — ngài đã gửi cho Đức Giáo Hoàng một tin nhắn, chỉ để chắc chắn. Và câu trả lời đến ngay sau đó: “Một tin nhắn chỉ vỏn vẹn một từ từ tân Giáo hoàng: Sox.”

Một sự thay đổi của thời đại

Không chỉ đơn thuần là giai thoại, những câu chuyện “trò chuyện của Giáo hoàng” này minh họa cho một sự thay đổi của thời đại. Đối với nhà báo người Mỹ Elise Ann Allen, người đã thực hiện cuộc phỏng vấn đầu tiên của triều đại giáo hoàng, Đức Giáo Hoàng Leo XIV là “Giáo hoàng của thế kỷ 21”.

“Ngài thấu hiểu văn hóa hiện đại bởi vì ngài sống và tương tác với cùng một phương tiện truyền thông. Ngài là vị giáo hoàng đầu tiên, trước khi được bầu, có tài khoản mạng xã hội và tự mình sử dụng chúng”, bà nói với Aleteia, trích dẫn Twitter, Messenger và Facebook.

Bà nói thêm rằng Đức Giáo Hoàng Leo XIV không chỉ kết nối trực tuyến mà còn “kết nối với thực tế những gì đang diễn ra ngày nay”. Theo chuyên gia Vatican, Đức Giáo Hoàng là “nhà truyền giáo mà chúng ta cần ngày nay cho thời đại kỹ thuật số”.

Ngài “hiểu tầm quan trọng của việc Giáo hội có tiếng nói trong cuộc thảo luận này” và bảo vệ phẩm giá của con người trong bối cảnh phát triển kỹ thuật. Bà cho rằng khi ngài nói về chủ đề này, những lời nói của ngài “gây tiếng vang” bởi vì ngài có “kinh nghiệm” trong lĩnh vực này.

Một vị Giáo hoàng của cuộc cách mạng kỹ thuật số

“Cuộc cách mạng kỹ thuật số” đang diễn ra là một trong những lý do khiến Đức Hồng Y Robert Francis Prevost chọn danh hiệu Giáo hoàng Lêô XIV, theo bước chân của Đức Giáo Hoàng Lêô XIII, cha đẻ của học thuyết xã hội của Giáo hội và là “Giáo hoàng của giai cấp công nhân”.

Vào buổi tối ngày bầu cử, Giám đốc Văn phòng Báo chí Tòa thánh, Matteo Bruni, cho biết Đức Lêô XIV đã chọn danh hiệu này vì nghĩ đến người lao động “trong thời đại trí tuệ nhân tạo”.

Đức Hồng Y Ladislav Nemet, Tổng Giám mục Belgrade, người ngồi cạnh Đức Giáo Hoàng trong bữa tiệc tối sau khi ngài được bầu, cũng đã đưa ra lời giải thích sau: “Ngài nói [...] rằng chúng ta đang ở giữa một cuộc cách mạng mới. Vào thời Đức Lêô XIII, đó là cuộc cách mạng kỹ nghệ; giờ đây chúng ta đang ở giữa cuộc cách mạng kỹ thuật số.”

Vị Hồng Y người Serbia giải thích: “Ngày nay, cũng như thời Đức Lêô XIII, có vấn đề việc làm— bởi vì việc vi tính hóa dẫn đến việc giảm lực lượng lao động”.

Đức Leo XIV e ngại về trí tuệ nhân tạo

Trong cuộc phỏng vấn với Allen, Đức Leo XIV bày tỏ sự phản đối đối với một số ứng dụng của trí tuệ nhân tạo. Ngài tiết lộ rằng ngài đã nhận được đề xuất tạo ra một "giáo hoàng" nhân tạo, cho phép bất cứ ai cũng có thể tương tác trực tuyến và nhận được câu trả lời cho các câu hỏi của họ.

Ngài nói: "Và tôi đã nói, 'Tôi sẽ không cho phép điều đó.' Nếu có ai đó không nên được đại diện bởi một avatar, tôi sẽ nói rằng giáo hoàng là người đứng đầu danh sách".

Người kế vị Thánh Phêrô cũng kể lại rằng một trong những người đối thoại với ngài gần đây đã bày tỏ lo lắng về sức khỏe của ngài. "Tôi nói, 'Vâng, tôi ổn, tại sao vậy?' 'À, ngài bị ngã cầu thang.' Tôi nói, 'Không, tôi không bị,' nhưng có một đoạn video ở đâu đó cho thấy họ đã tạo ra một giáo hoàng nhân tạo, chính là tôi, ngã cầu thang khi tôi đang đi bộ ở đâu đó, và rõ ràng là nó quá tốt đến nỗi họ nghĩ đó là tôi."

Thứ Bảy tuần trước, Đức Leo XIV đã yêu cầu các nhà thần học chia sẻ suy nghĩ của họ về “thế giới phức tạp của trí tuệ nhân tạo”, đồng thời nhắc nhở họ rằng phẩm giá con người “không thể dung hòa với một người máy kỹ thuật số”.

Thuật toán so với những mối quan hệ chân thành

Gặp gỡ gần một triệu người trẻ vào ngày 2 tháng 8 trong Đại lễ Giới trẻ tại Tor Vergata, Đức Giáo Hoàng đã nhìn thấy “một cơ hội phi thường” trong sự phát triển của internet và mạng xã hội. Tuy nhiên, ngài cảnh báo Thế hệ Z về “chủ nghĩa thương mại và lợi ích” ẩn sau những công cụ này và cuối cùng, con người bị biến thành “hàng hóa”.

Người đứng đầu Giáo Hội Công Giáo phát biểu: “Ngày nay, có những thuật toán cho chúng ta biết nên xem gì, nên nghĩ gì, và nên kết bạn với ai. Chỉ có những mối quan hệ chân thành và kết nối ổn định mới có thể xây dựng nên cuộc sống tốt đẹp.”

Vài ngày trước, khi gặp gỡ hàng ngàn người Công Giáo gây ảnh hưởng, Đức Leo XIV đã mời gọi họ đừng giới hạn bản thân trong việc sản xuất nội dung, mà hãy tạo ra “một cuộc gặp gỡ của những trái tim”.

 

Chủ đề của Ngày Thế giới Bệnh nhân năm 2026 là “Hãy thể hiện lòng trắc ẩn của người Samaria nhân hậu”.

Văn phòng Báo chí Tòa thánh công bố chủ đề cho Ngày Thế giới Bệnh nhân lần thứ 34, sẽ được tổ chức vào ngày 11 tháng 2 năm 2026 với chủ đề: “Hãy thể hiện lòng trắc ẩn của người Samaria: yêu thương bằng cách gánh chịu nỗi đau của người khác”.

(Tin Vatican)

“Lòng trắc ẩn của người Samaria: yêu thương bằng cách gánh chịu nỗi đau của người khác” là chủ đề được Đức Giáo Hoàng Lêô XIV chọn cho Ngày Thế giới Bệnh nhân tiếp theo, được tổ chức hàng năm vào ngày 11 tháng 2. Thánh Bộ Phát triển Con người Toàn diện đã công bố chủ đề này vào thứ Sáu, ngày 26 tháng 9 thông qua Văn phòng Báo chí Tòa thánh.

Chủ đề tập trung vào hình ảnh người Samaria trong Phúc Âm, người đã thể hiện tình yêu bằng cách chăm sóc cho người đau khổ bị cướp đánh. Chủ đề này nhấn mạnh một chiều kích quan trọng của tình yêu đối với người lân cận: tình yêu phải được thể hiện qua những hành động gần gũi cụ thể, bằng cách gánh chịu nỗi đau của người khác - đặc biệt là những người bệnh, những người thường dễ bị tổn thương do nghèo đói, cô lập hoặc cô đơn.

Trong thông tin được cung cấp cho Ngày Thế giới, Thánh Bộ viết rằng "Ngày Thế giới Bệnh nhân, được Thánh Gioan Phaolô II thiết lập năm 1992, mang đến một tâm tình cầu nguyện, gần gũi thiêng liêng và suy tư đặc biệt cho toàn thể Giáo hội và xã hội dân sự, tất cả đều được mời gọi nhận ra khuôn mặt Chúa Kitô nơi những anh chị em bệnh tật và dễ bị tổn thương. Giống như người Samaria nhân hậu đã cúi xuống giúp đỡ người bị thương trên đường, cộng đồng Kitô hữu cũng được mời gọi dừng lại và giúp đỡ những người đau khổ, đồng thời trở thành chứng nhân Tin Mừng về sự gần gũi và phục vụ những người bệnh tật và dễ bị tổn thương nhất."

 

Đức Giáo Hoàng Lêô cho biết ngài đã từ chối đề xuất tạo ra phiên bản trí tuệ nhân tạo của chính mình, cảnh báo rằng công nghệ như vậy có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng đến danh tính con người.

Giáo hoàng tiết lộ rằng có người đã xin phép ngài tạo ra một “giáo hoàng Trí Tuệ Nhân Tạo” để bất kỳ ai cũng có thể được gặp riêng.

“Vị giáo hoàng trí tuệ nhân tạo này sẽ trả lời những câu hỏi của họ, và tôi đã nói, 'Tôi sẽ không cho phép điều đó,'“ Đức Giáo Hoàng Lêô XIV nói với nhà báo và tác giả Elise Allen trong một cuộc phỏng vấn cho cuốn tiểu sử. “Trong số những người không nên được đại diện bởi một avatar, Đức Giáo Hoàng là nhà lãnh đạo trong danh sách đó.”

Kể từ khi được bầu vào tháng 5, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã nhiều lần lên tiếng lo ngại về tác động tiềm tàng của Trí Tuệ Nhân Tạo thường được gọi là AI, đối với nhân loại, đặc biệt là đối với hạnh phúc của trẻ em và thanh thiếu niên.

Trong cuộc điện đàm đầu tiên với Thủ tướng Ý Giorgia Meloni vào ngày 15 tháng 5, Giáo hoàng đã thảo luận về việc hợp tác với chính phủ Ý “để phát triển trí tuệ nhân tạo có đạo đức và phục vụ nhân loại”.

Trong cuộc phỏng vấn, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV cũng cảnh báo về tác động của AI đối với việc làm và bản sắc.

“Phẩm giá con người có mối quan hệ rất quan trọng với công việc chúng ta làm,” ngài nói. “Nếu chúng ta tự động hóa toàn bộ thế giới đến mức chỉ một số ít người còn có khả năng kiếm công ăn việc làm… thì sẽ có một vấn đề lớn, một vấn đề rất lớn xảy ra sau này.”

---

Source:Politico

Leo rejects plan for AI pope

 

“Tình hình hiện tại tương đối yên tĩnh, không có người biểu tình trên đường phố. Các trường học đã mở cửa trở lại, cả trường công lập và trường Công Giáo, và cuộc sống đang diễn ra khá suôn sẻ. Người dân đã đặt niềm tin vào Sushila Karki, Thủ tướng mới, người sẽ lãnh đạo một chính phủ chuyển tiếp trong khoảng sáu tháng cho đến khi cuộc bầu cử mới vào năm tới. Tất nhiên, chúng tôi vẫn đang trong giai đoạn bất ổn và căng thẳng tiềm ẩn”, Cha Silas Bogati, Giám quản Tông tòa của Đại diện Nepal, nói với Fides sau làn sóng biểu tình làm rung chuyển đất nước kể từ ngày 8 tháng 9.

Ngài khẳng định, “Là một cộng đồng Công Giáo chúng tôi cũng tin tưởng vào Sushila Karki, người, trong số những việc khác, trong quá khứ, khi bà vẫn còn là một luật sư, đã bảo vệ một trong những linh mục của chúng tôi và một số nữ tu bị buộc tội sai trong một số vụ kiện”. “Chúng tôi có ấn tượng tốt về bà và tin tưởng vào công việc của bà trong những tháng tới để hành động theo đúng pháp quyền và các nguyên tắc dân chủ về công lý và pháp lý”, ngài nhấn mạnh.

Về tương lai gần, Vị Giám quản Tông tòa lưu ý: “Dường như trong những ngày tới, các đảng phái chính trị đã thống trị chính trường trong những năm gần đây cũng sẽ muốn xuống đường và tổ chức các cuộc biểu tình của quần chúng. Chúng tôi hy vọng điều này sẽ không dẫn đến bạo lực thêm nữa.” Ngài lưu ý rằng trong giai đoạn này của lịch sử đất nước, “một phong trào thanh niên, 'Thế hệ Z', đã xuất hiện và gây xôn xao: Những người trẻ này, những người hiện đang liên tục hoạt động trên mạng xã hội, có một ý thức sâu sắc và cảm thấy có trách nhiệm đối với sự phát triển và tiến bộ của quốc gia. Họ coi đây là một bổn phận, một nghĩa vụ cần thiết, và điều này chắc chắn là tích cực.” Toàn bộ phong trào dựa trên “nhận thức rằng: 'Chúng tôi quan tâm,' điều đó quan trọng đối với chúng tôi, chúng tôi quan tâm đến tương lai của chúng tôi và tương lai của quốc gia,” Cha Bogati lưu ý, do đó “nó nên được coi là một hiện tượng tốt và có lợi cho quốc gia, miễn là quốc gia vẫn đi trên con đường hòa bình và công lý.”

Ở giai đoạn này, Cha Bogati, người chịu trách nhiệm cho một cộng đồng nhỏ gồm khoảng 8.000 tín hữu trong tổng số 33 triệu người dân, kết luận, “Lập trường của Giáo Hội Công Giáo tại Nepal rất rõ ràng: Chúng tôi nói 'không' với bất kỳ hình thức bạo lực nào và nỗ lực vì một sự phát triển hòa bình của tình hình, hy vọng vào một chính phủ tốt có thể chống lại hiệu quả một trong những tai họa đang hoành hành đất nước: tham nhũng”. Trong khi đó, đất nước sẽ tổ chức ngày quốc tang vào ngày 17 tháng 9 cho các nạn nhân của tình trạng bất ổn gần đây. Chính phủ lâm thời đã tuyên bố những người thiệt mạng trong các cuộc biểu tình là “liệt sĩ” và cam kết hỗ trợ và bồi thường cho gia đình họ. Tổng cộng có 72 thanh niên đã thiệt mạng do sự đàn áp của cảnh sát trong các cuộc biểu tình đường phố tuần trước. Hàng trăm người bị thương vẫn đang nằm trong các bệnh viện khác nhau. Thủ tướng mới, Sushila Karki, đã đến thăm nhiều người trong số họ tại Bệnh viện Kathmandu, gửi một thông điệp công khai rõ ràng về lập trường và đường lối chính trị của bà.

---

Source:Fides

Apostolic Administrator: “Young people's are saying 'We care' and it's a positive thing”

 

Nhà thờ St. Patrick ở Manhattan vừa khánh thành bức tranh tường cao 8 m để tôn vinh những người di cư đến Thành phố New York.

Nằm ở lối vào của nhà thờ mang tính biểu tượng ở New York, bức tranh tường “What's So Funny About Peace, Love, and Understanding” (Điều gì buồn cười về hòa bình, tình yêu và sự hiểu biết) khắc họa cảnh Đức Mẹ Maria, Thánh Giuse và Thánh Gioan Thánh Sử hiện ra tại thị trấn Knock của Ái Nhĩ Lan cũng như những người nhập cư từ khắp nơi trên thế giới, bao gồm những nhân vật nổi tiếng như Dorothy Day, Pierre Toussaint và Alfred E. Smith.

Bức tranh tường này cũng khắc họa vị thánh đầu tiên của người Mỹ bản địa, Kateri Tekakwitha.

Đức Hồng Y Timothy Dolan, người đã làm phép bức tranh tường vào hôm Chúa Nhật, 21 Tháng Chín, đã phát biểu tại một cuộc họp báo vào thứ Năm: “Bức tranh này không chỉ là lời ca ngợi Chúa Giêsu, Đức Mẹ Maria, Thánh Giuse và Thánh Gioan và đức tin của người dân Ái Nhĩ Lan, những người đóng vai trò quan trọng trong Tổng giáo phận này, mà còn là lời ca ngợi những người đã theo chân họ và tìm thấy ở thành phố này, đất nước này, và vâng, ở Giáo hội Mẹ Thánh này, một vòng tay chào đón nồng nhiệt.”

Đức Hồng Y Dolan, người sẽ tham dự lễ khánh thành chính thức cùng với cha sở của Đền Knock ở Ái Nhĩ Lan, cho biết ngài đã dự định treo bức tranh tường trong lần cải tạo cuối cùng tại Nhà thờ St. Patrick vào năm 2012 nhưng được khuyên nên đợi.

“Giờ tôi khá mừng vì nó đã chín rồi — giống như nồi nấu chậm vậy,” ngài nói.

Adam Cvijanovic, họa sĩ vẽ tranh tường, chia sẻ: “Khi bắt đầu vẽ bức tranh này, tôi nghĩ điều quan trọng nhất là phải khắc họa con người và chân dung. Vì vậy, tất cả mọi người trong bức tranh đều là người thật. Tất cả đều là chân dung. Ngay cả các thiên thần cũng vậy.”

Người mẹ quá cố của Đức Hồng Y Dolan, bà Shirley, là hình mẫu cho một trong những người nhập cư mà Cvijanovic khắc họa. Những người ứng cứu đầu tiên cũng được khắc họa trong bức tranh tường.

Cvijanovic tiếp tục: “Với tôi, đó thực sự là một việc rất, rất quan trọng cần làm, để nói về người dân thành phố, tất cả mọi người, và tổ chức sự kiện này ở một nơi nào đó mà mọi người ở New York có thể đến và cảm thấy mình được công nhận trong bối cảnh tôn trọng và hy vọng”.

Theo Đức Hồng Y Dolan, các nhà hảo tâm lớn đã chi trả chi phí cho bức tranh tường.

Linh mục quản nhiệm nhà thờ, Cha Enrique Salvo, một người nhập cư từ Nicaragua, đã chia sẻ về bức tranh tường: “Nếu bạn nói với tôi rằng tôi sẽ trở thành linh mục quản nhiệm Nhà thờ Thánh Patrick khi tôi đến đất nước này, tôi sẽ không bao giờ tin điều đó. Nhưng với Chúa, mọi điều đều có thể, và hy vọng bức tranh sẽ truyền cảm hứng cho bất kỳ ai bước vào, rằng chúng ta không chỉ được chào đón mà còn được mời gọi tạo nên sự khác biệt và để Chúa soi sáng qua chúng ta.”

---

Source:Catholic News Agency

Massive mural honoring New York City migrants unveiled at St. Patrick’s Cathedral

 

Đức Ông Stephen Rossetti, Nhà Trừ Tà của giáo phận Syracuse, phó giáo sư nghiên cứu tại Đại học Công Giáo Hoa Kỳ vừa có bài viết nhan đề “Exorcist Diary #362: Souls in Purgatory Contacting Us”, nghĩa là “Nhật ký trừ tà #362: Linh hồn nơi Luyện ngục Liên lạc với chúng tôi”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.

Tôi đã chia sẻ những câu chuyện về các linh mục ở luyện ngục liên lạc với chúng ta để xin cầu nguyện, và sau đó tôi đã yêu cầu mọi người chia sẻ câu chuyện của riêng họ. Những gì họ gửi đến thật sự rất bổ ích và truyền cảm hứng. Dưới đây chỉ là một vài trong số hàng chục câu chuyện tuyệt vời của họ:

Câu chuyện thứ hai: Ông tôi không theo Công Giáo. Ông là một người đàn ông thực sự tốt bụng và đáng kính, sống theo đức tin Kitô sâu sắc của mình và tận tụy đọc Kinh Thánh mỗi ngày. Ông qua đời vì ung thư phổi. Vài năm sau, mẹ tôi, một người Công Giáo, mơ thấy cha mình đứng dưới chân một cầu thang dài màu trắng. Ông nói với mẹ tôi rằng ông cần thêm một chút giúp đỡ. Mẹ tôi hoài nghi về giấc mơ này nên không kể với ai. Ngay sau đó, mẹ tôi lại mơ thấy giấc mơ đó, mặc dù lần này khi ông tôi nói rằng ông cần giúp đỡ, mẹ tôi hỏi tại sao lại là bà? Ông nói với mẹ tôi vì bà là người duy nhất có thể. Ngay lúc đó, mẹ tôi ngửi thấy mùi ung thư của cha mình; mẹ tôi nói với chúng tôi rằng ung thư phổi của ông tôi có một mùi đặc biệt. Chúng tôi được biết về việc có thể cầu nguyện cho linh hồn ông tôi trong 30 ngày theo Thánh lễ Grêgôriô. Vì vậy, mẹ tôi đã cầu nguyện cho linh hồn ông tôi theo Thánh lễ Grêgôriô. Ông không còn đến thăm mẹ tôi trong mơ nữa, nên chúng tôi đoán là vì ông không cần!

Câu chuyện thứ ba: Câu chuyện của tôi là về việc Chuỗi Kinh Lòng Thương Xót Chúa đã giúp ích cho sếp tôi như thế nào. Năm 2010, ông ấy sắp qua đời vì chứng phình động mạch. Mọi người trong nhóm đều yêu mến ông ấy vì ông ấy tốt bụng và là một người thầy tốt. Đêm trước khi ông ấy mất, tôi được thôi thúc cầu nguyện Chuỗi Kinh Lòng Thương Xót Chúa cho ông ấy không ngừng cho đến khi ngủ thiếp đi. Bằng cách nào đó, tôi nhớ ra Chúa Giêsu đã hứa rằng nếu chuỗi Kinh được cầu nguyện bên giường một người sắp chết, Ngài sẽ đứng giữa Chúa Cha và người ấy với tư cách là Đấng Cứu Thế đầy lòng thương xót. Và tôi đã làm đúng như vậy.

Cuối cùng, tôi ngủ thiếp đi và mơ thấy sếp của mình, và trong giấc mơ, ông ấy trông vẫn như thường lệ. Ông ấy nói chuyện với tôi và tôi cảm thấy ông ấy rất bình yên. Sau cuộc trò chuyện, ông ấy nói, “Cảm ơn vì tất cả những gì bạn đã làm cho tôi. Bây giờ tôi phải đi rồi.” Ông ấy mỉm cười, và giấc mơ kết thúc ở đó. Tôi thức dậy, nhìn đồng hồ. Lúc đó là 1:37 sáng. Khi tôi đến văn phòng, các đồng nghiệp nói với tôi rằng ông ấy mất lúc 1:37 chiều theo giờ Washington DC. Chúng tôi đang ở Manila, sớm hơn DC 12 giờ. Tôi nghĩ rằng bằng cách nào đó, những lời cầu nguyện của tôi đã giúp ông ấy. Thậm chí còn tuyệt vời hơn nữa là sếp của chúng tôi là một người Hồi giáo. Sự kiện đó thực sự đã củng cố niềm tin của tôi vào lòng thương xót của Chúa và sức mạnh của lời cầu nguyện chuyển cầu, ngay cả khi cách xa hàng ngàn dặm.

Có hàng chục câu chuyện được chia sẻ với chúng tôi và tất cả đều rất giống nhau. Một số điểm chính rút ra từ những câu chuyện trên:

*Luyện ngục có tồn tại. Đó là một nơi mù sương đầy đau khổ, nhưng chỉ là một trạm dừng chân trước thiên đàng.

*Một số linh hồn ở luyện ngục được Chúa cho phép liên lạc với người sống, đặc biệt là người thân và bạn bè thân thiết để được giúp đỡ.

*Việc được một linh hồn ở luyện ngục viếng thăm có thể khiến người sống sợ hãi, nhưng những linh hồn như vậy không gây hại (tuy nhiên ma quỷ có thể và thực sự gây hại).

*Có rất nhiều linh hồn đang chịu đau khổ nơi luyện ngục. Lời cầu nguyện và Thánh lễ từ người còn sống sẽ tạo nên sự khác biệt lớn lao.

*Mọi người có thể cầu nguyện cho những người thân đã khuất một cách hiệu quả và quan trọng.

*Chuỗi kinh Lòng Thương Xót có vẻ đặc biệt mạnh mẽ.

*Những người thân yêu đã khuất từng làm hại chúng ta khi còn sống sẽ được hưởng lợi từ sự tha thứ của chúng ta.

Hãy cầu nguyện hằng ngày cho những người thân yêu của bạn và tất cả các linh hồn nơi luyện ngục. Họ sẽ cầu nguyện cho bạn!

---

Source:Catholic Exocism

Exorcist Diary #362: Souls in Purgatory Contacting Us

 

Tạp chí Crux, ngày 18 tháng 9, 2025, tiếp tục cho phổ biến các trích đoạn trong cuộc phỏng vấn của họ. Mời bạn đọc xem trích đoạn nói về Gaza, Trung Quốc và Hoa Kỳ:

Allen: Điều đó áp dụng như thế nào cho Trung Đông hiện nay, và cụ thể là Gaza, nơi tình hình dường như đang leo thang thay vì hạ nhiệt? Có thể có hy vọng gì trong tình hình đó? Có không gian nào cho đối thoại vào thời điểm này?

Đó là một câu hỏi rất khó. Ngay cả khi có một số áp lực, tôi không biết tình hình hậu trường đã tốt đến mức nào, nhưng ngay cả từ Hoa Kỳ, rõ ràng là bên thứ ba quan trọng nhất có thể gây áp lực lên Israel, trong trường hợp này. Ngay cả với một số tuyên bố rất rõ ràng từ chính phủ Hoa Kỳ, gần đây là Tổng thống Trump, vẫn chưa có phản ứng rõ ràng nào về việc tìm ra những cách hiệu quả để giảm bớt đau khổ cho người dân, những người dân vô tội ở Gaza, và điều đó rõ ràng là rất đáng lo ngại.

Sẽ rất khó khăn vì một số người, đặc biệt là trẻ em, khi họ không chỉ rơi vào cảnh thiếu thốn mà còn thực sự chết đói, thì việc chỉ nhận được thức ăn không thể giải quyết vấn đề ngay lập tức. Họ sẽ cần rất nhiều sự giúp đỡ, hỗ trợ y tế cũng như viện trợ nhân đạo, để thực sự xoay chuyển tình thế, và ngay lúc này, tình hình vẫn còn rất, rất nghiêm trọng. Từ "diệt chủng" đang được nhắc đến ngày càng nhiều. Về mặt chính thức, Tòa Thánh không tin rằng chúng ta có thể đưa ra bất cứ tuyên bố nào về điều đó vào lúc này. Có một định nghĩa rất chuyên môn về "diệt chủng", nhưng ngày càng có nhiều người nêu lên vấn đề này, bao gồm cả hai nhóm nhân quyền ở Israel đã đưa ra tuyên bố đó.

Thật kinh khủng khi nhìn thấy những hình ảnh mà chúng ta thấy trên truyền hình, hy vọng điều gì đó sẽ xoay chuyển tình thế. Hy vọng chúng ta sẽ không trở nên tê liệt. Đó là một phản ứng mang tính con người, bởi vì bạn chỉ có thể chịu đựng được một mức độ đau đớn nhất định, nên sự tê liệt chỉ là một cách để làm tê liệt các dây thần kinh và nói rằng, 'Tôi không thể chịu đựng thêm nữa', để nó dừng lại. Tôi nghĩ chắc chắn là con người, và với tư cách là một Kitô hữu, chúng ta không thể trở nên tê liệt, và chúng ta không thể làm ngơ điều này. Bằng cách nào đó, chúng ta phải tiếp tục thúc đẩy, cố gắng tạo ra sự thay đổi ở đó.

Một nhân tố hoàn cầu khác mà rất nhiều người đang theo dõi hiện nay về ảnh hưởng của nó là Trung Quốc. Đức Giáo Hoàng Phanxicô và nhiều vị tiền nhiệm của ngài đã áp dụng chính hướng Đông [Ostpolitik]. Ngài đã biết cách tiếp cận của riêng ngài đối với sự hợp tác với Trung Quốc sẽ như thế nào chưa?

Không. Tôi cho rằng trong ngắn hạn, tôi sẽ tiếp tục chính sách mà Tòa thánh đã theo đuổi trong vài năm nay, và đó là của một số vị tiền nhiệm. Tôi không hề giả vờ mình khôn ngoan hơn hay giàu kinh nghiệm hơn tất cả những người đi trước. Tôi cũng đang tiếp tục đối thoại với một số người Trung Quốc, ở cả hai phía của một số vấn đề hiện có. Tôi đang cố gắng hiểu rõ hơn về cách Giáo hội có thể tiếp tục sứ mệnh của mình, tôn trọng cả các vấn đề văn hóa và chính trị rõ ràng có tầm quan trọng to lớn, nhưng cũng tôn trọng một nhóm đáng kể người Công Giáo Trung Quốc, những người trong nhiều năm đã sống dưới áp bức hoặc khó khăn trong việc sống đức tin một cách tự do, và không chọn phe.

Chính sách hướng Đông (Ostpolitik), những lựa chọn đã được đưa ra để nói một cách thực tế rằng, 'đây là điều chúng ta có thể làm ngay bây giờ, hướng tới tương lai', tôi chắc chắn đang cân nhắc điều đó, cùng với những kinh nghiệm khác mà tôi đã có trước đây khi tiếp xúc với người dân Trung Quốc, trong chính phủ cũng như các nhà lãnh đạo tôn giáo và giáo dân. Đây là một tình huống rất khó khăn. Về lâu dài, tôi không dám nói rằng đây là điều tôi sẽ làm và sẽ không làm, nhưng sau hai tháng, tôi đã bắt đầu thảo luận ở nhiều bình diện về chủ đề này.

Cũng trên bình diện địa chính trị, đã có rất nhiều ồn ào về việc ngài là giáo hoàng đầu tiên đến từ Hoa Kỳ, và liệu điều đó có tạo ra sự khác biệt hay không. Ngài có nghĩ rằng nó tạo ra sự khác biệt không?

Trước hết, tôi hy vọng rằng cuối cùng điều này sẽ tạo ra sự khác biệt với các giám mục Hoa Kỳ. Không bàn đến lịch sử gần đây và những lý do mà tôi thậm chí còn không dám giả vờ hiểu hết, về một số điều đã được nói về hàng giám mục ở Hoa Kỳ và mối quan hệ giữa giáo hội và chính trị. Việc tôi là người Mỹ có nghĩa là, trong số những điều khác, mọi người không thể nói, như họ đã nói về Đức Phanxicô, rằng 'ngài không hiểu Hoa Kỳ, ngài đơn giản không thấy những gì đang diễn ra'. Tôi nghĩ điều đó rất quan trọng trong trường hợp này.

Tôi không có ý định tham gia vào chính trị đảng phái. Đó không phải là mục đích của Giáo hội. Nhưng tôi không ngại nêu ra những vấn đề mà tôi nghĩ là những vấn đề thực sự của Tin Mừng, mà hy vọng rằng mọi người ở cả hai phía, như chúng ta thường nói, sẽ có thể lắng nghe. Một trong những cuộc trò chuyện cuối cùng của tôi với Phó Tổng thống Hoa Kỳ - tôi chưa từng trò chuyện trực tiếp hay gặp Tổng thống - tôi đã nói về phẩm giá con người và tầm quan trọng của điều đó đối với tất cả mọi người, bất kể bạn sinh ra ở đâu, và hy vọng sẽ tìm thấy cách tôn trọng con người và cách chúng ta đối xử với họ trong các chính sách và lựa chọn mà chúng ta đưa ra. Rõ ràng, có một số điều đang diễn ra ở Hoa Kỳ đáng quan ngại. Chúng tôi tiếp tục tìm kiếm các cách để ít nhất là trả lời và nêu ra một số câu hỏi cần được đặt ra.

Ngài nói rằng ngài chưa gặp Tổng thống Hoa Kỳ, Donald Trump, nhưng dù ông có lập trường chính trị nào, ông vẩn là một hiện tượng mà mọi người trên khắp thế giới đang cố gắng hiểu và tương tác ở diện chính trị. Ngài có nghĩ rằng ngài có cơ hội tốt hơn để tiếp cận ông ấy với tư cách là một người Mỹ không?

Không nhất thiết. Tôi nghĩ rằng sẽ phù hợp hơn nhiều nếu ban lãnh đạo Giáo hội tại Hoa Kỳ tiếp cận ông ấy một cách nghiêm túc. Tôi sẽ nói như vậy về bất cứ chính phủ nào. Một lần nữa, tôi đã gặp rất nhiều nhà lãnh đạo thế giới, và có những vấn đề quan trọng có thể được nêu ra, nhưng Đức Giáo Hoàng sẽ không thể can thiệp vào từng quốc gia trên thế giới, để nói rằng, 'đây là điều các bạn nên làm, đó là điều các bạn nên nghĩ'. Một điều mà Đức Phanxicô đã làm vào cuối triều giáo hoàng của ngài, mà tôi nghĩ là rất quan trọng, là bức thư ngài viết về vấn đề đối xử với người nhập cư. Tôi rất vui khi thấy các giám mục Hoa Kỳ đã tiếp thu điều đó, và một số vị đã đủ can đảm để làm theo. Tôi nghĩ rằng cách tiếp cận đó, nhìn chung, là một cách tiếp cận tốt hơn, mà tôi sẽ chủ yếu trao đổi với các giám mục.

Tuần trước, Tổng thống Trump đã đưa ra một tuyên bố về việc [cách] ông ấy không có trong chương trình nghị sự muốn gặp tôi, và sau đó ông ấy nói, 'nhưng anh trai của ngài là một người tốt', và điều đó ổn thôi. Một trong những người anh của tôi đã gặp ông ấy và rất thẳng thắn về quan điểm chính trị của ông ấy. Nhưng nếu hoặc khi có những vấn đề chuyên biệt mà, nếu có thể trao đổi với ông ấy, tôi sẽ không ngần ngại làm như vậy. Tôi nghĩ rằng có những người khác đang làm tốt vai trò đó, và ông ấy đưa ra lựa chọn của mình, lắng nghe ai và không lắng nghe ai. Nhưng để tiếp tục nêu lên một số vấn đề, đặc biệt là về nhân phẩm, về việc thúc đẩy hòa bình trên thế giới, điều mà đôi khi ông ấy đã nói rõ rằng ông ấy muốn làm, tôi muốn ủng hộ ông ấy trong những nỗ lực đó.

Hoa Kỳ là một thế lực mạnh trên thế giới, chúng ta phải thừa nhận điều đó, và đôi khi các quyết định được đưa ra dựa trên kinh tế nhiều hơn là nhân phẩm và sự hỗ trợ của con người, nhưng [chúng ta phải] tiếp tục thách thức và nêu lên một số câu hỏi và tìm ra cách tốt nhất để làm điều đó.

 

1. Các quan chức Điện Cẩm Linh ‘sẽ phải biết hầm trú bom ở đâu’, Tổng thống Zelenskiy nói

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết các quan chức Điện Cẩm Linh sẽ cần “biết hầm trú bom ở đâu”, sau khi ông gợi ý rằng Hoa Kỳ có thể cung cấp cho Ukraine vũ khí tầm xa mới.

Phát biểu trong một cuộc phỏng vấn với Axios được công bố vào ngày 25 tháng 9, Tổng thống Zelenskiy cho biết Kyiv sẽ không tấn công vào dân thường vì “chúng tôi không phải là những kẻ khủng bố”, nhưng lưu ý rằng các trung tâm quyền lực, bao gồm cả Điện Cẩm Linh, có thể là mục tiêu hợp pháp.

“ Họ phải biết hầm trú bom ở đâu,” Tổng thống Zelenskiy nói về các quan chức Điện Cẩm Linh. “Họ phải biết rằng chúng tôi ở Ukraine sẽ đáp trả. Nếu họ tấn công chúng tôi, chúng tôi sẽ đáp trả.”

Tổng thống Zelenskiy cho biết các mục tiêu chính sẽ bao gồm cơ sở hạ tầng năng lượng và cơ sở sản xuất vũ khí, đồng thời nói thêm rằng hệ thống vũ khí mới của Hoa Kỳ có thể buộc Putin phải đàm phán.

Theo Tổng thống Zelenskiy, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã bày tỏ sự ủng hộ đối với các cuộc tấn công như vậy và nói rằng: “Chúng tôi sẽ thực hiện việc này”.

Thông báo này được đưa ra sau khi Tổng thống Trump bất ngờ đảo ngược quyết định về chiến tranh, trước đó tuyên bố rằng Kyiv có thể chiếm lại toàn bộ lãnh thổ bị Nga tạm chiếm sau khi gặp tổng thống Ukraine.

Cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev, nổi tiếng với những lời lẽ khiêu khích, đã đáp trả bằng cách đe dọa rằng Nga sẽ sử dụng vũ khí “mà không hầm trú bom nào có thể bảo vệ được”.

“Người Mỹ nên nhớ điều này”, Medvedev, phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga, nói thêm.

Những nhận xét này được đưa ra hơn hai năm sau sự việc xảy ra vào tháng 5 năm 2023, khi hai máy bay điều khiển từ xa được tường trình nhắm vào dinh thự Điện Cẩm Linh của Putin, một cuộc tấn công mà Nga đổ lỗi cho Ukraine nhưng Kyiv chưa bao giờ xác nhận.

Kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu, Ukraine thường xuyên sử dụng máy bay điều khiển từ xa tầm xa để nhắm vào cơ sở hạ tầng quân sự và trung tâm tiếp tế nằm sâu trong lãnh thổ Nga, cách xa tiền tuyến.

Những phát biểu của Tổng thống Zelenskiy được đưa ra sau hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Trump và Putin tại Alaska vào tháng trước, nơi tổng thống Hoa Kỳ cam kết sắp xếp các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Kyiv và Mạc Tư Khoa.

Những nỗ lực đó đã bị đình trệ khi Putin mời Tổng thống Zelenskiy đến Mạc Tư Khoa, một đề xuất bị Kyiv bác bỏ vì cho là không thể trong khi hỏa tiễn của Nga vẫn tiếp tục tấn công các thành phố của Ukraine.

Tổng thống Trump đã gắn các lệnh trừng phạt mới tiềm tàng đối với Mạc Tư Khoa - nhằm gây áp lực buộc nước này phải đàm phán có ý nghĩa - với các biện pháp cứng rắn hơn của Âu Châu, đồng thời chỉ trích Liên Hiệp Âu Châu vì vẫn tiếp tục nhập khẩu năng lượng từ Nga.

Tổng thống Trump phát biểu vào ngày 23 tháng 9 rằng Hoa Kỳ sẽ “tiếp tục cung cấp vũ khí cho NATO để NATO làm những gì họ muốn với số vũ khí đó”, khi chính quyền của ông bắt đầu gửi vũ khí cho Kyiv theo một thỏa thuận mới do NATO hậu thuẫn.

Gói viện trợ đầu tiên được phê duyệt vào ngày 16 tháng 9, bao gồm hỏa tiễn Patriot và HIMARS

[Kyiv Independent: Kremlin officials 'will have to know where the bomb shelters are,' Zelensky says]

2. Chính sách của Tổng thống Trump về Ukraine mới hay vẫn như cũ?

Phó Tổng thống JD Vance cho biết hôm thứ Tư rằng việc Tổng thống Trump đảo ngược lập trường về Nga trong tuần này xuất phát từ sự mất kiên nhẫn ngày càng tăng với Vladimir Putin và “thực tế trên thực địa” - ngay cả khi các đồng minh hoài nghi coi lập trường mới nhất của tổng thống là một trong nhiều tuyên bố “nắng sớm mưa chiều” về cuộc xâm lược của Nga.

Bình luận của Tổng thống Trump tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc và trên mạng xã hội - trong đó tổng thống nói rằng Ukraine có thể và nên giành lại vùng đất đã mất vào tay Nga - được đưa ra sau sự thất vọng ngày càng tăng đối với hành vi xâm phạm không phận của các quốc gia NATO và khi Putin tỏ ra không quan tâm đến việc đàm phán một thỏa thuận hòa bình.

“Chúng tôi đã tham gia vào các cuộc đàm phán rất thiện chí với cả Nga và Ukraine, và tôi tin rằng tổng thống đang ngày càng mất kiên nhẫn với Nga”, ông Vance phát biểu tại một sự kiện ở Bắc Carolina. “Nếu Nga từ chối đàm phán một cách thiện chí, tôi nghĩ điều đó sẽ rất, rất tệ cho đất nước họ. Đó là điều tổng thống đã nói rõ. Đây không phải là một sự thay đổi lập trường, mà là một sự thừa nhận thực tế trên thực địa.”

Bình luận của Vance được đưa ra một ngày sau khi Tổng thống Trump gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy tại New York. Ngay sau cuộc gặp, Tổng thống Trump đã công khai đảo ngược lập trường trước đó của ông rằng Ukraine nên chấp nhận rằng không có khả năng lấy lại các vùng đất mà Nga đã giành được.

Tổng thống cũng cho biết Hoa Kỳ sẽ tiếp tục cung cấp vũ khí cho NATO “để NATO muốn làm gì thì làm”.

Một quan chức Tòa Bạch Ốc chỉ ra rằng việc Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng cần có sự ủng hộ của Âu Châu dành cho Ukraine mới có thể thành công là một tín hiệu rõ ràng cho thấy ông vẫn còn do dự về bất kỳ cam kết mới nào của Hoa Kỳ đối với quốc phòng của nước này. Đánh giá thay đổi này, như những bình luận của Vance đã ám chỉ, “là nhằm gửi đến Putin một thông điệp cuối cùng sẽ giúp đưa ông ấy vào bàn đàm phán.”

Những bình luận này đã tạo nên làn sóng hy vọng lan tỏa khắp Washington và các thủ đô đồng minh ủng hộ Ukraine. Tuy nhiên, nó cũng khơi dậy cảm giác quen thuộc, bởi các quốc gia NATO đã từng chứng kiến những lời lẽ hoa mỹ của Tổng thống Trump trước đây, trong khi hành động của chính quyền không phải lúc nào cũng theo sau các tuyên bố ấy.

Một nhà ngoại giao tại Brussels cho biết: “Thật tuyệt khi gây áp lực lên người Nga – đặc biệt là vào lúc này - cho đến khi chính quyền quyết định điều gì đó khác”.

Một quan chức thứ ba, cũng ở Brussels, lo ngại rằng những bình luận của Tổng thống Trump có thể chỉ là cách tổng thống “khuếch đại quan điểm của người cuối cùng mà ông nói chuyện”, điều này không tạo ra sự thay đổi đáng kể về chính sách.

Một quan chức khác từ một quốc gia NATO cũng ủng hộ sự thận trọng này. “Chúng tôi đang tiến hành các kế hoạch đã đề ra cho Ukraine trước đó. Chúng ta hãy chờ xem điều gì sẽ xảy ra.” Vị quan chức này nói thêm rằng nỗ lực mới của các quốc gia Âu Châu nhằm mua vũ khí Mỹ để vận chuyển đến Ukraine hiện đã được điều động và “chúng tôi cảm thấy hài lòng về điều đó.”

Cuộc xâm lược của Nga ở Ukraine đã bước sang một giai đoạn mới vào mùa hè, khi các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa tầm xa của Ukraine nhắm vào các nhà máy lọc dầu của Nga, đôi khi nằm sâu hàng trăm dặm bên trong biên giới nước này, đặt dầu khí là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Mạc Tư Khoa vào một số nguy cơ. Các cuộc tấn công này khiến người dân Nga thường xuyên phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt khí đốt và nguy hiểm cho công nhân ngành dầu mỏ.

Cùng lúc đó, Nga đã phóng hàng trăm máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn vào các thành phố của Ukraine và các mục tiêu hoàn toàn là dân sự, giết hại người dân ở những nơi không mang lại lợi ích kinh tế hoặc quân sự.

Trong tuần qua, Nga cũng đã điều 19 máy bay điều khiển từ xa vào Ba Lan, một máy bay khác vào không phận Rumani, và máy bay chiến đấu Nga đã xâm phạm không phận Estonia. Các cuộc xâm nhập này đã khiến NATO phải tăng cường tuần tra trên không dọc theo sườn phía đông, và một số người cho rằng Putin có thể sẵn sàng mở rộng chiến tranh, hoặc ít nhất là đang thăm dò hệ thống phòng không của NATO để chuẩn bị cho một số hành động trong tương lai.

Một quan chức Âu Châu thứ tư thừa nhận sự thiếu tin cậy nói chung trong việc Tổng thống Trump thay đổi chiến lược, nhưng cũng cảm thấy phấn khởi khi những bình luận của ông hôm thứ Ba phản ánh rằng “ông ấy đang bắt đầu nhận ra thực tế với Putin. Điều này mất một thời gian, nhưng nó cho thấy thông điệp từ [các nhà lãnh đạo NATO khác] đang được truyền tải.”

Chưa đầy bảy tháng kể từ khi Tổng thống Trump nói với Tổng thống Zelenskiy tại Phòng Bầu dục rằng Ukraine “không có quân bài”. Trong bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc hôm thứ Tư, Tổng thống Zelenskiy tìm cách tận dụng bất kỳ động lực nào mà sự thay đổi thái độ của Tổng thống Trump có thể tạo ra, kêu gọi các đồng minh dân chủ đoàn kết trong nỗ lực gây áp lực buộc Nga phải đàm phán chấm dứt chiến tranh.

“Nếu cần vũ khí để làm điều đó, nếu cần gây áp lực lên Nga, thì phải làm ngay, và phải làm ngay. Nếu không, Putin sẽ tiếp tục đẩy cuộc chiến đi xa hơn và sâu hơn. Và chúng tôi đã nói với các bạn trước đây, Ukraine chỉ là trường hợp đầu tiên”, ông nói.

[Politico: A new Trump policy on Ukraine, or more of the same?]

3. Thủ tướng Tusk đưa ra lời cảnh báo thực tế về sự chuyển hướng sang ủng hộ Ukraine của Tổng thống Trump

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cảnh báo rằng sự thay đổi rõ ràng sang ủng hộ Ukraine của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump thực sự có thể báo hiệu sự rút lui của Hoa Kỳ khỏi cuộc chiến với Nga.

Tổng thống Trump, người từ lâu thường chỉ lặp lại những quan điểm của Điện Cẩm Linh về cuộc xâm lược toàn diện của Mạc Tư Khoa và nói rằng Ukraine sẽ không bao giờ lấy lại được đường biên giới trước năm 2014, đã khiến các đồng minh ngạc nhiên khi tuần này ông nói rằng Kyiv có thể chiến đấu và đánh bại hoàn toàn Nga với sự hậu thuẫn của Âu Châu.

Liên Hiệp Âu Châu nhanh chóng nhận công về sự thay đổi này, khi phát ngôn nhân của Ủy ban Âu Châu tuyên bố Tổng thống Trump đã bị ảnh hưởng bởi việc thường xuyên liên lạc với Chủ tịch Ursula von der Leyen.

Nhưng Tusk lại có quan điểm khác về sự thay đổi đột ngột rõ ràng của Tổng thống Trump. Nhà lãnh đạo Ba Lan cảnh báo hôm thứ Năm rằng, xét kỹ lưỡng, tổng thống Mỹ dường như đang rút lại lời cam kết chấm dứt xung đột trong 24 giờ của ông sau khi đã mất gần 9 tháng mà vẫn thất bại.

“Tổng thống Trump đã tuyên bố rằng Ukraine có thể, với sự hỗ trợ của Liên minh Âu Châu, giành lại toàn bộ lãnh thổ. Sự lạc quan đáng ngạc nhiên này che giấu lời hứa giảm bớt sự can dự của Hoa Kỳ và chuyển giao trách nhiệm chấm dứt chiến tranh cho Âu Châu”, Thủ tướng Tusk tuyên bố và nhấn mạnh rằng ông không làm mọi người mất hứng nhưng “Sự thật vẫn tốt hơn ảo tưởng.”

Trước đó, Tổng thống Trump đã đe dọa sẽ rút khỏi các cuộc đàm phán giữa Ukraine và Nga, và thừa nhận rằng cuộc chiến này khó chấm dứt hơn ông mong đợi - mặc dù ông đã khiến các đồng minh phương Tây sửng sốt với thông điệp đưa ra vào đêm thứ Ba.

“Tôi nghĩ rằng Ukraine, với sự hỗ trợ của Liên minh Âu Châu, có đủ khả năng chiến đấu và giành lại toàn bộ Ukraine về hình thái ban đầu”, ông viết trên mạng xã hội ngay sau cuộc gặp với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy bên lề Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc.

“Chúng tôi sẽ tiếp tục cung cấp vũ khí cho NATO để NATO muốn làm gì thì làm. Chúc mọi người may mắn!” ông nói thêm.

Những thay đổi đột ngột của ông trong cuộc xung đột, từ việc lên án Putin là “hoàn toàn ĐIÊN RỒ” cho đến việc ủng hộ nhà độc tài Nga tại một hội nghị thượng đỉnh ở Alaska vài tháng sau đó, hoặc tạm dừng rồi lại khởi động lại việc cung cấp viện trợ quân sự cho Ukraine, đã khiến Kyiv và các đồng minh lo lắng về lập trường thực sự của Washington mà các quan chức Liên Hiệp Âu Châu gọi là “nắng sớm mưa chiều”.

[Politico: Tusk issues stark reality check about Trump’s pro-Ukraine pivot]

4. Bộ Tổng tham mưu xác nhận Ukraine tấn công các cơ sở dầu mỏ và địa điểm sản xuất máy bay điều khiển từ xa ở Nga

Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Năm, 25 Tháng Chín, Phát ngôn nhân Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine, Đại Úy Andriy Yusov, cho biết trong đêm 24 Ukraine đã tiến hành các cuộc tấn công vào nhiều mục tiêu ở Nga liên quan đến hoạt động lọc dầu và sản xuất máy bay điều khiển từ xa.

Sự xác nhận này được đưa ra sau vụ tấn công được báo cáo vào đêm qua tại nhà máy hóa dầu Gazprom Neftekhim Salavat ở Cộng hòa Bashkortostan của Nga.

Đại Úy Yusov cho biết cuộc tấn công đã nhắm vào nhà máy lọc dầu tại Cộng hòa Bashkortostan, cụ thể là tổ máy lọc dầu chính ELOU-AVT-6. Các báo cáo sơ bộ cho thấy vụ tấn công đã gây ra hỏa hoạn tại cơ sở này.

Nhà máy Gazprom Neftekhim Salavat là một trong những nhà máy lọc dầu và hóa dầu lớn nhất của Nga, sản xuất 150 loại sản phẩm khác nhau, bao gồm xăng và dầu diesel. Nhà máy nằm cách tiền tuyến Ukraine khoảng 1.300 km.

Theo Đại Úy Yusov, cơ sở này giải quyết tới 10 triệu tấn dầu mỗi năm và là nhà sản xuất nhiên liệu hỏa tiễn lỏng chính của Nga.

Ngoài cuộc tấn công vào nhà máy lọc dầu ở Cộng hòa Bashkortostan, lực lượng Ukraine còn nhắm vào các địa điểm cơ sở hạ tầng quan trọng liên quan đến lĩnh vực năng lượng và quốc phòng của nước này.

Trạm bơm dầu Kuzmichi-1, một phần của mạng lưới vận chuyển dầu thô cung cấp cho các khu vực phía Nam của Nga, nằm trong số các cơ sở bị tấn công. Một cuộc tấn công khác nhắm vào trạm bơm Zenzevatka, phục vụ đường ống dẫn dầu chính Kuybyshev-Tikhoretsk.

Lực lượng Ukraine cũng đã tấn công một cơ sở sản xuất máy bay điều khiển từ xa ở làng Valuyki thuộc tỉnh Belgorod của Nga. Mặc dù mức độ thiệt hại vẫn đang được đánh giá, một đám cháy được tường trình đã bùng phát tại địa điểm này sau vụ tấn công.

Đại Úy Yusov cũng xác nhận rằng một cuộc tấn công tầm xa vào ngày 22 tháng 9 đã nhắm vào nhà máy giải quyết khí đốt Astrakhan ở miền nam nước Nga, buộc phải ngừng hoạt động một phần.

Nhà máy này, tọa lạc tại tỉnh Astrakhan của Nga, là một trong những tổ hợp hóa chất khí lớn nhất thế giới và là nhà sản xuất lưu huỳnh chính của Nga, được sử dụng trong thuốc nổ, chiếm tới 66% sản lượng quốc gia. Theo Bộ Tổng tham mưu, nhà máy này giải quyết tới 3,2 triệu tấn sản phẩm dầu mỗi năm.

Trong năm qua, lực lượng Ukraine đã tăng cường các cuộc tấn công vào ngành công nghiệp dầu mỏ của Nga, buộc phải ngừng hoạt động và làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu nhiên liệu trên toàn quốc.

Kyiv coi các nhà máy lọc dầu, cơ sở hóa dầu cũng như các địa điểm sản xuất quân sự của Nga là mục tiêu quân sự hợp lệ vì chúng giúp tài trợ cho cỗ máy chiến tranh của Mạc Tư Khoa.

[Kyiv Independent: Ukraine hits oil facilities, drone production site in Russia, General Staff confirms]

5. Điện Cẩm Linh cho biết NATO đang trong tình trạng chiến tranh với Nga khi các cuộc xâm nhập bằng máy bay điều khiển từ xa vẫn tiếp diễn ở Âu Châu

Hôm Thứ Năm, 25 Tháng Chín, bên lề Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tuyên bố công khai, rằng NATO và Liên minh Âu Châu đang tiến hành chiến tranh chống lại Nga “sử dụng Ukraine làm bàn đạp” và “trực tiếp tham gia” vào cuộc xung đột. Bình luận của ông Lavrov được đưa ra sau khi Điện Cẩm Linh liên tục tuyên bố rằng việc phương Tây hỗ trợ quân sự và tài chính cho Ukraine đồng nghĩa với sự thù địch trực tiếp đối với Nga.

Tuyên bố này cũng được đưa ra trong bối cảnh máy bay điều khiển từ xa liên tục xâm phạm không phận của các đồng minh NATO. NATO hôm thứ Ba đã cảnh báo Nga rằng họ sẵn sàng bảo vệ “từng tấc lãnh thổ đồng minh” sau khi Estonia cho biết máy bay chiến đấu Nga đã xâm phạm không phận của họ vào tuần trước. Vụ xâm phạm này diễn ra sau một sự việc tương tự ở Ba Lan hồi đầu tháng, khi khoảng 20 máy bay điều khiển từ xa từ Mạc Tư Khoa xâm phạm không phận Ba Lan. Chỉ trong tuần này, Đan Mạch đã báo cáo nhiều sự việc máy bay điều khiển từ xa tại các điểm hạ tầng quan trọng, khi một tàu đổ bộ của Nga bị phát hiện ẩn núp ngoài khơi bờ biển Đan Mạch.

Trong khi đó, Trợ lý Điện Cẩm Linh Yuri Ushakov cho rằng những phát biểu gay gắt của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đối với Nga có thể chỉ nhằm mục đích thu hút các nhà lãnh đạo nước ngoài, đặc biệt là trong các cuộc họp cao cấp tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc.

Ushakov cho biết: “Có những tuyên bố công khai và có những liên lạc thông qua các kênh kín”, đồng thời lưu ý rằng Mạc Tư Khoa theo dõi mọi tín hiệu từ Washington liên quan đến cuộc chiến ở Ukraine.

Ushakov suy đoán rằng lập trường cứng rắn của Tổng thống Trump có thể mang tính chiến lược: “Ở một mức độ nào đó, có thể ông ấy đang lấy lòng họ”, ông nói về các tương tác của Tổng thống Trump với các nhà lãnh đạo thế giới khác.

Tổng thống Trump gần đây đã nói với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan rằng Nga phải chấm dứt chiến tranh với Ukraine, viện dẫn hơn 7.800 ca tử vong chỉ trong một tuần và chỉ trích những nỗ lực quân sự tốn kém của Nga trong khi lại giành được rất ít lãnh thổ.

Điện Cẩm Linh đã nhiều lần bác bỏ các đề xuất ngừng bắn từ Mỹ và Ukraine, bao gồm cả các biện pháp tạm thời. Đáp lại, Tổng thống Trump nói Putin đã “làm ông thất vọng” và tuyên bố mối quan hệ trước đây giữa hai bên là không còn giá trị. Ông nói thêm rằng Ukraine có thể giành lại toàn bộ lãnh thổ đã mất với sự hỗ trợ của Âu Châu, đồng thời chỉ ra những khó khăn kinh tế của Nga.

[Newsweek: NATO Is At War with Russia Says Kremlin, As Drone Incursions Continue in Europe]

6. Tại sao Tổng thống Trump không ‘mất’ Ấn Độ vào tay Trung Quốc

Các nhà phân tích cho rằng suy đoán rằng Ấn Độ đang hướng tới quỹ đạo của Trung Quốc là quá đáng.

Chuyến đi của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tới Trung Quốc - chuyến đi đầu tiên của ông sau bảy năm - diễn ra trong bối cảnh Ấn Độ thất vọng trước động thái tăng thuế đối với hàng hóa Ấn Độ lên 50% của Tổng thống Trump để đáp trả việc Ấn Độ tiếp tục mua dầu của Nga.

Động thái này khiến New Delhi tức giận, đặc biệt là khi Trung Quốc, nước mua dầu hàng đầu của Nga, lại không phải chịu hình phạt nào như vậy.

Hình ảnh Modi trò chuyện với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Putin tại hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải ở Thiên Tân đã dấy lên những đồn đoán về việc tái cân bằng. Theo truyền thông Trung Quốc, Tập Cận Bình được tường trình đã nói với Modi rằng điều quan trọng là “rồng và voi” phải là bạn bè và láng giềng tốt.

Trên Truth Social, Tổng thống Trump than thở rằng Hoa Kỳ đã “mất Ấn Độ” vào tay Trung Quốc.

Chuyến thăm Trung Quốc của Modi diễn ra trong bối cảnh vẫn còn sự ngờ vực dai dẳng giữa các đối thủ trong khu vực - từ các tranh chấp biên giới chưa được giải quyết đến việc Ấn Độ hạn chế công nghệ Trung Quốc vì lo ngại an ninh, và cáo buộc Trung Quốc đã hỗ trợ đồng minh Pakistan trong cuộc xung đột kéo dài bốn ngày giữa nước này với Ấn Độ vào tháng 5.

Newsweek đã liên hệ với Tòa Bạch Ốc và các bộ ngoại giao Trung Quốc và Ấn Độ qua email để yêu cầu bình luận ngoài giờ làm việc.

Rajan Menon, giáo sư danh dự về quan hệ quốc tế tại Đại học Thành phố New York, cho biết với Newsweek rằng việc tăng thuế quan của Tổng thống Trump “chắc chắn đã gây ảnh hưởng xấu đến Ấn Độ, nơi mà động thái này bị coi là tùy tiện và mang tính cưỡng ép”.

“Nhưng nhìn xa hơn hiện tại, cả Ấn Độ và Hoa Kỳ đều có lý do chính đáng để không để tranh chấp cụ thể này làm chệch hướng sự hội tụ chiến lược đã có từ trước Tổng thống Trump nhiều năm và bắt đầu ngay sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc. Sự hội tụ đó xuất phát từ niềm tin chung rằng Trung Quốc là một đối thủ”, ông nói thêm.

Quan điểm này, được hình thành bởi những lo ngại về sức mạnh kinh tế và quân sự của Trung Quốc và nhiều thập niên xung đột biên giới định kỳ—bao gồm cả vụ ẩu đả chết người năm 2020 ở Ladakh—cung cấp “những lý do chính đáng để tiếp tục tăng cường quan hệ an ninh với Hoa Kỳ”

Sameer Lalwani, thành viên cao cấp không thường trú tại Quỹ Marshall của Đức, đã viết trong một bài phân tích gần đây cho tổ chức nghiên cứu tại Washington, DC rằng, bất chấp những động thái gần đây, vẫn còn một “trần sắt” trong mối quan hệ giữa Bắc Kinh và New Delhi.

Ông viết: “Sự cạnh tranh giữa Trung Quốc và Ấn Độ có thể sẽ tiếp diễn do những bất đồng cơ bản và sự ngờ vực về cưỡng ép kinh tế, xâm lược biên giới, quan hệ với Pakistan và công nghệ”.

Ông chỉ ra những “hành vi đối đầu” khác của Trung Quốc, bao gồm hạn chế xuất khẩu đất hiếm, phân bón và máy khoan đường hầm, cũng như hạn chế các kỹ thuật viên Trung Quốc làm việc tại các nhà máy mới của Foxconn, nhà cung cấp cho Apple, tại Ấn Độ, cản trở ngành điện tử của Ấn Độ.

“Trong khi đó, mối quan hệ Hoa Kỳ-Ấn Độ có khả năng ổn định và phục hồi nhờ mối quan hệ đối tác quốc phòng sâu sắc và thực chất hơn nhiều”, Lalwani viết.

Ông chỉ ra rằng các tuyên bố chính thức từ Ấn Độ và Trung Quốc sau hội nghị thượng đỉnh đôi khi khác nhau và tập trung vào những thành tựu nhỏ như nối lại chuyến bay thẳng.

Ngược lại, Modi đã không tham dự lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng của Trung Quốc tại Bắc Kinh, sự kiện đánh dấu thất bại của Nhật Bản trong Thế chiến II. Và trước chuyến thăm Trung Quốc, ông đã đến Tokyo để ký một loạt thỏa thuận với đồng minh hiệp ước của Hoa Kỳ - những thỏa thuận mà Lalwani mô tả là “có ý nghĩa và thực chất hơn nhiều so với bất kỳ thỏa thuận nào Ấn Độ đã ký kết với Trung Quốc”.

[Newsweek: Why Trump Hasn't 'Lost' India to China]

7. ‘Âu Châu không thể để mất Moldova’, Tổng thống Zelenskiy cảnh báo trong bối cảnh ảnh hưởng ngày càng tăng của Nga

Phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc vào ngày 24 tháng 9, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy kêu gọi các đồng minh phương Tây tăng cường hỗ trợ Moldova trong bối cảnh Nga ngày càng can thiệp vào chính trị nội bộ của nước này.

Moldova đang chuẩn bị cho cuộc bầu cử quốc hội, nơi các đảng thân Nga dự kiến sẽ thách thức Đảng Hành động và Đoàn kết, gọi tắt là PAS cầm quyền ủng hộ Âu Châu.

Tổng thống Zelenskiy so sánh Moldova với các quốc gia như Georgia và Belarus, những nơi mà ông cho là nằm dưới ảnh hưởng của Nga do thiếu sự quan tâm liên tục của quốc tế.

Dưới sự lãnh đạo của đảng cầm quyền Giấc mơ Georgia do nhà tài phiệt Bidzina Ivanishvili thành lập, Tbilisi đã xích lại gần Nga hơn và trì hoãn việc gia nhập Liên Hiệp Âu Châu.

Trong khi đó, Belarus đã nằm dưới sự cai trị của nhà lãnh đạo ủng hộ Điện Cẩm Linh Alexander Lukashenko trong hơn ba thập niên.

“Georgia phụ thuộc vào Nga, và trong nhiều năm qua, Belarus cũng đang dần phụ thuộc vào Nga”, Tổng thống Zelenskiy nói. “Âu Châu không thể để mất cả Moldova nữa.”

Tổng thống Zelenskiy nói thêm rằng việc hỗ trợ Moldova sẽ chỉ cần khoản đầu tư tối thiểu từ Liên minh Âu Châu nhưng cảnh báo rằng cái giá phải trả cho sự không hành động có thể lớn hơn nhiều.

“ Moldova đang tự vệ trước sự can thiệp của Nga”, Tổng thống Zelenskiy nói. “Liên Hiệp Âu Châu cần hỗ trợ Moldova ngay bây giờ bằng tài chính và năng lượng, chứ không chỉ bằng lời nói hay hành động chính trị.”

Theo Tổng thống Zelenskiy, việc tăng cường hỗ trợ cho Moldova là bước đi quan trọng hướng tới việc bảo vệ sự ổn định chung của Âu Châu.

Những năm gần đây, giới lãnh đạo thân Liên Hiệp Âu Châu của Moldova ngày càng cảnh báo về những nỗ lực của Nga nhằm làm mất ổn định tình hình chính trị của đất nước và con đường hội nhập Âu Châu của nước này.

Khi cuộc bầu cử quốc hội đang đến gần, Tổng thống thân Âu Châu của Moldova, Maia Sandu, đã cảnh báo vào ngày 22 tháng 9 rằng những nỗ lực can thiệp của Nga đe dọa đến chủ quyền, nền độc lập và tương lai Âu Châu của đất nước này.

Cuộc bầu cử Quốc hội ở Moldova sẽ diễn ra vào ngày 28 tháng 9.

[Kyiv Independent: 'Europe cannot afford to lose Moldova too,' Zelensky warns amid rising Russian influence]

8. Âu Châu đang có chiến tranh với Nga, dù Âu Châu có muốn hay không

Ivo Daalder, cựu đại sứ Hoa Kỳ tại NATO, là thành viên cao cấp tại Trung tâm Belfer của Đại học Harvard và là người dẫn chương trình podcast hàng tuần “World Review with Ivo Daalder”. Ông viết chuyên mục From Across the Pond của tờ POLITICO. Ông vừa có bài viết nhan đề “Europe is at war with Russia, whether it likes it or not”, nghĩa là “Âu Châu đang có chiến tranh với Nga, dù Âu Châu có muốn hay không”.

Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.

Nga đang trong tình trạng chiến tranh với Âu Châu. Nga đã tiến hành một cuộc chiến tranh công khai ở Ukraine trong hơn một thập niên nay, và với mức độ ngày càng khốc liệt kể từ cuộc xâm lược toàn diện vào năm 2022. Nhưng giao tranh ở Ukraine chỉ là một phần trong cuộc chiến rộng lớn hơn của Nga chống lại toàn bộ Âu Châu.

Các cuộc xâm nhập bằng máy bay điều khiển từ xa vào Ba Lan và Rumani và bay vào không phận Estonia trong tháng này nhấn mạnh ý định lớn hơn của Mạc Tư Khoa: đó là chia rẽ Âu Châu và Hoa Kỳ, làm suy yếu sự ủng hộ của công chúng đối với hành động quân sự mạnh mẽ và chấm dứt sự ủng hộ của lục địa này đối với Ukraine.

Nhưng cho đến nay, Âu Châu vẫn chưa coi trọng mối đe dọa này. Họ thích coi các hoạt động leo thang của Nga - như ám sát, tấn công mạng, phá hoại cơ sở hạ tầng quan trọng, các chiến dịch tuyên truyền sai lệch, v.v. - là những hành động nằm trong vùng xám dưới mức xung đột vũ trang. Và phản ứng mà họ lựa chọn là tăng cường khả năng phục hồi, đồng thời đôi khi công khai lên án Nga về các hành động của nước này.

Về cơ bản, Âu Châu không buộc Mạc Tư Khoa phải trả giá cho hành động kích động ngầm chống lại lục địa này — và đó là một sai lầm.

Thất bại này là nguyên nhân dẫn đến sự leo thang đáng kể các cuộc tấn công của Điện Cẩm Linh vào Âu Châu trong ba năm qua. Như một báo cáo mới của Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế, gọi tắt là IISS nhấn mạnh, số lượng các cuộc tấn công như vậy đã tăng lên khi cuộc xâm lược toàn diện Ukraine diễn ra, và lý do rất rõ ràng: Nga đã bị cản trở bởi sự phòng thủ ngoan cường của Ukraine trên chiến trường và sự hỗ trợ mà nước này nhận được từ Âu Châu và Hoa Kỳ.

“Nga đơn giản là không có đủ khả năng để khuất phục hoàn toàn Ukraine bằng vũ lực”, giám đốc MI6 của Anh, Richard Moore, nhận định hôm 19 Tháng Chín,. “Đúng vậy, họ đang tiến lên trên chiến trường, nhưng với tốc độ chậm như sên và cái giá phải trả vô cùng đắt đỏ, và quân đội của Putin vẫn còn kém xa mục tiêu xâm lược ban đầu”, ông nói thêm. Nói một cách dân dã như người Anh chúng ta thường nói, Putin đã “đớp vào miệng” quá nhiều đến mức nuốt không trôi.

Cách duy nhất để Mạc Tư Khoa đạt được mục tiêu hiện tại là làm suy yếu sự ủng hộ của Âu Châu dành cho Ukraine và khai thác sự chia rẽ trong và giữa các quốc gia NATO. Đây chính là mục tiêu mà cuộc chiến ngầm chống lại Âu Châu của họ nhắm đến.

Báo cáo của IISS nêu chi tiết số lượng các cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng Âu Châu liên quan đến chiến tranh Ukraine. Khi quân đội nước này suy yếu vào năm 2023, số lượng các cuộc tấn công vào Âu Châu đã tăng gần gấp bốn lần, và chúng ngày càng nhắm vào “các căn cứ, cơ sở sản xuất và các cơ sở liên quan đến việc vận chuyển hàng viện trợ quân sự cho Ukraine”.

Sau đó, trong nửa đầu năm nay, các cuộc tấn công đã giảm đáng kể, có thể phản ánh đánh giá của Mạc Tư Khoa rằng việc Tổng thống Donald Trump trở lại nắm quyền sẽ làm suy yếu sự ủng hộ dành cho Ukraine. Và quả thực, điều đó đã xảy ra — Washington đã chấm dứt hỗ trợ quân sự và kinh tế cho Ukraine và tìm kiếm một kết thúc ngoại giao cho cuộc chiến, chấp nhận nhiều điều kiện của Mạc Tư Khoa.

Nhưng ngay cả khi Hoa Kỳ thay đổi hướng đi, cam kết của Âu Châu đối với Ukraine vẫn kiên định - và thậm chí còn tăng lên: Các nước chủ chốt ở Âu Châu hiện đang nghiêm chỉnh thảo luận về việc điều động một lực lượng an ninh đáng kể ở Ukraine sau khi giao tranh kết thúc; các chính phủ Âu Châu, dẫn đầu là Đức, đang gửi một lượng lớn vũ khí tới Ukraine - bao gồm một số vũ khí mua từ Hoa Kỳ; hỗ trợ tài chính cho nền kinh tế của nước này và ngành công nghiệp quốc phòng đang phát triển nhanh chóng đang tăng lên; các lệnh trừng phạt bổ sung đang được đưa ra; và Liên Hiệp Âu Châu đang nghiêm chỉnh xem xét việc tịch thu các tài sản bị đóng băng của Nga.

Trước cam kết mạnh mẽ như vậy, Putin hiện đang nỗ lực phá hoại và đe dọa Âu Châu hơn nữa.

Có lẽ không phải ngẫu nhiên mà mọi chuyện bắt đầu sau cuộc gặp giữa nhà lãnh đạo Nga và Tổng thống Trump tại Alaska, nơi nhà độc tài đánh giá rằng Mỹ khó có thể chống lại sự leo thang hơn nữa từ Mạc Tư Khoa. Và rõ ràng, sự leo thang đã diễn ra: Kể từ cuộc gặp đó, Nga đã tăng cường ném bom Ukraine - bao gồm cả cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn lớn nhất trong cuộc chiến, diễn ra vào đầu tháng 9. Và trong bối cảnh các nỗ lực quân sự của ông ta bên trong Ukraine ngày càng táo bạo, Putin quyết định thử thách Âu Châu và NATO mạnh hơn nữa.

Đầu tiên, Nga đã điều 19 máy bay điều khiển từ xa vượt biên giới Ba Lan vào ngày 10 tháng 9, tiếp theo là một máy bay điều khiển từ xa khác vượt biên giới Rumani vài ngày sau đó. Tiếp theo, tuần trước, ba máy bay chiến đấu MiG-31 của Nga đã xâm phạm không phận Estonia và bay lượn trong 12 phút (Mặc dù được sử dụng làm máy bay đánh chặn, MiG-31 có khả năng mang và phóng hỏa tiễn siêu thanh Kinzhal mà Nga đã nhiều lần sử dụng chống lại Ukraine).

Trong cả ba trường hợp, lực lượng Âu Châu đều vượt qua bài kiểm tra quân sự về khả năng vô hiệu hóa hiệu quả mối đe dọa, bao gồm việc bắn hạ một số máy bay điều khiển từ xa đang hướng đến một căn cứ không quân ở Ba Lan. Tuy nhiên, các nước NATO đã thất bại trong bài kiểm tra chính trị.

Phản ứng của Hoa Kỳ trước những vi phạm liên tục này khá thờ ơ, khi Tổng thống Trump và các quan chức khác cho rằng cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào Ba Lan có thể là một sai lầm. Tổng thống cũng tuyên bố rõ ràng rằng ông “sẽ không bảo vệ bất kỳ ai”.

Về phần mình, NATO đã triệu tập hai lần để tham khảo ý kiến về Điều 4 — lần đầu theo yêu cầu của Ba Lan và sau đó là Estonia. Khối này cũng tuyên bố tăng cường hiện diện quân sự dọc theo sườn phía Đông. Nhưng Putin vẫn chưa phải trả giá — và cho đến khi ông ta chưa phải trả giá, Nga sẽ tiếp tục leo thang, nhằm mục đích làm suy yếu sự ủng hộ của Âu Châu dành cho Ukraine và chia rẽ liên minh.

Vậy thì Âu Châu có thể và nên làm gì?

Một ý tưởng, được Ngoại trưởng Ba Lan Radosław Sikorski ủng hộ, là mở rộng hệ thống phòng thủ của NATO bằng cách đánh chặn máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn ngay trên lãnh thổ Ukraine. Điều này có thể được thực hiện bằng các máy bay chiến đấu và hệ thống phòng không Âu Châu hoạt động từ không phận hoặc lãnh thổ Âu Châu, hoặc trên bầu trời Ukraine. Đây sẽ là một biện pháp phòng thủ, góp phần trực tiếp vào quốc phòng của Ukraine.

Một hành động khác là làm rõ rằng bất kỳ sự xâm nhập nào của Nga vào không phận, lãnh thổ hoặc vùng biển Âu Châu sẽ dẫn đến hành động quân sự nhằm phá hủy hoặc vô hiệu hóa hệ thống vi phạm đó. Điều này cũng sẽ cấu thành một biện pháp phòng thủ — một biện pháp sẽ làm giảm khả năng Nga tiếp tục xâm phạm lãnh thổ Âu Châu.

Cuối cùng, Âu Châu nên cung cấp cho Ukraine năng lực tấn công các nút hậu cần quan trọng và các cơ sở hỗ trợ chiến tranh ở Nga. Kyiv đã sản xuất máy bay điều khiển từ xa tầm xa và hiện đang hoàn thiện việc phát triển hỏa tiễn đạn đạo, vốn đã tấn công các cơ sở năng lượng và các cơ sở khác của Nga. Âu Châu có thể hỗ trợ nỗ lực này bằng vũ khí và sự hỗ trợ các kỹ thuật tinh vi hơn.

Âu Châu đang có chiến tranh với Nga, dù muốn hay không. Đã đến lúc phải nhận ra thực tế này và hành động phù hợp.

[Politico: Europe is at war with Russia, whether it likes it or not]

9. Rubio gặp Lavrov tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, kêu gọi Nga chấm dứt đổ máu ở Ukraine

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đưa tin vào ngày 24 tháng 9 rằng Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio đã kêu gọi Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov chấm dứt “cuộc giết chóc” và theo đuổi các cuộc đàm phán hòa bình với Ukraine.

Tuyên bố được đưa ra sau khi hai quan chức gặp nhau tại New York bên lề kỳ họp thứ 80 của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc.

Tuyên bố cho biết: “Bộ trưởng nhắc lại lời kêu gọi của Tổng thống Hoa Kỳ (Donald) Tổng thống Trump về việc chấm dứt giết chóc và yêu cầu Mạc Tư Khoa phải thực hiện các bước có ý nghĩa hướng tới một giải pháp lâu dài cho cuộc chiến tranh Nga-Ukraine”.

Cuộc gặp diễn ra sau cuộc hội đàm giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Volodymyr Zelenskiy, trong đó Tổng thống Trump gọi Nga là “hổ giấy” và cam kết rằng với sự hỗ trợ của Âu Châu, Ukraine có thể giành chiến thắng và thậm chí đòi lại lãnh thổ đã chiếm được.

Điều này dường như đánh dấu sự đảo ngược hoàn toàn trong chính sách của chính quyền ông và những bình luận trước đây của Tổng thống Trump về vùng đất bị tạm chiếm của Ukraine.

Những bình luận này được đưa ra chỉ một tháng sau khi Tổng thống Trump tiếp đón Putin trong một hội nghị thượng đỉnh cao cấp tại Alaska vào ngày 15 tháng 8, trong đó Tổng thống Trump tuyên bố sẽ chấm dứt vai trò trung gian cho một thỏa thuận hòa bình giữa Kyiv và Mạc Tư Khoa dựa trên tình hình dọc theo tiền tuyến hiện tại.

[Kyiv Independent: Rubio meets with Lavrov at UN General Assembly, urges Russia to halt the bloodshed in Ukraine]

10. Nhà tuyên truyền người Nga Simonyan xác nhận đang điều trị ung thư

Nhà tuyên truyền người Nga Margarita Simonyan đã công khai xác nhận vào ngày 22 tháng 9 rằng bà đang trong quá trình điều trị ung thư.

Simonyan, một giám đốc điều hành truyền thông Nga 45 tuổi và là tổng biên tập của kênh truyền thông tuyên truyền RT của Nga, cho biết vào ngày 7 tháng 9 rằng bà đã được chẩn đoán mắc “bệnh nghiêm trọng” và sắp phải phẫu thuật.

Mặc dù bà không cung cấp chi tiết về tình trạng bệnh của mình vào thời điểm đó, tờ Moscow Times trước đó đã đưa tin rằng Simonyan đã được chẩn đoán mắc bệnh ung thư. Một nguồn tin trong ngành truyền thông nói với hãng tin độc lập này rằng việc Simonyan rời khỏi RT đang được xem xét.

Simonyan là nhà lãnh đạo kênh truyền hình quốc doanh lớn nhất Nga là Russia Today, gọi tắt là RT, và là nhân vật chủ chốt trong thông điệp của nhà nước Nga thúc đẩy cuộc xâm lược toàn diện của nhà độc tài Vladimir Putin vào Ukraine

Với tư cách là nhà lãnh đạo RT và là đồng minh của Putin, Simonyan là nhân vật nổi bật trong ngành tuyên truyền nhà nước Nga, người đã bị Liên Hiệp Âu Châu, Anh, Hoa Kỳ và Ukraine trừng phạt vì vai trò của bà. Lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Âu Châu nhấn mạnh rằng trong nhiều năm trước khi xảy ra cuộc xâm lược Ukraine vào tháng 2, 2022, Simonyan đã thổi bùng trong dư luận xã hội Nga tình cảm bài Ukraine, và những cáo buộc sai trái rằng Ukraine không phải là một quốc gia, không hề có dân tộc Ukraine, và chính quyền hợp pháp ở Kyiv là tân Quốc Xã. Liên Hiệp Âu Châu cho rằng cùng với Putin và những người khác, Simonyan phải chịu trách nhiệm về cái chết của hàng triệu người Nga và Ukraine.

Kể từ khi Putin bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện, bà đã liên tục lên tiếng ủng hộ hành động xâm lược của Nga và lan truyền những tuyên bố sai sự thật về cuộc xung đột để làm mất uy tín của Ukraine.

Tuy nhiên, Simonyan chia sẻ trên kênh Telegram của bà vào ngày 22 tháng 9: “Tôi rất vui khi viết rằng tôi vẫn ổn, nhưng tôi cố gắng không bao giờ nói dối”.

“Tigran Keosayan vẫn đang hôn mê, còn tôi thì đang điều trị ung thư. Thế thì có gì tốt chứ? Sớm thôi, các bạn sẽ thấy tôi đội tóc giả.”

Keosayan, chồng bà Simonyan, 59 tuổi, một nhà tuyên truyền và đạo diễn phim, đã vào bệnh viện vào tháng 12 năm 2024 sau khi tử vong lâm sàng. Ông đã hôn mê kể từ đó.

[Kyiv Independent: Russian propagandist Simonyan confirms undergoing cancer treatment]

11. Nghi phạm tấn công mạng bị bắt sau vụ gián đoạn lớn tại các phi trường Âu Châu

Chính quyền Anh đã bắt giữ một người đàn ông ngoài 40 tuổi vì liên quan đến vụ tấn công mạng làm gián đoạn hoạt động tại một số phi trường đông đúc nhất Âu Châu, CNN đưa tin vào ngày 24 tháng 9, trích dẫn thông tin từ Cơ quan Phòng chống Tội phạm Quốc gia Anh, gọi tắt là NCA.

Tuần trước, cuộc tấn công mạng đã làm gián đoạn hệ thống làm thủ tục tự động, gây ra tình trạng hủy chuyến bay và chậm trễ tại một số phi trường lớn ở Âu Châu, bao gồm Brussels, Berlin và Heathrow của Luân Đôn.

Theo NCA, người đàn ông này đã bị bắt vào ngày 23 tháng 9 tại West Sussex, Anh, vì nghi ngờ phạm tội theo Đạo luật lạm dụng máy tính.

Paul Foster, nhà lãnh đạo Đơn vị tội phạm mạng quốc gia của NCA, cho biết trong một tuyên bố rằng cuộc điều tra đang ở giai đoạn đầu và vẫn đang tiếp tục.

Trên khắp Âu Châu, các cuộc tấn công hỗn hợp của Nga, bao gồm cả tấn công mạng, đã trở nên thường xuyên hơn và hung hãn hơn kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu.

Chính quyền vẫn chưa xác định liệu Nga có đóng vai trò gì trong vụ việc này hay không.

Cuộc tấn công mạng vào ngày 19 tháng 9 nhắm vào Collins Aerospace, hãng dự kiến khai thác các chuyến bay từ Luân Đôn, Berlin, Dublin và Brussels, gây ra sự gián đoạn trên quy mô lớn.

Tại Sân bay Brussels, nhân viên phải dùng iPad và máy tính xách tay để làm thủ tục cho hành khách. Trong khi đó, tại Sân bay Berlin, thẻ lên máy bay viết tay đã được cấp do hệ thống làm thủ tục trực tuyến gặp sự việc, Reuters đưa tin.

Tính đến sáng ngày 24 tháng 9, Sân bay Berlin vẫn đang vật lộn với các vấn đề kỹ thuật, với hầu hết các quy trình được giải quyết thủ công và việc giải quyết dữ liệu bị chậm trễ đáng kể. Các quan chức tại đây không loại trừ khả năng sẽ có thêm các chuyến bay bị trì hoãn hoặc hủy bỏ do những nỗ lực tiếp tục “giảm thiểu tác động” của cuộc tấn công mạng.

Sân bay Heathrow của Luân Đôn báo cáo rằng hầu hết các chuyến bay đều hoạt động bình thường tính đến ngày 24 tháng 9, trong khi Sân bay Brussels chỉ ghi nhận một số gián đoạn nhỏ vào ngày 23 tháng 9, theo CNN.

[Politico: Cyberattack suspect arrested after major disruption at European airports]

 

1. ‘Chúng ta đang tiến lên với cái giá khổng lồ’: Thượng nghị sĩ Nga thừa nhận Ukraine thống trị cuộc chiến máy bay điều khiển từ xa, mặt trận bế tắc

Một thượng nghị sĩ Nga từ khu vực Zaporizhzhia của Ukraine bị tạm chiếm đã thừa nhận rằng Mạc Tư Khoa đang mất dần thế trận trong chiến tranh máy bay điều khiển từ xa và cuộc xâm lược Ukraine đã đi vào bế tắc.

Dmitry Rogozin, thành viên của đảng Nước Nga Thống nhất ủng hộ Điện Cẩm Linh và là thượng nghị sĩ đại diện cho khu vực Zaporizhzhia bị Nga tạm chiếm, cho biết lực lượng Nga chỉ đang tiến quân “với khó khăn to lớn và cái giá phải trả rất đắt”. Rogozin là khoa học gia, trước đây là Tổng Giám đốc Công Nghệ Không Gian Roscosmos và là Phó Thủ tướng đặc trách về kỹ nghệ quốc phòng từ năm 2018 đến 2022, trước khi bị thay thế bởi Yury Borisov, là người cũng mới bị Putin thay thế hôm 19 Tháng Năm, sau các nỗ lực thất bại liên quan đến hỏa tiễn Satan 2.

Rogozin mô tả tình hình dọc theo tuyến đầu là một cuộc chiến tranh vị trí, nơi thiết bị “bị phá hủy trước khi đến được mặt trận” và các nhóm tấn công nhỏ tiến lên nhưng không mấy thành công.

Rogozin cũng thừa nhận Nga đang tụt hậu trong chiến tranh máy bay điều khiển từ xa. Ông nói rằng Ukraine có “số lượng máy bay điều khiển từ xa nhiều gấp mười lần” nhờ sự hỗ trợ từ “một liên minh các quốc gia công nghệ cao”. Ông tuyên bố Ukraine điều động từ 100 đến 250 máy bay điều khiển từ xa tầm xa mỗi ngày, và con số này đang tăng đều đặn.

Những nhận xét của ông có thể được so sánh với đánh giá của Valeriy Zaluzhny, cựu tổng tư lệnh Ukraine và hiện là đại sứ tại Vương quốc Anh.

Rogozin cho rằng tính chất tĩnh tại của chiến trường tiền tuyến và tình trạng bế tắc về vị trí sẽ gây bất lợi cho Nga, đặc biệt là khi xét đến ưu thế của máy bay điều khiển từ xa FPV của Ukraine trên chiến trường.

Với lợi thế vốn có là bên phòng thủ trong một mặt trận trì trệ như hiện nay, tổn thất lớn trên chiến trường đang đổ về phía Nga, trong khi thương vong của Ukraine được giảm thiểu so với nỗ lực đột phá ở cấp độ tác chiến.

Ngay cả khi cả hai bên đều đứng yên, quân đội Nga vẫn thiếu nguồn cung cấp đạn dược, thực phẩm và thuốc men đầy đủ, mỗi đợt giao hàng đều phụ thuộc vào máy bay điều khiển từ xa của Ukraine, bên cạnh những thách thức tự nhiên mà lực lượng bộ binh viễn chinh phải đối mặt trong các chiến hào đầy chuột.

Trung Tướng hồi hưu Keith Kellogg, đặc phái viên Hoa Kỳ về Ukraine và Nga, đã có chuyến thăm Ukraine để tham dự Hội nghị thường niên Chiến lược Âu Châu Yalta, gọi tắt là YES lần thứ 21 tại Kyiv. Ông cho biết: Chiến tranh thực sự đã thay đổi rất sâu xa. Trong giai đoạn đầu của cuộc xâm lược, chiến tranh có thể được đặc trưng bởi các cuộc đấu pháo. Chính vì thế, người ta nghe nhiều đến các chiến dịch một triệu quả đạn pháo cho Ukraine của Liên Hiệp Âu Châu và sau đó là một chiến dịch tương tự của Tiệp. Tuy nhiên, tốc độ sản xuất đạn pháo của Âu Châu quá chậm. Nga có thể sản xuất lượng đạn pháo trong một tháng bằng số lượng Âu Châu sản xuất trong một năm. Sản lượng của Mỹ khá hơn nhưng lại có những người sẵn sàng cắt nguồn cung cấp vào đúng lúc chiến trường đang cần nhất.

Nếu cứ tiếp tục như thế, Ukraine biết thế nào mình cũng thua. Chính vì thế, Ukraine đã nỗ lực cải tiến máy bay điều khiển từ xa để có thể lao thẳng vào các khẩu pháo cách xa 25km, rồi 40km, bắt chúng phải im tiếng. Chiến tranh đã thay đổi rất sâu xa và những gì người Nga có ưu thế hơn đã không phát huy được tác dụng. Cho đến ngày Thứ Năm, 25 Tháng Chín, Nga đã mất 33.133 khẩu pháo, 12.001 xe tăng, 23.287 xe thiết giáp, 1501 hệ thống hỏa tiễn phóng hàng loạt và 1222 hệ thống phòng không.

“Chiến trường ngày nay không mấy khi thấy bóng xe tăng, và những cỗ trọng pháo được gọi là thần chiến tranh của Nga,” Rogozin than thở.

[Kyiv Post: ANALYSIS: ‘We’re Advancing at Colossal Cost’: Russian Senator Admits Ukraine Dominates Drone War, Front Stuck in Stalemate]

2. Đồng minh của Putin chế giễu Tổng thống Donald Trump - ‘Trượt vào một thực tại thay thế’

Đồng minh của Vladimir Putin, Dmitry Medvedev, đã đưa ra lời chỉ trích gay gắt đối với Tổng thống Donald Trump, tuyên bố rằng tổng thống Hoa Kỳ đã “trượt vào một thực tế thay thế” sau khi Tổng thống Trump tuyên bố vào thứ Ba rằng Ukraine có thể đòi lại toàn bộ lãnh thổ đã mất vào tay Nga, đánh dấu sự thay đổi lớn so với lời kêu gọi trước đó của ông rằng Kyiv phải nhượng bộ.

Medvedev, cựu tổng thống Nga và hiện là phó chủ tịch Hội đồng An ninh Quốc gia phát biểu rằng : “Còn Tổng thống Trump? Một lần nữa, ông ta lại lạc vào một thực tại khác và lại tung ra một loạt những lời lẽ chính trị về chủ đề 'Nước Nga yếu đuối đến mức nào'. Sau cuộc gặp với những gã hề Kyiv và Paris, ông ta đã đăng một bản cập nhật gây sốc. Đó là chiến thắng cuối cùng của Ukraine, sự trở lại của biên giới cũ, nền kinh tế Nga đang sụp đổ thời chiến, các tuyến đường ống dẫn khí đốt, và dĩ nhiên - 'hổ giấy'.”

Trong bài đăng trên Truth Social hôm thứ Ba, Tổng thống Trump cho biết ông nghĩ Ukraine, với sự hỗ trợ của Liên minh Âu Châu, “có đủ khả năng chiến đấu và giành lại toàn bộ Ukraine về hình thái ban đầu”.

“Nga đã chiến đấu vô định suốt ba năm rưỡi, một cuộc chiến mà lẽ ra một cường quốc quân sự thực sự phải mất chưa đầy một tuần mới có thể chiến thắng. Điều này chẳng giúp phân biệt được Nga. Thực tế, nó khiến họ trông giống như 'một con hổ giấy'“, Tổng thống Trump viết.

Bài đăng này được đưa ra sau nhiều tháng gây áp lực buộc Ukraine phải nhượng bộ và đưa ra ý tưởng trao đổi lãnh thổ với Nga.

Medvedev nói tiếp: “Trong thực tế này, mọi thứ trông khác hẳn. Kyiv đang thắng thế, Nga bị xé nát, và nền kinh tế của Ukraine đang bùng nổ nhờ nguồn lực của chính mình. Những người tiền nhiệm của Tổng thống Trump là Obama và Tổng thống Biden từ lâu đã sống hạnh phúc trong thực tế đó.”

Medvedev nói Tổng thống Trump “không phải như vậy”.

“Tôi không nghi ngờ gì rằng ông ta sẽ lại quay ngoắt 180 độ. Ông ta luôn làm vậy. Có lẽ ông ta sẽ yêu cầu nghệ sĩ piano xanh ký vào bản thỏa thuận đầu hàng trong vài ngày tới. Hoặc có thể bay lên sao Hỏa cùng Musk, sau khi được tha thứ. Hoặc làm một điều gì đó rất quan trọng khác - một điều gì đó có thể giúp ông ta giành được giải Nobel.”

Medvedev kết thúc bằng cách chế giễu cách Tổng thống Trump thường kết thúc nhiều bài đăng trên Truth Social của mình bằng câu nói: “Cảm ơn các bạn đã quan tâm đến chủ đề này”.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy phát biểu với các nhà lãnh đạo thế giới vào thứ Tư rằng thế giới đang trong “cuộc chạy đua vũ trang hủy diệt nhất trong lịch sử” và cho biết Putin muốn mở rộng chiến tranh ở Âu Châu.

“ Chúng ta đang sống trong cuộc chạy đua vũ trang hủy diệt nhất lịch sử”, Tổng thống Zelenskiy phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc ở New York. “Ukraine chỉ là nước đầu tiên, và giờ đây máy bay điều khiển từ xa của Nga đã bay khắp Âu Châu, các hoạt động của Nga đã lan rộng khắp các quốc gia, và Putin muốn tiếp tục cuộc chiến này bằng cách mở rộng nó.”

[Newsweek: Putin Ally Ridicules Donald Trump—’Slipped Into an Alternate Reality’]

3. NATO, Liên Hiệp Âu Châu đã ‘tuyên chiến’ với Nga thông qua Ukraine, Lavrov tuyên bố

NATO và Liên Hiệp Âu Châu đã “tuyên chiến” với Nga thông qua Ukraine, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tuyên bố hôm 25 tháng 9.

Phát biểu của Lavrov được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Nga và NATO sau những vụ vi phạm không phận gần đây của liên minh này bởi máy bay điều khiển từ xa và máy bay chiến đấu của Nga.

Nhà ngoại giao hàng đầu của Nga nhắc lại quan điểm lâu nay của Điện Cẩm Linh rằng phương Tây đã kích động chiến tranh ở Ukraine và cho biết NATO và Liên Hiệp Âu Châu đã vượt ra ngoài sự hỗ trợ gián tiếp và hiện là các bên tham chiến.

Bình luận của ông lặp lại tuyên bố tương tự của phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov vào ngày 15 tháng 9, rằng NATO đang trong tình trạng chiến tranh với Nga do tiếp tục hỗ trợ quân sự cho Kyiv.

Bình luận của Peskov được đưa ra vài ngày sau khi Ba Lan bắn hạ máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận nước này.

Sau nhiều lần máy bay Nga xâm phạm không phận các quốc gia thành viên NATO, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tuyên bố các đồng minh nên bắn hạ máy bay Nga xâm phạm không phận của họ, một quan điểm được nhiều quan chức Âu Châu ủng hộ.

Đáp lại, Đại sứ Nga tại Pháp Alexey Meshkov đã cảnh báo vào ngày 25 tháng 9 rằng những hành động như vậy của NATO sẽ tương đương với “chiến tranh” chống lại Nga.

Ba Lan đã bắn hạ ít nhất ba máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận nước này vào ngày 10 tháng 9, trong khi vài ngày sau đó, Rumani báo cáo một máy bay điều khiển từ xa của Nga bay qua lãnh thổ nước này trong gần một giờ.

Vào ngày 19 tháng 9, Estonia cáo buộc Nga vi phạm không phận của mình bằng ba máy bay chiến đấu MiG-31, bay trong không phận Estonia trong 12 phút.

Sự gia tăng gần đây trong các vụ vi phạm không phận của Nga và các hành động khiêu khích khác trên lãnh thổ NATO, bao gồm các chiến dịch thông tin sai lệch, đã làm gia tăng mối lo ngại ở phương Tây về nguy cơ leo thang quân sự rộng rãi hơn của Nga.

[Politico: NATO, EU have 'declared war' on Russia through Ukraine, Lavrov claims]

4. Tổng thống Zelenskiy nói rằng ông sẽ không tái tranh cử sau chiến tranh, sẽ thúc đẩy bầu cử trong thời gian ngừng bắn tiềm năng

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy sẽ không tìm kiếm nhiệm kỳ thứ hai sau khi cuộc chiến toàn diện của Nga kết thúc, ông cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Axios được công bố vào ngày 25 tháng 9.

Bình luận của Tổng thống Zelenskiy được đưa ra trong bối cảnh nỗ lực hòa bình đang diễn ra nhằm chấm dứt chiến tranh, mặc dù Nga từ chối đồng ý ngừng bắn và tiếp tục các cuộc tấn công vào Ukraine.

Tổng thống Zelenskiy cho biết trong một đoạn trích được công bố của cuộc phỏng vấn rằng: “Nếu chúng ta kết thúc cuộc chiến với người Nga, tôi sẵn sàng không tranh cử nhiệm kỳ thứ hai vì đó không phải là mục tiêu của tôi - bầu cử”.

“Trong giai đoạn khó khăn này, tôi rất muốn được ở bên đất nước, giúp đỡ đất nước. Mục tiêu của tôi là chấm dứt chiến tranh.”

Hai tháng trước, nhóm của tổng thống đã phải đối mặt với phản ứng dữ dội sau khi cố gắng tước đi tính độc lập của các tổ chức chống tham nhũng lớn - một động thái đã gây ra các cuộc biểu tình đường phố đầu tiên kể từ khi bắt đầu cuộc chiến toàn diện và bị những người chỉ trích coi là một nỗ lực khác nhằm củng cố quyền lực.

Trong các cuộc phỏng vấn gần đây với giới truyền thông Hoa Kỳ, Tổng thống Zelenskiy cũng không loại trừ khả năng tổ chức bầu cử trong trường hợp ngừng bắn nếu tình hình an ninh cho phép.

Khi được hỏi liệu ông có cam kết thúc đẩy tiến trình bầu cử hay không nếu Putin đồng ý ngừng bắn trong nhiều tháng, tổng thống Ukraine trả lời “có”.

Tổng thống Zelenskiy nói với Axios rằng trong cuộc gặp ngày 23 tháng 9 với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tại New York, ông cho biết Ukraine có thể sử dụng thời gian ngừng bắn để tổ chức bầu cử và ông có thể “gửi tín hiệu này tới quốc hội”.

Hiến pháp Ukraine cấm tổ chức bầu cử theo lệnh thiết quân luật, vốn đã có hiệu lực kể từ khi Nga tiến hành cuộc chiến toàn diện chống lại Ukraine vào tháng 2 năm 2022. Để tổ chức bầu cử, trước tiên quốc hội phải dỡ bỏ lệnh thiết quân luật và sau đó ấn định ngày bỏ phiếu.

Nga đã sử dụng rộng rãi luận điệu tuyên truyền rằng Tổng thống Zelenskiy là bất hợp pháp để làm mất uy tín chính phủ Ukraine. Tuyên bố sai trái này dựa trên tiền đề rằng nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Zelenskiy ban đầu dự kiến kết thúc vào ngày 20 tháng 5 năm 2024.

Cuộc xâm lược toàn diện của Nga và tuyên bố thiết quân luật sau đó ở Ukraine đồng nghĩa với việc không thể tổ chức bầu cử và nhiệm kỳ của ông đã được gia hạn, điều mà các luật sư về hiến pháp cho rằng là được phép theo luật pháp Ukraine.

[Kyiv Independent: Zelensky says he won't seek re-election after war, will push for elections during potential ceasefire]

5. Nga tràn ngập cuộc bầu cử ở Tiệp bằng thông tin sai lệch khi Babiš dẫn đầu trong các cuộc thăm dò

Cuộc bầu cử sắp tới ở Tiệp có ảnh hưởng rất lớn đến Nga. Vì vậy, có lẽ không có gì ngạc nhiên khi Tiệp gần đây tràn ngập thông tin sai lệch ủng hộ Nga.

Một chiến thắng của ứng cử viên cánh hữu theo chủ nghĩa dân túy Andrej Babiš, người đang dẫn đầu trong các cuộc thăm dò, sẽ giúp ông gia nhập Viktor Orbán và Robert Fico tại bàn đàm phán Liên Hiệp Âu Châu. Các nhà lãnh đạo Hung Gia Lợi và Slovakia có quan hệ thân thiện với Putin và liên tục phá hoại sự thống nhất của Liên Hiệp Âu Châu trong vấn đề Ukraine.

Thủ tướng đương nhiệm của Tiệp Petr Fiala đã coi cuộc bỏ phiếu từ 3 đến 4 tháng 10 không khác gì một cuộc chiến về tương lai địa chính trị của đất nước.

“Vấn đề là Cộng hòa Tiệp sẽ đi về đâu. Liệu chúng ta có tiếp tục là một nền dân chủ vững mạnh, với đầy đủ tự do, thịnh vượng, một đất nước hoàn toàn thuộc về phương Tây… hay chúng ta sẽ trôi dạt về phương Đông,” Fiala phát biểu tại một cuộc mít tinh ở Plzeň, miền tây Tiệp vào đầu tuần trước, có sự tham dự của tờ POLITICO.

Trong bối cảnh đó, các nhà phân tích đã cảnh báo rằng Cộng hòa Tiệp đang bị ngập trong tuyên truyền và thông tin sai lệch ủng hộ Nga.

Theo Vojtěch Boháč, một nhà báo điều tra của hãng tin Voxpot của Tiệp, khối lượng tin tức giả mạo đã tăng đều đặn kể từ cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine vào tháng 2 năm 2022 lên mức cao kỷ lục là khoảng 5.000 bài viết mỗi tháng.

Một cuộc điều tra gần đây của Voxpot phát hiện ra rằng 16 trang web thông tin sai lệch lớn nhất tạo ra nhiều nội dung hơn tất cả các phương tiện truyền thông truyền thống của Tiệp cộng lại.

Các bài viết có nhiều chủ đề, từ những lời chỉ trích gay gắt Liên Hiệp Âu Châu và NATO cho đến các thuyết âm mưu kỳ lạ, bao gồm cả tuyên bố rằng Brussels đang thúc đẩy nạn ăn thịt người như một giải pháp cho vấn đề biến đổi khí hậu.

Các nhà phân tích nhấn mạnh rằng chiến dịch tung tin sai lệch ủng hộ Nga không nhằm mục đích ủng hộ một ứng cử viên cụ thể mà là nhằm phá hoại toàn bộ Cộng hòa Tiệp.

Kristína Šefčíková, nhà lãnh đạo chương trình phục hồi thông tin tại Viện nghiên cứu an ninh Prague, cho biết gần đây, nhiều thông điệp chính trị đã chuyển sang đặt câu hỏi về tính hợp pháp của cuộc bầu cử, đặt ra câu hỏi về giá trị thực sự của nền dân chủ.

Bà cho biết: “Trong không gian thông tin, về cơ bản chúng ta có thể thấy sách lược của Điện Cẩm Linh đang được sử dụng”.

Nga không phải là cường quốc nước ngoài duy nhất can thiệp vào công việc nội bộ của Tiệp - Trung Quốc cũng đóng một vai trò đáng chú ý - nhưng ảnh hưởng của Nga là rõ ràng nhất.

Šefčíková nói thêm: “Nga chắc chắn là chủ đề số một hiện nay ở đây.

Dưới thời Fiala, Cộng hòa Tiệp đã đi đầu trong sáng kiến vũ khí nhằm đẩy nhanh nguồn cung cấp đạn dược cho Kyiv và chào đón một lượng lớn người tị nạn Ukraine, hiện chiếm khoảng 5 phần trăm dân số cả nước - con số bình quân đầu người cao nhất trong toàn Liên Hiệp Âu Châu.

Một chiến thắng cho Babiš, một cựu tỷ phú theo chủ nghĩa cộng sản và là người đồng sáng lập nhóm cực hữu Patriots for Europe tại Nghị viện Âu Châu, có thể sẽ thay đổi điều đó.

[Politico: Russia floods Czech election with disinformation as Babiš leads in polls]

6. Quân đội Ukraine tấn công 3 trạm phân phối khí đốt ở Luhansk bị tạm chiếm

Quân đội Ukraine đã tấn công ba trạm phân phối khí đốt ở khu vực Luhansk bị Nga tạm chiếm vào đêm 25 tháng 9.

Robert “Madyar” Brovdi, chỉ huy Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa, cho biết các cuộc tấn công được thực hiện bởi Trung đoàn Máy bay Điều khiển từ xa Độc lập số 14 và các cơ sở bị tấn công nằm ở Shchastia, Severodonetsk và Novopskov.

Brovdi cho biết: “Chuyến bay được thực hiện vào đêm 25 tháng 9 năm 2025 bởi Phi đội Birds thuộc Trung đoàn 14 thuộc Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa”.

Thiếu Tá Brovdi cho biết nhà máy Shchastia từng là nhà cung cấp khí đốt chính cho nhà máy nhiệt điện Luhansk, hiện đã buộc phải chuyển sang sử dụng than. Cuộc tấn công tại nhà máy Severodonetsk đã gây nguy hiểm cho nguồn cung cấp khí đốt cho ngành công nghiệp hóa chất, bao gồm cả nhà máy Azot.

Ông cũng ám chỉ về các cuộc tấn công tiềm tàng ở Krasnodar Krai của Nga, nơi một nhà máy phân bón lớn do EuroChem điều hành đã ngừng hoạt động sau một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào đêm 25 tháng 9, theo hãng tin Astra của Nga.

[Kyiv Independent: Ukrainian military strikes 3 gas distribution stations in occupied Luhansk]

7. Máy bay chiến đấu Hung Gia Lợi chặn 5 máy bay Nga trên biển Baltic

Bộ Tư lệnh Không quân NATO đưa tin, hai máy bay chiến đấu Gripen của Hung Gia Lợi đã chặn năm máy bay quân sự của Nga trên Biển Baltic vào ngày 25 tháng 9.

Tin tức này xuất hiện sau một loạt các sự việc căng thẳng liên quan đến máy bay Nga, bao gồm một số vụ vi phạm không phận của các nước NATO và vụ bắn hạ máy bay điều khiển từ xa của Nga trên bầu trời Ba Lan.

Các máy bay chiến đấu của Nga — bao gồm ba chiếc MiG-31, một chiếc Su-30 và một chiếc Su-35 — đã bay qua Biển Baltic gần không phận Latvia.

Máy bay chiến đấu Gripen của Hung Gia Lợi cất cánh từ căn cứ không quân Siauliai ở Lithuania để chặn máy bay Nga.

Tuyên bố có đoạn: “Hung Gia Lợi thể hiện cam kết của liên minh trong việc bảo vệ và gìn giữ vùng Baltic và sườn phía đông”.

Thủ tướng Hung Gia Lợi Viktor Orban, được coi là một trong những nhà lãnh đạo thân Điện Cẩm Linh nhất trong NATO, đã tìm cách tách đất nước mình khỏi những căng thẳng gia tăng, liên hệ cuộc tấn công của Nga vào Ba Lan với sự ủng hộ của Warsaw dành cho Ukraine.

NATO đã kêu gọi Nga kiềm chế các hành động leo thang, cho rằng chúng “có nguy cơ tính toán sai lầm và gây nguy hiểm đến tính mạng con người”.

Sớm hơn hôm nay, Bộ Tư lệnh Phòng không Bắc Mỹ, gọi tắt là NORAD thông báo đã phát hiện hai máy bay ném bom Tu-95 và hai máy bay chiến đấu Su-35 của Nga gần Alaska vào ngày 24 tháng 9.

Vào ngày 19 tháng 9, ba chiếc MiG-31 của Nga đã xâm phạm không phận Estonia trên Vịnh Phần Lan gần đảo Vaindlo, cách Helsinki khoảng 81 km (50 dặm). Đây là lần đầu tiên có nhiều máy bay chiến đấu xâm phạm không phận Estonia.

Tổng thư ký NATO Mark Rutte cho biết bất kỳ quyết định nào bắn hạ máy bay Nga xâm phạm không phận liên minh sẽ tùy thuộc vào mức độ đe dọa cụ thể, đồng thời nói thêm rằng trong trường hợp của Estonia, vụ việc không gây ra mối đe dọa trực tiếp đến an ninh của liên minh.

[Politico: Hungarian fighter jets intercept 5 Russian aircraft over Baltic Sea]

8. Nga cung cấp máy bay phản lực MiG-29 cho Không quân Iran

Một nhà lập pháp Iran cho biết hôm thứ ba rằng máy bay chiến đấu MiG-29 của Nga đã hạ cánh xuống Iran, giúp tăng cường sức mạnh cho lực lượng không quân đang già cỗi của nước này trong thời gian ngắn trong bối cảnh căng thẳng leo thang ở Trung Đông.

Abolfazl Zohrevand, một thành viên của Ủy ban An ninh Quốc gia thuộc quốc hội, gọi MiG-29 là “giải pháp ngắn hạn” trong khi Tehran chờ đợi máy bay phản lực Sukhoi Su-35 tiên tiến hơn, báo hiệu nỗ lực rộng lớn hơn nhằm tăng cường năng lực quân sự của nước này.

Zohrevand phát biểu với giới truyền thông địa phương rằng: “Khi các hệ thống này hoàn tất, đối phương của chúng ta sẽ hiểu được ngôn ngữ của quyền lực”, đồng thời nhấn mạnh quyết tâm của Tehran trong việc thể hiện sức mạnh khi các cường quốc trong khu vực và toàn cầu theo dõi chặt chẽ.

Newsweek đã liên hệ với Bộ Ngoại giao Iran để xin bình luận.

Việc chuyển giao MiG-29 diễn ra sau cuộc xung đột kéo dài 12 ngày gần đây với Israel, phơi bày những điểm yếu của lực lượng không quân và mạng lưới phòng thủ đang xuống cấp của Iran. Các cuộc không kích của Israel trong cuộc chiến này nhắm vào các mục tiêu của Iran, làm nổi bật những điểm yếu mà Tehran hiện đang nỗ lực khắc phục. Các máy bay phản lực mới vừa là một bước tiến, vừa báo hiệu ý định nhanh chóng hiện đại hóa năng lực không quân của Iran. Động thái này nhấn mạnh quyết tâm của Tehran trong việc tái thiết sức mạnh quân sự và tăng cường khả năng răn đe trong bối cảnh căng thẳng Trung Đông đang tiếp diễn.

“Các máy bay chiến đấu MiG-29 của Nga đã đến Iran và đang đồn trú tại Shiraz, trong khi các máy bay chiến đấu Sukhoi Su-35 cũng đang trên đường đến”, ông Zohrevand nói. Ông cho biết thêm rằng hệ thống phòng không HQ-9 của Trung Quốc và hệ thống S-400 của Nga đang được cung cấp cho Iran “với số lượng đáng kể”.

Sau các cuộc đụng độ gần đây với Israel, Zohrevand nhấn mạnh rằng máy bay phản lực MiG-29 là một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn nhằm nhanh chóng tăng cường năng lực không quân của Iran. Những máy bay này đóng vai trò là giải pháp tạm thời cho đến khi Su-35 được chuyển đến, mặc dù Mạc Tư Khoa vẫn chưa chính thức xác nhận bất kỳ lô hàng nào.

Phi đội già cỗi và khoảng cách phòng không

Iran từ lâu đã chật vật hiện đại hóa lực lượng không quân, vốn vẫn phụ thuộc nặng nề vào các máy bay phản lực do Mỹ sản xuất được mua trước cuộc cách mạng năm 1979, cùng với một số ít máy bay Nga và các nền tảng được nâng cấp trong nước. Những điểm yếu của quốc gia này đã bị phơi bày vào đầu năm nay khi các cuộc không kích của Israel phá hủy hệ thống phòng không S-300 cuối cùng do Nga cung cấp, mà Tehran đã mua vào năm 2016, để lại những lỗ hổng đáng kể trong mạng lưới phòng thủ của mình.

Để bù đắp, Iran đã tăng cường hệ thống phòng không nội địa bằng cách phát triển hỏa tiễn đất đối không tầm xa Bavar-373, hệ thống hỏa tiễn Khordad và Sayyad, hệ thống phòng thủ hỏa tiễn đạn đạo tầm xa Arman và hỏa tiễn đất đối không tầm xa S-200 Ghareh.

Ngoài việc tăng cường quân sự, Iran đang tìm cách tận dụng năng lực ngày càng tăng của mình về mặt ngoại giao. Nhắc đến thỏa thuận Cairo đã ký kết đầu năm nay với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế, gọi tắt là IAEA, Zohrevand mô tả những vụ mua sắm gần đây là một “lá bài chiến thắng” vào thời điểm các cường quốc Âu Châu đang cân nhắc việc tái áp đặt các lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Quốc đối với Iran. “Chúng ta không nên nhìn nhận điều này theo hướng tiêu cực; nó sẽ củng cố vị thế của chúng ta”, ông nhấn mạnh, ngụ ý rằng Tehran coi việc mở rộng năng lực không quân và hỏa tiễn vừa là một biện pháp răn đe vừa là một công cụ để củng cố vị thế của mình trong các cuộc đàm phán quốc tế.

Việc hiện đại hóa quân đội Iran cho thấy Iran sẽ tiếp nhận thêm máy bay và hệ thống phòng không tiên tiến trong thời gian tới, báo hiệu ý định của Tehran nhằm thu hẹp khoảng cách năng lực và tăng cường sức mạnh không quân. Những nâng cấp này có thể định hình lại cán cân quyền lực khu vực bằng cách làm phức tạp thêm kế hoạch tác chiến của Israel và thách thức ảnh hưởng của Mỹ ở Trung Đông.

[Newsweek: Russia Delivers MiG-29 Jets to Iran Air Force]

9. Thụy Điển vẫn giữ nguyên lựa chọn máy bay chiến đấu phản lực trong bối cảnh căng thẳng Pháp-Đức

Bộ trưởng Quốc phòng Thụy Điển nói với tờ POLITICO rằng Thụy Điển sẽ không quyết định có tham gia nỗ lực chế tạo máy bay chiến đấu thế hệ tiếp theo của Âu Châu hay không cho đến cuối thập niên này.

Điều này xảy ra khi Đức cân nhắc việc chuyển sang Thụy Điển, hoặc thậm chí là Vương quốc Anh, như một đối tác dự phòng tiềm năng nếu các cuộc đàm phán giữa Paris và Berlin về Hệ thống Không quân Chiến đấu Tương lai đang gặp khó khăn thất bại vào cuối năm nay.

Bộ trưởng Quốc phòng Pål Jonson, người đang có chuyến thăm Berlin, cho biết Stockholm sẽ đưa ra quyết định về lộ trình phát triển máy bay chiến đấu trong tương lai “vào khoảng năm 2028 đến năm 2030”, đồng thời nhấn mạnh rằng máy bay Gripen E mới của nước này, do Saab chế tạo, sẽ tiếp tục hoạt động “ít nhất là cho đến năm 2050”.

“Chúng tôi đang đầu tư mạnh vào việc duy trì quyền tự do lựa chọn để duy trì năng lực thiết kế của mình, điều mà tôi cho là độc đáo,” Jonson nói. “Không có quốc gia nào khác với 10 triệu dân có khả năng thiết kế máy bay chiến đấu — và điều đó rất quan trọng đối với chúng tôi.”

Những nhận xét này được đưa ra chỉ vài ngày sau khi POLITICO đưa tin rằng Đức thất vọng với mong muốn kiểm soát nhiều hơn FCAS của công ty Pháp Dassault, một dự án bao gồm Đức, Pháp và Tây Ban Nha.

Berlin muốn có sự rõ ràng vào cuối năm nay về cách thức dự án trị giá 100 tỷ euro này có thể tiến triển sang giai đoạn tiếp theo. Cả Jonson và người đồng cấp Đức, Boris Pistorius, đều phủ nhận việc FCAS là vấn đề đàm phán trong chuyến thăm Bộ Quốc phòng Berlin hôm thứ Ba.

Khi được hỏi liệu đất nước ông có sẵn sàng tham gia chương trình máy bay phản lực hay không, Jonson nhấn mạnh rằng sự hợp tác “nằm trong DNA của chúng tôi”. Tuy nhiên, ông nói rõ rằng Stockholm sẽ không từ bỏ năng lực thiết kế của chính phủ: “Việc duy trì năng lực thiết kế của chúng tôi là rất, rất quan trọng đối với chúng tôi, vì chúng tôi có thể điều chỉnh theo nhu cầu hoạt động của mình”.

Jonson cũng xác nhận Thụy Điển có kế hoạch đẩy nhanh việc tăng cường quân sự, đặt mục tiêu đạt được các mục tiêu chi tiêu quốc phòng mới của NATO - 3,5% GDP cho quốc phòng cốt lõi cộng với 1,5 % cho các khoản đầu tư liên quan - sớm hơn hầu hết các thành viên liên minh khác. “Thụy Điển đặt mục tiêu đạt được mục tiêu này không phải vào năm 2035, mà là vào năm 2030”, ông nói.

Về mặt Liên Hiệp Âu Châu, Jonson đã vạch ra những ranh giới đỏ rõ ràng. Ông nói rằng Thụy Điển sẽ không ủng hộ việc phát hành trái phiếu quốc phòng chung của Liên Hiệp Âu Châu - một ý tưởng do Paris thúc đẩy - và sẽ bỏ phiếu bác bỏ nếu chúng được trình lên Hội đồng. “Chúng tôi không ủng hộ ý tưởng đó”, ông nói. “Chúng tôi nghĩ rằng đây nên là trách nhiệm của quốc gia.”

Pål Jonson cũng xác nhận Thụy Điển có kế hoạch đẩy nhanh việc tăng cường quân sự, nhằm đạt được mục tiêu chi tiêu quốc phòng mới của NATO. | Narciso Contreras/Getty Images

Ông cũng bác bỏ vai trò lớn hơn của Ủy ban Âu Châu trong việc mua sắm.

“Chúng tôi không phải là một phần của SAFE”, ông nói, ám chỉ công cụ tài trợ Hành động An ninh cho Âu Châu mới trị giá 150 tỷ euro của Liên Hiệp Âu Châu. Ông nói thêm rằng Stockholm muốn các khoản mua sắm quốc phòng được điều phối thông qua Cơ quan Hỗ trợ và Mua sắm NATO, Tổ chức Hợp tác Vũ trang Chung hoặc Cơ quan Quốc phòng Âu Châu. “Tôi không thấy Ủy ban có vai trò gì trong việc thực hiện mua sắm chung. EDA nên đảm nhiệm vai trò này.”

Jonson cũng đưa ra một thông điệp rõ ràng tới các đồng minh Âu Châu đang chậm trễ trong việc viện trợ cho Kyiv. “Không phải quốc gia nào cũng hành động đúng như lời họ nói khi nói đến việc hỗ trợ Ukraine”, ông nói. “Điều đó làm tôi khó chịu.”

Jonson lưu ý rằng gánh nặng này chủ yếu do các nước Bắc Âu, Baltic, Đức và Hòa Lan gánh chịu. Thụy Điển hiện là nhà tài trợ lớn thứ năm trên toàn thế giới, một vị trí mà ông cho biết ông không muốn nắm giữ. “Tôi muốn Thụy Điển ở vị trí cuối bảng, chứ không phải đầu bảng”, Jonson nói.

Mặc dù Jonson không đề cập cụ thể đến các nước chậm trễ, nhưng các nước Nam Âu như Ý và Tây Ban Nha, cũng như Pháp, thường dành tỷ lệ viện trợ thấp hơn nhiều so với GDP của họ cho Ukraine.

Nói về mối quan hệ với Hoa Kỳ, Jonson cho biết Âu Châu phải chuẩn bị cho việc Hoa Kỳ dần rút quân khỏi Âu Châu khi Washington tập trung nhiều hơn vào Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, ngay cả khi tái khẳng định cam kết phòng thủ chung theo Điều 5 của NATO.

Ông cho biết: “Người Âu Châu phải gánh vác trách nhiệm lớn hơn đối với hoạt động răn đe thông thường”, đồng thời xác định các tài sản không gian, tấn công tầm xa và vận tải hàng không là những lĩnh vực sẽ mất nhiều thời gian nhất để xây dựng.

[Kyiv Independent: Sweden keeps jet fighter options open amid Franco-German tensions]

10. Khi Âu Châu đang trong tình trạng báo động, làn sóng máy bay điều khiển từ xa xuất hiện khắp Đan Mạch làm gián đoạn hoạt động hàng không

Các phi trường lớn của Đan Mạch đã phải đóng cửa tạm thời vào sáng thứ Năm sau khi máy bay điều khiển từ xa được phát hiện trong một “cuộc tấn công hỗn hợp” được Copenhagen mô tả.

Chính quyền Đan Mạch đã phản ứng trước các vụ phát hiện máy bay điều khiển từ xa tại phi trường Aalborg ở phía bắc đất nước, cùng với các phi trường Billund, Esbjerg, Sønderborg và Skrydstrup ở xa hơn về phía nam, bằng cách đóng cửa không phận và hủy các chuyến bay. Sân bay Aalborg đã mở cửa trở lại vào sáng sớm thứ Năm và hoạt động hàng không đã được nối lại.

Tại cuộc họp báo hôm thứ Năm, Bộ trưởng Quốc phòng Đan Mạch Troels Lund Poulsen gọi các sự việc này là “hoạt động thực tế” do một “kẻ chuyên nghiệp” phát động, nhưng không nêu tên Nga.

“Thật không may, đây là thực tế mới mà chúng ta đang xem xét, với một người muốn tạo ra sự bất ổn, tôi không thể nói đó là ai”, ông nói và cho biết thêm rằng Đan Mạch đang “chạy đua vũ trang với thời gian” để tăng cường khả năng chống máy bay điều khiển từ xa của mình.

Poulsen cho biết Đan Mạch đang liên lạc với NATO và cân nhắc kích hoạt Điều 4 để triệu tập các quốc gia thành viên của liên minh này để đàm phán khẩn cấp.

Bộ trưởng Quốc phòng Đan Mạch Michael Hyldgaard, người cũng có mặt tại buổi họp báo, đã bảo vệ quyết định không bắn hạ máy bay điều khiển từ xa của quân đội, nói rằng họ “sẵn sàng” làm như vậy “nhưng quyết định không làm”.

“Bạn không thể cứ chạy loanh quanh rồi bắn lên trời, vì những gì chúng ta bắn lên sẽ quay trở lại”, ông nói. “Bắn hạ một chiếc máy bay điều khiển từ xa với số lượng như chúng ta đã thấy ở đây thì không có ích gì. Vấn đề là phải thu thập dữ liệu, và chúng ta sẽ tìm ra những kẻ đứng sau chuyện này.”

Trong một tuyên bố khác, cảnh sát Đan Mạch ở miền nam nước này cho biết “một số máy bay điều khiển từ xa có đèn đã được phát hiện” tại Esbjerg, Sønderborg và Skrydstrup, nhưng “không thể hạ gục chúng hoặc tìm ra người điều khiển”, và ba phi trường này vẫn chưa bị đóng cửa. Skrydstrup là một căn cứ không quân và là nơi đồn trú của các phi đội máy bay phản lực F-16 và F-35 của Đan Mạch.

Sân bay Billund, một trong những trung tâm vận chuyển hàng hóa bận rộn nhất của Đan Mạch, đã phải đóng cửa khoảng một giờ sau khi phát hiện máy bay điều khiển từ xa và nhanh chóng mở cửa trở lại, các nhà chức trách cho biết.

Cả hai phi trường Copenhagen và Oslo đều đóng cửa vào tối thứ Hai sau khi phát hiện máy bay điều khiển từ xa xâm phạm không phận, buộc các chuyến bay phải chuyển hướng hoặc hủy bỏ và khiến hàng ngàn hành khách bị mắc kẹt.

Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen hôm thứ Ba cho biết bà không thể “loại trừ khả năng Nga” đứng sau các vụ việc máy bay điều khiển từ xa này, gọi đây là “cuộc tấn công nghiêm trọng nhất vào cơ sở hạ tầng quan trọng của Đan Mạch cho đến nay”.

Trong những tuần gần đây, Estonia và Ba Lan đã triệu tập các thành viên NATO để họp khẩn cấp sau khi Nga bị cáo buộc xâm phạm không phận trong các vụ việc riêng biệt. Mạc Tư Khoa đã phủ nhận trách nhiệm về vụ xâm nhập của Estonia và cho biết vụ việc ở Ba Lan chỉ là một tai nạn.

Tại Liên Hiệp Quốc tuần này, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đề xuất các nước NATO nên bắn hạ máy bay Nga vi phạm không phận của họ.

[Kyiv Independent: With Europe on edge, wave of drone sightings across Denmark disrupts air travel]

11. Cựu Tổng công tố viên Krasnov được bổ nhiệm làm nhà lãnh đạo Tòa án tối cao Nga

Igor Krasnov, cựu tổng công tố viên nổi tiếng với vai trò quan trọng trong chiến dịch trấn áp bất đồng chính kiến của Điện Cẩm Linh, đã được bổ nhiệm làm chủ tịch Tòa án Tối cao Nga, Hội đồng Liên bang hay Thượng viện Nga xác nhận trong một tuyên bố được công bố vào ngày 24 tháng 9.

Krasnov nộp đơn xin bổ nhiệm vào chức vụ này hồi tháng 8, sau cái chết của Irina Podnosova, cựu bạn học của nhà độc tài Vladimir Putin, nhà lãnh đạo tòa án từ tháng 4 năm 2024 cho đến khi qua đời vì bệnh ung thư vào tháng 7 năm 2025. Krasnov là ứng cử viên duy nhất cho vị trí này.

Việc bổ nhiệm đã được thông qua với sự đồng ý của tất cả 160 thượng nghị sĩ, sau đó Putin đã ký sắc lệnh chính thức bổ nhiệm ông vào vị trí này.

Trong một sắc lệnh riêng, Putin đã bổ nhiệm Alexandr Gutsan, cựu đặc phái viên của tổng thống tại Quận liên bang Tây Bắc, làm tổng công tố viên mới của Nga.

Krasnov đã giữ các vị trí cao cấp trong cơ quan thực thi pháp luật và tư pháp của Nga trong hơn hai thập niên.

Ông bắt đầu sự nghiệp của mình tại các cơ quan điều tra vào đầu những năm 2000 và gia nhập văn phòng trung ương của Ủy ban Điều tra sau khi cơ quan này được thành lập vào năm 2011.

Krasnov đã thu hút sự chú ý của quốc gia sau khi lãnh đạo cuộc điều tra vụ ám sát lãnh đạo phe đối lập Boris Nemtsov, một trong những đối phương chính trị nổi bật nhất của Putin, vào năm 2015.

Từ năm 2016, Krasnov giữ chức Phó Chủ tịch dưới quyền Alexander Bastrykin. Putin bổ nhiệm Krasnov làm Tổng công tố vào Tháng Giêng năm 2020.

Trong nhiệm kỳ của mình, Krasnov đã giám sát vụ bắt giữ cố lãnh đạo phe đối lập người Nga Alexei Navalny khi ông trở về từ Đức vào năm 2021, và sau đó đã giúp dán nhãn tất cả các tổ chức có liên hệ với Navalny là “cực đoan”, theo tờ Moscow Times.

Việc bổ nhiệm Krasnov diễn ra trong bối cảnh các cơ quan giám sát chống tham nhũng đang theo dõi chặt chẽ.

Theo cuộc điều tra của Quỹ chống tham nhũng có liên hệ với phe đối lập của Nga, các thành viên trong gia đình Krasnov đã mua bất động sản trị giá gần 1,5 tỷ rúp (khoảng 18 triệu đô la) trong ba năm qua, trùng với thời điểm Nga xâm lược toàn diện Ukraine.

[Kyiv Independent: Ex-Prosecutor General Krasnov appointed head of Russia’s Supreme Court]

 

1. Đức Giáo Hoàng Lêô XIV bác bỏ kế hoạch lập ra giáo hoàng Trí Tuệ Nhân Tạo

Đức Giáo Hoàng Lêô cho biết ngài đã từ chối đề xuất tạo ra phiên bản trí tuệ nhân tạo của chính mình, cảnh báo rằng công nghệ như vậy có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng đến danh tính con người.

Giáo hoàng tiết lộ rằng có người đã xin phép ngài tạo ra một “giáo hoàng Trí Tuệ Nhân Tạo” để bất kỳ ai cũng có thể được gặp riêng.

“Vị giáo hoàng trí tuệ nhân tạo này sẽ trả lời những câu hỏi của họ, và tôi đã nói, 'Tôi sẽ không cho phép điều đó,'“ Đức Giáo Hoàng Lêô XIV nói với nhà báo và tác giả Elise Allen trong một cuộc phỏng vấn cho cuốn tiểu sử. “Trong số những người không nên được đại diện bởi một avatar, Đức Giáo Hoàng là nhà lãnh đạo trong danh sách đó.”

Kể từ khi được bầu vào tháng 5, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã nhiều lần lên tiếng lo ngại về tác động tiềm tàng của Trí Tuệ Nhân Tạo thường được gọi là AI, đối với nhân loại, đặc biệt là đối với hạnh phúc của trẻ em và thanh thiếu niên.

Trong cuộc điện đàm đầu tiên với Thủ tướng Ý Giorgia Meloni vào ngày 15 tháng 5, Giáo hoàng đã thảo luận về việc hợp tác với chính phủ Ý “để phát triển trí tuệ nhân tạo có đạo đức và phục vụ nhân loại”.

Trong cuộc phỏng vấn, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV cũng cảnh báo về tác động của AI đối với việc làm và bản sắc.

“Phẩm giá con người có mối quan hệ rất quan trọng với công việc chúng ta làm,” ngài nói. “Nếu chúng ta tự động hóa toàn bộ thế giới đến mức chỉ một số ít người còn có khả năng kiếm công ăn việc làm… thì sẽ có một vấn đề lớn, một vấn đề rất lớn xảy ra sau này.”

---

Source:Politico

Leo rejects plan for AI pope

2. Giám quản Tông tòa Nepal: “Những người trẻ đang nói 'Chúng tôi quan tâm' và đó là một điều tích cực”

“Tình hình hiện tại tương đối yên tĩnh, không có người biểu tình trên đường phố. Các trường học đã mở cửa trở lại, cả trường công lập và trường Công Giáo, và cuộc sống đang diễn ra khá suôn sẻ. Người dân đã đặt niềm tin vào Sushila Karki, Thủ tướng mới, người sẽ lãnh đạo một chính phủ chuyển tiếp trong khoảng sáu tháng cho đến khi cuộc bầu cử mới vào năm tới. Tất nhiên, chúng tôi vẫn đang trong giai đoạn bất ổn và căng thẳng tiềm ẩn”, Cha Silas Bogati, Giám quản Tông tòa của Đại diện Nepal, nói với Fides sau làn sóng biểu tình làm rung chuyển đất nước kể từ ngày 8 tháng 9.

Ngài khẳng định, “Là một cộng đồng Công Giáo chúng tôi cũng tin tưởng vào Sushila Karki, người, trong số những việc khác, trong quá khứ, khi bà vẫn còn là một luật sư, đã bảo vệ một trong những linh mục của chúng tôi và một số nữ tu bị buộc tội sai trong một số vụ kiện”. “Chúng tôi có ấn tượng tốt về bà và tin tưởng vào công việc của bà trong những tháng tới để hành động theo đúng pháp quyền và các nguyên tắc dân chủ về công lý và pháp lý”, ngài nhấn mạnh.

Về tương lai gần, Vị Giám quản Tông tòa lưu ý: “Dường như trong những ngày tới, các đảng phái chính trị đã thống trị chính trường trong những năm gần đây cũng sẽ muốn xuống đường và tổ chức các cuộc biểu tình của quần chúng. Chúng tôi hy vọng điều này sẽ không dẫn đến bạo lực thêm nữa.” Ngài lưu ý rằng trong giai đoạn này của lịch sử đất nước, “một phong trào thanh niên, 'Thế hệ Z', đã xuất hiện và gây xôn xao: Những người trẻ này, những người hiện đang liên tục hoạt động trên mạng xã hội, có một ý thức sâu sắc và cảm thấy có trách nhiệm đối với sự phát triển và tiến bộ của quốc gia. Họ coi đây là một bổn phận, một nghĩa vụ cần thiết, và điều này chắc chắn là tích cực.” Toàn bộ phong trào dựa trên “nhận thức rằng: 'Chúng tôi quan tâm,' điều đó quan trọng đối với chúng tôi, chúng tôi quan tâm đến tương lai của chúng tôi và tương lai của quốc gia,” Cha Bogati lưu ý, do đó “nó nên được coi là một hiện tượng tốt và có lợi cho quốc gia, miễn là quốc gia vẫn đi trên con đường hòa bình và công lý.”

Ở giai đoạn này, Cha Bogati, người chịu trách nhiệm cho một cộng đồng nhỏ gồm khoảng 8.000 tín hữu trong tổng số 33 triệu người dân, kết luận, “Lập trường của Giáo Hội Công Giáo tại Nepal rất rõ ràng: Chúng tôi nói 'không' với bất kỳ hình thức bạo lực nào và nỗ lực vì một sự phát triển hòa bình của tình hình, hy vọng vào một chính phủ tốt có thể chống lại hiệu quả một trong những tai họa đang hoành hành đất nước: tham nhũng”. Trong khi đó, đất nước sẽ tổ chức ngày quốc tang vào ngày 17 tháng 9 cho các nạn nhân của tình trạng bất ổn gần đây. Chính phủ lâm thời đã tuyên bố những người thiệt mạng trong các cuộc biểu tình là “liệt sĩ” và cam kết hỗ trợ và bồi thường cho gia đình họ. Tổng cộng có 72 thanh niên đã thiệt mạng do sự đàn áp của cảnh sát trong các cuộc biểu tình đường phố tuần trước. Hàng trăm người bị thương vẫn đang nằm trong các bệnh viện khác nhau. Thủ tướng mới, Sushila Karki, đã đến thăm nhiều người trong số họ tại Bệnh viện Kathmandu, gửi một thông điệp công khai rõ ràng về lập trường và đường lối chính trị của bà.

---

Source:Fides

Apostolic Administrator: “Young people's are saying 'We care' and it's a positive thing”

3. Bức tranh tường khổng lồ tôn vinh những người di cư đến thành phố New York được khánh thành tại Nhà thờ St. Patrick

Nhà thờ St. Patrick ở Manhattan vừa khánh thành bức tranh tường cao 8 m để tôn vinh những người di cư đến Thành phố New York.

Nằm ở lối vào của nhà thờ mang tính biểu tượng ở New York, bức tranh tường “What's So Funny About Peace, Love, and Understanding” (Điều gì buồn cười về hòa bình, tình yêu và sự hiểu biết) khắc họa cảnh Đức Mẹ Maria, Thánh Giuse và Thánh Gioan Thánh Sử hiện ra tại thị trấn Knock của Ái Nhĩ Lan cũng như những người nhập cư từ khắp nơi trên thế giới, bao gồm những nhân vật nổi tiếng như Dorothy Day, Pierre Toussaint và Alfred E. Smith.

Bức tranh tường này cũng khắc họa vị thánh đầu tiên của người Mỹ bản địa, Kateri Tekakwitha.

Đức Hồng Y Timothy Dolan, người đã làm phép bức tranh tường vào hôm Chúa Nhật, 21 Tháng Chín, đã phát biểu tại một cuộc họp báo vào thứ Năm: “Bức tranh này không chỉ là lời ca ngợi Chúa Giêsu, Đức Mẹ Maria, Thánh Giuse và Thánh Gioan và đức tin của người dân Ái Nhĩ Lan, những người đóng vai trò quan trọng trong Tổng giáo phận này, mà còn là lời ca ngợi những người đã theo chân họ và tìm thấy ở thành phố này, đất nước này, và vâng, ở Giáo hội Mẹ Thánh này, một vòng tay chào đón nồng nhiệt.”

Đức Hồng Y Dolan, người sẽ tham dự lễ khánh thành chính thức cùng với cha sở của Đền Knock ở Ái Nhĩ Lan, cho biết ngài đã dự định treo bức tranh tường trong lần cải tạo cuối cùng tại Nhà thờ St. Patrick vào năm 2012 nhưng được khuyên nên đợi.

“Giờ tôi khá mừng vì nó đã chín rồi — giống như nồi nấu chậm vậy,” ngài nói.

Adam Cvijanovic, họa sĩ vẽ tranh tường, chia sẻ: “Khi bắt đầu vẽ bức tranh này, tôi nghĩ điều quan trọng nhất là phải khắc họa con người và chân dung. Vì vậy, tất cả mọi người trong bức tranh đều là người thật. Tất cả đều là chân dung. Ngay cả các thiên thần cũng vậy.”

Người mẹ quá cố của Đức Hồng Y Dolan, bà Shirley, là hình mẫu cho một trong những người nhập cư mà Cvijanovic khắc họa. Những người ứng cứu đầu tiên cũng được khắc họa trong bức tranh tường.

Cvijanovic tiếp tục: “Với tôi, đó thực sự là một việc rất, rất quan trọng cần làm, để nói về người dân thành phố, tất cả mọi người, và tổ chức sự kiện này ở một nơi nào đó mà mọi người ở New York có thể đến và cảm thấy mình được công nhận trong bối cảnh tôn trọng và hy vọng”.

Theo Đức Hồng Y Dolan, các nhà hảo tâm lớn đã chi trả chi phí cho bức tranh tường.

Linh mục quản nhiệm nhà thờ, Cha Enrique Salvo, một người nhập cư từ Nicaragua, đã chia sẻ về bức tranh tường: “Nếu bạn nói với tôi rằng tôi sẽ trở thành linh mục quản nhiệm Nhà thờ Thánh Patrick khi tôi đến đất nước này, tôi sẽ không bao giờ tin điều đó. Nhưng với Chúa, mọi điều đều có thể, và hy vọng bức tranh sẽ truyền cảm hứng cho bất kỳ ai bước vào, rằng chúng ta không chỉ được chào đón mà còn được mời gọi tạo nên sự khác biệt và để Chúa soi sáng qua chúng ta.”

---

Source:Catholic News Agency

Massive mural honoring New York City migrants unveiled at St. Patrick’s Cathedral

4. Nhật ký trừ tà #362: Linh hồn nơi Luyện ngục Liên lạc với chúng ta - Câu chuyện 2 và 3

Đức Ông Stephen Rossetti, Nhà Trừ Tà của giáo phận Syracuse, phó giáo sư nghiên cứu tại Đại học Công Giáo Hoa Kỳ vừa có bài viết nhan đề “Exorcist Diary #362: Souls in Purgatory Contacting Us”, nghĩa là “Nhật ký trừ tà #362: Linh hồn nơi Luyện ngục Liên lạc với chúng tôi”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.

Tôi đã chia sẻ những câu chuyện về các linh mục ở luyện ngục liên lạc với chúng ta để xin cầu nguyện, và sau đó tôi đã yêu cầu mọi người chia sẻ câu chuyện của riêng họ. Những gì họ gửi đến thật sự rất bổ ích và truyền cảm hứng. Dưới đây chỉ là một vài trong số hàng chục câu chuyện tuyệt vời của họ:

Câu chuyện thứ hai: Ông tôi không theo Công Giáo. Ông là một người đàn ông thực sự tốt bụng và đáng kính, sống theo đức tin Kitô sâu sắc của mình và tận tụy đọc Kinh Thánh mỗi ngày. Ông qua đời vì ung thư phổi. Vài năm sau, mẹ tôi, một người Công Giáo, mơ thấy cha mình đứng dưới chân một cầu thang dài màu trắng. Ông nói với mẹ tôi rằng ông cần thêm một chút giúp đỡ. Mẹ tôi hoài nghi về giấc mơ này nên không kể với ai. Ngay sau đó, mẹ tôi lại mơ thấy giấc mơ đó, mặc dù lần này khi ông tôi nói rằng ông cần giúp đỡ, mẹ tôi hỏi tại sao lại là bà? Ông nói với mẹ tôi vì bà là người duy nhất có thể. Ngay lúc đó, mẹ tôi ngửi thấy mùi ung thư của cha mình; mẹ tôi nói với chúng tôi rằng ung thư phổi của ông tôi có một mùi đặc biệt. Chúng tôi được biết về việc có thể cầu nguyện cho linh hồn ông tôi trong 30 ngày theo Thánh lễ Grêgôriô. Vì vậy, mẹ tôi đã cầu nguyện cho linh hồn ông tôi theo Thánh lễ Grêgôriô. Ông không còn đến thăm mẹ tôi trong mơ nữa, nên chúng tôi đoán là vì ông không cần!

Câu chuyện thứ ba: Câu chuyện của tôi là về việc Chuỗi Kinh Lòng Thương Xót Chúa đã giúp ích cho sếp tôi như thế nào. Năm 2010, ông ấy sắp qua đời vì chứng phình động mạch. Mọi người trong nhóm đều yêu mến ông ấy vì ông ấy tốt bụng và là một người thầy tốt. Đêm trước khi ông ấy mất, tôi được thôi thúc cầu nguyện Chuỗi Kinh Lòng Thương Xót Chúa cho ông ấy không ngừng cho đến khi ngủ thiếp đi. Bằng cách nào đó, tôi nhớ ra Chúa Giêsu đã hứa rằng nếu chuỗi Kinh được cầu nguyện bên giường một người sắp chết, Ngài sẽ đứng giữa Chúa Cha và người ấy với tư cách là Đấng Cứu Thế đầy lòng thương xót. Và tôi đã làm đúng như vậy.

Cuối cùng, tôi ngủ thiếp đi và mơ thấy sếp của mình, và trong giấc mơ, ông ấy trông vẫn như thường lệ. Ông ấy nói chuyện với tôi và tôi cảm thấy ông ấy rất bình yên. Sau cuộc trò chuyện, ông ấy nói, “Cảm ơn vì tất cả những gì bạn đã làm cho tôi. Bây giờ tôi phải đi rồi.” Ông ấy mỉm cười, và giấc mơ kết thúc ở đó. Tôi thức dậy, nhìn đồng hồ. Lúc đó là 1:37 sáng. Khi tôi đến văn phòng, các đồng nghiệp nói với tôi rằng ông ấy mất lúc 1:37 chiều theo giờ Washington DC. Chúng tôi đang ở Manila, sớm hơn DC 12 giờ. Tôi nghĩ rằng bằng cách nào đó, những lời cầu nguyện của tôi đã giúp ông ấy. Thậm chí còn tuyệt vời hơn nữa là sếp của chúng tôi là một người Hồi giáo. Sự kiện đó thực sự đã củng cố niềm tin của tôi vào lòng thương xót của Chúa và sức mạnh của lời cầu nguyện chuyển cầu, ngay cả khi cách xa hàng ngàn dặm.

Có hàng chục câu chuyện được chia sẻ với chúng tôi và tất cả đều rất giống nhau. Một số điểm chính rút ra từ những câu chuyện trên:

*Luyện ngục có tồn tại. Đó là một nơi mù sương đầy đau khổ, nhưng chỉ là một trạm dừng chân trước thiên đàng.

*Một số linh hồn ở luyện ngục được Chúa cho phép liên lạc với người sống, đặc biệt là người thân và bạn bè thân thiết để được giúp đỡ.

*Việc được một linh hồn ở luyện ngục viếng thăm có thể khiến người sống sợ hãi, nhưng những linh hồn như vậy không gây hại (tuy nhiên ma quỷ có thể và thực sự gây hại).

*Có rất nhiều linh hồn đang chịu đau khổ nơi luyện ngục. Lời cầu nguyện và Thánh lễ từ người còn sống sẽ tạo nên sự khác biệt lớn lao.

*Mọi người có thể cầu nguyện cho những người thân đã khuất một cách hiệu quả và quan trọng.

*Chuỗi kinh Lòng Thương Xót có vẻ đặc biệt mạnh mẽ.

*Những người thân yêu đã khuất từng làm hại chúng ta khi còn sống sẽ được hưởng lợi từ sự tha thứ của chúng ta.

Hãy cầu nguyện hằng ngày cho những người thân yêu của bạn và tất cả các linh hồn nơi luyện ngục. Họ sẽ cầu nguyện cho bạn!

---

Source:Catholic Exocism

Exorcist Diary #362: Souls in Purgatory Contacting Us